landgegevens kirgizië

LANDGEGEVENS KIRGIZIË GEOGRAFIE Locatie

Centraal-Azië, ten westen van China

Oppervlakte

Totaal: 198,500 km² Land: 191,300 km² Water: 7,200 km²

Landsgrenzen

Totaal: 3,878 km Buurlanden: China 858 km, Kazachstan 1,051 km, Tadzjikistan 870 km, Oezbekistan 1,099 km

Kustlijn

0 km (ingesloten)

Klimaat

Droog continentaal tot polair in de hoge Tien Shan; subtropisch in het zuidwesten (Ferghana); matig in de noordelijke heuvels

Landschap

Tien Shan gebergte en daaraan verbonden valleien en meren

Hoogteverschillen

Laagste punt: Kara-Daryya: 132 m Hoogste punt: Jengish Chokusu: 7,439 m

Natuurlijke rijkdommen

Waterenergie, goud en andere mineralen, steenkool, olie, aardgas, kwikzilver, bismut, lood en zink

Landgebruik

Landbouw: 6,55% Permanente gewassen: 0,28% Andere: 93,17%

Geïrrigeerd land

10,720 km² (2003)

Milieuproblemen

watervervuiling, bodemerosie

DEMOGRAFIE

Bevolking

5,213,898 (juli 2006)

Leeftijdsstructuur

0-14 jaar: 30,9% (man 821,976; vrouw 789,687) 15-64 jaar: 62,9% (man 1,607,396; vrouw 1,669,612) 65 jaar en ouder: 6,2% (man 126,847; vrouw 198, 380) (2006)

Bevolkingsgroei

1,32% (2006)

86

Geboortecijfer

22,8 geboortes / 1000 mensen (2006)

Sterftecijfer

7,08 sterftes / 1000 mensen (2006)

Geboortesterfte

Totaal: 34,49 sterftes / 1000 mensen Mannelijk: 39,72 sterftes / 1000 mensen Vrouwelijk: 28,98 sterftes / 1000 mensen (2006)

Levensverwachting

Algemeen: 68,49 jaar Man: 64,48 jaar Vrouw: 72,7 jaar (2006)

Vruchtbaarheidsgraad

2,69 geboren kinderen per vrouw (2006)

Etnische groepen

Kirgiezen 64,9%, Oezbeken 13,8%, Russen 12,5%, Dungan 1,1%, Oekraïners 1%, Oeigoeren 1%, anderen 5,7% (1999)

Religies

Moslim 75%, Russisch Orthodox 20%, andere 5%

Talen

Kirgizisch en Russisch (beide officieel)

Geletterdheid Totaal: 98,7% (15 jaar, kunnen lezen en schrijven) Mannelijk: 99,3% Vrouwelijk: 98,1% (1999) POLITIEKE STRUCTUUR

Naam

Conventionele lange vorm: Kirgizische Republiek Conventionele korte vorm: Kirgizië Lokale lange vorm: Kyrgyz Respublikasy Voormalig: Kirgizische Soviet Socialistische Republiek

Type regering

Republiek

Hoofdstad

Bisjkek

Administratieve entiteiten

7 provincies (oblastlar) en 1 stad (shaar): Batken Oblasty, Bishkek Shaary, Chuy Oblasty (Bisjkek), JalalAbad Oblasty, Naryn Oblasty, Osh Oblasty, Talas Oblasty, Ysyk-Kol Oblasty (Karakol)

Onafhankelijkheid

31 augustus 1991 (van de SU)

Nationale feestdag

Onafhankelijkheidsdag, 31 augustus

87

Grondwet

5 mei 1993 – geamendeerd via nationaal referendum op 2 februari 2003, gaf de president extra bevoegdheden ten koste van de wetgevende macht – na de demonstraties in de lente van 2005 is een Raad samengesteld om een nieuwe grondwet te ontwerpen

Rechtssysteem

Gebaseerd op een burgerlijk rechtssysteem

Stemrecht

18 jaar, universeel

Uitvoerend bestuur

- Staatshoofd: President Kurmanbek Bakiev (sinds 14 augustus 2005): Akaev heeft 11 april 2005 effectief ontslag genomen en het land ontvlucht op 24 maart 2005. - Hoofd Regering: eerste minister Feliks Kulov - Kabinet: aangeduid door de president en goedgekeurd door het Nationaal Parlement

Wetgevend bestuur

Unicameraal parlement of Jorgorku Kenesh (75 zetels, termijn van vijf jaar)

Rechterlijke macht

Hooggerechtshof (rechters aangesteld voor tien jaar door het Grondwettelijk Hof op aanbeveling van de president); Grondwettelijk Hof, Hoger Hof van Arbitrage

Politieke partijen

Adilet (Rechtvaardigheid) Partij [Toychubek KASYMOV]; Landbouw en Arbeiderspartij van Kirgizië [Uson SYDYKOV]; Landbouwpartij van Kirgizië [Erkin ALIYEV]; Alga, Kyrgyzstan (Voorwaarts, Kirgizië) [Bolot BEGALIYEV]; Ar-Namys (Waardigheid) Partij [Emil ALIYEV]; Asaba (Vaandel Nationale Revival Partij) [Azimbek BEKNAZAROV]; Ata-Meken (Vaderland) [Omurbek TEKEBAYEV]; Communistische Partij van Kirgizië [Klara ADZHIBEKOVA]; Democratische Beweging van Kirgizië DDK [Jypar JEKSHEYEV]; Erkin Kirgizië Progressieve en Democratische Partij [Bektur ASANOV]; Erkindik (Vrijheidspartij) [Topchubek TURGUNALIYEV]; De Toekomst van Kirgizië [Balbak TULEBAYEV]; Jany Kyrgyzstan (Nieuw Kirgizië) [Dosbol NUR UULU]; Kairan El [Dooronbek SADYKOV]; Kirgizische Nationale Partij [Bakyt BESHIMOV]; Kyrgyzstan Kelechegi [Ruslan CHYNYBAYEV]; Manas El (Partij van het Spirituele Herstel) [Chingiz AITMATOV]; Moya Strana (Mijn Land Partij van Actie) [Joomart OTORBAYEV]; Partij van Communisten in Kirgizië of KCP [Bakytbek BEKBOYEV]; Partij van Rechtvaardigheid en Vooruitgang [Muratbek IMANALIEV]; Landbouwerspartij [Esengul ISAKOV]

88

ECONOMIE

BNP

10,65 biljoen $ (2005)

Groei BNP

2% (2005)

BNP per capita

2,100 $ (2005)

BNP per sector

Landbouw: 35,3% Industrie: 20,8% Diensten: 43,9% (2005)

Werkloosheid

18% (2004)

Bevolking onder de armoedegrens

40% (2004)

Inflatie

5,2% (2005)

Beschikbare werkkracht

2,7 miljoen (2000)

Beschikbare werkkracht per sector Landbouw: 55% Industrie: 15% Diensten: 30% (2000) Staatsbegroting

Inkomsten: 516,3 miljoen $ Uitkomsten: 539,9 miljoen $ (2005)

Landbouwproducten

Tabak, katoen, aardappelen, groenten, druiven, fruiten en bessen, wol, schapen, geiten, rundvee

Industrieën

Kleinschalige textielproductie, voedselverwerkende bedrijven, meubelen, schoenen, hout, cement; goud en zeldzame mineralen; koelkasten, elektrische motoren

Elektriciteitsproductie

13,77 biljoen kWh (2003)

Elektriciteitsconsumptie

8,783 biljoen kWh (2003)

Elektriciteitsexport

4,13 biljoen kWh (2003)

Elektriciteitsimport

108 miljoen kWh (2003)

Olieproductie

1,990 bbl/dag (2003)

Olieconsumptie

11,000 bbl/dag (2003)

Gasproductie

6 miljoen m² (2003)

Gasconsumptie

1,5 biljoen m² (2004)

89

Gasexport

0 m² (2004)

Gasimport

1,5 biljoen m² (2004)

Export

759 miljoen $ (2005)

Exportartikelen

Katoen, wol, vlees, tabak; goud, kwikzilver, aardgas, waterenergie; machines; schoenen

Belangrijkste exportlanden

UAE: 29,5% Rusland: 19% China: 11,8% Kazachstan: 11,6% Zwitserland: 5,9% (2005)

Import

937,4 miljoen $ (2005)

Importartikelen

Aardgas en olie, machines en installaties, chemicaliën, voedsel

Belangrijkste importlanden

China: 44,2% Rusland: 18,3% Kazachstan: 12,7% Turkije: 4,4% (2005)

Buitenlandse schuld

2,428 miljoen $ (2004)

MILITAIR

Militaire eenheden

Leger, luchtmacht en Nationale Garde (2004)

Beschikbare mankracht

2,412,609 (2005)

Militaire uitgaven

19,2 miljoen $ (2003)

Militaire uitgave, procent van het BNP

1,4% (2003)

90