Netwerk GGZ Kempen Samen sterk in Geestelijke Gezondheidszorg Voorstelling aan de externe partners 15 mei 2012
Inhoud • • • • • •
Inleiding door Eric Nysmans Toelichting over het Netwerk GGZ Kempen door Hans Verbiest Voorstelling van de concrete veranderingen door Jeroen Dillen, netwerkcoördinator. De positie van de huisarts, dr Inge Van Kerkhoven De positie van de psychiater, dr Roel Van Roy Vragen
Eric Nysmans Leidend ambtenaar Welzijnszorg Kempen
GGZ in België •
Vooral veel capaciteit intramuraal
•
Weinig ambulante zorg
•
GGZ in de Kempen
Veel noden, te weinig efficiëntie •
Prevalentie van psychische problemen is hoog
•
GGZ niet altijd performant (vb. suïcidecijfers)
•
Te weinig continuïteit van zorg
Vermaatschappelijking van de GGZ •
Te veel ziekenhuisopnames: ingrijpend voor betrokkene en hoge maatschappelijke kost
•
Het kan en moet anders
•
Hulp bieden op de meest aangewezen plaats
PSY107: opportuniteit volop aangegrepen •
Regionaal netwerk voor geestelijke gezondheidszorg
•
Intense dialoog met eerstelijnszorg en thuiszorg
Hans Verbiest Voorzitter Netwerk GGZ Kempen
PSY107: wat is dat? •
Initiatief van federale en regionale overheden
•
Realisatie van regionale netwerken van organisaties die samen verantwoordelijk zijn voor het zorgaanbod in hun regio
•
Nieuwe zorgvormen realiseren door bedden af te bouwen
•
Projectcontext
GGZ Kempen: wie is dat? •
PZ = Psychiatrisch ziekenhuis – OPZ GEEL
•
PAAZ = Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis – AZ TURNHOUT
•
CGG = Centrum Geestelijke Gezondheidszorg – CGG KEMPEN
•
IBW = Initiatief voor Beschut Wonen – BESCHUT WONEN KEMPEN
•
PVT = Psychiatrisch Verzorgingstehuis – PVT SALTO (OPZ GEEL, Geel) – PVT DE LIEREMAN (PC ST AMEDEUS, Oud-Turnhout)
Model met vijf functies •
Vraaggestuurd in plaats van aanbodgestuurd
•
Gericht op zorg in de thuisomgeving
•
Gericht op flexibele interventiemogelijkheden
•
Integratie van intramurale en ambulante middelen in één strategie
Het project is een project •
Projectperiode 2011-2014. Negen projecten. Doelgroep volwassenen.
•
Zorgvernieuwing door afbouw van bedden.
•
Zoeken en oefenen en dus ook fouten maken maar voortdurend bijsturen.
•
Project binnen bestaande realiteit en bestaande capaciteiten.
=> Een aantal structurele knelpunten blijven bestaan!
Werking Netwerk GGZ Kempen •
Dagelijks beheer door coördinatiecomité: directies van betrokken instellingen, experten, nwc
•
Open werkgroepen rond deelprojecten met participatie van eerstelijnszorg, cliënten en familie
•
Ondersteuning door de overheid: vorming, ervaringsuitwisseling, buitenlandse stages, coaching door buitenlandse experten
•
Netwerkcoördinator
Jeroen Dillen Netwerkcoördinator GGZ Kempen
GGZ Kempen: doelstellingen • • • • •
Meer mensen sneller in de juiste zorg Getrapte zorg: geen complexe interventies als er minder ingrijpende alternatieven zijn Meer samenwerking binnen de GGZ Meer samenwerking met de actoren rond de GGZ Meer participatie van cliënten en familie
GGZ Kempen: deelprojecten • • • • • • •
Nieuw systeem van aanmelding en doorverwijzing F1: Nieuw aanmeldingsteam F2a: Nieuw mobiel crisisteam F2b: Nieuw mobiel team voor langdurige zorg F3: Reorganisatie van het zorgaanbod rond arbeid, dagbesteding en vorming F4: Intensifiëring van het residentiële zorgaanbod en meer afstemming op de overige zorgvormen F5: Centrale aanmelding woonzorg, gemeenschappelijke strategie rond optimalisatie van het zorgaanbod
Aanmelding •
Aanmelden bij GGZ: enkel indien eerstelijnszorg niet volstaat
•
Hulpvraag screenen en alternatieven overwegen
•
Aanmelden op één centraal punt
Vijf prioritaire verwijzers •
Huisarts
•
Privé psychiater
•
CAW De Kempen
•
Spoed AZ
•
Politie
Vijf prioritaire verwijzers •
Hebben voldoende expertise om de hulpvraag te kunnen screenen in functie van al dan niet doorverwijzing naar GGZ
•
Zijn belangrijk in functie van continuïteit van zorg na interventie van GGZ (huisarts, CAW, psychiater)
•
Hebben specifieke opdracht die rechtstreekse aanmelding in GGZ noodzaakt (spoed, politie)
•
AMT is bereikbaar voor informatie en advies en coaching op casusniveau voor alle partners.
Cliënten, familie, overige diensten •
Eerst contact nemen met prioritaire verwijzer, bij voorkeur huisarts of CAW
•
Specifieke opdracht voor politie en spoed
•
AMT is bereikbaar voor informatie en advies en coaching op casusniveau voor alle diensten. Bij voorkeur worden ook huisarts en CAW betrokken.
Cliënt
Huisarts
Familie
Spoed AZ
Eerstelijnszorg
CAW
Politie
Psychiater
Aanbod buiten het netwerk Aanmeldingsteam (AMT) Functie 1: Ambulante zorg
Functie 3: Psychosociale rehabilitatie
Functie 2: Mobiele teams CKB-team LZ-team
Functie 5: Specifieke woonvormen Functie 4: Gespecialiseerde residentiële zorg
Netwerk Geestelijke Gezondheidszorg Kempen (GGZ Kempen)
Videofragment
CAW De Kempen Waarvoor kan je er terecht? Hoe werkt het onthaal?
CAW zorgaanbod •
Onthaal en begeleiding bij welzijnsvragen
•
Centraal telefoonnummer 014 21 08 08
•
Aanloopadres: Herentals
•
Gesprek op dienst: Herentals, Turnhout, Geel, Mol
•
Gratis en vertrouwelijk
•
Perspectief bieden. Bijkomende begeleiding mogelijk in CAW of andere dienst.
Videofragment
Aanmelding Hoe werkt het Aanmeldingsteam?
F1 Aanmeldingsteam - werking •
Nieuw netwerkteam met psychologen, maatschappelijk werker en administratieve kracht
•
Ondersteuning door psychiaters van Crisisteam CKB
•
Beschikbaar tijdens kantooruren via 014 57 91 00. Onthaal buiten kantooruren: team CKB
•
Aanmeldingen door prioritaire verwijzers
•
Info, advies en coaching voor alle partners
F1 Aanmeldingsteam - aanbod •
Poortfunctie – Onthaal van nieuwe aanmeldingen – Screening van aanmeldingen – Gericht advies en doorverwijzing
•
Crisishulpverlening – Eerste dringende opvang van cliënten met suïcidedreiging – ELP: kortdurende begeleidingen – Samenwerking met Crisisteam CKB en opnameafdelingen
•
Coaching – Telefonische beschikbaarheid voor informatie en advies
F2: Mobiele teams •
Nieuwe zorgvorm
•
Mensen zo veel mogelijk thuis begeleiden, ook als de psychische problemen heel ernstig of acuut zijn
•
Acute problemen: CKB-team
•
Langdurige zorg: LZ-team
Videofragment
Crisis- en Kortdurende Behandeling Hoe werkt het CKB-team?
F2a: CKB = Crisis en Kortdurende Hulpverlening •
Multidisciplinair mobiel team met verpleegkundigen, psychologen, maatschappelijk werkers en psychiaters.
•
Ook huisarts is toegevoegd aan dit team.
•
Inschakeling – Via Aanmeldingsteam: CKB als poort tot opname – Door een andere GGZ-dienst
•
Voorwaarden – Crisis, geen urgentie (levensbedreigend) – Veiligheid medewerkers – Draagkracht context
F2a: CKB = Crisis en Kortdurende Hulpverlening •
Doelstelling – Opnames vermijden – Opnames verkorten
•
Hoe? -
•
Snelle tussenkomst, intensieve begeleiding Nauwe samenwerking met andere hulpverleners Beperkte behandelduur Warme overdracht naar andere zorg
Werktijden -
Interventies 8u-22u, 7/7 Telefonische permanentie tijdens de nacht
Videofragment
Mobiel team voor langdurige zorg. Hoe werkt het LZ-team?
F2b: LZ = Langdurige Zorg •
Multidisciplinair mobiel team. Ook huisarts.
•
Psychiatrische thuiszorg voor mensen met ernstige en langdurige problemen.
•
Inschakeling - Via Aanmeldingsteam - Door een andere GGZ dienst
•
Voorwaarden - Ernstige en langdurige problematiek - Andere hulpverlening is onvoldoende - Duidelijke meerwaarde voor zorg aan huis
F2b: LZ = Langdurige Zorg •
Doelstellingen – Vergroten van zelfredzaamheid – Kwaliteitsvol leven ondanks beperkingen – Maximale sociale integratie – Uitbouw van steunend netwerk
•
Hoe? – Begeleiding aan huis door individueel casemanager – Coaching en zorgoverleg – Nauwe samenwerking met huisarts en thuiszorgdiensten
•
Werktijden - Tijdens kantooruren - Uitzonderlijk ‘s avonds en op zaterdag
F3: rehabilitatie •
Geheel van initiatieven gericht op de maatschappelijke integratie van mensen met (ernstige en langdurige) psychische problemen
•
Diverse domeinen: arbeid, dagbesteding, vrijetijdsbesteding, vorming en opleiding, …
•
Verzameling van categoraal en niet-categoraal aanbod
F3: rehabilitatie – doelstellingen netwerk •
Diverse initiatieven vanuit GGZ integreren in een regionale strategie – Problematiek dagactiviteitencentra – Ongelijke spreiding bestaand zorgaanbod
•
Waar mogelijk zorgaanbod uitbreiden – Aanvraag revalidatiecentrum via vzw Kader
•
Uitklaren van opdracht gespecialiseerde GGZ versus reguliere dienstverlening
F3: rehabilitatie – prioritaire thema’s •
Arbeid – – – –
•
Behoud van arbeid (Re)integratie in arbeid Arbeidstrajectbegeleiding Nieuwe beleidsvisie op arbeid: W²
Zinvolle dagbesteding – Basaal aanbod in GGZ – Toegankelijkheid van niet-categoraal aanbod
•
Vorming en opleiding – Vroegdetectie – Samenwerking
F4: intensifiëring residentiële zorg •
Minder behandeling in het ziekenhuis – Afbouw van behandelbedden in OPZ Geel – Samenwerking tussen OPZ/PAAZ en CKB in functie van opnamevoorkomend en opnameverkortend werken
•
Intensifiëring – Plannen voor uitbreiding PAAZ – Behandelen van meer complexe problematiek
•
Samenwerking binnen F4 – Taakverdeling – Problematiek opnamecapaciteit – Visie transmurale zorg
F5: woonzorg •
Bestaand zorgaanbod – – – –
•
Beschut Wonen Kempen PVT Salto Pleegzorg OPZ Geel PVT De Liereman
Doelstellingen – Procedures rond aanmelding en instroom afstemmen – Gedeelde strategie rond optimalisatie zorgaanbod
F5: woonzorg - instroom •
Aanmelding - Via Aanmeldingsteam of via andere GGZ-dienst - Uniforme procedure. Woonzorgpartners zoeken samen naar passend aanbod - Bovenregionale opdracht PVT2 en Pleegzorg
•
Woonzorgaanbod reorganiseren - Continuum van woonvormen, van maximaal omkaderd met begeleiding 24/24 naar maximaal geïntegreerd met beperkte ondersteuning - Samenwerking GGZ en reguliere huisvestingsactoren
Dr. Inge Van Kerkhoven Huisarts
GGZ in de huisartsenpraktijk •
Inleiding
•
GGZ door de huisarts
•
Reorganisatie van de GGZ
•
Taak van de huisarts in het Netwerk GGZ Kempen
Inleiding •
Psychisch ‘onwelbevinden’ bij ¼ Belgen
•
70% van alle psychische problemen komen bij HA
•
1/3 hiervan wordt doorverwezen
•
Rol van de huisarts: - Eerste laagdrempelige contact - Herkennen van mentale aandoening - Begeleiden en zo nodig doorverwijzen
GGZ door de huisarts •
3/100 consulten: diagnose mentale aandoening
•
Meest gestelde diagnoses: - Depressie - Acute stressreactie - Slaapstoornissen - Angst en nervositas
GGZ door de huisarts •
Prevalentie van ernstige psychische aandoeningen (EPA) in een huisartsenpraktijk is 2%
•
Prevalentiecijfer is vertekend - 30% geen zorg - 20% enkel somatische zorg - 50% in GGZ
GGZ door de huisarts Gevolgen van EPA • • • •
Afhankelijkheid van derden voor dagelijks functioneren, invaliditeit Stigmatisering door omgeving en hulpverleners Verslaving aan drugs en alcohol Comorbiditeit voor ernstige lichamelijke aandoeningen
Reorganisatie van de GGZ Hoe de lichamelijke en geestelijke gezondheid van doelgroep EPA verbeteren? • • • • • •
Educatie aan zorgverleners (bewustwording ongelijkheid, adequaat inschatten van risico’s, …) Monitoring van risicofactoren Minder stigmatisering en discriminatie Integratie van leefstijladvies in behandelprogramma’s Empowerment van de patiënt Coördinatie lichamelijke en geestelijke gezondheidszorg, samenwerking tussen eerste en tweede lijn
Taak van HA in het Netwerk •
4 uur in CKB-team, 4 uur in LZ-team
•
Geen patiëntencontacten, patiënt behoudt de eigen huisarts
•
Verantwoordelijkheid voor de psychiatrische behandeling ligt bij de psychiater
Taak van HA in het Netwerk •
Feedback bij outcomemonitoring
•
Bewaakt HA-belangen in het team / coaching
•
Bewaakt communicatie met HA / aanspreekpunt
•
Contact:
[email protected]
Besluit •
Mentale aandoeningen presenteren zich op zeer uiteenlopende wijze
•
HA in eerstelijn: rol in herkennen, begeleiden en coördineren van zorg
•
Nood aan betere en adequatere zorg
•
Multidisciplinaire samenwerking onontbeerlijk
Dr. Roel Van Roy / Dr. Liesbeth Jaspers Psychiater
De psychiater in het Netwerk GGZ Kempen •
Drie psychiaters maken deel uit van het CKB-team en ondersteunen het Aanmeldingsteam: - Dr. Mieke Opgenhaffen - Dr. Roel Van Roy - Dr. Liesbeth Jaspers
•
Twee psychiaters maken deel uit van het LZ-team - Dr. Tom Geuens - Dr. Mieke Celen
De psychiater in het netwerk: algemeen • • • • • • • •
Diagnosestelling Medicatie Complexe casussen Medico-legale problemen Trainingsopdracht Communicatie met andere artsen Beleidsopdracht Coaching en inschatting, maar taak van de ambulante hulpverleners blijft zoveel mogelijk behouden
De psychiater in AMT •
Van overheidswege geen psychiater voorzien in het aanmeldingsteam
•
Onze visie: poortfunctie van aanmeldingsteam is niet mogelijk zonder beroep te kunnen doen op psychiatrische expertise, vooral bij acute vragen
•
Dus: psychiaters in CKB zijn ook consulteerbaar voor medewerkers van het aanmeldingsteam
Rol van de psychiater in AMT •
Psychiater wordt geraadpleegd bij acute hulpvragen en bij complexe casussen
•
Bij aanmelding door arts (huisarts, psychiater, spoedarts) is er mogelijkheid tot rechtstreeks overleg met psychiater
•
Cliënt in kortdurende behandeling kan door psychiater worden gezien voor inschatting
Rol van de psychiater in CKB •
Briefing: - Beoordeling aanmeldingen en inclusies - Interventiestrategie in probleemsituaties
•
Patiëntenbespreking: - Doelstellingen en strategie bepalen - Traject na CKB
•
Consultaties - Crisisinschatting - Medicamenteuze behandeling
•
Overleg met betrokken hulpverleners
De concrete inzet van psychiatertijd •
Vier dagen per week psychiater aanwezig - Briefings AMT + CKB - Twee consultatiemomenten - Beleid en communicatie
•
Bij afwezigheid van de AMT/CKB-psychiater: steeds mogelijkheid tot overleg met psychiater van wacht in OPZ Geel - Voor overleg bij dringende hulpvragen - Voor overleg in crisissituaties
Rol van de psychiater in LZ •
Beoordeling van aanmeldingen, beslissing over inclusie
•
Medicatie
•
Advies in complexe casussen
•
Overleg met behandelend psychiater buiten het team
Start nieuwe werking: 21 mei 2012
Centraal aanmeldingsnummer:
014 57 91 00 Voor nieuwe aanmeldingen (door één van de vijf prioritaire verwijzers)
Voor coaching op casusniveau
Meer info
Projectwebsite
www.ggzkempen.be Contact
[email protected] of T 014 57 93 51 Netwerkcoördinator Jeroen Dillen, gsm 0498 93 24 10
[email protected]
Planning •
Permanente opvolging en bijsturing
•
Blijvende participatie van projectpartners o.a. door terugkoppeling evaluatie naar werkgroepen
•
Groeiende participatie van cliënten en familie
Planning • • • • • •
F1: Samenwerking met zelfstandige psychologen F2: Werking nieuwe teams evalueren op korte termijn, terugkoppeling naar de werkgroepen F3: Eerst thema arbeid, nadien de andere thema’s. Overleg met lokale besturen is aangewezen. F4: Verdere samenwerking zoeken. F5: Samenwerking zoeken met huisvestingsactoren via Kempisch Woonplatform …
Vragen?
