depliant guide

Geschiedenis

Bezoek

De schat

Informatie

L

Geschiedenis

Bezoek

De schat

Informatie

Geschiedenis

L

L

Bezoek

De schat

Informatie Nederlands

1 3

2

5 4

De schat De samenstelling van de schat begint als een kanunnik van de kathedraal, Wallon de Sarton, in 1206 na de vierde kruistocht de kostbare reliek van Saint Jean-Baptiste meeneemt.

Een samengesteld geheel Van de schat die in de loop van de middeleeuwen wordt verzameld, zijn nog maar vijf kleine relieken over. Tijdens de Franse revolutie leed de schat aanzienlijke schade, maar oude archieven beschrijven de ontbrekende stukken. Vanaf de XIXde eeuw is de schat ongeveer weer hersteld. De staf (1) uit de XIXde eeuw is een teken van de macht van de bisschop. De kapel (2), gebouwd tussen 1873 en 1879, bevat de belangrijkste voorwerpen voor de viering van de mis. In de reliekhouder* (3) van ingelegd email uit 1236 worden in 1851 de relieken van Saint Firminus opgeborgen. In 1858 worden drie relieken uit de abdij van Paraclet aan de schat toegevoegd. Het kruis (4) is het hoofdelement van de schat: alle technieken van edelsmederij uit de middeleeuwen zijn hierin verenigd. De beeldengroep van de Maagd en het kind uit de XVIde eeuw (5) is afkomstig uit de kathedraal.

*Uitleg op de achterzijde van dit document.

Binnenwerk: stenen netwerk in een raam of rozetvenster. Flamboyant: term voor de motieven in de vorm van vlammen die typisch zijn voor de gotische kunst aan het eind van de middeleeuwen. Fronton: decoratieve topgevel boven een muuropening. Hortillonnage: volkstuintjes die van elkaar zijn gescheiden door kanaaltjes. Labyrint: lange zwarte lijn in de vloer (234 meter in Amiens) binnen een achthoek die de complexiteit symboliseert van de weg van de mens naar zijn verlossing. Neogotisch: architecturale stijl geïnspireerd op de gotiek die eind XIXde eeuw in de mode was. Reliekhouder: reliekhouder, grote koffer of vitrine met één of meer heilige relieken.

Praktische informatie Gemiddelde duur van het bezoek: 40 min. Bezoek met Franse gids. Boekwinkel De gids van dit monument is verkrijgbaar in de collectie ‘cathédrales de France’ in de boekwinkel. Centre des monuments nationaux Cathédrale d’Amiens 30 place Notre-Dame 80000 Amiens tél. 03 22 80 03 41 www.monuments-nationaux.fr

crédit photo É. Revault © Centre des monuments nationaux, Paris. illustration Tout pour plaire. conception Plein Sens, Anders. réalisation Marie-Hélène Forestier. traduction InPuzzle. impression Stipa, février 2013.

Woordenlijst

N

Torens van Notre-Dame d’Amiens De grootste kathedraal van Frankrijk Een snelle en voorspoedige bouw

Detail van een schilderij van de ‘Vierge au palmier’ door de Maître des Puys d’Amiens, omstreeks 1520

De eerste steen van de kathedraal werd in 1220 gelegd door bisschop Evrard de Fouilloy. Eerder stonden hier drie gebouwen waarvan de eerste in de IXde eeuw door de Noormannen en de laatste twee in 1137 en 1218 door brand werden verwoest. De nieuwe kathedraal die de schedel of ‘chef’ van Sint Jean-Baptiste, die in 1206 werd verkregen, zal huisvesten, moet plaats bieden aan talloze pelgrims. Omdat er voldoende geld is, kunnen de werken in 1288 worden voltooid. In het midden van het labyrint* staan de namen van de bouwmeesters: Rovert de Luzarches, Thomas en Renaud de Cormont. Het gebouw maakt indruk vanwege de afmetingen: 42,30 m hoog en 145 m lang.

Immens en harmonieus Door de homogeniteit van de architectuur en de omvang van de beelden is Notre-Dame d’Amiens een prachtig voorbeeld van de kunst uit de tijd van Sint Lodewijk. De grotendeels opengewerkte muren illustreren de overgang van de klassieke naar de rayonante gotiek. De kathedraal bleef tijdens de revolutie en de twee wereldoorlogen gespaard en werd in 1981 opgenomen op de werelderfgoedlijst van de Unesco.

*Uitleg op de achterzijde van dit document.

Geschiedenis

Bezoek

L

De schat

Informatie

N 10

1 De galerij van het rozetvenster loopt boven de koningsgalerij, ligt 30 meter hoger dan het kerkplein en is versierd met gebeeldhouwde waterspuwers en chimeren. Op sommige plaatsen zit van nature silex in de kalksteen. 2 Het rozetvenster dateert uit de XVIde eeuw. Het binnenwerk* bestaat S-vormige bogen die kenmerkend zijn voor de flamboyante* gotiek. In het midden verwijzen drie gebeeldhouwde hanen naar de donateur van het rozetvenster, ‘Coquerel’.

5

7

9

De etage van het rozetvenster

4

de bouw van de stationswijk leidde. Aan de linkerkant, aan de voet van de kathedraal, bevindt zich het oude bisschoppelijk paleis uit de XVIIde eeuw. In de verte, links van het Sommekanaal, zijn de ‘hortillonnages’* te zien.

6 1 2

3

10

De Saint-Leu wijk draagt de naam van de kerk uit de XVde eeuw. De universiteitgebouwen werden in de XXde eeuw gebouwd. Achter de kerk is de citadel te zien die in 1622 werd voltooid.

b

a c

3

Uitzicht op het westen van de stad

Uitzicht op het noorden

ingang

11

De westelijke gevel van het kerkplein

11

Ondanks de schade van WO I en de verwoesting van 60% van de stad tijdens WO II, zijn in Amiens grote monumenten behouden gebleven die nu naast naoorlogse en eigentijdse monumenten staan. Het belfort uit de XVde en XVIIIde eeuw dat 52 meter hoog is, staat op de Unesco werelderfgoedlijst. Het Zenith uit 2008 aan de linkerkant is rood, het Licorne stadion uit 1999 is te herkennen aan de transparante structuur. Rechts van het belfort staat de Saint-Germain kerk uit de XVde eeuw.

Bovenop de noordelijke toren 4 De noordelijke toren werd in 1402 voltooid en is 66 meter hoog. 5 De zuidelijke toren uit 1366 is de oudste en is met 61 meter de laagste toren. Om dit verschil te compenseren voegde de architect Eugène Viollet-le-Duc tijdens de restauraties in de XIXde eeuw frontons* toe. 6 De muzikantengalerij, die door de Viollet-le-Duc werd heringericht, verbindt de twee torens.

uitgang

7

Uitzicht op het zuiden

De neogotische* Saint-Rémi kerk luidt het imposante museum van Picardie uit de XIXde eeuw in. Aan de rechterkant is het justitiepaleis te zien dat eveneens uit de XIXde eeuw dateert met daarachter de neogotische* Saint-Martin kerk. 8 De achthoekige torenspits (niet op plattegrond) van 112 meter is gemaakt van met lood omhuld eikenhout en is de oudste in Frankrijk behouden gebleven spits (1529-1533). De spits is versierd met loden beelden van 2,5 m van chimeren en centauren. 9

Uitzicht op het oosten Rechts staat de Perret toren (1924-1954) van 110 meter die genoemd is naar de architect die

De gevel is harmonieus en verticaal in drieën verdeeld met drie toegangsportalen. De verticale verdeling wordt bepaald door de twee torens en de vier massieve steunberen. Horizontaal zijn er vijf opeenvolgende niveaus. Het eerste niveau is dat van de drie portalen waarboven zich frontons* bevinden en dat toegang biedt tot het schip en de zijbeuken. Het gebeeldhouwde middenportaal dat het grootste is, is gewijd aan Beau Dieu (a), het beeldhouwwerk van het rechterportaal is gewijd aan de Mère Dieu (b). Het linkerportaal is gewijd aan Saint Firminus (c) die rond 300 als martelaar en eerste bisschop van Amiens wordt beschouwd. Op het tweede niveau bevindt zich een galerij met ajouropeningen, op het derde niveau de Koninggalerij en op het vierde niveau de galerij van het rozetvenster. De klokkenluidergalerij, die de muzikantengalerij (6) ondersteunt en het vijfde niveau vormen, verbindt de twee torens.

*Uitleg op de achterzijde van dit document.