aanscherping visie KNOV (nov2004)

Evidence Richtlijn “Medicamenteuze pijnbehandeling tijdens de bevalling” Lucie Martijn verloskundige, beleidsmedewerker KNOV

Multidisciplinaire Richtlijn – Samenstelling Werkgroep • Initiatief van NVA en NVOG • Mandaterende verenigingen: NHG, KNOV, ‘Kind en Ziekenhuis’, en Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers olv CBO

– Aanleiding Richtlijn • Ongelijke beschikbaarheid (nationaal, internationaal) • Toenemende vraag • Eerdere versie verworpen

Richtlijn • Literatuursearch van 1996 tot 2007 in Medline, Embase en Cochrane databases • Uitzondering remifentanil, search tot juni 2008 • Selectie door werkgroepleden, gradatie naar bewijs • Conclusies uit literatuur • Overige overwegingen-> aanbevelingen

Inhoud richtlijn 1. Pijn tijdens de bevalling (fysiologie, epidemiologie, invloedsfactoren, gevolgen, indicaties voor behandeling) 2. Medicamenteuze pijnbehandeling (epiduraal, CSE, opiaten/sedativa, remifentanil PCA, Entonox) 3. Organisatie van pijnbehandeling (indicatiestelling, voorlichting, multidisciplinair protocol)

Goedgekeurd!!!

Evidence richtlijn A1

A2 B C D

Systematische review minimaal twee A2 onderzoeken. Gerandomiseerd dubbelblind klinisch onderzoek (kwaliteit en omvang) Vergelijkend onderzoek (patiënt- controle en cohort onderzoek) Niet-vergelijkend onderzoek Mening deskundigen

Aanbevelingen • Hoge Pijnscores van zowel primiparae als multiparae,rechtvaardigen de beschikbaarheid van adequate pijnbehandeling Niveau 2-3 • Historie: Koningin Victoria chloroform 1853 • Sociale acceptatie baringspijn, onderzoek vanaf 1980 • 25-90% vrouwen ervaren baringspijn als ondraaglijk (meetmethode, meetmoment, cultuur, achtergrond zorgverlener)

Vergelijking van pijnscores bij verschillende pijnsituaties met de McGill Pain Questionnaire (uit: Melzack R. The myth of painless childbirth (The J. Bonica Lecture). Pain 1984;19:321)

Adequate pijnbehandeling bestaat uit goede emotionele ondersteuning en effectieve pijnstilling Niveau 1 • Hodnett review 1995, zes trials, 9000 laagrisico zwangerschappen – Persoonlijke verwachtingen/ voorbereiding – Hoeveelheid ondersteuning – Relatie zorgverlener- patiënt – Betrokkenheid bij beslissingen – Omgeving

Epiduraal analgesie is, wat de balans tussen effectiviteit van de pijnbehandeling en de veiligheid voor moeder en kind betreft, superieur aan systemische analgesie en wordt daarom aanbevolen als pijnbehandeling van eerste keuze Niveau 1

• Cochrane review Anim-Somuah 2006, 21 gerandomiseerde klinisch trials (N=6664) • Effectiviteit van epidurale pijnbehandeling , neveneffecten op moeder, kind en baringsbeloop • Controlegroepen systemisch toegediende opiaten (88.4% pethidine iv of im, al dan niet in combinatie met N20, 7,9 % ander opiaat, 3,7% geen pijnbehandeling)

Maternale en neonatale effecten • Betere pijnreductie • Verhoogd risico kunstverlossing • Geen verschil incidentie SC • Geen verschil tevredenheid • Langer uitdrijvingsduur • Oxytocine, temp ↑, hypotensie

• Minder kans pH