20 mei 2014 Drs. J. van der Starre RA

BDO Congres Non-profit anno 2014 De Raad van Toezicht en de controlerend accountant Over Distantie, Durf en Doorpakken

20 mei 2014

1

Drs. J. van der Starre RA

Agenda •

Introductie

•

Corporate Governance: een overview

•

Het Dramaturgisch Perspectief

•

De auditcommissie en de externe accountant

20 mei 2014

2

Drs. J. van der Starre RA

Corporate Governance: ‘The study of power and influence over decision-making within the corporation” Aquilera & Jackson. Beyond the Board of Directors. Academy of Management Annals, 4. 2011.

20 mei 2014

3

Drs. J. van der Starre RA

Corporate Governance Codes ‘Comply or Explain’ •

Cadbury Report 1991 UK - de start

•

Higgs Report 2001 / Walker Report 2009

•

UK Corporate Governance Code

20 mei 2014

4

Drs. J. van der Starre RA

Nederland •

Commissie Peters 1997

•

Code Tabaksblat 2003

•

Geactualiseerde Corporate Governance Code Commissie Frijns 2008

•

Monitoring Commissie Corporate Governance Code Jaap van Manen

20 mei 2014

5

Drs. J. van der Starre RA

Expectation Gap: ‘Our expectations for boards of directors of large ,public companies far outweigh what such boards can realistically accomplish” Alces, Kelli A., Beyond the Board of Directors. Wake Forest Law Review, July 22, 2011.

20 mei 2014

6

Drs. J. van der Starre RA

Behavioral Governance • Bounded Rationality • Satisficing Behavior • Problemistic Search • Political Bargaining • Kern van ‘Drama in de boardroom’ gedrag en interacties!!!

20 mei 2014

7

Drs. J. van der Starre RA

Groepsdynamica • Groupthink • Spiral of Silence • Pluralistic Ignorance • Abilene Paradox

20 mei 2014

8

Drs. J. van der Starre RA

Analyse middels ‘Dramaturgisch Perspectief’ •

Goffman

•

Theater - Setting-Scripting-Staging-Performance

•

Definitie van de werkelijkheid

•

Dramaturgische middelen

20 mei 2014

9

Drs. J. van der Starre RA

Ajax Drama of Klucht? •

Spelers: Ten Have, Davids, Römer, Olfers en Cruijff

•

Regisseur: Ten Have of Cruijff

•

Bijrollen: Van Gaal, Tjeu La Ling, Keje Molenaar

•

Publiek : Ledenraad

•

Criticus: Rechtbank Haarlem

•

On -stage: de Arena

•

Souffleur : Jaap de Groot ‘De Telegraaf’

20 mei 2014

10

Drs. J. van der Starre RA

Cultus van Narcissus (John Roberts)

•

CEO bereikt de hoogste trede

•

Almachtig en alwetend

•

Persoonlijke morele superioriteit

•

Domineren van de besluitvorming

•

Agency roept dit gedrag op

20 mei 2014

11

Drs. J. van der Starre RA

Voorbeelden •

Cees van der Hoeven

•

Hubert Molenkamp

•

Dirk Scheringa

•

Martien Kromwijk

•

Kenneth Lay

•

Erik Staal

20 September 2012

12

Drs. J. van der Starre RA

Hoe te voorkomen? •

Aandacht voor het gedrag van de toezichthouder

•

Cultuur van Alledaagse Aanspreekbaarheid

20 mei 2014

13

Drs. J. van der Starre RA

Cultuur van Alledaagse Aanspreekbaarheid •

Paradox

•

Uitdagend maar ondersteunend

•

Betrokken maar niet uitvoerend

•

Onafhankelijk maar betrokken

20 mei 2014

14

Drs. J. van der Starre RA

Raad van Toezicht Auditcommissie & Externe Accountant

20 mei 2014

15

Drs. J. van der Starre RA

Auditcommissie Focus op Financiële Verslaglegging & Interne Controle Versterken kwaliteit van de audit Heldere verwachtingen Monitoren van effecten v externe veranderingen Fiscale risico’s Effect van nieuwe media ‚Tone at the Top’

20 mei 2014

16

Drs. J. van der Starre RA

Samenstelling Raad van Toezicht •

Houdbaarheidsdatum van de toezichthouder en levensfase vd onderneming

•

Profielschets

•

Functionele en disfunctionele profielen

20 mei 2014

17

Drs. J. van der Starre RA

Functionele profielen •

Dirigent/Voorzitter: Piet Klaver / Rob Routs

•

Veranderaar: Hans Wijers

•

Polderaar: Wim Kok

•

Adviseur: Peter Wakkie

•

Uitdager: Ben van der Veer

20 mei 2014

18

Drs. J. van der Starre RA

Disfunctionele Profielen •

Controller: ex-CEO

•

Aanpasser: wordt gedoogd

•

Supporter: levert geen bijdrage vindt alles mooi

•

Criticaster: overal kritiek op zie Cruijff

20 mei 2014

19

Drs. J. van der Starre RA

Conclusie en afronding •

Kwaliteitsverbetering door gedrag en niet door meer regels

•

Distantie, Durf en Doen

•

De drie D's van 3D Governance

20 mei 2014

20

Drs. J. van der Starre RA