h4-4-1-van-stad-tot-wereldrijk

Hoofdstuk 4 De Romeinen

Geschiedenis van het Romeinse Rijk ca. 750 v.Chr. – 476 n.Chr.

Romeins Koninkrijk ca. 750 – 509 v.Chr. Romeinse Republiek ca. 509 – 27 v.Chr. Romeinse Keizerrijk 27 v. Chr. – 395 n.Chr West- Romeinse Rijk 395 – 476 (val) Oost – Romeinse Rijk 395 – 1453 (val)

SPQR is de afkorting van het Latijnse Senatus Populusque Romanus, "De Senaat en het Volk van Rome",

De Romeinen hadden hun opkomst, bloei en ondergang tussen de jaren 753 v. Chr. tot 476 n. Chr. Hieronder zie je de uitbreiding van hun rijk in de loop der eeuwen:

Ontstaan van Rome Romulus en Remus

De stichting wordt in de legende gedateerd op 21 april 753 v.Chr. Het verhaal van Romulus en Remus is een sage Een Sage = een verzonnen verhaal met een kern van waarheid.

Aantekeningen §4.1 De Romeinse geschiedenis wordt traditioneel in drie perioden onderverdeeld: Koningstijd  ca. 750 – 509 v.Chr. Republiek  ca. 509 – 27 v.Chr. Keizertijd  27 v. Chr. – 395 n.Chr Republiek • Rome werd in 509 v.C. een Republiek, een staat zonder koning. Er was geen democratie, het volk had geen macht. De Romeinen noemden dit ook wel ‘res publica’ (Latijn voor publieke zaak), daar komt ons woord republiek vandaan. Senaat Er was in Rome een groep rijke families de baas, die noemen we ook wel patriciërs. Zij vervulden de belangrijke functies. Deze mensen zaten ook in het senaat, een grote vergadering waar beslissingen werden genomen en wetten regels werden gemaakt. Ook was er een volksvergadering.

Aantekeningen §4.1 1e keizer  Augustus (27 v.Chr. - 14 n.Chr.). Constantijn de Grote (306 - 337) was de eerste keizer die zich tot het christendom bekeerde. Hij verplaatste de hoofdstad naar Constantinopel.

395 n. Chr  West-Romeins rijk en Oost-Romeins rijk. West- Romeinse Rijk 395 – 476 Oost – Romeinse Rijk 395 – 1453 Een reden van de val van het Romeinse rijk: Het rijk had lange grenzen en kon op den duur niet effectief verdedigd worden tegen invallen van buiten.

Rome werd eerst geregeerd door koningen (koninkrijk), daarna door senatoren (republiek) en ten slotte door keizers (keizerrijk). Alleen rijke burgers (patriciërs) konden in de senaat (‘het parlement van het land’) komen. De senaat kon wel uit 300 mannen bestaan. De senaat benoemde een of meer consuls (leiders). De consul had de hoogste, leidende positie in het land. Julius Caesar was zo’n consul. Het woord 'caesar' betekent 'keizer'.

de senaat in vergadering

§4.1 Opdracht: Lees Rome onderwerpt Italië Beantwoord de volgende vragen: 1. Hoe kon de stad Rome zo rijk en machtig worden? 2. Hoe kon Rome de macht houden in het veroverd gebied? Antwoorden: 1. Hoe kon de stad Rome zo rijk en machtig worden? Rome lag bij een oversteekplaats in de Tiber en dat was gunstig voor de handel. Hierdoor werd Rome rijk en konden ze een sterk leger betalen. 2. Hoe kon Rome de macht houden in het veroverd gebied? De bewoners van de onderworpen gebieden mochten hun grond en bestuur houden. Ze moesten wel trouw zweren aan Rome en soldaten leveren.

Carthago

Hannibal Barkas (Carthago, 247-183 v.Chr.) was een Carthaagse generaal.

De Romeinse staatsman Cato sloot sinds het einde van de Tweede Punische oorlog iedere redevoering af met de woorden: ‘en voorts ben ik van mening, dat Carthago verwoest moet worden’.

In de derde Punische oorlog kreeg hij zijn zin.

Elk nieuw veroverd gebied werd een Romeinse provincie. Elke provincie werd bestuurd door een gouverneur (proconsul). Proconsul  zorgt ervoor dat zijn provincie deed wat Rome wil. • soldaten leveren • belasting betalen (in slaven, graan of olijfolie).

Gaius Julius Caesar (100 v.Chr. - 44 v.Chr.) Julius Caesar was een Romeins politicus, generaal en schrijver. Hij wordt meestal kortweg Julius Caesar of Caesar genoemd en wordt gezien als een van de machtigste mannen van zijn tijd. Hij had jarenlang de politieke macht te Rome. De senaat stelde Caesar aan tot dictator voor een periode van 10 jaar, met de opdracht de Republiek te herstellen na een tijd van burgeroorlogen.

Gaius Julius Caesar (100 v.Chr. - 44 v.Chr.) 44 v. Chr.  Caesar wordt tijdens een senaatsvergadering door 23 dolksteken vermoord. Octavianus (Later Augustus), de neef van Caesar nam wraak op de moordenaars. Na jaren van burgeroorlogen kreeg Octavianus in 27 v. Chr alle macht in handen. Dit is het eind van de Republiek en het begin van het keizerrijk.

Imperator = machthebber Augustus = Verhevene, hogere

Imperator Caesar Augustus Imperator Caesar Augustus (63 v.Chr.-14 n.Chr.) Augustus was de eerste princeps ("keizer") van Rome.

Door steeds meer verschillende bevoegdheden naar zich toe te trekken kreeg hij de feitelijke macht over Rome in handen. Deze achterneef en voornaamste erfgenaam van Gaius Iulius Caesar (Julius Caesar) won de machtsstrijd die volgde op de moord op Caesar op 15 maart 44 v.Chr. en was in 31 v.Chr. de enige die levend uit deze strijd kwam. Vanaf 27 v.Chr. zou hij als princeps (eerste burger) de baas zijn van het Imperium Romanum.

Pax Romana betekent "Romeinse Vrede". Periode van ongeveer 200 jaar waarin er relatieve vrede was in het Romeinse Rijk. De vrede was mogelijk door en werd bewaakt door: • een superieur staand leger van meer dan dertig legioenen dat mobiel was en vrij vlug ingezet kon worden. • een goed georganiseerd bestuurssysteem met een verzorgde administratie • een verzorgde infrastructuur