Hoofdstuk 2: Revolutie, razernij en reactie

de tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Kenmerk 33 De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving. Les 2: Veranderingen in gebruik van de natuur

H5:§ 3:p91-2

Veranderingen in natuurgebruik - Kolen •

Bronnen van energie –

Tot derde kwart van de 18e eeuw • Spierkracht • Windkracht • Turf/hout/houtskool • Waterkracht •

Van waterkracht naar kolen als brandstof voor stoommachines – Niet te maken met de eigenschappen van kolen, maar met de ontwikkeling van de stoommachine

Van water naar kolen • Principe stoommachine al paar duizend jaar oud! • Begin 18e eeuw veel gebruikt als pomp in de mijnbouw • Het gebruik van kolen als brandstof al bij de Romeinen • James Watt maakt van de pomp een machine om kracht over te brengen op een draaiende as

Werking stoommachine

Voordelen kolenkracht • Volop voorhanden (in Engeland) • Energierijke brandstof – Stoommachines worden krachtiger/groter – Meer/grotere machines aangedreven op een stoommachine • Productievergroting – In de mijnen (pompen) en in de fabrieken

Veranderingen in natuurgebruik - Elektriciteit •

Siemens vindt in 1866 de dynamo uit ► –

•

Met water- stoomkracht kan men elektriciteit opwekken

Grote voordelen –

Energie voor nieuwe apparaten • • •

De gloeilamp De telegraaf Elektromotoren

Veranderingen in natuurgebruik - Aardolie •

De brandbare kwaliteit van aardolie was al een paar duizend jaar bekend – Grieks vuur ►

•

•

Tot ca. 1900 werd olie slechts gebruikt als smeermiddel en in olielampen Dan ontdekt men raffinagetechnieken

Zie hier een middeleeuwse toepassing

– Brandstof voor motoren – Kunstrubber, kunststofvezels, asfalt enz.

•

Aardolie verdringt dan langzamerhand de kolen als dé brandstof Zie hier de “hedendaagse” opvatting over aardolie