Bijlage: acties rond `Vergrijzing aan de kust`

Bijlage: acties rond ‘Vergrijzing aan de kust’ Het provinciebestuur zet de komende jaren actief in op het programma ‘Vergrijzing aan de kust’ (gestart eind 2013). De rode draad doorheen het programma is de integrale aanpak van vergrijzing en het aanpakken van vergrijzing als een opportuniteit. Vergrijzing is ruimer dan zorg maar heeft ook te maken met wonen, woonomgeving, samenleven, mobiliteit, cultuur en vrije tijd, economie enz. Het programma bevat twee sporen: 1. het beleid inzake vergrijzing vormgeven: samen een leeftijdsvriendelijk beleid vorm geven 2. een aantal concrete acties opzetten

1

Het beleid inzake vergrijzing vormgeven

Het provinciebestuur ondersteunt de OCMW’s en gemeentebesturen om een leeftijdsvriendelijke beleid vorm te geven door een aantal initiatieven te nemen: 1.1 Opzetten van een kennisplatform vergrijzing aan de kust Verschillende OCMW’s en gemeentebesturen delen hun ervaring en kennis op deze bijeenkomsten (3x/j) 1.2

Voeren van een onderzoek naar de verhuisbewegingen en verhuismotieven van ouderen aan de kust

1.3 Ouderenbehoeftenonderzoeken Aanbieden van ondersteuning aan lokale besturen bij het opzetten van een ouderenbehoeftenonderzoek (onderzoek naar de behoeften van ouderen door ouderen – onderzoek i.s.m. VUB) – begeleiding, verwerking van de resultaten, opmaak van een eindrapport De resultaten van het ouderenbehoeftenonderzoek van Oostende worden in mei en in juni 2015 bekend gemaakt. Kustgemeenten die al een ouderenbehoeftenonderzoek deden: Knokke-Heist, Brugge, Bredene, Oostende, Koksijde Kustgemeenten die overwegen om een ouderenbehoeftenonderzoek uit te voeren: de Haan en Nieuwpoort Kustgemeenten die (nog) geen ouderenbehoeftenonderzoek uitvoeren: Blankenberge, Middelkerke, De Panne 1.4 Aanbieden van een kwetsbaarheidsinstrument Lokale besturen kunnen beroep doen op de Provincie om aan de slag te gaan met het kwetsbaarheidsinstrument. Het nieuwe instrument, ontwikkeld door Nico De Witte, Vrije Universiteit Brussel – HoGent, is gericht op het vaststellen van kwetsbaarheid bij thuiswonende ouderen op vier domeinen van kwetsbaarheid (fysiek, psychisch, sociaal en de woon- en leefomgeving van ouderen). De oudere vult de korte vragenlijst zelf in. Na

1

verwerking van de resultaten door het Provinciaal Steunpunt Sociale Planning kan nagegaan worden op welke domeinen de oudere kwetsbaar is, en kunnen, in samenspraak met de oudere, interventies vastgelegd worden.

2

Acties opzetten inzake vergrijzing aan de Kust

Het actieplan is een mix van bestaande beleidslijnen met een vertaalslag naar de kust en van (nieuwe) specifieke acties m.b.t. vergrijzing aan de kust: 2.1 Impulsprojecten ondersteunen Impulsen geven aan projecten vanuit het provinciaal impulsreglement (www.westvlaanderen.be/impuls) Twee van de reeds goedgekeurde projecten, die rechtstreeks gelinkt kunnen worden aan het programma ‘vergrijzing aan de kust’: -

het project ‘Mantelzorg, fijn dat je er bent’ van OCMW Knokke-Heist het project ‘Samen zorgen: versterken van het sociaal netwerk in Koksijde’ van sociaal huis Koksijde.

Projectaanvragen zijn nog steeds mogelijk en op vraag kan de Provincie ondersteuning bieden bij de ontwikkeling van het projectdossier. De volgende indiendatum is 1/9/2015. 2.2 Lokaal vrijwilligersbeleid ondersteunen Uit de ouderenbehoeftenonderzoeken (op niveau Provincie) weten we dat  

1 op 5 van de 60- tot 69-jarigen is vrijwilliger 1 op 6 ouderen (die op vandaag nog geen vrijwilligerswerk verricht) wenst in de toekomst zich in te zetten

Vanuit het programma ‘Vergrijzing aan de kust’ wenst het provinciebestuur lokale besturen te ondersteunen bij de uitwerking/verdieping van een lokaal vrijwilligersbeleid op twee manieren: -

vanuit het bestaand aanbod van het provinciaal steunpunt vrijwilligerswerk vanuit een specifiek aanbod voor de kustgemeenten

Het specifieke aanbod voor de kust: 2.2.1 Lokale besturen ondersteunen op maat bij opzetten van een lokaal vrijwilligersbeleid Coaching op vraag en op maat nl. ondersteuning bij de opstart of de verdieping van een bestaand lokaal vrijwilligersbeleid. 2.2.2 Aan de slag met een digitale rugzak vol informatie en goede voorbeelden Vanaf juni  Hulpinstrument voor wie een vrijwilligersbeleid uitwerkt  De digitale rugzak: een verzameling van informatie, goede voorbeelden en expertise, te raadplegen via de website. Dynamisch gegeven dat gevoed wordt met ervaringen en goede voorbeelden uit de praktijk. 2.2.3 Organiseren van een vorming voor vrijwilligers i.s.m. de kustgemeenten In de loop van 2015  Vormingen voor vrijwilligers in de kustgemeenten

2

 

De Provincie biedt de sprekers aan en betaalt hun vergoeding, de kustgemeenten zorgen voor de verdere organisatie (o.a. accommodatie). Programma o Oostende, Blankenberge, Bredene, Middelkerke en Nieuwpoort: ‘omgaan met vereenzaming’ o Koksijde en De Haan: ‘moeilijke gesprekken voeren – grenzen aangeven als vrijwilliger’ o Zeebrugge:’rechten en plichten van vrijwilligers’.

2.2.4 organiseren van vorming voor (loket) medewerkers vrijwilligerswerk In de loop van 2015 wordt een basisintroductie ‘werken in het vrijwilligerslandschap’ aangeboden aan (loket) medewerkers van lokale besturen. Deze introductie zal ook gekoppeld worden aan de digitale rugzak. 2.2.5 onderzoeken van mogelijkheden van bestaande digitale systemen ter ondersteuning van het lokaal vrijwilligersbeleid Om de competenties van de (bestaande) vrijwilligers in kaart te brengen zijn er diverse digitale systemen ontwikkeld. Sommige worden ook gecombineerd met het beheersbaar maken van administratieve opvolging bij het werken met vrijwilligers. Samen met de kustgemeenten zal in 2015 de mogelijkheden van dergelijke systemen bekeken worden. 2.3

Werken aan een warme en beschermde woonomgeving: het vormingspakket ouder worden in de buurt Voor ouderen in het algemeen, maar vooral voor de pensioenmigranten aan de Kust, is het uitbouwen van een sociaal netwerk van groot belang. Zeker bij het wegvallen van de partner of bij de toenemende behoefte aan een informele zorgverlener is een sociaal netwerk essentieel. De Provincie neemt hierin concreet actie en zal het vormingspakket ‘ouder worden in je buurt’ uitrollen in West-Vlaanderen. Dit pakket, ontwikkeld door de Provincies OostVlaanderen, Limburg en vzw De Foyer, wil vraag en aanbod voor kwetsbare ouderen beter op elkaar afstemmen en (kwetsbare) ouderen onderling met elkaar in contact brengen. Via 6 sessies met de ouderen en het opzetten van een netwerk met aanbodverstrekkers wordt gewerkt aan het verhogen van de sociale cohesie. De Provincie West-Vlaanderen stelt het vormingspakket ter beschikking, ondersteunt de initiatiefnemende lokale besturen en biedt vorming aan voor de begeleiders. 2.4 Wonen Build and Care van de POM De POM heeft de denkpiste ontwikkeld om 4 appartementen aan de Kust te renoveren volgens het principe levenslang wonen, gebruik makende van de nieuwste inzichten en technologieën en dit in samenwerking met het bedrijfsleven, de onderwijswereld en de zorgsector. Het geheel zit in een verkennende fase, men zoekt naar partners en kijkt als de Kust rijp is voor een verder initiatief.

3