Mundo – Thema 9 – Blok 2

Mundo – Thema 9 – Blok 2 Begrippen: Industriële Revolutie: Verandering in de manier van produceren: van handmatige productie naar machinale productie in fabrieken.  begon met de uitvinding van de stoommachine Mijn: Een plaats waar delfstoffen uit de grond worden gehaald. Turf: Gedroogd veen, werd vroeger gebruikt als brandstof. Veen: Laag dode plantenresten onder water. Samenvatting Energie: mensen gebruiken energie om iets te laten bewegen of te verwarmen.  Vroeger gebruikten mensen daar spierkracht of kracht van dieren voor (paardenkracht). Later gebruikten mensen water als energiebron.  Met de uitvinding van de stoommachine begon de industriële revolutie en kon een stoommachine aangestuurd worden. Aan het eind van de 18e eeuw begon de industriële revolutie. Er veranderde veel voor de mensen in die tijd. Werk wat voorheen met de hand werd gedaan, werd nu vervangen door machines.  Deze machines werden aangestuurd door stoommachines. De uitvinding van de stoommachine was één van de belangrijkste uitvindingen in die tijd. Vaak wordt er gedacht dat James Watt de stoommachine heeft uitgevonden, maar dat heeft hij niet.  James Watt verbeterde de stoommachine  In het jaar 1712 vindt Thomas Newcomen de stoommachine uit. En pas veel later, in het jaar 1769, verbeterde James Watt de stoommachine. In dat jaar kreeg hij het patent erop. Door de stoommachine konden andere machines zoals de weefmachine en spinmachine aangestuurd worden. Dit waren grote machines die niet verplaatst konden worden, ze konden dag en nacht draaien.  Zo zijn de eerste fabrieken ontstaan. Op deze manier kon er veel meer geproduceerd worden in korte tijd.  Voordat er met stoom gewerkt werd, werden de machines ook wel aangestuurd door waterkracht. Denk maar aan een waterrad.  Mensen verhuisden richting de fabrieken, er ontstonden nieuwe steden. Duizend jaar geleden waren grote delen van Nederland moeras  natte grond die bestaat uit veen  samengedrukte resten van planten. Als je dat laat drogen  Krijg je turf, brandstof!

www.maaikezijm.com

Verschil Oost- en West – Nederland: In West – Nederland was het moeilijker om turf te maken, omdat het veen uit het moeras getrokken moest worden. In Oost – Nederland liep het water gemakkelijker weg door de kanalen. Soort veenlandschap Hoogveen

Provincies Friesland, Groningen, Drenthe

Laagveen

Noord – Holland, Zuid – Holland, Utrecht

Kenmerken Boerderijen meer verspreid langs meerdere wegen, weinig sloten, geen plassen. Veel sloten en plassen, bebouwing / boerderijen langs één lange weg.

Steenkool Rond 1700 waren ook in Engeland bijna alle bossen gekapt. Daardoor werd het hout duur.  In de bodem van Engeland zit veel steenkool  Brandstof! Steenkool zit meestal diep in de grond  Werd gebruik gemaakt van mijnen. Belangrijke jaartallen op een rij:      

1712 Thomas Newcomen vindt de stoommachine uit 1733 Uitvinding schietspoel 1764 Uitvinding spinmachine, spinning Jenny 1769 James Watt verbetert stoommachine (Krijgt het patent hierop!) 1812 Eerste stoomschip 1839 Eerste spoorweg in Nederland tussen Amsterdam en Haarlem

www.maaikezijm.com