Katheteriseren

Katheteriseren Anneke Meerkerk Verpleegkundig specialist, urologie Beatrixziekenhuis

Graag wil ik de zaken waar discussie over was tijdens de workshop katheterisatie onder jullie aandacht brengen

• Reinigen van labia: eerst labia major en daarna labia minor ( pag. 73, richtlijn katheterisatie) • Glijmiddel (pag. 36 richtlijn katheterisatie) Het glijmiddel hoeft niet aseptisch of verdovend te zijn, er worden 4 soorten glijmiddel onderscheiden: 1 water oplosbare glijmiddelen 2 water oplosbare glijmiddelen met chloorhexidine 3 water oplosbare glijmiddelen met het verdovende lidocaïne 4 water oplosbare glijmiddelen met het verdovende lidocaïne en het ontsmettingsmiddel chloorhexidine

Welke onderwerpen? •

Anatomie

•

Richtlijnen

•

Indicaties/contra indicaties

•

Steriel werken

•

Katheters/hulpmiddelen

•

Casussen

•

Complicaties

•

Instructie

Anatomie

Evidencebased richtlijnen

• Katheterisatie: urethrale en suprapubische verblijfskatheters bij volwassenen http://urologie.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=Z8xGKNnhawQ%3d

• Zorg voor een vlotte doorstroming http://urologie.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=cdJ4QMQ9g40%3d

Indicaties…………….

Indicaties • Urineretentie • Residu bepalen/afnemen urinekweek

• Toedienen van blaasspoeling • Atone- of hypotone blaas/neurologische aandoening • Onbehandelbare incontinentie/immobilisatie

Contra indicaties • Obstructie/letsel van urethra • Bekkentrauma

Let op urologisch probleem – Urethrastrictuur – Hypertrofie van de prostaat – Radiotherapie prostaat

– TUR P – Anti stolling

Steriel werken • Labia/Preputium schoon • Steriel werken

• Katheterzak verwisselen: alcohol 70% • Nachtzak aansluiten op dagzak

Observatie…………..

Observatie • Kleur • Geur/troebelheid • Hoeveelheid

• Fixatie katheter

Katheters • Siliconen/latex

• CAD/eenmalig

• Nelaton/tiemann

Hulpmiddelen • Katheterventiel

• Fixatie urineopvangzak

Katheter nodig? • Een patiënt krijgt voor drie weken een katheter, wat voor soort katheter gebruik je? En welke vloeistof gebruik je?

Blaaskrampen • Er komt een mevrouw met CAD die blaaskrampen heeft, wat doe je?

• Loopt katheter? Evt. spoelen NaCl 0,9% • Controleer ballonvulling, evt. minder vloeistof in ballon

• CAD noodzakelijk? CIC! • Bij aanhoudende klachten: katheterwissel: ander materiaal en/of dunnere katheter UWI uitsluiten d.m.v. UK • Medicatie:Anticholinergica /pijnstilling

Verstopte katheter • Er komt een patiënt die een CAD heeft met pijn in de onderbuik/troebele urine en steeds verstopping van katheter, wat doet je?

• Intake! Bij niet-lopende CAD • Spoelen NaCl • Evt. nieuwe katheter

• Stenen? Sediment • UWI? UK

• Medicatie: antibiotica na UK, pijnstilling

• Debris? • Bloed? uroloog

Intake? Irritatie katheter? Spoelen met NaCl 0.9%

Oorzaak?Spoelen met NaCl 0,9%, overweeg consult

• Encrustratie? Solutio G/solutio R

Lekkage Een oudere dame met katheter blijft maar last van lekkage houden. Wat kun je doen?

•

Loopt katheter? Evt. spoelen NaCl 0,9%

•

Defaecatiepatroon?

•

Controleer ballonvulling, evt. minder vloeistof in ballon

•

Anticholinergica

•

Bij aanhoudende klachten: katheterwissel: ander materiaal en/of dunnere katheter UWI uitsluiten

Blaaskrampen Mogelijke oplossingen: Complicaties katheter

Lekkage naast katheter Continu mictiedrang Pijn in puntje penis

-Minder vloeistof in ballon - Normaal defaecatie patroon - Andere katheter -Dunnere katheter -Anti cholinergica

Sneuvelen katheter?? • Je hebt een patiënt waarvan in korte tijd drie keer de katheter is gesneuveld. Wat zou er aan de hand kunnen zijn?

• Leeglopen ballon? – Water/glycerine oplossing

• Te weinig vloeistof in ballon? • Te veel tractie aan katheter? • Verdenking Blaassteentje? – Verwijzen uroloog

Complicaties

• UWI • Letsel van de urethra

Urethra

Urethra

Zaadheuvel

Sfincter

Blaas

Instructie

Instructie

• • • •

Ontspannen Penis strekken Voldoende gel in urethra! Geen kracht

Takehome message • Voorkeur CIC • Juiste techniek en sociale vaardigheden • Troebele urine/verstopte katheters: (Manueel)Spoelen met NaCl