PowerPoint - Masterplan Dyslexie

Thema 3: Signaleren van leerlingen met dyslexie

Passend onderwijs • Elke school een zorgplicht

• Elke leerling een passende onderwijsplek • Samenwerking in regionale samenwerkingsverbanden • Signaleren van belang

Signaleren • Overdracht po-vo

• Signaleringsinstrumenten • Observaties

Overdracht po-vo • Wat doet de school aan dyslexie?

• Hebben de docenten voldoende kennis? • Maar ook van essentieel belang: goede gegevensoverdracht po–vo

Doorstroom dyslectische leerlingen • Leergeschiedenis lezen en spellen – Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid

• Protocollen dyslexie

Koude versus warme overdracht • Koude overdracht: gegevens via formulieren en dossiers uitgewisseld • Warme overdracht: uitwisseling via gesprekken: 1. 2. 3.

Vo bezoekt po school (vooraf) Aanvullend telefonisch contact (RT-vo met IB-po) Aanvullende vragenlijst (schriftelijk) vanuit het vo (als gegevens niet duidelijk zijn) 4. Contact met ouders en leerling over plan van aanpak (soms met leerkracht po) Bron: Kleijnen, Klein, Förrer & Schoots, 2006

Maar ook…. • Leerkracht groep 8 wordt uitgenodigd op vo → na enkele maanden onderwijs • Telefonische terugkoppeling naar po → eind eerste schooljaar

Knelpunten Poelman en Van den Dries (2005) geven de volgende knelpunten aan bij de overdracht: • Onvoldoende aandacht voor en kennis over dyslexie op scholen • Verschillende overdrachtsprocedures, onderwijsrapporten en leerlingdossiers • Soms alleen maar koude overdracht

Hebben we bij betere vormgeving van de overdracht en expliciete uitwisseling van dossiergegevens de garantie dat de leerling de benodigde hulp krijgt?

Signaleringsinstrumenten • Zinnendictee

• Stilleestoets

Zinnendictee Het wonderlijke weer • Spellingvaardigheid bij brugklasleerlingen • 10 zinnen (differentiatie naar schooltype) • Score: aantal fout geschreven woorden

Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet? • Stilleessnelheid bij brugklasleerlingen • Per minuut wordt een rondje om het laatst geschreven woord gezet (totale tijd: 3 minuten) • Score: gemiddeld aantal gelezen woorden in 1 minuut • Protocol Dyslexie Voortgezet Onderwijs – Bijlage 17 [niet de herziene versie]

Interpretatie scores Behoort de leerling tot de 10 à 25 procent zwakst scorenden (vergelijkbaar met E- en D scores van het CITO), dan is er reden om deze leerling individueel verder te onderzoeken.

Observaties • Observeren als aanvulling op eerdere gegevens • Meer tijdsintensief • Maar daarentegen: wel daadwerkelijk zicht op de problemen in de klassensituatie • Observatielijst lees- en spellingproblemen (Protocol Dyslexie VO – Bijlage 7)

Signalenlijst lees- en spellingproblemen • In te zetten in de klassensituatie • Bestaat uit 7 categorieën • Niet alleen product-, maar ook procesgericht

Signalering van dyslexie in de hogere leerjaren • • • • •

Werktempo Cijfers en inzet Huiswerk Gedrag Faalangst en vermijdingsgedrag

Traject • • • • • •

Stap 1: Signaleringsfase Stap 2: Intakefase Stap 3: Strategiefase Stap 4: Onderzoeksfase Stap 5: Integratie- en indiceringsfase Stap 6: Adviesfase

Zelfstudie • Poelman, E., & Dries, E. van den (2005). Perspectieven voor de overdracht. Remediaal, 5(6), 40-42. • Henneman, K., Bekebrede, J., Cox, A., Krosse, H. de. (2013). Protocol Dyslexie Voortgezet Onderwijs. Handreiking voor directie, middenmanagement en docenten. Den Bosch: KPC Groep Hoofdstuk 4