Factsheet Preventie

Factsheet Preventie Kinderen van ouders met psychische problemen De aard van de problemen van de kinderen hangt af van de leeftijdsfase en verschilt per kind. • Het grootste risico lopen kinderen in de leeftijd van 0 tot 5 jaar. In het algemeen zijn het emotionele en gedragsproblemen, zoals separatieangst, verminderde spontaniteit, angstig gedrag en een moeilijk temperament. • Bij kinderen van 6 tot 12 jaar gaat het om stemmingstoornissen (somberheid, boosheid), angsten, gedragsver anderingen(excessief aandacht trekken of zich juist terugtrekken) en psychosomatische klachten. • Bij adolescenten gaat het vooral om conflicten met ouders of school. Dat kan gepaard gaan met schuld- en schaamtegevoelens tegenover de ouders en loyaliteitsconflicten die kunnen leiden tot teruggetrokken gedrag en sociaal isolement • Eenmaal volwassen kan deze groep een psychiatrische stoornis (angst- en stemmingsstoornissen en mogelijk eetstoornissen en schizofrenie) ontwikkelen of misbruik gaan maken van alcohol, tabak of drugs en eventueel afhankelijk worden van deze middelen. Vooral vroege problematiek kan van invloed zijn op verdere ontwikkelingen op diverse levensterreinen, zoals sociale relaties, schoolcarrière en loopbaanontwikkeling.

1. Het belang van preventie bij kinderen van ouders met een psychische stoornis Deze groep loopt een aanzienlijk risico Kinderen van ouders met psychiatrische stoornis lopen een aanzienlijk risico op het ontwikkelen van geestelijke gezondheidsproblemen zoals: depressie, angststoornissen of mogelijk schizofrenie. Onderzoek toont ook een verhoogd risico aan om verslaafd te raken aan middelen als: alcohol, tabak (nicotine) en mogelijk drugs. Over het algemeen hebben deze kinderen verminderde communicatieve vaardigheden en hebben ze vaker problemen met relaties en intimiteit dan andere kinderen. Kinderen van alcoholische ouders trouwen eerder met iemand die een ook een verslavingsprobleem heeft.

De risico’s zijn aanzienlijk Kinderen van ouders met psychiatrische problemen hebben – op enig moment in hun leven –een 1,5 keer zo grote kans op het ontwikkelen van een psychiatrische stoornis (50%) dan anderen (30%). Van de kinderen waarvan beide ouders een psychisch probleem hebben, krijgt 66% ooit in hun leven een psychiatrische stoornis.

De risico’s zijn divers De clustering van psychische stoornissen in families en over generaties noemen we familiale aggregatie. Ouders kunnen een verschillende diagnose hebben dan hun kinderen. Een vader met een depressie kan een kind hebben met een angststoornis. Het overdragen van een stoornis naar een ander type stoornis noemen we cross-aggregatie. De risico’s zij niet alleen ernstig, ten gevolge van cross-aggregatie zijn zij ook divers. De invloed van het ouderprobleem verschilt ook per leeftijd van het kind (zie de informatie in de linkerkolom).

Een grote risicogroep In Nederland zijn er 864.000 ouders die jaarlijks voldoen aan de diagnostische criteria van de DSM-IV op as 1 (zie linkerkolom volgende pagina). Deze ouders hebben 1.600.000 kinderen onder de leeftijd van 22 jaar, 900.000 kinderen zijn jonger dan 12 jaar en 400.000 jonger dan 6. Ten opzichte van het toaal aantal kinderen in Nederland gaat het om 38,5% (