Hoofdstuk2: Het geheugen

January 8, 2018 | Author: Anonymous | Category: Sociale wetenschappen, Psychologie, Cognitieve psychologie
Share Embed Donate


Short Description

Download Hoofdstuk2: Het geheugen...

Description

Hoofdstuk2: Het geheugen

Inleiding -

-

Situering t.o.v. het geheel van de cursus (maar Gibson…) Geheugen in enge en ruime zin:  voorbijgestreefd?  Indirect geheugen  Episodisch, semantisch en proceduraal geheugen Oudere theorieën, voorbijgestreefd? 3 fasen: verschillende theorieën

Par1: De filosofische traditie Plato: - metafoor van wastablet - metafoor van vogelkooi Aristoteles

Par2: Consolidatie- en vervaltheorie A de consolidatietheorie theorie kritiek

B de spoorvervaltheorie van Ebbinghaus Drie bijdragen: -

Theorie over het vergeten Nieuw materiaal: zinloze lettergrepen Nieuwe methode: besparingsmethode

Kritiek: -

-

Vergeten: Penfield, tijd, reminiscentie Methodologisch

C kritische evaluatie

Par3: De dieptepsychologische benadering A de verdringingshypothese B de droomanalyse C Het “normaal” vergeten D Kritische evaluatie

Pollyanna principe Intentioneel vergeten? Flashbulb memories Verschijnsel: •Overlijden Lady Di/Koning Boudewijn/President Mitterand •Aanslag op President Reagan/Kennedy’s, Martin Luther King, enz. •Eerste geslachtsgemeenschap Twee verklaringen: •Print now! mechanisme •Herhaaldelijk navertellen

Psychogene amnesie of “recovered memories” (versus infantiele amnesie)

Par4: De gestaltpsychologie en Kurt Lewin A de gestaltspsychologie •Wulf •von Restorff --> Nuttin •Katona + Asch

B Kurt Lewin Zeigarnik + Ovsiankina Contekst-effecten: •Marrow •Rosenzweig •prestatiemotivatie

Nuttin + d’Ydewalle evaluatie: •methodologisch •belang van interesse

Par5: De behavioristische en functionalistische psychologie Watson en de studie van het geheugen Belang van activiteiten in het retentie-interval: •Proeven met kakkerlakken en mensen maar: •Slapen of uur van de dag?

•Slapen, niet synoniem van “rust”

Pro- en Retroactieve interferentie Pro-actieve interferentie: •Lijst A --> Lijst B Toets B •Niets --> Lijst B Toets B Retro-actieve interferentie •Lijst A --> Lijst B Toets A •Lijst A --> Niets Toets A

Par6: De cognitieve psychologie A Bartlett Bartlett (1932) •Schema, cultureel bepaald •Seriële en herhaalde reproducties

Renaissance van Bartlett •Proeven met visueel materiaal - Allport & Postman (1947): ruzie zwart en blank op bus - Vaerendonck ---> Loftus: welke kleur handschoen? - Baggett : tss liggende prenten mee geaccepteerd - Mandler & Parker: in contekst of niet - Grensoverschrijding - Biederman ---> hypothese van de hemisferen Verklaringen voor effecten van misleidende informatie

-

“VACANT SLOT” hypothese: origineel gebeuren nooit opgenomen; nieuwe misleidende

-

COEXISTENTIE hypothese:

-

VRAAG-kenmerken: SUBSTITUTIE-hypothese: ANTWOORD-BIAS:

-

informatie vult “slot” gewoon in origineel gebeuren en misleidende informatie blijven naast mekaar bestaan in geheugen persoon laat zich door proefleider beïnvloeden het origineel gebeuren wordt vervaagd door misleidende informatie persoon steunt op de meest recent gegeven informatie

•Proeven met tekst materiaal - Dooling & Lachman: ruimte verhaal - Bransford & Johnson: moderne romeo - Anderson et al.: koper of dief

B Ausubel Advance organizers

C Piaget 4stadia in cognitieve ontwikkeling: 1) sensori-motor stage

2) pre-operational 3) concrete operations 4) formal operations

Par7: De informatieverwerkingstheorieën A theoretische uitbouw Theorieën met drie systemen - Zintuigelijk geheugen Bewijzen van bestaan: 1. het iconisch geheugen - partiële vs. volledige reproductie output interferentie? - maskering - overvloeiing (iconische vs. eidetische beelden) 2. het echoïsch geheugen - Broadbent - Treisman - Darwin et al. - Massaro andere zintuigen Eigenschappen: 3. selectieve aandacht - filter-hypothese o o o o

Broadbent Norman Moray Corteen & Wood Gray & Wedderburn: fysische - perceptueel

o - attenuatie-hypothese - late-selectie-hypothese - amplificatie-hypothese 4. neuronaal spoor? 5. cognitieve verwerkingen - precategorisch? - Licht- en patroonmaskering

lichtmaskering: enkel op ziende oog Patroonmaskering: op beide ogen

6. Parallelle beschikbaarheid, “pop-out” en preattentieve processen Feature integration theory (Treisman) lLijst van primitieve kenmerken - Kromming van lijnstuk - Helling van lijnstuk - Kleur - Helderheid - Uiteinden van lijnstuk - Contrast - Gesloten oppervlakten

- Beweging 7. Psychologisch moment: 50 tot 100 ms Praktisch belang voor mentaal functioneren: - oogknipperingen - visuele dyslexie subliminale perceptie - Het onmiddellijk geheugen 1. evidenties - Retro- & anterograde amnesie - Psychofarmacologie - Experimentele Psychologie 

Seriële-positie curve

2. beperkte capaciteit - telefoonnummers - Braille-schrift - weerberichten - schaakspelen 3. herhaling - duration-lengthening repetition process -

4. 5.

6. 7. 8.

BBC-proef •muntstukken vs. postzegels •polsuurwerk

- maintenance vs. elaborative rehearsal - kegelmetafoor werkgeheugen onmiddellijk geheugen en intelligentie - moeilijkheden bij het probleem - RT = beste intelligentie-meting? - Taxonomie van mentale operaties onmiddellijk geheugen: akoestisch zoekprocessen parallelle en seriële zoekprocessen Supervisory Attentional System SAS Evidenties: - Patiënten met frontale letsels - Action slips

- Permanent geheugen 1. evidenties - schoolvrienden + taalkennis - Loftus & Loftus: - studies van Penfield  

verdringing & hypnose spontaan terugvinden

2. kennisrepresentaties - aanloop:  bibliotheek  TOT & FOK  wiskunde - historisch:



Hiërarchisch semantisch netwerk model *Collins & Quillian: hiërarchisch+overerving *problemen:  Alles of niets? Prototypes + fuzzy sets  Snelheid van negatieve antwoorden Kenmerken-model/probabilistische theorieën  definiërende en karakteristieke kenmerken  overlappende kenmerken  Mozes-effect  Met hoeveel dieren van elk soort ging Mozes de ark in?  Wat drinkt een koe? Semantisch netwerkmodel  relaties tussen knopen  spreiding van activatie --> priming effecten





-

4 types van kennisrepresentaties  o

o

o

 o o

o 

Propositioneel/semantisch Kintsch: •geheugen onafhankelijk van leestijd •lezen afhankelijk van aantal proposities •impliciete proposities Tulving: episodisch vs. semantisch •contekstafhankelijkheid •automatisch/gecontroleerd •kwetsbaarheid Kwetsbaarheid van episodisch geheugen *Semantische informatie beter geleerd < -- > één enkel episode *Episodische gegevens, losser *Episodisch, vele gegevens < -- > semantisch, abstract geheel Analoog/picturaal Mentale-rotatie proeven Coördinatensysteem •Standaardassen •Arbitraire, taakgedefinieerde assen •Oriëntatievrije beschrijvingen •Perspectiefwijzigingen (afstand, grootte, hand/lichaam, ontwikkeling, intermediaire voorstellingen) CRT-model Proceduraal Neuronaal Verspreid

 3. woord- en objectherkenning - woordherkenning  letterherkenning



•template matching •pandemonium model •Interactief activatie model woordsuperioriteitseffect

woordherkenning •inleiding: ten minste 100.000 foutloze lexicale contacten per dag •snelheid- en uniciteitscriterium

-

objectherkenning zie H3

“Levels of processing” Structurele/oppervlakkige verwerking •PAARD •“Rijmt het woord met BAARD?”

Semantische/diepe verwerking •BISDOM •“Heeft het woord iets te maken met GODSDIENST?” Afwijzen van drie geheugensystemen Ontwikkeling Kritieken: •kringredenering •aard van de geheugentoets Toepassing: Onthouden van advertenties Verzoening met drie-systemen theorie?

C leermotivatie en informatieverwerking Incidentele vs. intentionele leercondities •typisch patroon van resultaten •gebruik van orienteertaken •probleem met orienteertaken

Verwachtingen & intentionele leercondities •losstaande woorden •teksten •vaste studietijd •vrije studietijd

Par8: De inbreng van de cognitieve neurowetenschappen Bevindingen uit neurobeeldvorming: HERA (Hemispheric encoding/retrieval assymmetry) model Left prefrontal cortex: •Episodic encoding •Semantic retrieval Right prefrontal cortex: •Episodic retrieval

Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol Invloed van stress •Adrenaline → amygdala: snel + positief effect •Cortisol → hippocampus: traag + negatief effect

Experimenten: •Lichtbeelden •bètablokkers

Toepassingen: •PTSS •Verdringing van traumatische •Eerste geslachtsgemeenschap

View more...

Comments

Copyright � 2017 NANOPDF Inc.
SUPPORT NANOPDF