Blauwdruk Kanker en Werk

Blauwdruk Kanker en Werk

bij emotionele ziekte TEKST

Nuchter houvast

Dick Zoet

Kanker is een ziekte vol emoties. Gelukkig is er de laatste jaren meer openheid ontstaan, zodat de gevoelig­ heden rond deze ziekte beter besproken kunnen worden. Kankerpatiënten blijven meer en meer ‘normaal’ functioneren en zelfs hun werk uitvoeren. Kanker en werk sluiten elkaar niet langer uit. Om de patiënt zo snel en zo goed mogelijk naar werk terug te begeleiden is recent de Blauwdruk Kanker en Werk opgesteld.

16

Steeds meer mensen krijgen te maken met

van de beleving, de minder objectiveerbare

tegenaan en behandelen we patiënten als

kanker. Jaarlijks wordt in Nederland bij

zaken rondom kanker. Daardoor konden

chronisch zieken. En dat vergt een andere

ongeveer 14.000 werknemers de diagnose

we onvoldoende adviseren en reageren op

aanpak, zeker in relatie met werk.”

kanker gesteld en dat aantal neemt in de

bepaalde vragen en problemen”, weet

loop der jaren toe, zo luidt de verwachting.

Mariëlle A-Tjak, bedrijfsarts bij Reaned.

Altijd uniek Het gevaar in regels, wetten en

Gelukkig staat daar tegenover dat er ook

“De ziekte wordt meer en meer als een

protocollen is dat ze ertoe neigen voorbij te

een groeiend aantal patiënten hiervan

chronisch probleem bekeken en dat vergt,

gaan aan individuele en specifieke situaties.

geneest dan wel een langere levensverwach-

ook binnen de medische wereld, een

En zoals we weten, geen mens is gelijk.

ting – dan voorheen – heeft. Parallel aan die

bewustwordingsproces. Kankerpatiënten

“Bij alles wat wij als artsen doen, worden de

ontwikkeling zijn we meer en meer tot het

genezen gelukkig steeds vaker, maar de

generieke bevindingen – zoals vastgelegd in

inzicht gekomen, dat werk voor kanker­

gevolgen van de ziekte zijn langdurig, zowel protocollen of blauwdrukken – vertaald

patiënten niet uitsluitend een belasting,

privé als op het werk. Er moeten dus wegen

naar de individuele patiënt. Het is altijd een

maar ook een belangrijke stabiliserende

worden gevonden om daar, met alle betrok-

unieke situatie. Niettemin is het nuttig om

factor kan zijn. Niettemin ervaren veel

ken partijen, zo goed mogelijk mee om te

gebruik te maken van de consensus; die

patiënten problemen bij de terugkeer naar

gaan. Daarom is het een goede zaak dat

vormt een kapstok voor je optreden in voor-

werk. Dit heeft deels te maken met een

de blauwdruk is verschenen.”

komende gevallen. Je maakt gebruik van de

gebrek aan aandacht vanuit de medische

Die mening wordt gedeeld door Alfons

ervaringen, de kennis en de expertise van

wereld en de arbozorg; deels ook met de

Klarenbeek, verzekeringsarts bij UWV.

een grote groep deskundigen. Tegelijkertijd

gebrekkige communicatie over dit gevoelige “Het was ook echt nodig dat deze blauw-

moeten we natuurlijk vaststellen dat artsen

onderwerp. Om in deze enige houvast te

druk is opgesteld”, oordeelt hij. “Er was

onderling verschillen – zowel qua persoon-

bieden, is de Blauwdruk Kanker en Werk

grote behoefte aan duidelijkheid over hoe

lijkheid als qua rol binnen het geheel der

opgesteld. Met deze blauwdruk kunnen de

om te gaan met dat complexe probleem.

medische wereld – en dat je dus ook een

factoren werk en werkhervatting systema-

Een probleem dat zich steeds frequenter

persoonlijke vertaalslag vanuit deze blauw-

tisch bij multidisciplinaire richtlijnen over

voordoet en dus een grondige aanpak ver-

druk dient te maken. Deze blauwdruk is

kanker betrokken worden.

dient. Twintig jaar geleden was de situatie

niet meer of minder dan een houvast”,

compleet anders; als er in die tijd de diag-

aldus A-Tjak.

Chronisch probleem “In de praktijk merk-

nose kanker werd gesteld, was ‘het boek

“Het goede aan deze blauwdruk is dat je

ten wij als artsen, dat we te weinig wisten

dicht’. Nu kijken we daar heel anders

hem kunt hanteren voor alle voorkomende



advisie Juni ’09

Actueel

varianten van kanker”, stelt Klarenbeek

een bedrijfsarts is die communicatie veel

handvatten om dat zo goed mogelijk

vast. “Ik werk op dit moment mee aan de

belangrijker dan de medisch-technische

voor elkaar te krijgen. Natuurlijk ben je

opstelling van een protocol voor darm­

kant”, meent A-Tjak. Dat ligt compleet

afhankelijk van de bereidheid en inzet van

kanker en daartoe maken we graag gebruik

anders in het geval van verzekeringsartsen.

patiënten en werkgevers – en die variëren

van de bevindingen zoals die in de blauw-

Zij komen meestal pas na afloop van de

behoorlijk, weet ik uit ervaring –, maar toch

druk zijn vervat. Er is al veel vooronderzoek wettelijke ziekteperiode in aanraking met

kun je aan de hand van de blauwdruk dat

gedaan, dus dat hoeft allemaal niet opnieuw de patiënt en hebben dus geen directe

proces zo goed mogelijk begeleiden. En dat

te gebeuren. In die zin kan de blauwdruk

bemoeienis met de pro­blematiek tussen

is pure winst”, concludeert A-Tjak. “Een van

dus ook als ‘pionierswerk’ worden gezien.

kanker en werk. “Deze blauwdruk is feitelijk de prettige inzichten die het opstellen van

De opstelling ervan geeft een enorme ‘push’ niet voor verzekeringsartsen geschreven”,

deze blauwdruk heeft opgeleverd, is dat je

aan de samenstelling van protocollen voor

concludeert Klarenbeek dan ook. “Maar

niet pas moet gaan kijken of en hoe de

de verschillende soorten kanker.”

dat neemt niet weg dat ook voor hen dit

patiënt weer moet werken, maar dat je

een belangrijk document is. Als verzeke-

tijdens de therapie daarmee al aan de slag

Communicatie “Als bedrijfsarts speel je

ringsarts kom je natuurlijk op een later

kunt”, meent Klarenbeek. “Uiteraard moet

een cruciale rol in de problematiek rond

tijdstip in aanraking met de problematiek,

wel per individueel geval worden bekeken

kanker en werk. De behandelend arts

maar je kunt dan, aan de hand van de

of werken in die specifieke situatie ook

concentreert zich – en dat is terecht – veel

blauwdruk, goed vaststellen of alle procedu- mogelijk is en of de therapie niet teveel

meer op de medisch-technische kant en de

res op de juiste weg bewandeld zijn. In die

schade daarvoor berokkent. Wat dat betreft

privéomstandigheden. Als bedrijfsartsen

zin profiteren ook wij er behoorlijk van.”

is er veel verschoven, maar dat geldt ook

concentreren we ons op de rol en de wense-

ten aanzien van bijvoorbeeld hartinfarcten.

lijkheid van werk voor de patiënt, hoe gaan

Solide houvast “Voor veel patiënten is

Voortschrijdend inzicht heeft ertoe geleid

patiënt en collega’s daarmee om en hoe

het van groot belang om zoveel mogelijk

dat we mensen veel eerder en sneller in hun

kunnen we het ‘probleem’ in voor­komende

‘normaal’ te blijven functioneren. En dat

reguliere leefomstandigheden terug kunnen

gevallen hanteerbaar krijgen. D ­ at is vooral

betekent dat ze, waar mogelijk, willen

brengen. De blauwdruk vormt daarbij een

een kwestie van praten, overleggen. Voor

blijven werken. Deze blauwdruk geeft

solide houvast.” <

De Blauwdruk Kanker en Werk vindt u op de website www.nvab-online.nl



advisie Juni ’09

17