PERSTEKST Tentoonstelling Tiksi Fotografie Evgenia Arbugaeva 7 juni t.e.m. 1 september 2013 “Er was eens een klein meisje in Siberië. Op een dag ontwaakte ze in een kleine stad aan de oevers van de Noordelijke IJszee uit haar droom.” De Siberische Evgenia Arbugaeva (Rusland, 1985) woont en werkt in New York. Achttien jaar na haar vertrek trok ze terug naar Tiksi, haar geboortedorp in Siberië. Ze ontmoette er de jonge Tanya. Het meisje herinnerde haar aan haar eigen jeugd en inspireerde haar om de fotoreeks Tiksi te maken. Het werd een sfeervolle en sprookjesachtige reeks waarin foto’s van stille sneeuwlandschappen, een verstild botenkerkhof of een dorp vol kleurrijke huisjes en afgebladderde verf worden afgewisseld met beelden van sneeuwstormen, groen noorderlicht en de twee personages op de foto’s: Tanya en uncle Vanya. Ten tijde van de Sovjet-Unie was er in Tiksi een belangrijke militair-wetenschappelijke basis. Het dorp had een eigen luchthaven en was daardoor zeer bereikbaar. Vanuit verschillende hoeken in het land kwam men er naartoe om werk te vinden, of vanuit een romantische visie op het verre noorden. Na de val van de USSR werd de militaire basis samen met de luchthaven gesloten. De werkloosheid steeg en het dorp werd afgesloten van de rest van het land. Vele mensen vertrokken uit Tiksi en zochten net als Evgenia en haar familie grotere steden in Siberië op. Evgenia was toen acht jaar oud en verhuisde naar Yakutsk. Ze vergat haar geboortedorp -met haar omgeving en haar karakteristieke kleuren- nooit, maar ook het ‘gevoel’ van haar kinderjaren in Tiksi verdween niet. Ze bleef ernaar verlangen. Tijdens de winter van 2011 ging ze voor de eerste keer terug. De omgeving was nog steeds mooi maar de stad was verlaten. Ze ontmoette er Tanya en ze werden vrienden. Tanya deed Evgenia denken aan zichzelf toen ze klein was. Ze had dezelfde fascinatie voor zee en toendra en een even grote honger om haar omgeving te verkennen. Evgenia besloot om het project Tiksi op te starten. Met dat project wilde ze haar band met het Tiksi van nu aantonen, maar ook met het Tiksi zoals ze het zich herinnerde uit haar kindertijd. Ze maakte een soort ‘postkaarten van de verbeelding’ van een jong meisje in Tiksi. Haar beelden zijn poëtisch, magisch- realistisch bijna, en geven ons een beeld van de kinderjaren en de verbeelding van een jong meisje in een dorp in het verre Noorden van Rusland, in Siberië. (meer info zie Bijlage) Bio Evgenia Arbugaeva werd geboren in 1985 in de kleine havenstad Tiksi in Siberië. Ze was vijftien toen ze tijdens een US high school-uitwisseling fotografielessen kreeg en maakte van fotografie haar hobby. Ze behaalde een BA Kunstmanagement in Moskou en studeerde daarna aan de Moscow Academy of Photography. In 2009 behaalde ze aan het International Center of Photography in New
York een degree in Photojournalism and Documentary Photography en ging ze aan de slag als professioneel fotograaf. Ze fotografeerde al voor GEO, Le Monde, National Geographic ,… en ontving enkele fotoprijzen. Ze maakte ook eigen werk zoals Following the reindeer , Forever Beautiful en Tiksi. Ze stelde tentoon in Londen tijdens het London Festival of Photography in 2012 en op het Breda Photo International photo festival in 2012. Onlangs werd ze geselecteerd voor de annual World Press Photo Joop Swart Masterclass en ontving ze de Leica Oskar Barnack Award 2013. Voor het project Tiksi reist ze nog regelmatig terug naar haar geboortedorp. Ze woont en werkt als freelance fotograaf in Rusland en de Verenigde Staten. Vanaf 7 juni 2013 is haar reeks Tiksi te zien in de Sint-Pietersabdij in Gent. De fotografe Evgenia Arbugaeva en Tanya (Tatiana) Semivelichenko zullen aanwezig zijn op de persconferentie.
PRAKTISCHE INFO De fotografietentoonstelling Tiksi. Fotografie Evgenia Arbugaeva is te bezoeken van vrijdag 7 juni tot en met zondag 1 september 2013 in de Sint-Pietersabdij. Er kunnen voor scholen en volwassenen rondleidingen geboekt worden bij BOEKjeBEZOEK 09 267 14 66 -
[email protected]. Historische Huizen Gent – Sint-Pietersabdij Sint-Pietersplein 9 9000 Gent T 09 243 97 30 E
[email protected] www.sintpietersabdijgent.be OPENINGSUREN maandag gesloten, open van dinsdag t.e.m. zondag van 10.00u tot 18.00u TOEGANG individuele bezoeker: € 5 reductietarief: € 3,75 jongeren -26 jaar: € 1 gratis toegang t.e.m. 18 jaar EXTRA dubbelticket met de tentoonstelling Kom Binnen! Fotografie Evy Raes: Individueel bezoek € 8 / reductietarief € 6 Van 4 t.e.m. 28 juli 2013 is in de Sint-Pietersabdij ook de tentoonstelling World Press Photo 2013 te zien aan € 6 (volle prijs) en € 4,50 (reductietarief). De drie tentoonstellingen samen zijn te zien aan € 9 (volle prijs) en € 7 (reductietarief). CONTACT Historische Huizen Gent Fabienne Gros pers & communicatie Sint-Pietersplein 9 9000 Gent T 09 243 97 52 GSM 0476 86 34 53 Email
[email protected]
Bevoegd: Annelies Storms Schepen van Cultuur, Toerisme en Evenementen Stad Gent Stadhuis Botermarkt 1 9000 Gent T 09 266 51 40 E
[email protected]
BIJLAGE: Inleiding en geschiedenis van/over Tiksi Een inleiding In een warm bed in een klein stadje aan de Noordelijke IJszeekust in Siberië, ontwaakte eens een klein meisje uit haar droom. Het was ochtend, maar buiten was het nog donker, want het kleine stadje lag zo hoog in het noorden dat de zon zich maanden aan een stuk niet liet zien. Men noemde dat de poolnacht. Het kleine meisje wreef zich in de ogen en kleedde zich in het donker aan. Ze trok haar roze jas en haar rode wollen muts aan en ging naar buiten. Haar adem bevroor, en ze sloeg de weg naar school in. Rondom haar lagen eindeloze bevroren toendravlakten. Die vlakten zagen er niet wit uit, zoals je zou verwachten. Dat kwam doordat hoog boven het meisje het noorderlicht de hemel verlichte. Het leek wel een grote groene ademtocht, bevroren in het uitspansel. Het meisje was omringd door mooie kleuren. De sneeuw was groen geschilderd. Als ze geluk had zag ze op sommige ochtenden – op weg naar school- zelfs blauwe, gele en roze tinten. Ze was dol op al die kleuren. Wanneer ze er zo door liep, sloeg haar verbeelding op hol. Ze stelde zich de vlakten graag voor als lege doeken die Moeder Natuur beschilderde. En wat betekende dat voor haarzelf? Maakte zij dan ook deel uit van dat schilderij, met haar roze jas en haar rode muts? Ze glimlachte en droomde weg, naar de tijd na de poolnacht, wanneer de besneeuwde bergen in de schittering van de eerste zonneschijn net bosbessenijs zouden lijken. En dan zou het zomer worden, de sneeuw zou smelten en de toendra zou er als de planeet Mars gaan uitzien, met een gouden kleur die zich in alle richtingen eindeloos lijkt uit te strekken. Ze sloot al die kleuren in haar hart, en vervolgde haar weg onder het noorderlicht, in dat kleine stadje hoog in het noorden. Het stadje heette Tiksi…
Tiksi: de geschiedenis Tiksi is een echte stad aan de Noordelijke IJszeekust in Siberië, en ook het meisje bestaat echt. Ik ben zelf geboren in Tiksi in 1985, en bracht er mijn kindertijd door. Ten tijde van de Sovjet-Unie was Tiksi een belangrijke militaire en wetenschappelijke basis. Mensen uit het hele land kwamen ernaartoe, sommigen op zoek naar werk, anderen met romantische dromen over het hoge Noorden. Het bleek al uit de inleiding: Tiksi was overweldigend mooi, ook al lag het zo noordelijk en was het ingesloten door de uitgestrekte toendra. Na de val van de Sovjet-Unie zette de regering haar investeringen in het noorden stop en werden vele kleine stadjes aan hun lot overgelaten. Net als vele anderen, timmerden mijn ouders in 1991 de ramen van hun huis dicht en we vertrokken naar een grotere stad. Ik was acht toen we verhuisden maar ik heb Tiksi nooit kunnen vergeten. Het landschap, de kleuren en de momenten waarop mijn kinderlijke fantasie de vrije loop kreeg, hadden een blijvende indruk op me gemaakt. Ik wilde altijd opnieuw dat kleine meisje zijn.
In 2010 keerde ik voor het eerst in negentien jaar terug naar Tiksi. Het landschap was er nog, maar de stad lag er zo goed als verlaten bij. Ik ontmoette er Tanya, een jong meisje dat me deed denken aan mezelf als kind. Ze had dezelfde fascinatie voor de zee en de toendra, en dezelfde drang om haar omgeving te verkennen. Niet lang na onze eerste ontmoeting vertelde ze me hoezeer ze Jacques Yves Cousteau bewonderde (haar rode muts is een eerbetoon aan haar held). We sloten al snel vriendschap, en ze werd mijn gids door Tiksi. Binnenkort zal Tanya’s familie, net als die van mij negentien jaar geleden, Tiksi verlaten. Ze zien geen toekomst voor zichzelf in hun kleine stadje en willen in een grotere stad gaan wonen. Ik wilde Tiksi niet alleen vastleggen zoals het in werkelijkheid is, maar ook zoals het in de verbeelding van een kind bestaat. Deze foto’s zijn als postkaarten – nostalgische postkaarten ontsproten uit de verbeelding van een jong meisje in Tiksi. Evgenia Arbugaeva
