extra lesmateriaal

EXTRA LESMATERIAAL

Tijdslijn Leerkrachtenversie Tijdslijn Mexico – Europa, Kan jij alle datums correct aanvullen? Bron: http://home.tiscali.be/an.bloemen/Azteken.htm Tijd Vallei van Mexico Europa 1200 1200 De Azteken n.C. komen vanuit het noorden de vallei binnen.

1250 1250 In de vallei n.C. wonen talloze kleine stammen die vaak met elkaar vechten.

1204 Vierde kruistocht. 1215 De Magna Carta wordt ondertekend.

1250 De macht van de koning in Engeland neemt toe.

De Azteken vestigen zich bij het Texcoco-meer.

1300 1325 Van oudsher 1314 De slag bij n.C. het jaar van de Bannockburn. stichting van de stad Tenochtitlán. Schotland verslaat Engeland. 1350 De moerassen worden drooggelegd en er worden geplaveide wegen gemaakt met

Azië en Afrika

Kunsten en wetenschappen 1200 De Mongolen 1226 Dood van beginnen aan de St. Franciscus verovering van Azië onder van Assisi. leiding van Djengis Chan. Ze deden de enige Bloeiperiode van succesvolle winterinvasie de bouw van in Rusland in de hele kathedralen. Tijd geschiedenis. van de gothische architectuur. Oxford en Cambridge worden universiteiten. 1275 Marco Polo bezoekt 1250 Tijd van de China. grote Italiaanse dichters, in het Kublai Khan regeerde over bijzonder Dante en Petrarca. China. Opkomst van het Osmaanse Rijk.

1300 Handel met Afrika via het Midden-Oosten. Luxegoederen en zout werden geruild voor goud en slaven.

In Europa is Latijn de taal der geletterden. De Islamitische architectuur dringt door tot in India. 1300 Uitvinding van de bril door de Italianen. 1339 De bouw van het Kremlin in Moskou.

kanalen ertussen. 1350 1370 Tenoch, de n.C. priesterheerser, sterft. De Azteken staan nog onder het gezag van de Tepanecs, die over de vallei heersen. 1400 1400 De Tepanecs n.C. worden verslagen. De Azteken breiden hun gebied naar het zuiden uit tot in het land van de Maya’s.

1350 De pest in Europa, gevolgd door een economische crisis. Boerenopstand in Engeland. 1415 De slag bij Agincourt, Henry V verslaat de Fransen. 1431 De dood van Jeanne d’Arc. Engeland verliest haar gebied in Frankrijk. 1450 De rozenoorlogen in Engeland.

1450 1487 De Grote n.C. tempel van Tenochtitlán wordt ingewijd. Er worden veel gevangenen geofferd. De Azteken breiden hun gebied naar het zuiden uit tot in het land van de Maya’s.

1478 Eerste Russische tsaar (Ivan III). 1492 Christophorus Columbus bereikt Amerika. 1493 De Nieuwe Wereld wordt verdeeld tussen Spanje en Portugal.

1350 De Mingdynastie in China met een nieuwe hoofdstad: Beijing (Peking). Het werd de meest vooruitstrevende en de machtigste staat ter wereld. China voerde zijde en katoen uit naar het Westen. 1400 Het koninkrijk Benin in Afrika wordt gesticht.

1350 De Azteken schreven manuscripten (codices) en ontwikkelden ook een ingewikkelde kalender.

1400 Het begin van de Italiaanse Renaissance. Dood van Ontdekkingsreizigers zochten naar een zeeroute Geoffrey Chaucer naar China en India via het in Engeland. Caribische gebied. 1430 De oude vestingstad Zimbabwe wordt in Afrika gebouwd. 1445 In Europa wordt voor het eerst een boek, de bijbel, gedrukt door Gutenberg. 1498 Eerste Europese 1450 Tijd van de zeereis naar India en terug grote Italiaanse door Vasco da Gama. kunstenaars. Leonardo da Vinci: 1452Spanje begint Noord1519. Afrika te veroveren. Michelangelo: 1475-1564. Raphael: 14831520.

1500 Moctezuma II wordt gekozen als Grote Spreker. 1500 1519 Cortés landt 1504 Cortés 1500 Invoering van 1500 De n.C. in Mexico. vertrekt vanuit suikerriet, rijst en aardappel wordt Spanje naar West- citrusvruchten vanuit Azië in Europa

Moctezuma wordt Indië. naar Europa vermoord. 1509 Henry VIII wordt koning van Engeland. De bevolking van Engeland bedraagt ongeveer 2,5 miljoen, die van Spanje 5 miljoen. 1520 1521 Tenochtitlán . n.C. wordt verwoest.

ingevoerd vanuit Zuid-Amerika.

1535 Mexico wordt in naam van de Spaanse koning door een onderkoming geregeerd. Tenochtitlán wordt herbouwd als hoofdstad van Nieuw Spanje. Uitvoer van zilver naar Europa. 1550 n.C.

1600 n.C.

1550 Napels, Venetië, Milaan, Constantinopel en Parijs zijn de enige steden in Europa met meer dan 100.000 inwoners.

1550 De Mughaldynastie in India. De slaven uit Afrika komen in Amerika aan.

1550 Uitvinding van het eerste horloge in Duitsland. 1559 Tabak wordt vanuit Amerika naar Europa ingevoerd.

Tijdslijn Leerlingversie Tijdslijn Mexico – Europa, Kan jij alle datums correct aanvullen? Bron: http://home.tiscali.be/an.bloemen/Azteken.htm Tijd 1200 n.C.

Vallei van Mexico 1200

Europa 1204 Vierde kruistocht. 1215 De Magna Carta wordt ondertekend.

1250 n.C.

1250

Azië en Afrika 1200 De Mongolen beginnen aan de verovering van Azië onder leiding van Djengis Chan. Ze deden de enige succesvolle winterinvasie in Rusland in de hele geschiedenis.

1250 De macht van de koning 1275 Marco Polo bezoekt China. in Engeland neemt toe. Kublai Khan regeerde over China. Opkomst van het Osmaanse Rijk.

1300 n.C.

1325

1314 De slag bij Bannockburn. Schotland verslaat Engeland.

1300 Handel met Afrika via het Midden-Oosten. Luxegoederen en zout werden geruild voor goud en slaven.

Kunsten en wetenschappen 1226 Dood van St. Franciscus van Assisi. Bloeiperiode van de bouw van kathedralen. Tijd van de gothische architectuur. Oxford en Cambridge worden universiteiten. 1250 Tijd van de grote Italiaanse dichters, in het bijzonder Dante en Petrarca. In Europa is Latijn de taal der geletterden. De Islamitische architectuur dringt door tot in India. 1300 Uitvinding van de bril door de Italianen. 1339 De bouw van het Kremlin in

1350 1350 n.C.

1350 De pest in Europa, gevolgd door een economische crisis. Boerenopstand in Engeland.

1400 n.C.

1400

1415 De slag bij Agincourt, Henry V verslaat de Fransen. 1431 De dood van Jeanne d’Arc. Engeland verliest haar gebied in Frankrijk. 1450 De rozenoorlogen in Engeland.

1450 n.C.

1487

1500

1500 n.C.

1519

1478 Eerste Russische tsaar (Ivan III).

1350 De Mingdynastie in China met een nieuwe hoofdstad: Beijing (Peking). Het werd de meest vooruitstrevende en de machtigste staat ter wereld. China voerde zijde en katoen uit naar het Westen. 1400 Het koninkrijk Benin in Afrika wordt gesticht.

Moskou. 1350 De Azteken schreven manuscripten (codices) en ontwikkelden ook een ingewikkelde kalender.

1400 Het begin van de Italiaanse Renaissance. Dood van Geoffrey Chaucer in Engeland.

Ontdekkingsreizigers zochten naar een zeeroute naar China en India 1430 De oude vestingstad via het Caribische gebied. Zimbabwe wordt in Afrika gebouwd.

1498 Eerste Europese zeereis naar India en terug door Vasco da Gama.

1492 Christophorus Columbus bereikt Amerika. Spanje begint Noord-Afrika te veroveren. 1493 De Nieuwe Wereld wordt verdeeld tussen Spanje en Portugal. 1504 Cortés vertrekt vanuit 1500 Invoering van suikerriet, rijst Spanje naar West-Indië. en citrusvruchten vanuit Azië naar Europa 1509 Henry VIII wordt koning

1445 In Europa wordt voor het eerst een boek, de bijbel, gedrukt door Gutenberg. 1450 Tijd van de grote Italiaanse kunstenaars. Leonardo da Vinci: 1452-1519. Michelangelo: 1475-1564. Raphael: 1483-1520.

1500 De aardappel wordt in Europa ingevoerd vanuit Zuid-Amerika.

1520 n.C.

1521

van Engeland. De bevolking van Engeland bedraagt ongeveer 2,5 miljoen, die van Spanje 5 miljoen. .

1535 1550 n.C.

1600 n.C.

1550 Napels, Venetië, Milaan, 1550 De Mughaldynastie in India. Constantinopel en Parijs zijn de enige steden in Europa met De slaven uit Afrika komen in meer dan 100.000 inwoners. Amerika aan.

1550 Uitvinding van het eerste horloge in Duitsland. 1559 Tabak wordt vanuit Amerika naar Europa ingevoerd.

Woordverklaring Náhuatl taal. Woord

Uitleg

adobe

kleiblokken bedekt met pleisterkalk

agave

soort cactus

Atlantiden

zuilen van Tolteekse krijgers

atole

maïspap

calmecac

school voor kinderen van adel

calpixques

belastingsinners

calpulli

families of clans, waarin de bevolking verdeeld was

chacmool

tempelbeeld voor offergaven

Chalchiuhtlicue:

Godin van meren en rivieren

Chantico

Godin van de haard

Chicomecoatl

Godin van de maïs

Chicomoztoc

"Zeven Grotten"

chinampa

drijvende akker

chocolatl

Azteekse chocolademelk

Cihuacoatl

"de slangenvrouw" plaatsvervanger van de keizer

Cortés

Spaanse leider van de veroveraars

Grote Tempel

het belangrijkste religieuze gebouw in de hoofdstad van het Azteekse rijk, Tenochtitlán

huehuetl

trommel gemaakt van holle boomstam

Huitzilopochtli

"Blauwe Kolibrie"of blauwe Tezcatlipoca God van de zon, oorlog en Azteekse land

maceualtin

het gewone volk

maquahuitl

een gevechtswapen dat een kruising vormt tussen knots en zwaard

Mictlan

de onderwereld

Mictlantecuhtli

de dodengod

Moctezuma

Azteekse Keizer

Náhuatl

taal van de Azteken

occarina

fluitje in de vorm van een dier

Ometeotl

heer van de twee-eenheid

patolli

spelletje dat lijkt op mens-erger-je-niet

pochteca

reizende handelaars

pulque

alcoholische drank gemaakt van de agave

Quetzalcoatl

"geverderde slang" of witte Tezcatlipoca god van de wind, kennis en de schepping

tamales

omslagjes van gestoomde maïskorrels

Tamoanchan

"Land van de Mistige Hemel"

teccalo

rechtbank

tecuhtlis

de lagere adel

telpochcalli

school voor kinderen van burgers

Teotihuacan

hoofdstad van de Teotihuacanen (300-750 n.C.)

Tenochtitlán

hoofdstad van de Azteken

Tezcatlipoca

"Rokende Spiegel" naam van de vier zonen van Ometeotl

tlachtli

Azteekse balsport

tlacochcalco

het wapenarsenaal

Tlaltecuhtli

het aardmonster

Tlaloc

God van de regen en vruchtbaarheid

tlatoani

de hoge adel

Tonacacihuatl

de vrouwelijke helft van Ometeotl

Tonacatecuhtli

de mannelijke helft van Ometeotl

Tonalpohualli

"Telling der dagen", de Heilige kalender

Tonatiuh

de vurige zonnegod

tortilla

maïskoek

Xipe Totec

"Gevilde God" of rode Tezcatlipoca god van de lente

Xiuhmolpilli

"Gebundelde Jaren"

xiuhpohualli

de Zonnekalender

Yacatecuhtli

"de Heer die leidt" of "Heer neus", de god van de kooplui

Zwarte Tezcatlipoca

"Heer van de Nachtelijke Hemel"