PDF

uitkomst kunnen zijn voor chronisch zieken die vaak een dagtaak hebben aan het nemen van hun medicijnen op het juiste tijdstip en in de voorgeschreven dosis. Ook voor dementiepatiënten zou het een uitkomst kunnen zijn’, aldus het instituut, dat het implantaat met subsidie van de Europese Commissie heeft ontwikkeld. Intellidrug zal dit jaar nog klinisch worden getest met Naltrexon, dat als afkickmiddel bij heroïne- en alcoholverslaafden wordt gebruikt.

Van b12 is bekend dat het apen beschermt tegen het aan hiv verwante ‘simian immunodeficiency virus’ (SIV). Ook is het gevonden in bloed van sommige mensen die al heel lang met hiv besmet waren zonder dat zij ziekteverschijnselen kregen. De uitdaging is nu een vaccin te vinden dat bij mensen de b12-productie op gang brengt.

overgewicht is in dat land in de afgelopen 20 jaar dramatisch gestegen. Reeds in 2002 maakte het Eastern Mediterranean Health Journal (2002;8:470-9) melding van de alarmerende stijging van obesitas onder Arabische kinderen en adolescenten in de periode 1994-2000. Volgens cijfers van het Saoedische ministerie van Volksgezondheid kampt inmiddels 1 op de 5 inwoners met adipositas (Reuters Health, 19 februari 2007). ‘In Saoedi-Arabië heeft het lange tijd ontbroken aan serieuze politieke wil om dit in omvang toenemende probleem aan te pakken’, stelt de arts Walid Bukhari van het King Fahd Hospital Jeddah in het Saoedische dagblad Al-Watan (10 februari 2007). ‘De situatie is alarmerend. Het feit dat in dit land van 16 miljoen inwoners ruim 3 miljoen burgers kampen met ernstig overgewicht eist ook hier een aanpak gericht op preventie en informatie’. Saoedische artsen pleiten onder meer voor stimulering van sportprogramma’s gericht op jong en oud.

Obesitasalarm Arabische landen

F.Kievits M.T.Adriaanse

Daarbij blijkt dat de bindingssite gewoon open en bloot aan de buitenkant zit. Het is zelfs gelukt om in beeld te brengen hoe een neutraliserende antistof, ‘b12’ genoemd, zich aan het eiwit bindt en het onschadelijk maakt door de bindingssite af te schermen (figuur).

Structuuranalyse hiv-eiwit biedt hoop Hiv, het virus dat aids veroorzaakt, blijft onderzoekers verbazen. Tot nu toe is het onmogelijk gebleken een goed vaccin tegen het virus te ontwikkelen. Een reden daarvoor is dat hiv voortdurend muteert en zo het immuunsysteem misleidt. Dat werkt zo goed dat velen eraan twijfelen of een vaccin überhaupt wel te maken is. Maar een 3D-structuuranalyse van het hiv-eiwit gp120 brengt een zwakke plek van het virus aan het licht, dat perspectief biedt dat er toch ooit een vaccin zal komen (Nature. 2007;445:732-7). Het gp120-eiwit steekt uit het virus om zich te kunnen binden aan de receptoren op het oppervlak van een gastcel. Voor een succesvolle koppeling kan het eiwit zich op de bindingsplaats geen mutaties permitteren. Daarom zorgde dit eiwit in de vroege jaren negentig van de vorige eeuw voor veel optimisme onder aidsonderzoekers. Het idee was dat een vaccin gericht tegen dit eiwit bescherming kon bieden tegen hiv. Hoewel de ene na de andere veelbelovende dierproef met ‘gp120-vaccins’ werd uitgevoerd, kwam er geen vaccin en sloeg de hoop over in wanhoop. Een verklaring was dat de bindingsplaats van gp120 zichzelf naar binnen vouwde en pas naar buiten kwam op het moment van infectie, dit is de hechting aan de gastcel. Antistoffen gericht tegen gp120 zouden in het lichaam daarom onvoldoende werken. Nu blijkt die veronderstelling onjuist. Onderzoekers van het Amerikaanse National Institute of Allergy and Infectious Diseases zijn er voor het eerst in geslaagd de 3Dstructuur van het eiwit in beeld te brengen.

In toenemende mate dringt ook in Arabische landen het besef door dat de gevolgen van obesitas een grote druk op nationale zorgstelsels leggen door toename van welvaartsziekten als hart- en vaataandoeningen, diabetes mellitus en kanker. In Europa en de VS is obesitas uitgeroepen tot een van de belangrijkste uitdagingen op het vlak van volksgezondheid, in het bijzonder voor kinderen. De snel om zich heen grijpende crisis heeft zowel medici als politici alarm doen slaan. Maar nationale overheden van Arabische landen hebben oproepen van artsenorganisaties tot op heden genegeerd. Niet alleen bleven actief beleid en preventieve maatregelen uit, ook leek overgewicht nauwelijks een issue op de politieke (gezondheidszorg)agenda. Langzaam lijkt zich hierin echter een verandering voor te doen. Tijdens een begin februari georganiseerd obesitascongres in Jeddah (Saoedi-Arabië) hebben artsen de noodklok geluid over ‘een in ernst toenemende volksepidemie’. Zo bedragen de medische kosten van aan obesitas gerelateerde aandoeningen in Saoedi-Arabië jaarlijks meer dan 3 miljard dollar. Het aantal inwoners met ernstig

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007 10 maart;151(10)

binnenlands nieuws

Veel nadelen aan vCJD-test Binnen enkele jaren komt er naar verwachting een bloedtest op de markt voor de prionziekte variant-Creutzfeldt-Jakob (vCJD). Omdat in een aantal gevallen vaststaat dat vCJD via bloedtransfusie is overgedragen, rijst de vraag of in de toekomst bloeddonoren verplicht op vCJD getest gaan worden. De Gezondheidsraad publiceerde op 15 februari 2007 een signalement over de voor- en nadelen van een eventuele verplichte vCJD-test voor bloeddonoren. In Groot-Brittannië, Frankrijk en Ierland is al discussie over zo’n test. Ook in Nederland moet men zich op de invoering beraden, is de mening van de Gezondheidsraad (www. gr.nl). ‘Het testen van bloeddonoren op de dodelijke ziekte variant-Creutzfeldt-Jakob heeft mogelijk meer nadelen dan voordelen’, zo stelt de Gezondheidsraad. Mogelijk haken veel bloeddonoren af, omdat zij niet willen weten of ze de fatale ziekte onder de le-

613