Inhoud Inleiding................................................................................................................................................... 3 Hoofdstuk 1 De school ............................................................................................................................ 4 1.1 Het Bolwerk en de Stichting PCBO Leiderdorp ............................................................................ 4 1.2 Visie en missie............................................................................................................................... 5 1.3 Het Bolwerk .................................................................................................................................. 6 1.4 Beleidsvoornemens .......................................................................................................................... 6 Hoofdstuk 2 Kwaliteitszorg .................................................................................................................... 7 2.1 Strategische doelen kwaliteitszorg PCBO Leiderdorp ................................................................. 7 2.2 Doelen kwaliteitszorg op schoolniveau ....................................................................................... 7 2.3 Schoolplancyclus ........................................................................................................................... 7 2.4 Jaarplancyclus .............................................................................................................................. 8 2.5 Borging ......................................................................................................................................... 8 2.6 Beleidsvoornemens kwaliteitszorg .............................................................................................. 8 Hoofdstuk 3 Onderwijskundig beleid..................................................................................................... 9 3.1 Strategische doelen onderwijskundig beleid PCBO Leiderdorp.................................................. 9 3.2 Doelen onderwijskundig beleid op schoolniveau........................................................................ 9 3.3 Onderwijsorganisatie ................................................................................................................. 11 3.3.1 Organisatie algemeen ......................................................................................................... 11 3.3.2 Organisatie kleutergroepen ................................................................................................ 12 3.4 Zorgbeleid ................................................................................................................................... 13 3.5.1 ICT ......................................................................................................................................... 22 3.6
Beleidsvoornemens onderwijskundig beleid....................................................................... 22
Hoofdstuk 4 Personeelsbeleid.............................................................................................................. 24 4.1 Strategische doelen personeelsbeleid PCBO Leiderdorp .......................................................... 24 4.2 Ons huidige personeelsbeleid .................................................................................................... 24 4.3 Beleidsvoornemens op personeelsbeleid .................................................................................. 25 Hoofdstuk 5 Bedrijfsvoering ................................................................................................................. 26 5.1
Strategische doelen ................................................................................................................ 26
5.2
Organisatie ............................................................................................................................. 26
5.2.1 Doelstellingen ........................................................................................................................ 26 5.3
Financieel beleid..................................................................................................................... 27
5.3.1
Doelstellingen ................................................................................................................. 27
5.3.2
Beleidsvoornemens ......................................................................................................... 27
5.4
Materieel................................................................................................................................ 27
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 1
5.4.1
Doelstellingen ................................................................................................................. 27
5.4.2
Beleidsvoornemens ......................................................................................................... 27
5.5 5.5.1
Huisvesting ............................................................................................................................. 27 Doelstellingen voor ‘t Bolwerk ........................................................................................ 27
Hoofdstuk 6 Ouders en externe relaties ................................................................................................. 28 6.1
Huidige situatie ..................................................................................................................... 28
6.2
Doelstellingen ....................................................................................................................... 29
6.3
Beleidsvoornemens .............................................................................................................. 29
Hoofdstuk 7 Activiteitenplan/ beleidsvoornemens ............................................................................ 30 BIJLAGEN ............................................................................................................................................... 32
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 2
Inleiding Dit schoolplan geeft een beschrijving van het voorgenomen beleid van de school met betrekking tot: - kwaliteit van het onderwijskundig beleid van de school; - het personeelsbeleid; - het beleid met betrekking tot de bewaking en verbetering van het onderwijs. Het schoolplan 2014-2018 is geschreven binnen de kaders van het strategisch beleidsplan van de Stichting Protestants-christelijk Basisonderwijs te Leiderdorp. Het schoolplan is een belangrijk document voor de school. Het geeft een gedetailleerde beschrijving van wat er de komende jaren gaat plaatsvinden binnen de school. Met dit schoolplan wordt ook verantwoording afgelegd over het beleid en de uitvoering daarvan. Bij de totstandkoming van dit schoolplan is gebruik gemaakt van; - de evaluatie van het schoolplan 2009-2013; - het richtinggevend document ‘PCSV Leiderdorp: een krachtige basis’ (2013); - het Strategisch beleidsplan 2014-2018 van de PCBO; - het Onderwijskundig beleidsplan 2014-2018; - het Bestuursformatieplan 2014-2015 van de PCBO; - de tussentijdse rapportage van de hand van de directeur-bestuurder van 20 maart 2014; - Zorgboek PCSV Leiderdorp 2012-2013; - Ondersteuningsplan PPO 2014-2016; - het Jaarverslag 2013 van de PCBO. Het schoolplan is geschreven door team en directie van de school, heeft de instemming van de Medezeggenschapsraad en is vastgesteld door het bevoegd gezag. Door de gezamenlijke inzet van alle direct betrokkenen bij de school vormt dit schoolplan een instrument dat richting geeft aan verdere ontwikkeling van de school in de planperiode.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 3
Hoofdstuk 1 De school 1.1 Het Bolwerk en de Stichting PCBO Leiderdorp De Stichting Protestants Christelijk Basisonderwijs (PCBO) te Leiderdorp is de overkoepelende stichting van vier basisscholen. De vier scholen zijn door de stichting met elkaar verbonden. Zij versterken en ondersteunen elkaar als het gaat om organisatie, kennisuitwisseling en onderwijsontwikkeling. Naast de brede gemeenschappelijke basis is een eigen schoolaccent mogelijk. De stichting heeft ten doel het geven van Protestants-Christelijk basisonderwijs in de gemeente Leiderdorp. Het onderwijs aan de scholen gaat uit van de Christelijke beginselen, met als richtsnoer het Evangelie van Jezus Christus. Het pedagogisch en didactisch klimaat op de scholen is gebaseerd op de levensbeschouwelijke identiteit. Zo krijgen de kinderen gelijke kansen om zich naar vermogen te ontplooien, waarbij aan specifieke ontwikkelingsmogelijkheden bijzondere zorg wordt gegeven. Binnen dit kader is er ruimte en respect voor elkaars geloofsbeleving. De stichting beoogt onderwijs te (laten) geven, gericht op de emotionele en verstandelijke ontwikkeling van het kind, te weten het verwerven van noodzakelijke kennis, sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden en het ontwikkelen van creativiteit. Het onderwijs gaat er mede vanuit dat de leerlingen opgroeien in een multiculturele samenleving. Ons onderwijs vindt dus zijn inspiratie in de Protestants-Christelijke traditie. Met behulp van Bijbelverhalen wordt aandacht besteed aan normen en waarden en aan het Christelijke geloof en haar tradities en vieringen. Begrippen als naastenliefde, respect voor en vertrouwen in elkaar, verantwoordelijkheidsgevoel, waardering voor de natuur en het leven en het ontwikkelen van je talenten komen aan bod. Leerlingen leren wat deze waarden en normen voor hun dagelijks leven betekenen en leren hoe om te gaan met verschillende levensopvattingen. Wij voeren een pedagogisch-didactisch beleid uit waarin het lerende kind en zijn/haar toekomst centraal staan en de basis wordt gelegd voor de bij het kind passende vorm van vervolgonderwijs. De ontwikkeling van de kinderen wordt inzichtelijk gemaakt door het gebruik van leerlingvolgsystemen. De scholen maken gebruik van moderne methoden en middelen gericht op het leren leren. Door de persoonlijke aandacht voor ieder kind worden aanwezige ontwikkelingspotenties, zowel cognitief, sociaal-emotioneel als creatief gesignaleerd en gerealiseerd. Er wordt een kwaliteitszorgsysteem gehanteerd om de kwaliteitscyclus te waarborgen. Een kwaliteitszorgsysteem wordt opgevat als een geheel van afspraken en activiteiten gericht op planning, beheersing, borging, verbetering en verantwoording van de werkprocessen. De personeelsleden zijn innovatief en creatief. Vormen van deskundigheidsverhoging voor leerkrachten krijgen bijzondere aandacht. Binnen de scholen heerst een werkklimaat waarin mensen elkaar durven en willen aanspreken op de kwaliteit van het te geven onderwijs. De scholen vormen voor het kind een (pedagogisch) veilige omgeving van waaruit de interesse van het kind gewekt wordt in een steeds groter wordende wereld. Op onze scholen wordt iedere dag geopend en afgesloten op een manier die past bij de identiteit: een gebed, een lied, een (Bijbel)verhaal of een gesprek daarover.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 4
Wij stimuleren de kinderen zich te uiten over de dingen die ze horen, zien en voelen. Het respecteren van de ander is de basis van waaruit dit vorm krijgt. Het adres van de PCBO: Stichting PCBO te Leiderdorp, Marjoleintuin 58, 2353 PL Leiderdorp. Tel. 071- 5425503 E-mail:
[email protected]
1.2 Visie en missie Een school van Stichting PCBO Leiderdorp is een NIEUWE BASISSCHOOL. De scholen van PCBO Leiderdorp staan voor degelijk traditioneel onderwijs in een modern jasje. De leerling krijgt kwaliteitsonderwijs op het eigen niveau in een heldere, klassieke structuur. Dit wordt effectief gecombineerd met moderne inzichten en instrumenten. De leerling ontwikkelt zich in de Protestants-Christelijke traditie als een sociaal en emotioneel evenwichtig persoon. Daarnaast leert het kind kijken naar de wereld om zich heen zodat het deze begrijpt en voorbereid is op een plaats in de maatschappij buiten de veilige omgeving van school en thuis. De afstemming en samenwerking met ouders/verzorgers is belangrijk om de leefomgeving van het kind in optimale balans te laten zijn. De Nieuwe Basisschool is traditioneel omdat: - we uitgaan van leeftijdsgroepen en systematisch basisonderwijs; - we ons richten op sociaal emotionele ontwikkeling en karaktervorming uitgaande van de Protestants-Christelijke traditie gericht op naastenliefde en verantwoordelijkheid; - we uitgaan van een medeverantwoordelijkheid van de ouders; - onze leerkrachten didactisch vaardig zijn met hart voor het vak en de leerling De Nieuwe Basisschool is modern omdat: - we bij de jongsten uitgaan van spelend leren; - we het onderwijs aanpassen aan het individuele niveau van het kind (adaptief onderwijs); - we ook projectmatig/thematisch werken; - we ons zowel op zelfstandigheid als op samenwerking richten; - we gebruik maken van digitale hulpmiddelen met bewezen effect; - we leerkrachten hebben die hun kennis en vaardigheden up to date houden Elk kind krijgt bij de scholen van PCBO Leiderdorp het onderwijs dat bij hem of haar past. Dat betekent: 1. KENNIS en VAARDIGHEDEN die je voor je verdere ontwikkeling nodig hebt; 2. VERTROUWEN in jezelf en dat je er niet alleen voor staat in je leven; 3. OVERTUIGING dat je leven zin heeft ook en vooral in relatie tot je naasten; 4. ZELFSTANDIGHEID zodat je eigen keuzes kunt en durft te maken; 5. NORMEN EN WAARDEN vanuit de Christelijke traditie. KORTOM: DE NIEUWE BASISSCHOOL biedt EEN STERKE BASIS, passend bij kinderen van nu.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 5
1.3 Het Bolwerk Adres: Prot. Chr. Basisschool ’t Bolwerk Klerkenhof 1 2353 WB Leiderdorp Tel. 071 5893838 E-mail:
[email protected] Website: www.pcsvleiderdorp.nl/bolwerk Brinnummer: 13CL Het team Het team bestaat uit een directeur, een intern begeleider, 13 teamleden en een conciërge. In een aantal groepen werken de leraren parttime. Voor het vak gymnastiek krijgen we ondersteuning van twee vakleerkrachten. De schoolgrootte De school heeft op 1-10-2014: 209 leerlingen. De groepsindeling is als volgt: Twee groepen 1/2, groep 3, groep 4, groep 5, groep 6, groep 7, groep 8 De school in de wijk: ’t Bolwerk is in 1991 gebouwd, tegelijk met de ontwikkeling en bouw van de wijk. ’t Bolwerk is een school die midden in de woonwijk Buitenhof staat. Samen met de openbare school de Hobbit delen we ons schoolplein. Tussen de twee scholen bevindt zich de gymzaal waar de gymnastieklessen van de school plaatsvinden. De leerlingen in onze school vormen een goede afspiegeling van de wijk en van Leiderdorp. We hebben leerlingen uit alle lagen van de bevolking.
1.4 Beleidsvoornemens Werken vanuit een eenduidig en helder onderwijsconcept, waarbij het goede van de traditionele school wordt gecombineerd met moderne inzichten. School ‘t Bolwerk biedt passend onderwijs. Leerkrachten verlenen ondersteuning aan kinderen die daar behoefte aan hebben door overige kinderen zelfstandig te laten werken in het eigen lokaal of op het ‘binnenplein’. Rekening houden met meervoudige intelligentie. Groei van ‘goed’ naar ‘uitstekend’ onderwijs. Samen met de Medezeggenschapsraad zal aantoonbaar worden gezocht naar mogelijkheden om de ouderbetrokkenheid te vergroten.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 6
Hoofdstuk 2 Kwaliteitszorg 2.1 Strategische doelen kwaliteitszorg PCBO Leiderdorp Alle scholen werken systematisch aan kwaliteitsverbetering. Daarover willen en kunnen we ons intern en extern verantwoorden Elke school zal met een meerjarig, op kwaliteitsversterking gericht, programma werken. Cijfers en oordelen van inspectie en ouders moeten zichtbaar maken dat onderwijskwaliteit en rendement toenemen. Van goed naar uitstekend onderwijs! Beperken van de groepsgrootte (streven gemiddeld 23 á 24) om te komen tot uitstekend kwalitatief onderwijs.
2.2 Doelen kwaliteitszorg op schoolniveau Omdat de scholen vallend onder de PCBO Leiderdorp hierin samenwerkend optreden, zijn er geen school specifieke doelen.
2.3 Schoolplancyclus Voor het samenstellen van het schoolplan hanteren wij de volgende werkwijze: We starten met een nauwgezette bepaling van de stand van zaken met betrekking tot alle beleidsaspecten van de school. We maken een analyse, waarbij de volgende middelen/ werkwijzen worden gebruikt: o Analyse van de leerlingenpopulatie: ieder jaar wordt vastgesteld welke leerlingen bij ons op school speciale onderwijsbehoeften hebben. Het gaat daarbij om: leerlingen met extra gewicht, leerlingen met meer dan een half jaar achterstand, leerlingen met Nederlands als tweede taal, leerlingen met dyslexie, leerlingen met een beschikking voor SBO en leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong.
De intern begeleider maakt een overzicht in april/mei, zodat het kan worden meegenomen in de jaarlijkse evaluatie van het beleidsplan. Er volgt een rapportage naar het team.
o o
Oudertevredenheidsenquête (één keer per twee jaar) Analyse en zelfevaluatie leerlingvolgsysteem. Jaarlijks wordt een zelfevaluatie opgesteld van het leerlingvolgsysteem door de intern begeleider en de directeur. Alle benodigde gegevens en acties worden door de directeur in overleg met de intern begeleider geanalyseerd. Deze analyse wordt gepresenteerd voor het team tijdens een vergadering. Tevens wordt er informatie verstrekt over relevante ontwikkelingen van dat moment en in de nabije toekomst. Ook MR-leden zijn betrokken. In het derde uitvoeringsjaar wordt door de bestuurder een richtinggevend document geschreven, waarna in het begin van het vierde uitvoeringsjaar een strategisch beleidsplan wordt gepresenteerd. Dit plan wordt ter instemming voorgelegd aan de MR. In het vierde uitvoeringsjaar maken we de balans op van de resultaten van de afgelopen schoolplanperiode. Hierin wordt het lopende schoolplan geëvalueerd.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 7
Ook tussentijds wordt de schoolontwikkeling geëvalueerd. Daarbij worden de volgende instrumenten ingezet: klassenbezoeken, planning- en evaluatiegesprekken, enquête met kinderen, enquête met leraren, een schooldiagnose instrument en de jaarlijkse schoolevaluatie aan de hand van het CITO leerlingvolgsysteem. Op basis van deze informatie en gebruik makend van de inzichten van de leraren worden visie en missie waar nodig bijgesteld en worden beleidsvoornemens geformuleerd voor de nieuwe schoolplan periode. Het schoolplan wordt vastgesteld door de MR en het bevoegd gezag van de school. Ouders worden middels de schoolgids op de hoogte gesteld van de hoofdlijnen.
2.4 Jaarplancyclus De beleidsvoornemens uit het schoolplan worden jaarlijks geconcretiseerd in een jaarplan. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de uitkomsten van de evaluatie van een voorgaand jaar. Het jaarplan wordt aan de MR voorgelegd ter informatie. Aan het eind van elk jaar wordt het jaar geëvalueerd in de vorm van een jaarverslag. De uitkomsten daarvan zijn basis voor de invulling van een volgend jaarplan, binnen het kader van het schoolplan.
2.5 Borging Passend binnen de PDCA- gedachte evalueren wij regelmatig ons onderwijs en zonodig passen wij ons beleid aan. Zie ook hierboven. Wij maken hierbij gebruik van onder andere tevredenheidpeilingen bij leerkrachten, ouders en leerlingen. Ook evalueren wij onze opbrengsten. Op groepsniveau wordt gewerkt met een datamuur die maandelijks wordt besproken met de intern begeleider. Verder gebruiken wij vergadermomenten om als team/bouw te bespreken hoe ons onderwijs verloopt en hoe wij ons beleid vasthouden. Tijdens planning- en evaluatiegesprekken komt het functioneren van de leerkrachten/teamleden aan de orde.
2.6 Beleidsvoornemens kwaliteitszorg Invoering van een eenduidig systeem voor planmatige kwaliteitszorg door:
invoering tweejaarlijkse cyclus oudertevredenheidsonderzoek invoering tweejaarlijkse cyclus enquête voor leerkrachten invoering tweejaarlijkse cyclus kind enquête implementatie jaarlijks hanteren van twee Kwaliteitskaarten WMK of kwaliteitskaarten School aan Zet implementatie jaarlijks planmatige evaluatie CITO leerlingvolgsysteem opbrengstgericht werken en zelfevaluatie keuze en implementatie leerlingvolgsysteem sociaal-emotionele ontwikkeling (‘Zien’) keuze en implementatie van nieuw leerlingvolgsysteem kleuters
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 8
Hoofdstuk 3 Onderwijskundig beleid 3.1 Strategische doelen onderwijskundig beleid PCBO Leiderdorp Elke school van PCBO Leiderdorp gaat uit van De Nieuwe Basisschool. De Nieuwe Basisschool is een effectieve combinatie van degelijk traditioneel onderwijs, aangevuld met moderne inzichten en instrumenten. Het welbevinden van de kinderen staat voorop. Kinderen mogen hier en daar hun eigen keuzen maken (betrokkenheid). Alle scholen bieden passend onderwijs aan. De onderwijsbehoeften van het kind staan hierin centraal. Wij richten ons in de onderbouw van de basisschool systematisch op spelend leren. Wij gaan uit van meervoudige intelligentie; naast taal, rekenen of wereldoriëntatie kan de kracht/interesse van een kind ook op andere terreinen liggen, zoals muziek, techniek, creatieve vakken, sport e.d. In het onderwijsprogramma moet ook ruimte zijn voor deze onderwerpen. Bij dit alles gaat het om de ontwikkeling van het zowel zelfstandig als samen leren denken en onderzoeken. Wij verzorgen voor de kinderen een inspirerende gevarieerde leeromgeving.
3.2 Doelen onderwijskundig beleid op schoolniveau Het onderwijs op PCB ’t Bolwerk Het onderwijs op PCB ‘t Bolwerk is er op gericht die basisvaardigheden aan te leren (lezen, schrijven, rekenen en begrijpend/studerend lezen) om door middel van een gerichte leerstrategie (studievaardigheden, leerhouding) informatie te kunnen opnemen, verwerven en toe te passen (wereldoriëntatie, waar onder: aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, verkeer). Aan het einde van de basisschool dient de leerling in staat te zijn het programma van het voortgezet onderwijs, behorend bij zijn of haar niveau, zonder problemen te kunnen volgen. De leerling heeft een goede leerhouding, waarbij sociaal-emotionele factoren belangrijk zijn voor het leerplezier en de motivatie. Dit komt tot uiting in het zelfstandig kunnen opnemen en verwerken van de leerstof. Onze visie is: Samen werken we aan een school waar ieder kind zich gewaardeerd voelt en tot z’n recht kan komen. Ieder kind is uniek en heeft zijn eigen talenten. Samen werken we daarom aan onderwijs waarbij we aan willen sluiten bij de leerbehoeften van kinderen zodat leren “betrokken” leren wordt. Kennis is fijn en veel weten is leuk. Onderwijsmensen die kinderen leergierig en weetgierig kunnen maken zijn dan ook goud waard. Want het is belangrijk dat volwassenen en kinderen veel willen weten. Maar de school is het hele leven niet en weten is niet alles, zijn is meer! Samen werken we aan een school waar ook de ouders blij mee zijn. Een school die het kind “ziet” met al z’n kwaliteiten. Waar kinderen zelfvertrouwen krijgen om nu en later zelfstandig problemen aan te kunnen pakken. Een school waar het kind later met plezier aan terug kan denken, omdat het zichzelf kon zijn!
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 9
Leren is veel meer dan het opdoen van allerlei feitenkennis. Leren betekent vooral het verwerven van vaardigheden en het je eigen maken van inzichten; de kinderen moeten structuren en verbanden leren ontdekken en al denkend en handelend tot oplossingen komen.” Kernwaarden ’t Bolwerk is een Protestants Christelijke basisschool waar we een veilig klimaat voor leerlingen, leerkrachten en ouders willen scheppen. Drie sleutelwoorden spelen daarin een belangrijke rol: welbevinden, betrokkenheid en verbondenheid. Welbevinden: Van leren kan alleen sprake zijn als de sociaal-emotionele ontwikkeling harmonisch verloopt. Daarom moet ieder kind zich op school thuis voelen. Wij zien het als onze taak om de school te maken tot een veilige plek waar ieder zich geaccepteerd en gewaardeerd weet. Waar kinderen de mogelijkheid hebben zichzelf te zijn en zich te ontplooien. Betrokkenheid: Leren is veel meer dan het opdoen van allerlei feitenkennis. Leren betekent vooral het verwerven van vaardigheden en het je eigen maken van inzichten; de kinderen moeten structuren en verbanden ontdekken en al denkend en handelend tot oplossingen komen. Leren wordt betrokken leren als de leerstof uitdaging biedt en aansluit bij het niveau van het kind. Leren doe je met hart en ziel, met hoofd en handen. De leerstof wordt aangeboden door de leerkrachten, die vooral een observerende en coachende rol hebben. Verbondenheid: Kinderen, leerkrachten en ouders vormen samen een leefgemeenschap. Regels, afspraken en het ontwikkelen van sociale vaardigheden zijn van groot belang voor het goed functioneren van deze gemeenschap. We willen respectvol met elkaar om gaan en elkaar steeds weer aanspreken op verantwoordelijkheden. In dit proces is een goed contact met de ouders onontbeerlijk; om de school- en de thuissituatie op elkaar te laten aansluiten, moeten de ouders weten welke prioriteiten door de school worden gesteld. Om een kind optimaal te kunnen begeleiden, moet een leerkracht op de hoogte zijn van de gezinsomstandigheden. Onze school heeft zijn missie als volgt geformuleerd: Op ’t Bolwerk leer je zelf, van en met elkaar. ‘t Bolwerk is een school waar ieder kind tot z’n recht komt. Dit willen wij realiseren door: Een basis te creëren van welbevinden en betrokkenheid. Meer tegemoet te komen aan de leerbehoefte van kinderen. Het onderwijs uitdagender te maken. Kinderen te betrekken bij (en daardoor meer verantwoordelijk maken voor) hun eigen leren. Zelfstandigheid en zelfvertrouwen te stimuleren.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 10
3.3 Onderwijsorganisatie 3.3.1 Organisatie algemeen School ‘t Bolwerk verzorgt passend onderwijs waarbij respect, vertrouwen, veiligheid, welbevinden en betrokkenheid kernbegrippen zijn. Passend onderwijs biedt de kinderen de leerstof waar ze ‘aan toe zijn’. Kinderen willen graag leren. Het is de taak van de leerkrachten om de kinderen díe leerstof te bieden die past bij hun leer- en ontwikkelingsniveau. Leerstof moet in de zone van de naaste ontwikkeling’ liggen, moet niet te moeilijk zijn maar wel voldoende uitdaging bieden. Elk kind heeft recht op een ononderbroken ontwikkeling waarbij het kan leren in eigen tempo en op eigen niveau. Welbevinden en betrokkenheid! Dit zijn twee begrippen die de leerkrachten van School ‘t Bolwerk steeds voor ogen hebben bij het maken van hun keuzes. Om goed te kunnen leren moeten de kinderen ‘lekker in hun vel zitten’. Wij trachten ons onderwijs zo in te richten, dat de kinderen graag naar school gaan. Daarbij horen op het juiste moment een knipoog van de juf of meester, een schouderklopje en soms ook een aanwijzing om ander gedrag te laten zien. Het welbevinden van de kinderen staat steeds voorop. Hoe groter het welbevinden, hoe groter de kans om echt te kunnen leren! Daarbij streven we naar een zo groot mogelijke betrokkenheid van de kinderen. Door leerstof aan te bieden die past bij de belevingswereld van de kinderen, maar ook door op bepaalde momenten kinderen zelf keuzes te laten maken. Op School ‘t Bolwerk wordt gewerkt met dag- en weektaken. De leerkracht geeft effectieve instructie (klassikale instructie en/of instructie aan kleinere groepen). De kinderen zijn daarna in groepen zelfstandig bezig met het verwerken van de leerstof. Om zelfstandig te kunnen werken worden van kinderen bepaalde vaardigheden gevraagd, met name ten aanzien van de mate van zelfstandigheid en het vermogen om samen te kunnen werken met andere kinderen. Dit leren de kinderen al in de kleutergroepen. Het grote voordeel van deze manier van werken is dat kinderen veel meer in hun eigen tempo en op hun eigen niveau de leerstof kunnen verwerken. Vanaf groep 3 zijn de kinderen gegroepeerd naar leeftijd, met dien verstande dat een kind alleen dán naar groep 3 gaat, als het daar qua ontwikkeling en in sociaal-emotioneel opzicht aan toe is. Dit zijn zaken die vanzelfsprekend in nauw overleg met de ouders/verzorgers worden besproken. In de groepen 3 en 4 wordt veel tijd en aandacht geschonken aan het leren lezen, rekenen en schrijven. Ook in deze groepen zijn welbevinden en betrokkenheid belangrijke begrippen. De kinderen weten aan het begin van de dag wat er van hen wordt verwacht gedurende de dag. Dit wordt met hen door de leerkracht besproken en zichtbaar gemaakt middels het planbord. Zij kunnen middels dit bord uit bepaalde activiteiten kiezen. De cognitieve vakken (rekenen, taal, lezen) krijgen alle tijd en aandacht in de ochtenduren. We bieden de kinderen een programma met een herkenbare structuur. Vanaf groep 4 gaan de kinderen werken met een dagtaak. Deze dagtaak wordt geleidelijk uitgebreid tot een weektaak in groep 6. De groepen 6,7 en 8 werken met een weektaak. Door te werken met weektaken kunnen de kinderen zelf kiezen in welke volgorde zij hun werk maken. De leerkrachten hebben de mogelijkheid om de weektaak aan het niveau van het kind aan te
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 11
passen. In de praktijk blijkt dat elk kind een aan zijn eigen mogelijkheden aangepaste versie van de weektaak krijgt. De zaakvakken (aardrijkskunde, geschiedenis, natuur en milieu) en de creatieve vakken (handvaardigheid, tekenen, muziek, drama, dans) krijgen een plaats in de middaguren. Ook hier geldt dat de middag in een vast ritme is ingedeeld.
3.3.2 Organisatie kleutergroepen De kring In de groepen 1 en 2 neemt de kring een belangrijke plaats in. Vanuit en in de kring vinden veel activiteiten plaats. De kring is ook de plek waar de kinderen zich veilig en vertrouwd voelen. Een kind dat zich op z’n gemak voelt, heeft de mogelijkheid zich te ontwikkelen. De leerkrachten bieden de kinderen daartoe de ruimte en de mogelijkheden. De kring is in de eerste plaats de ontmoetingsplek aan het begin en het einde van de dag. In de kring komen de verschillende vakgebieden aan de orde. Spelen en omgaan met ontwikkelingsmateriaal. Er zijn verschillende hoeken ingericht waarin de kinderen zich al spelend kunnen ontwikkelen. Ook kunnen ze een keuze maken uit de materialen uit de kast. Spelen is belangrijk voor de ontwikkeling van de kleuters op creatief, sociaal-emotioneel en motorisch gebied. Door het spelen met ontwikkelingsmateriaal ontwikkelen de kleuters inzicht en wordt gewerkt aan de ontwikkeling op het gebied van taal/lezen, rekenen en schrijven. Ook worden allerlei technieken aangeleerd, zoals de potloodgreep, plakken en knippen, verven en het omgaan met materiaal. De computer rekenen wij ook tot de ontwikkelingsmaterialen. Spel en bewegen In het speellokaal is het verkennen van de ruimte belangrijk; in de spelvormen onderscheiden we het fantasiespel en dans- en tikspelletjes. Kleuters bewegen in ieder geval eenmaal per week in het speellokaal. Er wordt gewerkt met groot materiaal (klimmen, springen, balanceren) en met klein materiaal (gooien, werpen, vangen, rollen). Bij het buiten spelen hebben de kinderen de keus uit de zandbak, het klimrek, rollend materiaal, bouwmateriaal en klein materiaal. Observatie, registratie In de kleutergroepen vindt systematische observatie plaats aan de hand van het Pravooobservatiemodel. Het observatieformulier wordt op de daarvoor aangegeven tijdstippen ingevuld. Eind groep 1 en midden groep 2 worden de CITO toetsen Taal en Rekenen afgenomen. Kinderen die op grond van de observaties en de CITO toetsen kunnen worden aangeduid als risico-kinderen worden nader onderzocht met behulp van het Pravoo-groep 3-protocol. In de registratiemap houden de leerkrachten bij welke activiteiten door de kinderen worden uitgevoerd en hoe het beheersingsniveau is. Met ingang van september 2014 wordt er gewerkt met het registratiesysteem van Dorr.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 12
3.4 Zorgbeleid Passend Onderwijs Ieder kind verdient passend onderwijs dat aansluit op zijn of haar ontwikkeling en talenten. Passend onderwijs betekent zoveel mogelijk regulier onderwijs, door de ondersteuning naar het kind te brengen, in plaats van het kind naar de ondersteuning. Met passend onderwijs wordt de verantwoordelijkheid voor de organisatie van de extra onderwijsondersteuning neergelegd bij de schoolbesturen, in overleg met ouders, leerkrachten en gemeenten. Schoolbesturen krijgen met de start van passend onderwijs een zorgplicht dat wil zeggen dat zij verantwoordelijk zijn voor het bieden van een passende onderwijsplek voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Zij werken hierbij samen in een samenwerkingsverband. Door de verantwoordelijkheden dicht bij de scholen te leggen kan beter worden aangesloten bij de ondersteuningsvraag van kinderen. Voor kinderen die dat echt nodig hebben, blijft gespecialiseerd onderwijs bestaan. De school is in staat om de ondersteuningsbehoeften van de leerlingen vast te stellen en vervolgens, samen met de ouders, ondersteuning te arrangeren. De school werkt vanuit de principes van handelingsgericht werken en wordt ondersteund door een collegiaal netwerk, aangestuurd door de intern begeleider. Dit netwerk bestaat uit ouders, de intern begeleider, de leerkracht en externe deskundigen. De school houdt de regie. Passend Primair Onderwijs regio Leiden PCBO Leiderdorp valt onder Passend Primair Onderwijs regio Leiden, kortweg PPO. Zij ondersteunt basisscholen bij het omgaan met verschillen tussen kinderen in de groep. Scholen uit Leiden, Voorschoten, Leiderdorp, Zoeterwoude, Kaag en Braasem en Oegstgeest zijn aangesloten bij ons samenwerkingsverband. In de Leidse regio zijn ongeveer 19.000 basisschoolkinderen verdeeld over 70 reguliere basisscholen en één speciale basisschool. De basisscholen in de regio Leiden werken samen om voor alle kinderen een passend onderwijsaanbod te kunnen bieden. Dit vindt plaats door: het professionaliseren van leerkrachten het ondersteunen van scholen bij de aanpak van kinderen met een specifieke hulpvraag het beschikbaar stellen van deskundigheid over uiteenlopend onderwerpen zoals leesproblemen, gedragsproblemen, klassenorganisatie, pesten, gesprekken met ouders enz. samenwerking te bevorderen met de jeugdhulpverlening te adviseren over andere vormen van (speciaal) onderwijs te ondersteunen bij het vinden van het best passende onderwijsarrangement. Basisondersteuning Ons onderwijs is er op gericht om kinderen concrete mogelijkheden in handen te geven om inhoud te geven aan de wereld om hen heen. Daarbij spelen veel vaardigheden een rol, waarvan taal/lezen, schrijven en rekenen tot de basisvaardigheden horen. De ontwikkeling van deze vaardigheden samen met de sociaal- emotionele ontwikkeling van de kinderen volgen we nauwlettend aan de hand van toetsen en observaties. Om tegemoet te komen aan de verschillen tussen kinderen wordt er gewerkt met groepsplannen op drie niveaus. Zorgroute Met de zorgroute stemt de school het onderwijs af op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De route stimuleert handelingsgericht en planmatig werken en realiseert een transparante zorgstructuur op de school. Hierin is proactief handelen een uitgangspunt. De route geeft aan welke stappen er worden gezet in het proces van signaleren en arrangeren, zowel op het niveau van de school als op het niveau van het samenwerkingsverband. Dit proces start bij de
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 13
signalering door een leerkracht of door de ouders van een ondersteuningsbehoefte bij een leerling en eindigt op het moment dat passend onderwijs voor deze leerling gerealiseerd is. In de cyclus handelingsgericht werken (HGW) zet de school de volgende stappen: -
-
Verzamelen van gegevens uit toetsen, observatie, en gesprekken met leerlingen/ouders in een groepsoverzicht Het groepsoverzicht biedt beknopt en bondig zicht op de geplande vaardigheidsgroei per leergebied, de groei van de leerlingen op meerdere toet momenten en hoe het actueel staat met de factoren die de ontwikkeling en het leren van de leerlingen belemmeren en bevorderen. Signaleren van de leerlingen die zich niet conform de verwachtingen of prognose ontwikkelen. Benoemen van onderwijsbehoeften van leerlingen. Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften in subgroepen. Doelgericht opstellen van een groepsplan op basis van de clustering. Uitvoeren en evalueren van het groepsplan. Afsluiten met groepsbesprekingen. Monitoren en evalueren. Twee maal per jaar vindt een evaluatie plaats of de leerlingen hun geplande vaardigheidsgroei bereikt hebben.
Indien zowel leerkracht als intern begeleider (en ouders) handelingsverlegen zijn, roept de intern begeleider de hulp van het ondersteuningsteam in. Ondersteuningsteam Alle basisscholen van het samenwerkingsverband werken in een ondersteuningsteam samen met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Een ondersteuningsteam wordt gevormd door de directeur van de school (voorzitter), de intern begeleider van de school (secretaris), de adviseur Passend Onderwijs en de schoolmaatschappelijk werker. Aanwezigheid van de leerkracht is zeer gewenst. Overige instanties zoals de jeugdarts of de leerplichtambtenaar kunnen uitgenodigd worden . Dit team spreekt met ouders over hun kind als de ontwikkeling van het kind daar aanleiding toe geeft en als de school of de ouders zich zorgen maken. Een ondersteuningsteam adviseert welke ondersteuning en begeleiding het kind en mogelijk ook de ouders nodig hebben. Er wordt een plan opgesteld en er wordt afgesproken wie van de aanwezigen actie onderneemt en wanneer. Het ondersteuningsteam komt op afroep bij elkaar.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 14
3.5 Leerstofaanbod
Expressieve vakken Moet je doen - Tekenen Moet je doen - Handvaardigheid Moet je doen - Drama Moet je doen - Muziek Bewegingsonderwijs Eigen leerpakket vakleerkracht Godsdienst Trefwoord Verhalen uit de kinderbijbel
Gr 1
Gr 2
Gr 3
Gr 4
Gr 5
Gr 6
Gr 7
Gr 8
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
x
x
x
x
x
Zie toelichting
x x
x x
x
x
x
x
x
x
Zie toelichting
Toelichting
Taal: Nieuwsbegrip Begrijpend Lezen wordt vanaf 1 september 2014 geïmplementeerd in de groepen 5,6,7 en 8
Rekenen: In mei 2014 werd een nieuwe methode rekenen gekozen. Reken Zeker. Deze methode wordt vanaf 1 september 2014 geïmplementeerd. Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van ICT in het onderwijs. Muiswerk Rekenen wordt geïmplementeerd in het reguliere programma.
Engels Groepen 1 en 2 Met ingang van 1 september 2104 gaan de groepen 1/2 beginnen met Engels via de methode “My name is Tom” Dit vormt een onderdeel van een doorlopende leerlijn van groep 1 t/m 8.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 15
Kring In de kring komen de volgende vakgebieden aan de orde: godsdienstige vorming: verhalen uit de bijbel, kringgesprekken, zingen van liederen
taalontwikkeling: voorlezen, luisteren, kringgesprekken, ontwikkeling van de fantasie, taalspelletjes, geheugentraining
muzikale vorming: zingen, muziekinstrumenten, hoog/laag, hard/zacht, vlug/langzaam, maat/ritme
rekenen/wiskunde : getalbegrip, ruimtelijke oriëntatie
natuur- en milieueducatie
verkeer
Leerhouding:
Motivatie/interesse
4-jarigen
5- en 6-jarigen
- openstaan voor nieuwe
- openstaan voor nieuwe
(school-) situatie(s)
opdrachten - tempo ontwikkelen - tijd nemen voor goed resultaat
Zelfstandigheid
- goed omgaan met spelmateriaal en het materiaal gebruiken zoals het bedoeld is
- kritiek ontwikkelen op eigen prestatie - overzien wanneer hulp wel of niet nodig is - kritiek accepteren
Taakbesef
- eenvoudige opdrachten
- zich een taak stellen
uitvoeren en overzicht
- een plan maken
hebben van daarbij
- aandacht opbrengen voor
benodigde materialen - aandacht opbrengen voor
een opdracht (10 tot 20 minuten)
een opdracht (5 tot 10 min.)
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 16
Motorische ontwikkeling: 4-jarigen
5- en 6-jarigen
- bouwen met groot
- maken en bouwen van meer
Fijne motoriek Bouwen
constructiemateriaal
ingewikkelde figuren met klein materiaal
Tekenen en schilderen
- van vuistgreep naar juiste potloodgreep - vrij werken met groot Materiaal - stimuleren om binnen de
- juiste potloodgreep - van eenvoudige figuren tekenen en schilderen naar tekenen met details - kleuren binnen de lijnen
lijnen te kleuren Knippen
- het goed vasthouden van de
- knippen van golvende en
schaar en het aanleren van
kartellijnen
de juiste knipbeweging
- knippen van complexe
- knippen van rechte en gebogen lijnen
figuren - knippen van karton
- knippen van een hoek Plakken
- omgaan met plaksel en kwast - plaksel smeren langs de omtrek van de te plakken figuren
Vouwen
- aanleren van de vouwtechniek - recht kruis vouwen
- plakken van ruimtelijke figuren - plakken van kosteloos Materiaal - plakken met lijm - schuin kruis vouwen - zestien vierkantjes vouwen - meer ingewikkelde vouwsels maken - vouwen combineren met andere technieken
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 17
4-jarigen
5- en 6-jarigen
- lopen en rennen
- huppelen
- springen met twee voeten
- hinkelen
Grove motoriek Bewegen in de ruimte
tegelijk
Met klein materiaal
-
- op een been staan
- ritmisch lopen
-
- bewegen op muziek
- rollen met de bal
- werpen en vangen van
- mikken met de bal, de pittenzak
bal, pittenzak - bewegen met hoepels
- springen in en uit een hoepel Met groot materiaal
- klimmen en klauteren - over een bank gaan
- gaan over een bank met kleine obstakels
- lage afsprong
- balanceren
- ver springen
- hogere afsprong met of
- rollen
zonder hulp - koprol - duikelen
Met buiten materiaal
- omgaan met rollend materiaal - bouwen van hutten etc. - bouwen en graven met zand - lopen en rennen - omgaan met klein materiaal
De methoden die in de groepen 1 en 2 worden gebruikt, zijn ondergebracht in onderstaande tabel.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 18
Groepen 3 t/m 8 In onderstaande tabel staan de in gebruik zijnde methoden en materialen genoemd. Voor de doelstellingen per vakgebied, verwijzen wij naar de handleidingen van de methoden. In een aantal gevallen is een nadere toelichting vereist. Deze toelichting staat onder de tabel. Door het gebruik van deze methoden en materialen wordt aan de kerndoelen voldaan. Kwaliteitsbewaking Door middel van niet methode gebonden toetsen (Cito) voor Spelling, Technisch Lezen, Begrijpend Lezen, Rekenen en Wiskunde, door middel van methode gebonden toetsen en met behulp van observaties bewaken wij de kwaliteit van het onderwijs. De schoolleiding bewaakt samen met het team de invoering van de nieuwe methoden en geeft tijdens teamvergaderingen voorstellen voor kwaliteit bevorderende maatregelen. Door middel van dwarsdoorsneden en trendanalyses van de opbrengsten worden gegevens uit het leerlingvolgsysteem geanalyseerd, zodat kan worden gereflecteerd op de behaalde resultaten. Zo nodig passen wij ons handelen daarop aan. Dit gaan we teambreed nog beter oppakken om op die manier van en met elkaar te leren en op die manier de opbrengsten te vergroten.
Vakgebied/ methoden en materialen Nederlandse taal Schatkist Veilig leren lezen Taaljournaal Goed gelezen Nieuwsbegrip (Begrijpend lezen) Schrijven Pennenstreken Engels My name is Tom Rekenen en wiskunde Reken Zeker Pluspunt Muiswerk Wereldoriëntatie Topondernemers De Zaken van Zwijsen: Tijdzaken De Zaken van Zwijsen: Wereldzaken De Zaken van Zwijsen: natuurzaken Jeugd-E.-H.-B.-O. Bevorderen van redzaamheid, w.o. gedrag in het verkeer Stoepie Stap Vooruit Op voeten en fietsen Jeugd Verkeerskrant Praktische lessen van Onderwijs Advies
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
Gr 1
Gr 2
x
x
Gr 3
Gr 4
Gr 5
Gr 6
Gr 7
Gr 8
x x
x x x
x x x
x x x
x x x
Bijzonderheden
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x x
x x
x
x
x
Zie toelichting
Zie toelichting Zie toelichting
Zie toelichting x
x x x x
x x x
x x x
x x x x Zie toelichting
x x
x
x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
pag. 19
Voor het vak Engels gaan we werken met de methode “ My name is Tom”. Deze methode start in groep 1. Deze methode wordt vanaf 1 september 2014 geïmplementeerd.
Wereldoriëntatie: In de groepen 5 t/m 8 vormen de digitale methoden De Zaken Van Zwijsen Wereldzaken, Tijdzaken en Natuurzaken de leidraad en vindt verwerking van de leerstof plaats met behulp van de bijbehorende werkschriften. Deze methode wordt met ingang van 1 september 2014 geïmplementeerd.
In de groepen 1 t/m 4 wordt binnen thema’s gewerkt aan tijdsbesef en tijdsbegrippen (geschiedenis). Ook wordt de ‘eigen omgeving’ (aardrijkskunde, biologie) onder de loep genomen. De methode Topondernemers speelt daarbij een ondersteunende rol in de groepen 3 en 4.
Zelfredzaamheid, waar onder verkeer: Praktijklessen vormen een vast onderdeel van het programma. Deze lessen worden geïnitieerd door een vakleerkracht verkeer (Onderwijsadvies).
Natuur: De Zaken van Zwijsen - Natuurzaken wordt aangeschaft en geïmplementeerd in het schooljaar 20142015.
Maatschappelijke verhoudingen: Dit gebied wordt behandeld binnen de wereldoriëntatielessen. Aansluitend op de actualiteit worden met name in de hogere groepen onderwerpen behandeld, die binnen dit vak- en vormingsgebied vallen.
Geestelijke stromingen: In de wereldoriëntatielessen wordt een aantal belangrijke geestelijke stromingen behandeld. Daarnaast maken we gebruik van “Trefwoord”, waardoor de belangrijke geestelijke stromingen regelmatig aan bod komen.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 20
Lichamelijke oefening: De groepen 1 en 2 krijgen bewegingslessen van hun eigen leerkracht in het speellokaal van de school. Uitgangspunten Kinderen bewegen veel en graag. Dat is bijvoorbeeld te zien op het schoolplein tijdens het buitenspelen van de kleuters. Het stimuleren van die actieve leefstijl is een belangrijke doelstelling van dit bewegingsonderwijs. Daarom leren kinderen in het bewegingsonderwijs deel te nemen aan een breed scala van bewegingsactiviteiten, zodat ze een ruim 'bewegingsrepertoire' opbouwen. Dat repertoire bevat motorische aspecten, maar ook sociale vaardigheden. Leerlingen ervaren de grondbeginselen van de belangrijkste bewegings- en spelvormen in aansprekende bewegingssituaties. Het gaat om bewegingsvormen als balanceren, springen, klimmen, schommelen, duikelen, hardlopen en bewegen op muziek, om spelvormen als tikspelen, doelspelen en andere spelactiviteiten waarbij het gaat om mikken, jongleren en stoeien. Vanuit dit schoolaanbod zullen kinderen zich meer oriënteren op de buitenschoolse bewegings- en sportcultuur en de meer seizoengebonden bewegingsactiviteiten. De meeste bewegings- en sportactiviteiten worden gezamenlijk ondernomen en dus is het nodig om te leren wat de regels zijn, hoe die na te leven en wie welke rol speelt. Verder hoort daarbij dat kinderen elkaar helpen, op veiligheid letten, elkaars mogelijkheden respecteren en eigen mogelijkheden verkennen. Het is eigen aan 'bewegen' dat er plezier aan te beleven valt. Dat plezier is van groot belang voor een blijvende deelname aan bewegingsactiviteiten. Kerndoelen bewegingsonderwijs: Leerlingen leren op een verantwoorde manier deelnemen aan de omringende bewegingscultuur en leren de hoofdbeginselen van de belangrijkste bewegings- en spelvormen ervaren en uitvoeren Leerlingen leren samen met anderen op een respectvolle manier aan bewegingsactiviteiten deelnemen, afspraken maken over het reguleren daarvan, de eigen bewegingsmogelijkheden inschatten en daarmee bij activiteiten rekening houden. De leerlingen van groep 3 t/m 8 krijgen twee keer per week gymles, waarbij minimaal één keer per week van een vakleerkracht. De vakleerkracht werkt de bovenstaande kerndoelen uit in de zogenaamde leerlijnen van het ‘Basisdocument Bewegingsonderwijs’. Deze leerlijnen geven aan wat kinderen in de loop van het leerproces leren en wat de leeropbrengst of het beoogde leerresultaat is. Godsdienst Expliciete godsdienstige vorming vindt in onze school plaats op verschillende momenten:
in de lessen “godsdienst/levensbeschouwing”
op andere momenten, zoals dagopeningen, vieringen en festiviteiten
in het kader van het vakgebied ‘geestelijke stromingen’
Bij de godsdienstige vorming maken onze leerlingen uitdrukkelijk kennis met de levensbeschouwelijke uitgangspunten van waaruit onze christelijke school werkt.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 21
Wij zijn ons er daarbij terdege van bewust dat onze school, met een open aannamebeleid, een afspiegeling vormt van de multi -religieuze samenleving, waardoor het vanzelfsprekend is dat er leerlingen van diverse religies of zonder levensbeschouwelijke achtergrond onze school bezoeken Als methode voor het vakgebied maken we gebruik van “Trefwoord”. De algemene doelstelling van de methode ‘Trefwoord’ is: wederkerige ontmoeting tot stand te brengen tussen de belevingswereld van kinderen en de joods-christelijke geloofstraditie zoals die vanuit de bijbel tot ons komt. Met deze methode willen we het volgende bereiken:
Een bijdrage leveren aan de levensbeschouwelijke benadering en verdieping van levensvragen en levenservaringen van kinderen.
Kennismaking met en verdieping van met name de Bijbelse verhalen en feest- en gedenkdagen in de christelijke traditie.
Een bijdrage leveren aan de dialoog met mensen uit andere godsdienstige en levensbeschouwelijke oriëntaties.
3.5.1 ICT De vier scholen van de PCBO hebben op ICT-gebied de krachten gebundeld. Eén van de directeuren is eindverantwoordelijk voor de ICT en wordt daarbij één dag in de week ondersteund door een ICTcoördinator. Samen hebben zij onder andere tot taak om de leerkrachten te begeleiden in het gebruik van ICT op school. Diverse methoden benutten ICT bij het aanbod van de leerstof. Voorbeelden hiervan zijn De Zaken van Zwijsen, Nieuwsbegrip en Muiswerk. Basisvaardigheden die de kinderen bij het ICT-gebruik nodig hebben, worden aangeleerd met behulp van het onderwijsprogramma ‘Basisbits’. ICT is op de PCBO-scholen geen doel op zichzelf, maar een hulpmiddel om bepaalde doelen te kunnen bereiken. In de scholen zijn digitale schoolborden en laptopwagens aanwezig om dit te ondersteunen. De scholen beschikken over een goed functionerend netwerk. Een en ander is nader uitgewerkt in het beleidsplan ICT van september 2014.
3.6 Beleidsvoornemens onderwijskundig beleid Uit de kind-enquête en uit de resultaten van het observatie-instrument ‘Zien’ valt af te lezen dat het welbevinden en de betrokkenheid van de leerlingen van School ‘t Bolwerk jaarlijks toeneemt. School ‘t Bolwerk biedt passend onderwijs. Leerkrachten verlenen ondersteuning aan kinderen die daar behoefte aan hebben door overige kinderen zelfstandig te laten werken in het eigen lokaal of in het stiltelokaal. School ‘t Bolwerk werkt systematisch en doelgericht aan het maximaliseren van de prestaties van haar leerlingen (opbrengstgericht werken). Voor alle kinderen is er een passend aanbod op het gebied van rekenen, taal, lezen en schrijven. In het kader van het ‘Handelingsgericht Werken’ wordt de leerstof in elke klas per vakgebied op drie verschillende niveaus aangeboden. Dit aanbod wordt jaarlijks geëvalueerd. Op School ‘t Bolwerk is individuele aandacht voor kinderen met een (leer)handicap en er worden in plusklassen extra uitdagingen aangeboden aan kinderen die daar behoefte aan hebben.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 22
Op School ‘t Bolwerk moet een nieuwe methode voor het vak Rekenen en Wiskunde worden gekozen en ingevoerd. Op School ‘t Bolwerk moet de nieuwe methode ‘De Zaken van Zwijsen’ worden geïmplementeerd in het schooljaar 2014/2015. Op School ‘t Bolwerk wordt ter ondersteuning van het vakgebied ‘Begrijpend Lezen’ de methode ‘Nieuwsbegrip’ ingevoerd in de groepen 4, 5, 6,7 en 8. Er wordt naar gestreefd om de gemiddelde scores van de Cito Eindtoets groep 8 jaarlijks met een half punt te verhogen, te beginnen met ‘537’ in het schooljaar 2014-2015. De zaakvakken, creatieve vakken en andere uitdagende activiteiten worden in de middaguren in aangeboden. Dit aanbod wordt jaarlijks geëvalueerd. Bij de creatieve vakken worden ouders ingeschakeld. De zaakvakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur en milieu worden in een herkenbare vaste structuur aangeboden, waarbij zowel kennisoverdracht alsook de ontwikkeling van diverse competenties zijn gewaarborgd. Deze aanpak moet wat betreft kennisoverdracht leiden tot resultaten op de wereldoriëntatie-onderdelen van de CITO Eindtoets die aantoonbaar boven de landelijke gemiddelden liggen. Waar mogelijk worden digitale hulpmiddelen ingezet tijdens de onderwijsactiviteiten. Het ‘collectief overblijven’ wordt ingezet met ingang van schooljaar 2014/2015., Samen met de Medezeggenschapsraad zal aantoonbaar worden gezocht naar mogelijkheden om de ouderbetrokkenheid te vergroten. Samen met de IB’ers van de andere drie scholen zal de Intern Begeleider het zorgboek actualiseren. De ICT-coördinator zal de nieuwe website van de school inrichten en het onderhouden van de diverse pagina’s coördineren. Onder leiding van de directeur van ’t Bolwerk, belast met de verantwoordelijkheid van de ICT, zal een ICT-beleidsplan worden ontwikkeld en een ICT-leerplan worden opgesteld. Op School ’t Bolwerk starten we met de ontwikkeling van een leerlijn ‘Techniek’. Op de studiedag op 24 september 2014 wordt daar onder begeleiding van “Expeditie Edison” een start mee gemaakt samen met het team van de Willem de Zwijgerschool. Onder begeleiding van School aan Zet zal in het schooljaar 2014/2015 en 2015/2016 een leerlijn worden opgesteld. Op School ‘t Bolwerk moet een leerlijn ‘Burgerschap’ worden ontwikkeld en geïmplementeerd. Op school ’t Bolwerk gaan we in schooljaar 2014/2015 starten met een methode Engels vanaf groep 1. Op school ’t Bolwerk gaan we in 2014/2015 over naar een digitaal rapport vanuit Parnassys. De ICT-coördinator gaat dit samen met de directeur realiseren. Op school ’t Bolwerk wordt de “ pestzuil” gedurende 1 jaar uitgeprobeerd. Dit als aanvulling op het pestprotocol.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 23
Hoofdstuk 4 Personeelsbeleid 4.1 Strategische doelen personeelsbeleid PCBO Leiderdorp Alle medewerkers zijn goed toegerust om kwalitatief uitstekend onderwijs te realiseren De leerkrachten zijn verantwoordelijk voor het onderwijsproces van de leerlingen en voor hun eigen ontwikkelingsproces. De leerkrachten stellen de onderwijsbehoeften van kinderen centraal en houden rekening met de talenten van de kinderen. De leerkrachten werken procesmatig aan doelen, waarbij een analytisch vermogen onontbeerlijk is. De leerkrachten voelen zich medeverantwoordelijk voor de inrichting van passend onderwijs De PCBO Leiderdorp ondersteunt actief dat leerkrachten constructief samenwerken. De PCBO Leiderdorp stimuleert, ondersteunt, faciliteert en organiseert de ontwikkeling van de leerkrachten.
4.2 Ons huidige personeelsbeleid Personeelsbeleid Het personeelsbeleidsplan moet nog worden geactualiseerd, waarbij speciale aandacht moet worden geschonken aan de mogelijkheden en beperkingen die de verschillen in leeftijd met zich mee kunnen brengen. Hierin wordt ook beleid beschreven hoe de PCBO bij het aantrekken van nieuwe leerkrachten rekening houdt met de verdeling man/vrouw, specialisatie onderbouw/bovenbouw en fulltimers/parttimers. Mobiliteit De leerkrachten van de PCBO Leiderdorp zijn breed inzetbaar. Zij hebben een benoeming op Stichtingsniveau en kunnen derhalve op alle vier de scholen en in alle groepen worden ingezet. De PCBO Leiderdorp wil haar leerkrachten zo mogelijk inzetten op de plekken waar zij het beste uit zichzelf naar boven weten te halen. Een en ander moet nader worden beschreven in een nog te ontwikkelen mobiliteitsplan. Scholingsbeleid De leerkrachten worden gestimuleerd om zich doorlopend bij te scholen. De PCBO heeft een contract afgesloten met de Heutink Academie zodat een deel van de scholing gerealiseerd kan worden door middel van ‘e-learning’. Voor overige scholing, coaching en intervisie is een (beperkt) budget beschikbaar, waarvan een deel door de scholen zelf kan worden ingezet. Planning en evaluatie Voor de beoordeling van functioneren is een gesprekscyclus van ‘planning en evaluatie’ van kracht. Naast een aantal algemene basisregels waar medewerkers zich aan dienen te houden, worden per medewerker afzonderlijk een aantal zo concreet mogelijke (SMART) afspraken gemaakt. In de maanden voor de zomervakantie vindt een evaluatie- en planningsgesprek plaats. In november wordt de voortgang besproken.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 24
Taakbeleid Een deel van de werkweek van een leerkracht bestaat uit het geven van onderwijs. Naast deze ‘contacturen’ zijn er nog een fors aantal andere werkzaamheden te verrichten. Om de resterende uren voor correctie, voorbereiding, oudercontacten, commissies, medezeggenschapsraad, magazijnbeheer enz. enz. evenredig en conform de benoemingsomvang te verdelen over de leerkrachten is ‘taakbeleid’ ontwikkeld. Beleidsplan Functiemix De PCBO Leiderdorp wil tot een samenhangend stelsel van deskundigheden komen. Naast taal- en rekendeskundigheid gaat het ook om boven- en onderbouwspecialisme, remedial teaching, gedragsspecialisme, talentbegeleiding, techniek, cultuur end. Deze deskundigheden dienen goed over de scholen te worden verdeeld. Een en ander is nader omschreven in het Beleidsplan Functiemix 2010. Door de crisis binnen de Schoolvereniging in 2013-2014 zijn de beschreven doelstellingen niet volledig behaald. In de planperiode wordt een inhaalslag gemaakt.
4.3 Beleidsvoornemens op personeelsbeleid Spreiding van kennis en vaardigheden bij de meer ervaren leerkrachten is aanwezig. Deze kennis en vaardigheden dienen evenredig verdeeld te zijn over de scholen. De mogelijke inzet op andere scholen van leerkrachten met specifieke kennis en vaardigheden gedurende een beperkt aantal uren en een beperkte periode (bijvoorbeeld een semester) wordt overwogen . Er wordt blijvend geïnvesteerd door gerichte scholing en coaching/intervisie aan te bieden op de terreinen waar dat nodig/gewenst is. Voor wat betreft planning en evaluatie zijn er duidelijke voor alle medewerkers geldende afspraken en daarnaast een aantal jaarlijks te evalueren individuele afspraken. Leerkrachten dienen zichtbaar te investeren in kennis en vaardigheden. Alle afspraken worden zo SMART mogelijk geformuleerd. Met de omvang van het aantal overhead medewerkers wordt uiterst kritisch omgegaan. Kennis en vaardigheden van het management worden optimaal onderhouden. Er is een personeelsbeleid (inclusief leeftijdsbewust personeelsbeleid) Er is beleid m.b.t. functiemix, waarin is opgenomen: functieomschrijvingen, specialismen per school/ specialismen binnen de Stichting. Er is een formatiebeleid ontwikkeld waarin wordt beschreven hoe de PCBO bij het aantrekken van nieuwe leerkrachten rekening houdt met de verdeling man/vrouw, specialisatie onderbouw/bovenbouw en fulltimers/parttimers. Een mobiliteitsplan is ontwikkeld.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 25
Hoofdstuk 5 Bedrijfsvoering 5.1
Strategische doelen
Alle activiteiten zijn gericht op het scheppen van voorwaarden om het primaire proces, onderwijs aan kinderen, zo optimaal mogelijk te laten verlopen. De bestuurder geeft leiding aan directeuren en creëert voorwaarden voor het optimaal ondersteunen van de scholen en wordt ondersteund door een stafmedewerker. Onderwijs vindt plaats in goede, veilige en duurzame schoolgebouwen. De financiële middelen worden hoofdzakelijk ingezet voor het primaire proces. Waar nodig en mogelijk wordt bestuurlijke samenwerking, gericht op een sterker organisatorisch en financieel draagvlak, nagestreefd. Samenwerking met andere scholen die tot versterking kan leiden, wordt waar nodig en mogelijk nagestreefd. Ouders van kinderen op de vier locaties van de PCBO wordt, in samenwerking met SKL, zoveel mogelijk een aanbod gedaan van 07.30 tot 18.30 uur, inclusief peuteropvang en collectief overblijven. Er wordt naar gestreefd om tijdens de planperiode het aantal leerlingen op de scholen van de PCBO te laten groeien naar 750 á 800.
5.2
Organisatie
5.2.1 Doelstellingen De strategische doelstellingen van PCBO Leiderdorp: Er is sprake van een goede aansluiting tussen ochtend- en middagprogramma. Dit impliceert ook het aanbod van collectief overblijven. Het collectief overblijven vindt in samenwerking met SKL, maar onder regie van de scholen, plaats. Beleidsvoornemens: - De schooltijden worden aangepast. Dat betekent schooltijden 08.45 – 15.00 uur op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag voor de onderbouw. De bovenbouw begint om 08.40 en eindigt om 15.00. Op woensdag eindigen de onderbouw en de bovenbouw beiden om 12.15. - Het ‘collectief overblijven’ wordt ingezet vanaf 1 september 2014. De onderbouw zal een half uur buiten spelen onder begeleiding van Lunchtijd Leiderdorp en daarna onder begeleiding van de leerkracht een half uur de tijd krijgen om te eten in het eigen klaslokaal. (12.00-13.00) De bovenbouw eet eerst samen met de leerkracht in de klas (12.15-12.30) en zal daarna onder begeleiding van lunchtijd Leiderdorp buiten spelen. Lunchtijd Leiderdorp zorgt voor een gevarieerd programma zodat er voor ieder kind een passende ontspannende activiteit aangeboden zal worden.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 26
5.3
Financieel beleid
5.3.1 Doelstellingen De doelstellingen van PCBO Leiderdorp: De liquiditeitspositie moet worden verbeterd. De investeringsmogelijkheden moeten worden vergroot. De financiële middelen worden hoofdzakelijk ingezet voor het primaire proces.
5.3.2 Beleidsvoornemens De verdeling 80%, 17%, 3%, ten behoeve van respectievelijk personele en materiële uitgaven en vermogensopbouw, is het uitgangspunt voor de middelenverdeling. Er wordt een terughoudend financieel beleid gevoerd om de liquiditeitspositie te kunnen verbeteren en de investeringsmogelijkheden op termijn te kunnen vergroten. De scholen krijgen meer ruimte om de toedeling van financiële middelen te prioriteren.
5.4
Materieel
5.4.1 Doelstellingen Vervanging van lesmethoden, ICT-middelen en meubilair geschiedt met behulp van meerjarenplannen.
5.4.2 Beleidsvoornemens Een meerjarenplan betreffende de vervanging van lesmethoden moet worden opgesteld. Een meerjarenplan betreffende de vervanging van ICT-middelen moet worden opgesteld. Een meerjarenplan betreffende de vervanging van meubilair moet worden opgesteld.
5.5
Huisvesting
5.5.1 Doelstellingen voor ‘t Bolwerk Het gebouw van ’t Bolwerk is twintig jaar oud en behoeft de komende jaren extra aandacht vanwege de oplopende leeftijd. Ook het schoolplein moet aantrekkelijker worden gemaakt voor de kinderen.. Een interne verbouwing moet een extra ruimte op de eerste verdieping mogelijk maken. In het jaar 2014 wordt gestart met een metamorfose van het schoolplein. Met behulp van verschillende fondsen ( o.a. fonds 1818, Jantje Beton, Rabobank wensenfonds) zal dit worden gefinancierd. Doel is om medio oktober 2014 te beginnen met de eerste werkzaamheden op het kleuterplein.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 27
Hoofdstuk 6 Ouders en externe relaties 6.1
Huidige situatie
Communicatie met ouders/verzorgers Het contact tussen school en ouders wordt beschouwd als een van de belangrijkste factoren die de schoolloopbaan van kinderen beïnvloeden. Wij proberen dan ook op verschillende manieren het contact tot stand te brengen: wekelijkse nieuwsbrief via de mail, ook op de schoolsite na te lezen; feesten en vieringen: bij vrijwel alle feesten en vieringen zijn ouders welkom; inrichting school en omgeving: we proberen de school zo toegankelijk mogelijk te maken voor kinderen én ouders; informatieavonden; spreekavonden; kijkavonden; huisbezoeken in alle groepen (zo nodig); t/m groep 3 komen ouders in de klas om hun kinderen te brengen (groep 3 tot de Kerstvakantie); na schooltijd zijn ouders welkom om in de klas te kijken; ouderportaal waar ouders de resultaten van hun kind kunnen bekijken. Ook is hulp van ouders welkom. Op initiatief van de groepsleerkracht kunnen ouders gevraagd worden om bij verschillende activiteiten te helpen. School ‘t Bolwerk heeft een actieve Ouderraad (OR) die behulpzaam is bij diverse activiteiten. Bovendien kent de school het systeem van “klassenouder”. Deze speciale ouder heeft direct contact met de klassenleerkracht als er binnen de groep hulp nodig is. Contacten met Voortgezet Onderwijs De leerkracht van groep 8 heeft regelmatig contact met de brugklascoördinatoren van het Voortgezet Onderwijs. Informatie over leerlingen en oud-leerlingen wordt hierbij uitgewisseld. Contacten met SKL (Stichting Kinderopvang Leiderdorp) De samenwerking met SKL is de afgelopen jaren geïntensiveerd. Op ’t Bolwerk verzorgt namens de SKL Lunchtijd het collectief overblijven. Tevens zal er een intensievere samenwerking komen tussen ’t Bolwerk en de SKL gevestigd in ‘De Buit”. Te denken valt daarbij aan een gezamenlijke Sintviering. De school in de wijk: De school is onderdeel van de wijk. Waar mogelijk, wordt meegedaan aan wijkactiviteiten en onder voorwaarden staat het gebouw open voor de wijk. Zo wordt en blijft de school van de wijk en bewaakt de wijk ook wat er op en om de school gebeurt.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 28
6.2
Doelstellingen De samenwerking met het Voortgezet Onderwijs moet worden geoptimaliseerd. Er moet blijvende aandacht zijn voor een goede samenwerking met ministerie, gemeente, andere basisscholen, kinderopvang instellingen en scholen voor voortgezet onderwijs . De werkwijze en informatieoverdracht met de kinderopvang moet goed op elkaar worden afgestemd. Ten aan zien van voorschoolse en naschoolse opvang worden zowel organisatorisch als programmatisch en didactisch afspraken gemaakt met SKL. Dit geldt ook ten aanzien van de peuteropvang, die waar mogelijk in de schoolgebouwen plaatsvindt. Met SKL worden nadere afspraken gemaakt over met het onderwijs (op speelse wijze) verbonden zomerschoolactiviteiten. De school streeft naar zo optimaal mogelijke contacten tussen de school en de ouders/verzorgers van de kinderen.
6.3
Beleidsvoornemens Er is sprake van een optimale samenwerking met het Voortgezet Onderwijs Er is sprake van een goede samenwerking met ministerie, gemeente, andere basisscholen, kinderopvang instellingen en scholen voor voortgezet onderwijs De werkwijze en informatieoverdracht met de kinderopvang is goed afgestemd. Met SKL zijn organisatorische, programmatische en didactische afspraken gemaakt ten aanzien van voor- en naschoolse opvang, peuteropvang in de schoolgebouwen en zomerschool-activiteiten.
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 29
Hoofdstuk 7 Activiteitenplan/ beleidsvoornemens X = start
* = bereikt
: = in ontwikkeling
Beleidsvoornemens visie en missie - Werken vanuit een eenduidig en helder onderwijsconcept, waarbij het goede van de traditionele school wordt gecombineerd met moderne inzichten - Groei van ‘goed’ naar ‘uitstekend’ onderwijs - Ontwikkelen van ‘Passend onderwijs’ - Ontwikkelen van een meerjarig, op kwaliteitsversterking gericht, programma - Rekening houden met meervoudige intelligentie
-
Beleidsvoornemens kwaliteitszorg - Invoeren van een eenduidig systeem voor planmatige kwaliteitszorg - Invoeren tweejaarlijkse cyclus oudertevredenheidsonderzoek - Invoeren tweejaarlijkse cyclus enquête voor leerkrachten - Invoeren tweejaarlijkse cyclus kind-enquête - Implementatie jaarlijks hanteren van twee kwaliteitskaarten WMK of kwaliteitskaarten School aan Zet - Implementatie jaarlijkse planmatige evaluatie Cito leerlingvolgsysteem - Opbrengstgericht werken en zelfevaluatie - Keuze en implementatie leerlingvolgsysteem sociaal-emotionele ontwikkeling (‘Zien’) - Keuze en implementatie van nieuw leerlingvolgsysteem kleuters
Beleidsvoornemens onderwijskundig beleid (incl. zorgbeleid) - Vergroten welbevinden en betrokkenheid van kinderen - Opbrengstgericht werken - Handelingsgericht werken - Ontwikkelen van meer- en hoogbegaafdheidsbeleid, ontwikkelen van plusklassen - Keuze en implementatie methode Rekenen en Wiskunde - Keuze en implementatie methode wereldoriëntatie - Keuze en implementatie nieuwe materialen vakgebied ‘Begrijpend lezen’ - Zaakvakken, creatieve vakken en overige activiteiten in de middaguren aanbieden in een uitgebalanceerd samenhangend systeem - Tijdens het onderwijs in de zaakvakken komen zowel kennisoverdracht alsook competentie-ontwikkeling aan de orde - De resultaten van de wereld-oriëntatie-onderdelen van de Cito-
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
2014- 2015- 2016- 20172015 2016 2017 2018
: : :
* : *
: *
*
x
:
:
:
:
*
x : :
: * *
*
x x x :
: *
:
*
:
*
: x:
: :
* :
*
: : :
: * *
:
:
x : :
: * *
:
*
x:
:
*
* :
*
pag. 30
Eindtoets liggen aantoonbaar boven de landelijke gemiddelden - Inzet digitale hulpmiddelen - Actualiseren van het ‘zorgboek’ - Website vernieuwen - ICT-beleidsplan ontwikkelen - ICT-leerplan opstellen - het ontwikkelen van een leerlijn ‘Techniek’ - ontwikkelen leerlijn ‘Burgerschap’ - Implementatie Pestzuil -actualiseren pestprotocol ‘t Bolwerk
Beleidsvoornemens personeelsbeleid - Het verder invoeren van functiemix met als doelstelling om aan de wettelijke eisen te voldoen - Inventarisatie en spreiding van specialismen op Stichtingsniveau en op schoolniveau - Invoeren van gesprekkencyclus - Invoeren van een systeem waarbij intervisie tussen leerkrachten op gestructureerde wijze plaatsvindt - Leeftijdsbewust personeelsbeleid - Scholingsbeleid - Directie - LB’ers - Leerkrachten . Opfriscursus Begrijpend Lezen . Implementatie rekenmethode . Heutink-academie .‘Zien’
: : * * : :
: *
:
:
: *
*
X X x
* * x : * *
:
:
:
*
: x
: :
: *
*
x x x
: : :
: : :
* * *
x
:
*
x
:
:
x
:
*
x
:
:
*
x
:
:
*
x
:
:
:
-
-
Beleidsvoornemens bedrijfsvoering - Financieel: 80% / 17% / 3% personele uitgaven / materiële uitgaven / vermogensopbouw Scholen krijgen grotere zelfstandigheid - Grotere bevoegdheden - Scholen leren prioriteren en sturen - Ontwikkelen van kostenbewustzijn - Materieel: Ontwikkelen van meerjarenplan o.a. vervanging lesmethoden - Huisvesting: -Schoolplan (per school verschillend)
-
Beleidsvoornemens externe relaties - Ontwikkelen van een optimale samenwerking met voorschoolse voorzieningen - Ontwikkelen van een optimale samenwerking met het Voortgezet Onderwijs
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
*
pag. 31
BIJLAGEN Bijlage 1: Vaststellingsformulier PCBO Leiderdorp Bijlage 2: Instemmingsformulier Medezeggenschapsraad
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
pag. 32
Bijlage 1: Vaststellingsformulier PCBO Leiderdorp
FORMULIER "Vaststelling van schoolplan"
School:
Het Bolwerk
Adres:
Klerkenhof 1
Postcode/plaats:
2353 WB Leiderdorp
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
VERKLARING
Het bevoegd gezag van bovengenoemde school heeft het
van ______________ tot ______________ (datum) *
geldende schoolplan van deze school vastgesteld.
Namens het bevoegd gezag,
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
________________________
plaats
________________________
datum
________________________
handtekening
________________________
naam
________________________
functie
pag. 33
Bijlage 2: Instemmingsformulier Medezeggenschapsraad
FORMULIER "Instemming met schoolplan" School:
Het Bolwerk
Adres:
Klerkenhof 1
Postcode/plaats:
2353 WB Leiderdorp
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
VERKLARING
Hierbij verklaart de medezeggenschapsraad van bovengenoemde school in te stemmen met het
van ______________ tot ______________ (datum) *
geldende schoolplan van deze school.
Namens de MR,
Schoolplan Het Bolwerk 2014-2018
________________________
plaats
________________________
datum
________________________
handtekening
________________________
naam
________________________
functie
pag. 34
