Burn-out en psychische crisis Η.1

12

h. 1

Burn-out en psychische crisis

Je zit in een psychische crisis: wat nu? 14

14

Veel werknemers die door een burn-out ziek thuis komen te zitten, belanden in een psychische crisis. Je maakt een crisis door wanneer je wordt blootgesteld aan extreme eisen en omstandigheden die je in een situatie brengen die je op dat moment niet aankunt, maar die je ook niet kunt ontvluchten. Eerst besef je niet goed wat er nu eigenlijk is gebeurd. Wanneer de arts je vertelt dat je de eerstkomende maanden werkelijk niet terug naar het werk kunt, glijden die woorden aanvankelijk langs je heen. Misschien wil je ze ook niet horen. Je denkt onwillekeurig dat als je maar een paar dagen goed uitslaapt, je er daarna wel weer snel tegenaan kunt. Maar na verloop van tijd komen er toch emoties naar boven, zoals verdriet en heftige psychische reacties. Je wordt kwaad op je leidinggevende en op de bedrijfsleiding omdat ze jou in deze beroerde situatie hebben laten terechtkomen. Je wordt kwaad op je collega’s omdat ze jou daarvoor niet hebben kunnen behoeden. Je wordt kwaad op de mensen aan wie je zelf leiding geeft omdat ze geen begrip voor je situatie kunnen opbrengen of omdat ze veel te hoge eisen aan je hebben gesteld. Je wordt kwaad op jezelf omdat je niet goed naar de signalen van je lichaam hebt geluisterd. Je krijgt schuldgevoelens omdat je het nu gewoon even niet langer aankunt. Je schaamt je dat je niet gewoon je kiezen op elkaar hebt gehouden en door bent blijven werken. Misschien heb je, toen je op het werk eenmaal echt in de stress schoot, wel fouten gemaakt. Maar daarvoor was je toen gewoon blind. Je denkt nu dat als je bepaalde dingen niet had gedaan of gezegd, je zeker niet ziek was geworden. Nu eens leg je de schuld bij jezelf, dan weer wijt je alles aan anderen. Zo raas je voort in een emotionele achtbaan. Op dit moment heb je de steun van mensen in je omgeving nodig. Zodra je dat inziet en je je voor die ondersteuning openstelt, ben je al een eind op weg in de richting van herstel. Je hebt behoefte aan begrip

Burn-out en psychische crisis

van het bedrijf waar je werkt, van je familie en van je vrienden. Het is nu van belang dat je inziet in welk proces je je bevindt en wat er precies met je is gebeurd. Goede informatie van je arts en achtergrondinformatie over burn-out en lichamelijke klachten bij een psychische crisis helpen je verder. Je moet nu ook met iemand buiten je thuissituatie hierover kunnen praten. Vraag daarom aan je leidinggevende of de afdeling Personeel en Organisatie om contact met een psycholoog, een andere hulpverlener of bijvoorbeeld iemand van de Arbo-dienst. Na verloop van tijd verdwijnen de heftigste emoties. Je voelt eerder een schrijnend verdriet, alsof je iemand bent kwijtgeraakt. Je denkt terug aan het werkplezier dat je dagelijks voelde, aan de energie die je van je werk kreeg en aan je professionele inzet, waar je best trots op was. Of je mist nu misschien al de fijne samenwerking in het team waarvan je deel uitmaakt en de uitdagende taken die daar steeds voor jou klaarliggen. Of je ben gefrustreerd dat het beeld van jou als ‘betrouwbare werknemer die het allemaal wel even opknapt’ nu aan diggelen is gevallen. Al die gevoelens van gemis zijn nodig, wil je nu verder kunnen komen. Je moet gewoon even mogen balen, je moet gas terugnemen, goed nadenken, aan je lichamelijke welzijn werken en over dit alles met anderen praten. Door die verwerking, net als bij rouw, heb je uiteindelijk vrede met het feit dat je feilbaar bent, net als ieder ander. Zo accepteer je wat er gebeurd is. Vervolgens ga je wel weer aan nieuwe mogelijkheden in de toekomst denken. Je gaat zorgvuldig de dingen op een rijtje zetten en ontwikkelt je visie op wat voor jou het belangrijkst in je leven is. Je begint te begrijpen wat je op dit moment nodig hebt om lekker in je vel te kunnen zitten. Daarbij lukt het je jouzelf en anderen te vergeven wat er gebeurd is. Je voelt je niet langer tekortgedaan en je hebt geen last meer van frustratie en verwijten aan anderen. Misschien denk je daarna zelfs dat het wel beter was dat je door een burn-out op het werk bent uitgevallen, omdat je daardoor over al deze dingen bent gaan nadenken. Misschien besluit je nu aan je persoonlijke ontwikkeling te werken en kies je voor begeleiding door een persoonlijke coach of psycholoog. Zo breng je vaart in je persoonlijke ontwikkeling. Uiteindelijk zul je voelen dat je weer vaste grond onder je voeten krijgt. Je bent bij een aantal wezenlijke zaken stil blijven staan. Je hebt goed nagedacht over fundamentele zaken in je leven, bepaalde opvattingen heb je losgelaten en andere ideeën zijn daarvoor in de plaats gekomen. Het kan gaan gebeuren dat je je hierdoor een volkomen nieuw mens zult gaan voelen.

13

14

h. 1 Je zit in een psychische crisis: wat nu? - Probeer de huidige problemen onder ogen te zien en ga emoties die daarbij horen niet uit de weg. Het kost je veel meer energie om problemen van je vandaan te houden en emoties te onderdrukken. - Durf anderen om hulp te vragen: familie, vrienden, je huisarts, een psycholoog, een persoon die spirituele raad kan geven, bijvoorbeeld iemand van de kerk of de moskee. - Durf op jezelf af te gaan. Vertrouw op je innerlijke energie. Je beschikt over ongekende innerlijke vermogens waarmee je aan je herstel kunt werken. Vertrouw op het proces. - Houd ook een dagboek bij. Door gevoelens en gedachten aan papier toe te vertrouwen, beïnvloed je het innerlijke proces op een positieve manier.