Regels bij deelname aan Pesso

Pesso-Psychotherapie I. Algemene informatie: Iedere deelnemer dient eerst deel te nemen aan een Pesso-oefeningengroep die bedoeld is als een kennismaking met de lichaamsgerichte Pesso-methode. Na de evaluatie van de Pesso-oefeningengroep wordt de aspirant-deelnemer verzocht om een levensgeschiedenis te schrijven (m.b.v. richtlijnen, ook wel ‘Punten van houvast’ genoemd). Daarnaast zal de aspirant-deelnemer de persoonlijke doelen voor de eerste therapieperiode (van een half jaar) omschrijven. Tijdens een uitgebreid intakegesprek (75 min) met zowel de hoofdbehandelaar als de co-therapeut wordt uitgebreid stilgestaan bij de belangrijke thema’s uit het levensverhaal en de therapiedoelen. Van de deelnemer wordt verwacht kennis te nemen van (onderstaande) spelregels en afspraken die gelden voor deelnemers aan een Pesso-structuregroep. Tenslotte worden de afspraken en behandeldoelen vastgelegd in een door de deelnemer ondertekend behandelcontract . Bij een volgende halfjaarlijkse periode wordt een nieuw behandelcontract opgesteld. Vóór de start van een behandelperiode ontvangen alle deelnemers de planning voor de komende termijn. De termijnen lopen vanaf de zomervakantie tot eind januari en vanaf begin februari tot aan de zomervakantie. Bij de planning van de vrije dagen wordt uitgegaan van de schoolvakanties in de regio Tilburg. Een groepsbijeenkomst vindt wekelijks plaats; we spreken van een dagdeel van 3 uren waarbinnen doorgaans twee structures of individuele werktijden plaatsvinden De bijeenkomsten worden geleid door twee Pessotherapeuten t.w. een geregistreerd psychotherapeut/Pessotherapeut en een Pessotherapeut/psychomotorisch therapeut. Welke kosten m.b.t. Pesso-psychotherapie worden vergoed? Pesso-psychotherapie wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Alle directe en indirecte behandelingstijd wordt geregistreerd in een zgn. DBC ( uitgebreide info vindt u op onze website www.lamarelle.nl ). De nota van de DBC-declaratie wordt door uw zorgverzekeraar verrekend met het resterende bedrag aan eigen risico. Voor deelnemers die zich na 1 januari 2012 bij onze praktijk hebben aangemeld, geldt een wettelijke extra eigen bijdrage voor psychotherapie van max. € 200 voor dit kalenderjaar. In geval van afwezigheid ontvangen deelnemers een particuliere nota à 20 per sessie/dagdeel (zie Regels i.g.v. afwezigheid en vakantie) Het tarief van de co-therapeuten (Frans van Hattum en Inge Marijs) wordt niet via de basisverzekering vergoed; omdat het vaktherapie betreft wordt de nota mogelijk wel (gedeeltelijk) vergoed via de aanvullende verzekering (ga dit na in uw polis; meer informatie vindt u op onze website onder: Samenwerking). Deelnemers ontvangen dus maandelijks een particuliere nota. Het tarief bedraagt € 25,- per sessie/dagdeel en geldt ook in alle gevallen van afwezigheid (zie: Regels i.g.v. afwezigheid en vakantie). Wat zijn onze regels in geval van afmelding, afwezigheid of vakantie? Bij te voorziene afwezigheid worden de therapeut(en) en de groep in ieder geval zo spoedig mogelijk geïnformeerd; bij onvoorziene afwezigheid wordt één van de therapeuten zo snel mogelijk op de hoogte gesteld. In alle gevallen geldt echter de afspraak dat zowel de hoofdbehandelaar als de co-therapeut per gemist dagdeel een nota gereserveerde tijd in rekening brengen; het is nl. niet toegestaan om no-show-tijd (afwezigheid) via de DBC te registreren (meer informatie hierover vindt u eveneens op onze website).

1

Deelnemers verbinden zich telkens voor een periode van een half jaar. Wie om welke reden dan ook tussentijds stopt, behoudt bijgevolg zijn/haar financiële verplichtingen tot en met de laatste sessie van die periode. Van alle deelnemers wordt tevens verwacht dat zij gedurende hun deelname aan een structuregroep hun persoonlijke vakanties rekening houdend met de halfjaarlijkse planning organiseren. Waar u verder op moet letten als u deelneemt aan een Pesso-structuregroep Het is noodzakelijk om zowel lichamelijk als psychisch optimaal alert te zijn tijdens de groepssessies. Daarom is het niet toegestaan om vooraf gebruik te maken van alcoholhoudende dranken. Ook wordt het gebruik van alcoholhoudende drank na afloop van een bijeenkomst ontraden, in het bijzonder wanneer deelnemers individueel gewerkt hebben: de positieve ervaring binnen de sessie kan namelijk door het gebruik van alcohol teniet worden gedaan. Deelnemers moeten zich voorafgaand aan de bijeenkomst goed realiseren dat zij tijdens de werktijd van anderen in een rol gevraagd kunnen worden; daarbij kan door de hoofdpersoon om fysiek contact of nabijheid worden gevraagd. Deelnemers worden dus geattendeerd op een goede lichamelijke hygiëne, geen gebruik te maken van sterke parfums en bij voorkeur niet te roken vóór de bijeenkomst en in de pauzes. Waar kan u eventueel een klacht indienen? Wanneer u een klacht heeft, richt u zich in eerste instantie tot de therapeut(en). Levert een gesprek geen bevredigend antwoord op dan kan de therapeut u de weg wijzen naar de Klachtencommissie van de Vereniging voor Pesso-psychotherapie, van de NVVP (Nederlandse Vereniging voor Vrijgevestigde Psychotherapeuten) of van de NVPMT (Ned. Ver. Voor Psychomotorische Therapie).

II. Wat is een Pesso-psychotherapiegroep of Pesso-structuregroep? Een Pesso-structuregroep bestaat bij voorkeur uit 8 deelnemers in een gelijke man-vrouw-verdeling. De bijeenkomsten duren 3 uren (=1 dagdeel) met halverwege een korte pauze. Gedurende een sessie krijgen doorgaans 2 deelnemers individuele werktijd; de andere deelnemers kunnen óf als rolfiguren bij een werktijd betrokken worden óf via observatie meeprofiteren van de werktijd van anderen. Soms worden oefeningen ingelast; deze zijn bedoeld om de deelnemers te trainen om enerzijds de signalen van hun lichaam beter op te kunnen pikken, anderzijds om de daarbij behorende behoefte beter te kunnen definiëren. De groep wordt begeleid door 2 therapeuten die bij toerbeurt met een deelnemer werken. Van elke bijeenkomst wordt een verslag en een video-opname gemaakt; dit materiaal is uitsluitend bedoeld voor feedback (mogelijkheid om het verloop van een werktijd terug te kijken tijdens een individueel gesprek) c.q. voor intervisie/supervisie met collegae; het videomateriaal wordt indien er geen gebruik van wordt gemaakt z.s.m. gewist. Waarin onderscheidt groepstherapie?

een

Pesso-psychotherapiegroep

zich

van

andere

vormen

van

Pesso-psychotherapie moet niet alleen gezien worden als een intensieve maar ook als een bijzondere vorm van ‘individuele psychotherapie in een groep’. Met bijzonder bedoelen we dat Pessopsychotherapie een mix is van individuele therapie (twee deelnemers krijgen individuele werktijd) en beperkte uitwisseling van persoonlijke ervaringen in de groep. De groepsleden participeren verder afwisselend als rolspelers. De participatie van groepsleden aan de individuele werktijd van anderen vraagt om een grote alertheid en inzet; de deelnemer met eigen werktijd heeft de overige groepsleden nodig om vooruitgang te boeken in zijn/haar therapieproces. De ervaringen kunnen in de volgende bijeenkomst (een week later) besproken worden. Deelnemers die niet zelf gewerkt hebben kunnen bij die gelegenheid ook hun persoonlijke ervaring kwijt evenals (ook technische) vragen stellen n.a.v. hun eigen werktijd en die van anderen. Aan de tussentijdse individuele gesprekken (op initiatief van de deelnemer of de therapeut), de halfjaarlijkse evaluaties en het evaluatieverslag wordt zowel door de 2

therapeuten als de deelnemers aandacht besteed. De therapeuten investeren samen met collegaePessotherapeuten continu in intervisie, supervisie en opleiding. Waarom een co-therapeut? De bijdrage van de co-therapeut beschouwen wij als onontbeerlijk bij een zorgvuldige vormgeving van dit gespecialiseerde therapieaanbod. De meerwaarde zit erin dat we samen veel meer zien, maar ook dat we elkaar continu kunnen coachen en scherp houden. Onontbeerlijk omdat de intensiteit waarmee wij onze therapiebegeleiding vorm willen blijven geven alleen op te brengen is door een goede samenwerking én taakverdeling. Onze visie is dat de begeleiding en samenwerking door twee gespecialiseerde Pesso-therapeuten (sinds 1998) o.m. om bovengenoemde redenen het therapieproces van de Pesso-deelnemers alleen maar ten goede kan komen. Maar ook het feit dat deelnemers beurtelings kunnen werken met therapeuten met een eigen begeleidingsstijl kan als verrijkend en inspirerend beschouwd worden. Het feit dat deze co-therapeuten naast Pessotherapeut ook gespecialiseerde (zelfstandige) vaktherapeuten zijn (zie websitee: Samenwerking) kan als een waardevolle aanvulling op het Pessopsychotherapieaanbod beschouwd worden. Om het groeiproces van sommige deelnemers extra te helpen bevorderen, kunnen we namelijk beroep doen op hun specialistische PMT-ervaring (PsychoMotorisch Therapie).

III. Hoe verloopt een Pesso-bijeenkomst? Welke terminologie komt vaak voor? Welke spelregels worden gehanteerd? 1. Basisstand en openingsronde: Bij de start van een bijeenkomst wordt via een oefening (de basisstand) de aandacht naar binnen gericht; soms kan gebruik gemaakt worden van andere oefeningen. Deze oefeningen helpen de deelnemer gevoelig te worden voor lichamelijke ervaringen. Vervolgens wordt tijdens de openingsronde aan elke deelnemer de gelegenheid geboden om beknopt mee te delen hoe hij/zij zich op dat moment voelt en te vertellen wat belangrijk of noodzakelijk is om op een goede manier aanwezig te kunnen zijn. 2. Structure of individuele werktijd: Deelnemers krijgen bij toerbeurt een structure (therapeutische werktijd van 50 minuten); onderling ruilen is mogelijk als iedereen uiteindelijk maar even vaak aan de beurt geweest is bij het afronden van een periode (half jaar).De deelnemers werken afwisselend bij beide therapeuten; een voorkeur voor een therapeut is bijgevolg nooit aan de orde. Spelregels: Wanneer u individuele werktijd hebt: De therapeut en de deelnemer gaan met elkaar een therapeutisch contract aan. Hiermee wordt bedoeld dat elke deelnemer weliswaar volledig vrij is om zelf te bepalen hoever hij/zij in een oefening of structure wil gaan (m.a.w. niemand wordt geforceerd en weerstanden worden gerespecteerd) en dat de therapeut erop vertrouwt dat de deelnemer op zijn/haar beurt constructief bijdraagt aan het therapeutisch proces gedurende de werktijd en samen met de therapeut naar oplossingen zoekt voor problemen/vragen/situaties die zich tijdens een werktijd aandienen. De therapeut vervult in 1ste instantie een (onder)steunende rol. De deelnemer blijft echter persoonlijk verantwoordelijk voor wat hij/zij tijdens de werktijd inbrengt en doet, dus ook voor wat hij/zij niet aan de orde stelt c.q. niet uitspreekt.

3

De therapeut waakt erover dat de deelnemer gedurende zijn/haar therapieproces niet alsmaar de negatieve ervaring van het verleden herhaalt. De deelnemer moet op zijn/haar beurt bereid zijn om negatieve ervaringen te doorbreken en alternatieven te aanvaarden. In de therapie wordt met alle mogelijke gevoelens gewerkt, dus ook met gevoelens van boosheid en agressie. Er wordt echter nooit lijfelijk agressief contact toegestaan. Wanneer u zelf geen werktijd hebt: Tijdens een individuele werktijd is er geen ruimte voor commentaar of spontane reacties van de overige groepsdeelnemers, tenzij de hoofdpersoon in overleg met de therapeut hierom uitdrukkelijk vraagt. Tijdens de structure wordt dus stilte en terughoudendheid in acht genomen. Deelnemers verlaten in geen geval de ruimte gedurende een werktijd. 3. Deelronde of sharing: Onmiddellijk na afloop van iemands werktijd krijgen de overige groepsdeelnemers gedurende de zgn. sharing of deelronde de gelegenheid om te verwoorden wat zij als rolfiguur of als toeschouwer hebben meebeleefd tijdens de structure; hierbij sluiten ze aan bij hun persoonlijke geschiedenis. De sharing wordt altijd op de therapeut gericht m.a.w. de deelnemer die gewerkt heeft, wordt daarbij niet aangesproken. Spelregels: Kritiek op de hoofdpersoon (degene die gewerkt heeft) is volstrekt niet toegestaan. Beoordeling, commentaar of zelfs waardering in de richting van de hoofdpersoon of discussie over de aanpak van de therapeut kan verstorend werken. Daarom zullen de deelnemers zich, zoals gezegd, bij het delen van eigen belevingen altijd op de therapeut richten en niet op de deelnemer die gewerkt heeft. Vragen over de werkwijze van de therapeut alsook technische vragen kunnen wel aan bod komen maar dan wel in de slotronde (zie verder) of in de eerstvolgende groepsbijeenkomst. 4. Pauze en slotronde: Na afloop van een werktijd (incl. sharing) wordt een pauze ingelast. Aan het einde van de bijeenkomst vindt de slotronde plaats waarbij alle deelnemers in de gelegenheid gesteld worden om beknopt te vertellen wat hen persoonlijk geraakt heeft of is opgevallen, of wat zij nog kwijt willen om met een goed gevoel af te kunnen ronden vóór ze weggaan. Spelregels voor alle groepsdeelnemers gedurende de pauzes én de slotronde: Het is beslist niet toegestaan om toespelingen of grapjes te maken n.a.v. werktijden van anderen. Zelfs al is een toespeling niet kwetsend maar bijvoorbeeld juist steunend of herkennend bedoeld, het blijft moeilijk in te schatten hoe zo´n opmerking overkomt, zeker onmiddellijk nadat iemand heeft gewerkt. Tijdens de pauzes wordt evenmin over de inhoud van de structure gediscussieerd. Veiligheid heeft bij Pessotherapie de hoogste prioriteit. Als bepaalde ontwikkelingen of gebeurtenissen binnen de groep aanleiding geven tot het uitspreken en uitwisselen van gevoelens en meningen, dan zal daarvoor indien nodig aparte tijd gemaakt worden. In gezamenlijk overleg wordt in dat geval een bepaalde tijd afgesproken om d.m.v. een groepsgesprek aandacht te besteden aan wat in de groep speelt. Het initiatief daartoe kan zowel door de therapeut(en) als door een deelnemer genomen worden. De beginronde van de volgende bijeenkomst kan gebruikt worden om te signaleren dat dit nodig is.

4

5. Terugrapportage of feedback n.a.v. de individuele werktijd: Niet eerder dan tijdens de openingsronde in de daaropvolgende bijeenkomst worden deelnemers in de gelegenheid gesteld om feedback te geven op hun eerdere werktijd/structure. Dit is tevens het moment waarop deelnemers eventuele wensen of bespreekpunten gericht op de therapeut of op de accommodatoren uiten. Daarnaast kan hier ruimte ingelast worden voor vragen over bv. de toegepaste techniek/methodiek en kunnen informatieve vragen aan de structure-begeleider gesteld worden. 6. Evaluaties: Tweemaal per jaar vindt in de groep een individuele evaluatie plaats. De evaluatie wordt zowel door de therapeuten als door de individuele deelnemers schriftelijk voorbereid. Het evaluatieformulier nodigt de deelnemer uit om kritisch te kijken naar het eigen therapieproces en naar het eigen functioneren binnen de groep (t.o.v. groepsleden en therapeuten). Wanneer de deelnemer op basis van de evaluatie voor zichzelf aanleiding ziet om door te gaan met Pessotherapie, zal hij/zij dat besluit motiveren d.m.v. het herformuleren c.q. bijstellen van de eerdere therapiedoelen. De therapeuten op hun beurt bereiden de evaluatie van het therapieproces voor elke deelnemer voor aan de hand van de structureverslagen, aantekeningen en therapeutische inzichten c.q. bevindingen. Tijdens de eigenlijke evaluatie komen alle deelnemers individueel aan de beurt ; zowel de deelnemer als de therapeut doen verslag van de belangrijkste evaluatiepunten. De evaluatie biedt tevens ruimte aan deelnemers om zich rechtstreeks naar elkaar toe uit te spreken. Rekening houdend met de wensen/doelstellingen van en in overleg met de deelnemer, kan uiteindelijk het besluit genomen worden tot een vervolgtermijn. Elke deelnemer ontvangt na afloop van een periode een evaluatieverslag. 7. Afscheid van deelnemers : Het is gebruikelijk dat binnen de groep aan elk afscheid gepast aandacht wordt geschonken Op de laatste dag van een periode (volgend op de evaluaties) wordt ruimte ingelast voor afscheid. De vertrekker krijgt zelf de regie over zijn/haar afscheid. Iedereen is vrij om zelf te bepalen hoe hij/zij dat afscheid vorm wil geven. 8. Nieuwe therapieperiode met nieuwe deelnemers: Tweemaal per jaar worden de groepen aangevuld c.q. stromen nieuwe deelnemers in vanuit een Pesso-oefeningengroep. Daarna is de groep in principe weer ‘gesloten’ tot aan de volgende groepsevaluatie.

IV. Overige spelregels en afspraken in het belang van zowel de therapie als de deelnemers 1. Afspraken die bijdragen aan het gevoel van veiligheid binnen een Pesso-structuregroep: Vanwege het grote belang dat bij Pessotherapie gehecht wordt aan het gevoel van veiligheid binnen de groep, wordt het de deelnemers nadrukkelijk geadviseerd om gedurende de gehele groepstherapieperiode geen verdergaande onderlinge relaties buiten de groepszittingen om aan te gaan Hiermee wordt voorkomen dat er verwarring ontstaat a.g.v. vermenging van therapeutische en andere doelen. In het geval tóch contact buiten de groep om plaats zou vinden, dan wordt verwacht dat dit binnen de groep bespreekbaar wordt gemaakt.

5

Ieder groepslid verplicht zich tot geheimhouding. Wat in de groep aan bod komt, wordt niet zodanig naar buiten gebracht dat het geïdentificeerd kan worden. De inhoud van het therapeutisch werk van anderen noch de namen van groepsleden worden aan derden genoemd. Dit is essentieel voor het opbouwen van een veilig therapeutisch klimaat, waarin ieder zich vrij voelt om te experimenteren. 2. Aan welke spelregels moet een ‘accommodator’/ rolspeler zich houden? Elke deelnemer stelt zich in principe bereid om in andermans werktijd de rol van accommodator (rolfiguur) op zich te nemen en invulling te geven aan bepaalde rollen. Incidenteel kan vóór aanvang van de structure-tijd hiervan om persoonlijke redenen ontheffing worden gevraagd. Uitzondering op deze regel: meteen na de eigen werktijd zal men bij voorkeur geen rollen op zich nemen. De accommodator (rolspeler) zorgt goed voor zichzelf. Bij een ongemakkelijke houding of wanneer een grotere krachtsinspanning wordt gevraagd dan men kan bieden, waarschuwt de rolspeler de therapeut tijdig. De deelnemers houden zelf rekening met eventuele lichamelijke handicaps of beperkingen, zoals bv. een vroegere rughernia of ander letsel. De accommodator neemt zelf geen initiatief tot interactie, noch lichamelijk, noch verbaal, maar wacht op aanwijzingen van de hoofdpersoon en de structureleider. In de rol van negatieve accommodator zorgt de rolfiguur ervoor voldoende fysieke afstand (minstens anderhalve armlengte) te houden ten opzichte van de hoofdfiguur, zodat het niet mogelijk is letterlijk geraakt te worden. De negatieve accommodator zorgt eveneens voor voldoende psychologische afstand, dat wil zeggen neemt de rol niet ‘letterlijk’ en hij/zij zorgt ervoor niet door de rol te worden overspoeld. 3. Hoe correct omgaan met rollen? Degene die een deelnemer in een negatieve rol vraagt zal zijn/haar keuze in geen geval laten bepalen door persoonlijke wrijvingen in de actuele onderlinge relatie. Elke deelnemer let erop of hij/zij afwisselend in negatieve en positieve rollen gevraagd wordt. Bij een onevenredige of eenzijdige rolkeuze m.a.w. wanneer een deelnemer door een iemand steeds in dezelfde rol of bij herhaling alleen in een positieve of negatieve rol gevraagd wordt, is het aangeraden om dit tijdig kenbaar en dus bespreekbaar te maken. Uiteraard zal een deelnemer ook tijdig aankaarten wanneer hij/zij te weinig in rollen wordt gevraagd. Geactualiseerd in juni 2012

6