draaiboek DS - Associatie KU Leuven

January 9, 2018 | Author: Anonymous | Category: Sociale wetenschappen, Psychologie, Educational Psychology
Share Embed Donate


Short Description

Download draaiboek DS - Associatie KU Leuven...

Description

DRAAIBOEK

Inhoud 1.

Visietekst a. Hoe ontstond deze tekst? b. Wat zijn docentenstages? c. Waarom docentenstages? d. Hoe kunnen docentenstages eruitzien en wat zijn randvoorwaarden? e. Waartoe kan dit leiden?

2.

Planning

3.

Begrippenlijst

4.

Bijlagen a. b. c. d. e. f. g.

Informatieve ppt Folder leerkrachten Intakeformulier docenten Intakeformulier leerkrachten Raamcontract Individueel contract Reflectie- en verwerkingsopdrachten

Visie ‘docentenstages’ a.

Hoe ontstond deze tekst?

Deze visietekst groeide uit het School of Educationproject “Professionaliseren van lerarenopleiding en secundair onderwijs via docentenstages”. In dit project bogen de lerarenopleidingen van KHK, KHLeuven en Lessius Mechelen zich samen met mensen uit de praktijk van het secundair onderwijs en beleidsactoren over de vraag of en hoe stages voor docenten in de lerarenopleiding kunnen bijdragen tot meer professionaliteit in de lerarenopleidingen en het secundair onderwijs en dus aan beter onderwijs. b.

Wat zijn docentenstages?

“Docentenstages” zijn een specifieke vorm van werkplekleren, namelijk van ‘leren op de werkplek van leraren secundair onderwijs’, de toekomstige werkplek van de studenten. Dit leidt tot een aangepaste versie van de gangbare definitie van werkplekleren: werk-plekleren of ‘leren op de werkplek’ is ‘op ervaring gebaseerd leren, een actief, constructief en grotendeels zelfgestuurd proces dat plaats vindt in de reële arbeidssituatie als leeromgeving, met de werkelijke problemen uit de (toekomstige) arbeidspraktijk van de studenten als leerobject’1. c.

Waarom docentenstages?

Alle actoren zijn het erover eens dat leraren in opleiding – en dus ook hun docenten en mentoren – nood hebben aan theoretische kaders die gradueel geïllustreerd, vertaald en uiteindelijk geïmplementeerd worden in/ geconfronteerd worden met de praktijk. Om docenten toe te laten deze praktijkervaring gericht te verwerven en te vernieuwen, is een stage in een secundaire school een mogelijke, volgens ons noodzakelijke optie. d.

Hoe kunnen docentenstages eruitzien en wat zijn randvoorwaarden?

Leren door ervaring is een levenslange opgave. Om het rendement van de docentenstages -al bij al momentopnames in een carrière- te optimaliseren, moet aan volgende voorwaarden worden voldaan: De stage is duidelijk als leerproces opgezet. De docent leeft gedurende langere tijd mee met de partnerschool. Hij doorloopt een traject op maat, dat formele en informele leerkansen biedt. Dit leerproces kan maar optimaal verlopen onder volgende omstandigheden:  De docent vertrekt vanuit een leervraag om op die manier doelgericht en zelfgestuurd in interactie met de leerkracht S.O. en al handelend in de praktijk hierover bij te leren. 1

Naar de definities van: Kelchtermans et al., 2008; Onstenk, 2001; van Velzen en Volman, 2009.



De docent beperkt zich niet tot de rol van ‘de leraar als inhoudelijk expert’ en ‘de leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen’. Ook alle andere basiscompetenties, m.a.w. alle anderen facetten van het leraarschap in het secundair onderwijs, kunnen aan bod komen. De docent neemt waar mogelijk ook eens de taak van opvoeder op, verkent de facetten van ouderbetrokkenheid, maakt kennis met de vak- en vakoverschrijdende werkingen, enz.  De docent kiest voor een vorm van professionalisering die een grote openheid en een zekere kwetsbaarheid impliceert. Het verloop van een docentenstage an sich kan dan ook nooit onderdeel uitmaken van een formele evaluatie van zijn/haar functioneren als docent in het hoger onderwijs. De bereidheid om in dit leerproces te stappen, kan daarentegen zeker gezien worden als een teken van groeiende professionaliteit. Concreet: o De stagepartners kiezen bewust voor deze vorm van professionalisering en kunnen er tijd en ruimte voor vrijmaken. o De stagepartners nemen elk vanuit hun eigen professionele sterktes een evenwaardige rol op. o De docenten expliciteren hun leervragen. o De stagepartners stellen in overleg een traject op maat samen. o De docent neemt minimaal een week, optimaal meerdere weken, de tijd om de stage-ervaringen te spreiden.  Mogelijkheid 1 : geblokt Aanéénsluitende stage van één week of meer : waarschijnlijk in de maand januari of rustweek februari of sem1 indien weinig les in sem1.  Mogelijkheid 2 : gespreid 1 of 2 dagen per week gedurende langere periode. o Afhankelijk van de noden van de stagepartners, wordt de intensiteits- en activiteitsgraad gradueel opgevoerd.

o

De docenten verwerken hun ervaringen:  Persoonlijk: 

De eigen lessen worden geïllustreerd, geanimeerd en vooral inhoudelijk verrijkt met de kennis en vaardigheden verworven tijdens de stage.





De inzichten in de dagelijkse praktijken in een secundaire school worden actief ingezet bij het coachen van studenten. Voor het team : 

o

e.

Binnen vak(overschrijdende) werkgroepen delen de docenten de nieuw verworven expertise.

De stagepartners waarborgen een veilig leerklimaat en engageren zich samen om er een waardevolle ervaring van te maken.

Waartoe kan dit leiden?

Docentenstages zijn onmiskenbaar een nieuwe stap op weg naar ‘samen opleiden’. Ze brengen scholen en mensen dichter bij elkaar. De contacten kunnen uitgroeien tot duurzame partnerschappen, waarin de gedeelde verantwoordelijkheid in het opleiden van leraren mee gestalte krijgt.

Begrippenlijst Coördinator

verantwoordelijke professionalisering

Coach

aanspreekpunt en vertrouwenspersoon, kan coördinator zijn maar nooit evaluator van de betrokken docenten

Mentor

leerkracht basis- of secundair onderwijs die als partner van docent lerarenopleiding werkt.

Jobshadowing

Engelse benaming voor docentenstages die duidelijk de brede benadering illustreert.

Stageverantwoordelijke Persoon die in basis- of secundair onderwijs instaat voor de stageorganisatie en/of deze coördineert.

Planning

Fase

timing

Acties

Lerarenopleiding Secundaire school Wie Wat Wie wat VOORBEREIDING Streven naar raamcontract (bijlage e) tussen hogescholen en secundaire scholen om win-win op voorhand vast te leggen informatie jan.Coördinator - voorstellen van het concept op de Coördinator -informatiemoment voor febr. opleidingsvergadering / verantwoordelijken, meestal directies personeelsvergadering (bijlage a) en/of stagecoördinatoren (-vergadering of één op één extra informatie)

Werving

Matching

maartapril (paasvakantie) Meijuni

contract

Sept

UITVOERING Vorming

half

Kandidaatdocent

-verdelen en toelichten van het intakeformulier met behoeftenanalyse (bijlage c) - intake: intakeformulier invullen en bezorgen aan coördinator : leervragen heel duidelijk formuleren

Directie / verantwoordelij ke stages

Kandidaatmentoren

-verspreiden van de folder onder de leerkrachten (bijlage b) -verdelen en toelichten van het intakeformulier met behoeftenanalyse (bijlage d) intake: intakeformulier invullen en bezorgen aan coördinator : leervragen heel duidelijk formuleren

Coördinator en/of docenten

Op basis van de verwachtingen van StageverantOp basis van de verwachtingen van leerkrachten en docenten, de concrete woordelijke leerkrachten en docenten, de concrete vragen, het beschikbare aanbod, de en/of mentoren vragen, het beschikbare aanbod, de randvoorwaarden (persoonlijkheid, randvoorwaarden (persoonlijkheid, leeftijd, …) en beschikbaar budget(?) leeftijd, …) en beschikbaar budget(?) wordt gezocht naar een zo goed wordt gezocht naar een zo goed mogelijk duo/team mogelijk duo/team Contract tussen individuele partners wordt afgesloten. De partners concretiseren de vorm die de docentenstage zal aannemen (timing, participatiegraad, activiteiten, inhoud). Dit contract geeft de afspraken bij de start weer en moet flexibel gebruikt worden, dwz wijzigingen kunnen later in bijlage worden opgenomen. (bijlage f) deelnemende

Startvergadering: ca. ½ dag:

mentoren

Indien nodig/ wenselijk bijkomende

sept

docenten

jobshadowing

okt– nov of jan febr

VERWERKING

maart april

Trajecten verlopen volgens eigen dynamiek, op basis van het contract en eventueel aangepast in de loop van het proces. Coach / Ondersteuning door coach: Mentoren/ Organisatorische ondersteuning, docenten -aanspreekpunt in de loop van het stageveranttechnische en praktische traject (via telefoon, mail, persoonlijk) woordelijke randvoorwaarden mee vervullen. -reflectie bewaken (reflectie is nodig, maar gebeurt spontaan en dagelijks tussendoor. Echt vermijden om hier te formaliseren, alle actoren in good practices geven aan dat dit een enorm remmende factor zou zijn) Individuele verwerking ervaringen Individuele verwerking ervaringen Slotvergadering: Mix van (be)geleide reflectie en ervaringsuitwisseling. Afhankelijk van de ervaringen en noden van de deelnemers, kan men opteren voor een parallelle sessie voor enerzijds docenten en anderzijds mentoren, gevolgd door een gezamenlijk deel. Indien de groep relatief klein is, het vertrouwen en de veiligheid gewaarborgd lijken en de coach zich hierbij comfortabel voelt, organiseert men het slotmoment voor beiden samen. Op de startdag van de nieuwe trajecten stellen de partners van het vorige traject hun ervaringen en de geïmplementeerde resultaten voor.

Nieuwe cyclus

-> voorstellen project -> resultaten van goodpractices -> voorstellingsrondje: deelnemers en hun leervragen -> voorstellen van coach en mogelijke functie: aanspreekpunt bij vragen en problemen van praktische maar ook (en vooral?) van inhoudelijke aard -> de vijf reflectie-opdrachten toelichten: (bijlage g)

briefing en/of ontmoetingsmoment met docenten op startvergadering docenten.

Bijlagen Zie CD-rom en website aub a.

Informatieve presentatie

b.

Folder leerkrachten

c.

Intakeformulier docenten

d.

Intakeformulier leerkrachten

e.

Raamcontract

f.

Individueel contract

g.

Reflectie- en verwerkingsopdrachten

View more...

Comments

Copyright � 2017 NANOPDF Inc.
SUPPORT NANOPDF