Inwendige bestraling neus/keelholte

Inwendige bestraling neus/keelholte Inwendige bestraling (HDR) van neus/keelholte (nasopharynx) Op deze webpagina leest u informatie over inwendige bestraling (HDR) van de neus/keelholte (nasopharynx) en de voorbereidingen die hierbij plaatsvinden.

Inwendige bestraling HDR HDR staat voor 'High Dose Rate' en betekent letterlijk 'Hoog Dosis Tempo'. Hiermee wordt een kortdurende (snelle) inwendige bestraling van een hoog stralingsniveau bedoeld. Het doel van inwendige bestraling is het verkleinen of het doen verdwijnen van de tumor. De inwendige bestraling zal doorgaans gecombineerd worden met uitwendige bestraling. Voor deze inwendige bestraling van de neus/keelholte hoeft de patiënt in principe niet opgenomen te worden en kan na iedere bestraling weer naar huis. De arts zal het met de patiënt bespreken als hij hiervoor wèl opgenomen dient te worden. Dit hangt mede af van het behandelplan.

Voorbereiding De inwendige bestraling vindt plaats op de afdeling Brachytherapie. Voordat de patiënt voor de eerste bestraling komt, wordt op deze afdeling een zogenaamde 'mould' (=pasvorm, zie Tekening 1) ingebracht. Dit is een voorwerp gemaakt van kunststof bestaande uit twee slangetjes.

Voor het inbrengen van deze 'mould' zit de patiënt op een stoel. De arts zit tegenover de patiënt. Neus en keel worden plaatselijk verdoofd. De arts brengt dan door ieder neusgat een dun slangetje aan (de neussonde), dat via de keelholte in de mond uitkomt. Met behulp van deze slangetjes wordt de 'mould' via de mond de neus ingetrokken (zie Tekening 2). De neussonden worden daarna weer verwijderd. Ondanks de verdoving kan dit inbrengen van de 'mould' even een vervelend, benauwend gevoel geven. Dit moment duurt slechts kort. Als de 'mould' is ingebracht worden er röntgenfoto's gemaakt om te zien of hij goed zit. Hiervoor ligt de patiënt op een behandeltafel. Na het maken van de foto's kan de patiënt, als hij niet opgenomen is, weer naar huis. De patiënt gaat dus naar huis met de 'mould' in.

De bestralingsarts gaat nu samen met ondermeer de radiotherapeutisch laboranten het aantal bestralingen en bestralingstijd per keer berekenen.

De 'mould' blijft in de neus/keelholte zitten totdat de patiënt alle geplande inwendige bestralingen heeft gehad. De patiënt kan met deze 'mould' in gewoon alles doen wat hij normaal gesproken ook zou doen. Omdat de neus dicht zit, moet de patiënt door de mond ademen. Nadat de verdoving is uitgewerkt, is de 'mould' niet pijnlijk, maar de patiënt voelt hem wel zitten.

De inwendige bestraling Als de inwendige bestraling kan beginnen wordt de 'mould' aangesloten op het HDR bestralingsapparaat. De bestraling duurt ongeveer 5 minuten per keer. Hiervan voelt de patiënt niets. Tijdens de bestraling is de patiënt uit het oogpunt van stralingsbelasting van het personeel alleen in de kamer. Met behulp van een videocamera kan de patiënt worden gezien. Ook is er een intercom aanwezig, zodat de patiënt tijdens de behandeling altijd met het personeel kan praten en desgewenst iemand kan roepen om de bestraling te laten onderbreken. De bestraling wordt 2 keer per dag uitgevoerd met een tussenpoos van minimaal 6 uur. Zodra de bestralingsperiode is verstreken, wordt de radioactieve bron automatisch teruggetrokken in het bestralingsapparaat. Vanaf dat moment is er geen radioactieve straling meer in het lichaam en ook niet in de kamer. Tussen deze twee bestralingen door kan de patiënt doen wat hij wil. Als de patiënt niet is opgenomen, hoeft hij ook niet persé in het ziekenhuis te blijven. Na de allerlaatste bestraling wordt de 'mould' weer verwijderd. Soms gebeurt dit onder plaatselijke verdoving.

Het moment waarop de 'mould' door de keel naar buiten wordt getrokken, is weer even vervelend. Door de bestraling kan het neusslijmvlies geïrriteerd zijn. Daarom krijgt de patiënt in elk neusgat een tampon met zalf. Die tampons moeten ongeveer 3 dagen blijven zitten. Als de tampons er onverwacht uitvallen, is dat niet erg. Geef dit wel telefonisch door aan de behandelend radiotherapeut. 's Avonds of in het weekend kan hiervoor contact worden opgenomen met de dienstdoende arts. De keel kan door de bestraling geïrriteerd raken en daarom raden wij elke patiënt aan geen sterk gekruide gerechten of alcohol te gebruiken. Hierdoor zou de irritatie extra kunnen toenemen. terug