De Azteken - College Essen 101

De Azteken Synthese: pg.33-35: De ondergang van het indianenrijk 1. De landbouw schept rijken In Midden- en Zuid-Amerika evolueren jagers en voedselverzamelaars tot landbouwers (11000 v.C.) -> maïs Mexico -> irrigatietechnieken Andesgebergte -> terrasbouw In Midden-Amerika ontstaan stadsstaten (1400 v.C.). Centrum = reeks gebouwen die als tempel of paleis dienstdoen. Teotihuacan (500v.C. – 750)-> ontstaan cultus van Quetzalquatl Groot deel van de stadsstaten wordt verwoest (750-1100) Azteken vestigen zich in Midden-Mexico (12e eeuw)-> huurlingenlegers voor de elkaar bestrijdende stadsstaten. Azteken worden door de stadsstaten verjaagd naar de moerassen van het Texcocomeer. Ze stichten een nieuwe stad: Tenochtitlan, en starten een ware veroveringstocht: verslagen vijanden moeten schatting betalen, mensenoffers. Zuid-Amerika (15e eeuw) -> Inca’s 2. De Azteken zijn meedogenloos en dichterlijk Azteekse godenwereld: + 2000 goden, met aan de top: Huitzilopochtli (zon en oorlog, wordt met mensenharten gevoed) en Tlaloc (regen, worden kinderen aan geofferd). Azteken voeren oorlog om aan mensenoffers te komen. Ze geloven in het hiernamaals. Azteekse macht is gedeeltelijk te danken aan hoge landbouwopbrengsten bij het meer ven Texcoco ->irrigatie + chinampas (drijvende landbouweilanden). Er is ook een bloeiende handel. Geld = cacaobonen of stoffen mantels (als ruilmiddel). De Tlahtoani = hoofd van het rijk, een ‘eerste minister’ en 4 legeraanvoerders staan hem bij in het bestuur. Een stadsraad (ong. 100 leden,clanhoofden van de Azteekse families, na 15e eeuw stelt de gebieder de raad samen)en een gebieder nemen de belangrijke beslissingen. Een reeks ambtenaren voeren bevelen uit. De hoogste functie van het rijk is niet erfelijk, een raad kiest een nieuwe gebieder uit de Koninklijke familie. Na zijn verkiezing vertrekt hij op veldtocht en moet genoeg offers maken om aanvaard te worden. Azteekse samenleving: 1. 2.

Standen edellieden clanleden

-

Beroepsgroepen krijgers priesters

3. 4.

gewone lieden slaven

-

handelaars ambachtslieden kunstenaars boeren …

De meeste slaven zijn Azteken die zichzelf aan hun meester hebben verkocht, maar ze kunnen zichzelf vrijkopen. De kinderen van slaven zijn vrij. Azteken hebben een voorliefde voor schoonheid en taal, maar in het beeldwerk komt dikwijls de lugubere kant naar boven (angst vergaan wereld, mensenoffers). Ze kennen geen echt schrift, maar gebruiken tekeningen. 3. De conquistadores stichten Nieuw-Spanje Hernan Cortez verovert het Aztekenrijk (1519-1521) -> heeft betere wapens en voor de Azteken onbekende dieren. Cortez doet alsof hij Quetzalquatl is, en ontdekt zo de zwakke plekken van het rijk. Enorme indianensterfte (16e eeuw) door: veroveringsoorlogen van de conquistadores en Europese ziekten. Spanjaarden vervangen de vroegere heersers en Spaans wordt de bestuurstaal. Indianen worden tweederangsburgers. De conquistadores roven alle goud en zilver, krijgen de beste landbouwgrond. Dwangarbeid wordt in 1542 afgeschaft . Indianen worden verdeeld indianendorpen (pueblos de los indios)-> zelf besturen + eigen landbouwgrond, maar elk jaar schatting betalen aan Spaanse kroon. Missionarissen bekeren indianen tot het katholicisme.