lesontwerp - portfolio aardrijkskunde

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Ilona Betzhold Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be

Vakkencombinatie: Aardrijkskunde-geschiedenis Stagebegeleider DLO: Mvr Verstappen Academiejaar: 2014-2015

School:

Les gegeven door: Ilona Betzhold

Onderwijsvorm:

Vak: Aardrijkskunde

Richting:

Onderwerp: Gesteenten benoemen

Klas:

Vakmentor: Mvr Verstappen

Lokaal:

Datum/Data: 11 december 2014

Aantal leerlingen:

Lesuur/-uren:

BEGINSITUATIE Situering in de lessenreeks Deze les valt onder het thema “4.5 Oppervlaktegesteenten, bodem en ondergrond”, wat 3 lestijden in beslag neemt.

Relevante voorkennis (en/of kennis die nog niet aanwezig is) De leerlingen weten wat zand is. De leerlingen weten wat klei is. De leerlingen weten dat er verschillende soorten gesteenten bestaan.

Belevings- en ervaringswereld & Actualiteit De leerlingen komen dagelijks in contact met gesteenten. De leerlingen kennen het gesteente zand van aan zee of in de zandbak van vroeger. De leerlingen kennen klei van het knutselen. Sommige leerlingen kennen leem vanuit de groentetuin. De leerlingen kennen grind van op sommige opritten aan de huizen.

Leerniveau van de klasgroep, klassfeer, … DIDACTISCHE VERANTWOORDING   

Welke (vak)didactische principes komen in je les aan bod? (= opsomming)

Aanschouwelijkheidsprincipe Motivatieprincipe Beperkingsprincipe

EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: (Vakoverschrijdend en/of vakgebonden) ET9: De leerlingen kunnen enkele gesteenten op monsters benoemen op basis van proefondervindelijke waarnemingen.

Situering in het leerplan: VVSKO, Leerplan aardrijkskunde eerste graad a-stroom, Brussel, 2008, D/2008/7841/038 Leerstofthema: 4.5 Oppervlaktegesteenten, bodem en ondergrond Leerplandoelstellingen: 1 Op monsters enkele gesteenten uit de eigen leefruimte en België (of elders in Europa) op basis van eenvoudige proefjes herkennen en benoemen.

Didactische wenken: Met behulp van een eenvoudige determineertabel en eenvoudige proefjes kunnen leerlingen gesteentemonsters herkennen en benoemen. De keuze uit de gesteenten blijft beperkt tot de voornaamste gesteenten uit België (grind, zand, leem, klei en vaste gesteenten). Eventueel kunnen gesteenten die leerlingen meegebracht hebben van op reis ook gebruikt worden. ALGEMEEN LESDOEL De leerlingen kunnen verschillende soorten gesteenten onderscheiden van elkaar aan de hand van eenvoudige proefjes en een determineertabel.

SCHOOLAGENDA

(Van de leerlingen. Verwijs naar het werkblad en/of de pagina’s in het werk- en/of handboek.)

BRONNEN (Noteer alle gebruikte bronnen, volgens BIN.) Boeken  Slegers, L., Vanderhallen, D., Van Hecke, E., e.a., Zenit 1 leerwerkboek, Pelckmans, Kapellen, 2009, 176 pagina’s.  Appelmans, G., Coppenholle, J., Gaeremynck, V., Van Broeck, C., Van Mol, R., en Verstappen, H., Geogenie 1 leerwerkboek, De Boeck nv, Antwerpen, 2010, 160 pagina’s.  Verstappen, H. (2014). Aardrijkskunde s1: Geologie. Ongepubliceerde cursus, Katholieke Hogeschool Leuven, Heverlee. Internet  Anoniem, Thema 3: gesteenten, bodem en ondergrond. Internet, (https://aardrijkskunde.wikispaces.com/file/view/3+Thema+gesteenten.pdf)

LEERMIDDELEN & MEDIA  

 

Werkblaadjes Proefje doorlaatbaarheid  4 gesteenten (grind, zand, leem en klei)  4 trechters  4 filters  4 bokalen  Water Determineertabel PowerPoint

Didactisch lesontwerp KRACHTIGE LEEROMGEVING Leerdoelen

Lesfasen & timing Instapfase 5 min

Onderwijs- en leeractiviteiten

Media

Goeiemorgen allemaal, vandaag gaan we met iets nieuws beginnen. We gaan het hebben over gesteenten. Hier voor mij liggen verschillende soorten gesteenten. Sommige zullen jullie zeker herkennen maar andere dan weer niet.  Hoe kan je de naam van deze gesteenten achterhalen?

De leerlingen kunnen werken met een eenvoudige determineertabel. (C4)

Probleemstelling: Lesfase 1: Korrelgrootte van de gesteenten 5 min

Leerinhoud

Opstelling: De 4 potjes met de gesteenten staan klaar op het bureau.

Wat is de exacte naam van deze 4 gesteenten? OLG: Korrelgrootte van gesteenten PowerPoint Om te beginnen gaan we eerst deze 4 gesteenten (grind, zand, leem, klei) een naam proberen te geven en dat gaan we doen met de determineertabel op jullie werkblaadjes. We gaan dit klassikaal doen.  Wat is een determineertabel? Determineertabel  Hoe werk je met een determineertabel?  Bestaat het gesteente uit losse korrels en kan het met de handen vervormd worden?  Zie je in het gesteente korrels die groter zijn dan 2 mm?  Voel je de korrels met je vinger als je erover wrijft?  Kun je het gesteente uitrollen tot een dun rolletje zonder dat het breekt? Vul de werkblaadjes aan.

Werkblaadjes

1) Korrelgrootte:  Grind  Korrels zijn groter dan 2mm  Zand  Voelt de korrels als je erover wrijft  Leem  Breekt als je het wil uitrollen  Klei  Breekt niet als je het wil uitrollen Grind  2cm – 2mm Zand  2mm – 0,05mm Leem  0,05mm  0,002mm Klei 