les 4 - par 2 - Duitsland verdeeld

Koude Oorlog 1945-1991

Les 4 - Par 2, Duitsland verdeeld in de Koude Oorlog

Na WO II • Bezetten de geallieerden Duitsland • Oost-Europa, incl. het oosten van Dld behoorde tot de SUinvloedssfeer • West-Europa, incl. het westen van Dld behoorde tot de invloedssfeer van de Amerikanen en bondgenoten

• De geallieerden: • • • •

Bestuurden Berechten Denazificeerden Ruzieden met elkaar (oost-west) over de toekomst van Duitsland

Een nieuwe grens voor Duitsland: OderNeissegrens

Bezettingszones Dld en Berlijn

Kwestie Duitsland • Na 1945 verdeeld in vier bezettingszones. • Onenigheid tussen westerse geallieerden en SU over o.a

• Economische inrichting Duitsland • Politieke inrichting Duitsland • En natuurlijk internationaal: Trumandoctrine (zie vorige ppt)

• De westerse geallieerden voegden hun zones economisch samen.

• Gevolg: juni 1948 blokkade West-Berlijn door Stalin

• Engeland en VS startten een luchtbrug (juni 1948-mei 1949) • Even dreigde oorlog, maar Stalin vond Berlijn dat niet waard.

De Berlijnse Muur • Grote verschillen tussen West- en Oost-Duitsland

• Politiek: democratie – communisme (kritiek soms hard onderdrukt, Berlijn 1953) • Economisch: kapitalistisch – communistisch • Cultureel: vrij – bepaald door de staat wat goed voor je is

• Gevolg:

• Veel mensen vertrokken van Oost- naar West-Berlijn. • Oost-Dld liep daadwerkelijk leeg.

• In augustus 1961 bouwde de DDR een muur. Ulbricht (DDR) en Chroetsjov (SU wilden op deze manier een braindrain/leegloop tegengaan: • Vanaf 1949 was het lastig om van west naar oost te gaan, andersom niet • 2,5-3 milj. Oost-Duitsers vluchtten naar het westen voor 1961. • De nieuwe muur omringde heel West-Berlijn

• Gevolg: West- en Oost-Berlijn waren nu definitief fysiek gescheiden.

De muur werd beveiligd met controleposten en een grenspolitie die op vluchtelingen mocht schieten.

Nikita Chroetsjov en Walter Ulbricht wilden met de muur een einde maken aan de leegloop van het oosten

West-Duitsland in de jaren 1950 • Adenauer eerste bondskanselier (premier) van de BRD • Economisch herstel

• Van totale verwoesting naar industriële grootmacht

• Integratie Duitsland in Europa en NAVO • Negatief tegenover Oost-Europa • Geen erkenning grens DDR • Geen erkenning afstaan Duitse gebieden aan Polen (zie kaart)

Adenauer en Erhard

Na Adenaurer volgde toenadering: De zogenaamde Ostpolitik • Toenadering tussen WestDuitsland en Oost-Europa • Erkenning grenzen oosten van Duitsland en Polen

• Betere betrekkingen tussen BRD en DDR, al werd DDR niet erkend (tot 1973) President Kennedy met de latere bondskanselier (1969-1974) Willy Brandt

• Brandt en zijn opvolger Schmidt zagen voor de BRD een soort brugfunctie tussen Oost en West

Naar het einde van de Koude Oorlog • 1985 Michael Gorbatsjov, zocht toenadering met het westen: perestrojka en glasnost

• Hervormingen en openheid

• Moest om economische redenen concessies doen. Kon de militaire uitgaven van de VS niet meer bijbenen (kom ik terug) • Politiek gezien was het communistisch systeem ook failliet. • Alleen leiders DDR wilden dit niet erkennen.

Duitse hereniging • In 1989 ‘verjaardag’ DDR • Gorbatsjov populair onder bevolking • Verklaarde o.a. dat het SU-leger niet zou ingrijpen om de DDR-regering te steunen als de bevolking veranderingen zou eisen • Oost-Duitse bevolking eiste meer en meer vrijheden • Vluchtte o.a. via Hongarije naar het westen

• Op 9 november werd de grens geopend. Binnen een jaar was Duitsland herenigd.

Val van de Muur

Huiswerk • Lees p. 72-3 • Maak HB: Sovjetkijk op het Westen