Voorwoord

Voorwoord 'Authenticiteit', 'echtheid', 'waarheid.' Voor historici zijn het moeilijke begrippen: in hoeverre is het in de geschiedenisboeken opgeroepen beeld van het verleden authentiek te noemen? Maar ook in andere wetenschappen blijken de begrippen 'authentiek' en 'vals' niet zo nauwkeurig te definiëren. Steeds weer zorgen vervalsingen voor veel beroering in de wetenschappelijke wereld. In felle debatten staan voor- en tegenstanders elkaar welhaast naar het leven. Van grote reputaties blijft niets over en belangrijke theorieën storten als kaartenhuizen ineen. Daarom leek het de redactie van Groniek interessant om eens een nummer aan de geschiedenis van de wetenschappelijke vervalsing te wijden. Dit nummer opent met een inleidend artikel van Marcel Hulspas waarin hij op geheel eigen wijze ingaat op de begrippen 'vals' en 'echt' in de (pseudo)wetenschap. Wessel Krul onderzoekt de wijze waarop de historicus echte bronnen van valse onderscheidt. De problemen rond de vervalsingen in de schilderkunst komen aan de orde in het artikel van R.H. Marijnissen. I1ja Nieuwland gaat vervolgens in op de meest bekende vervalsings in de paleontologie: de Piltdown-mens. Tity de Vries vraagt zich af of de fake-documentaire voor de historici van de toekomst als bron te gebruiken is. Als laatste volgt een interview met Dick Stapert, de archeoloog die de vuistbijlen van Tjerk Vermaning als vervalsingen ontmaskerde. In het Supplement buigt Sarah Vanagt zich over de Oostenrijkse expressionisten Kokoscha, Schiele en Schänberg en hun visie op de moderne mens. Hanna Geurtsen laat ons in de rubriek 'studeren in het buitenland' zien hoe het is om als Zweedse in Groningen te studeren. In 'Klassiekers' gooit de Leidse historicus Peer Vries speciaal voor de lezer van Groniek zijn boekenkast omver en doet hij deze opzienbarende onthulling: 'sommige van mijn beste vrienden komen in archieven'. Arthur ten Cate stelt zich de vraag in hoeverre er in het debat over militair ingrijpen in Bosnië terecht gebruik gemaakt werd van historische analogieën. Enkele boekbesprekingen sluiten dit nummer af.

De redactie

5