Informatiebrief werkgevers

Arm, Schouder of Nek. - Informatiebrief werkgever of leidinggevende Waarom deze brief? U krijgt deze brief omdat in uw organisatie werknemers zijn met klachten van arm, nek, of schouder in combinatie met het werk. Deze informatie kan u ondersteunen om, waar dat mogelijk is, dit soort klachten te voorkómen en om uw werknemers met deze klachten beter te ondersteunen bij werk of re-integratie. Wat zijn arm-, schouder- of nekklachten? Voor de benadering van deze klachten wordt het CANS-model gebruikt (‘complaints of arm, neck or shoulder of: klachten aan arm, nek of schouder). Behandelaars gebruiken het CANS-model voor alle klachten aan arm, hand, nek of schouder die niet te maken hebben met een acute verwonding (zoals een botbreuk) of een algemene ziekte (zoals reuma). Het gaat om klachten als pijn, stijfheid, tintelingen of verlies van kracht (bijvoorbeeld slordiger schrijven dan vroeger). Tot voor kort werd voor deze klachten de term RSI (Repetitive Strain Injury) gebruikt. Deze term is minder juist omdat er geen sprake is van een beschadiging (injury) en er bijna nooit sprake is van 'repetitive strain' (herhaalde belasting). Vrijwel altijd is er sprake van repeterende bewegingen én/of langdurige statische belasting. Wat heeft dit met het werk te maken? Vaak leidt een combinatie van de onderstaande factoren tot klachten. Ze kunnen zich voordoen in het werk en in de privé- of hobbysfeer. - Lichamelijke belasting Door vaak dezelfde beweging te maken kan een spiergroep of een pees geïrriteerd raken. Continu kracht zetten of in een onnatuurlijke houding zitten of staan kan overbelasting van spieren veroorzaken. Ook trillingen kunnen tot klachten leiden. - Geestelijke belasting Werken onder hoge tijdsdruk, ervaren van hoge mentale eisen (eisen aan denkvermogen) in het werk of het ervaren van een hoge werkdruk om andere redenen, kunnen in combinatie met bijvoorbeeld een minder goede organisatie van het werk of een minder goede werksfeer leiden tot een hogere spierspanning. Dit geeft een grotere kans op het blijven bestaan van een klacht. - Persoonlijke factoren Waarschijnlijk speelt een perfectionistische instelling ook mee (jezelf niet toestaan om fouten te maken), en hoeveel iemand lichamelijk en geestelijk aan kan. Juist bij arm-, schouderklachten zien we medewerkers die ondanks hun klachten toch doorgaan. Wat kunt u van de bedrijfsarts verwachten? De bedrijfsarts is specialist in de relatie tussen werk en gezondheid en adviseert zowel werknemer als werkgever op dit gebied. Waaruit bestaat het consult? De bedrijfsarts vraagt de klachten na, vraagt wat er al aan gedaan is en doet zonodig lichamelijk onderzoek. Eventueel vraagt de bedrijfsarts, met schriftelijke toestemming van de werknemer, gegevens op bij huisarts of specialist. De bedrijfsarts verzamelt ook informatie over taken en werkomstandigheden, bijvoorbeeld de gegevens uit de RI&E. Indien een werkplekonderzoek nodig is, dan wordt dat uitgevoerd door een deskundige. Welk advies kan de bedrijfsarts geven? De bedrijfsarts beoordeelt de relatie tussen de klachten en het werk en adviseert werknemer en werkgever daarover. Dat advies gaat over: - hoe de werknemer kan omgaan met de arm-, schouder- of nekklachten; - hoeveel de werknemer op dat moment op het werk aan kan (taken en tijd); - eventuele bemiddeling bij aanpassingen op de werkplek of in de taken. Zonodig verwijst de bedrijfarts de werknemer naar een andere deskundige.

RL KASN

- Informatiebrief werkgever of leidinggevende - Juli 2007

1

Welke behandeling? Bij de behandeling van KASN zijn de volgende zaken van belang: - indeling, planning en taakverdeling van activiteiten (lichaamshouding afwisselen); - een goede lichaamshouding op het werk; - zonodig aanpassingen op de werkplek; - ook thuis lichamelijke belasting verminderen; - zonodig geestelijke belasting verminderen. Als dat zinvol is, verwijst de bedrijfsarts naar huisarts of specialist of naar een fysiotherapeut, ergotherapeut of oefentherapeut. Blijven werken of weer gaan werken? De bedrijfsarts adviseert of men het eigen werk kan hervatten of kan blijven doen. In grote lijnen geeft de richtlijn Klachten aan arm, schouder of nek van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde het volgende aan: - Het is in het algemeen goed om zoveel als mogelijk aan het werk te blijven. - De arm of schouder zo normaal mogelijk gebruiken. - Taken waarbij hevige pijn optreedt, beter tijdelijk niet uitvoeren. - Bij verzuim zal de bedrijfsarts een terugkeer in stappen afspreken. - De bedrijfsarts bespreekt binnen drie weken na het advies hoe het gaat. Hoe kunnen arm-, schouder- en nekklachten worden voorkómen? Werkgever en werknemer zijn beiden verantwoordelijk voor het voorkómen van werkgerelateerde klachten aan arm, schouder of nek. Zie daarvoor ook de arboconvenanten. De bedrijfsarts en andere deskundigen kunnen daarbij adviseren. Enkele tips: - Lichaamshouding en bewegingen afwisselen. - Minder krachtig de toetsen aanslaan op een PC. - Tijdens het werk regelmatig op de lichaamshouding letten en die corrigeren. - Aanvullende ergonomische maatregelen en aanpassingen treffen. - Langdurig hoge werkdruk of een te hoge werklast bespreken en gezamenlijk oplossingen bedenken. - Mensen niet te lang laten doorwerken met klachten en op tijd advies vragen van uw bedrijfsarts. - Regelmatig pauzeren (door veel water drinken moet men regelmatig opstaan voor toilet). - Frequent bewegen (minimaal een uur per dag). Vragen? Wanneer u vragen hebt over gezondheid en werk, kunt u de bedrijfsarts bellen. Meer informatie en verder lezen? - Informatie over de taken van de bedrijfsarts: www.jebedrijfsarts.nl. - De richtlijn voor bedrijfsartsen: www.nvab-online.nl onder ‘Richtlijnen en leidraden’. - Informatie over bewegingsapparaat en werk: www.werkendlichaam.nl. - Links over CANS: http://cans.verzamelgids.nl. - Tips over het voorkómen van CANS, zie onder ‘Gezond werken’ op www.rsi-vereniging.nl. - Informatie en helpdesk voor vragen over werk, verzekeringen of sociale zekerheid in relatie tot gezondheid: Breed Platform Verzekerden en Werk: www.bpv.nl. Kwaliteitsbureau NVAB

Disclaimer De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) is de wetenschappelijke beroepsvereniging voor bedrijfsartsen. De NVAB vindt het belangrijk dat werknemers én werkgevers goede en betrouwbare voorlichting krijgen over aandoeningen en over het handelen van de bedrijfsarts. Daarom maakt de NVAB, corresponderend met haar wetenschappelijke richtlijnen voor bedrijfsartsen, verschillende voorlichtingsproducten zoals Informatiebrieven voor de werknemer en Informatiebrieven voor de werkgever. Deze brief is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld en berust op de thans beschikbare wetenschappelijke kennis. Ondanks zorgvuldigheid en aandacht is het mogelijk dat de inhoud onvolledig en/of onjuist is. Het Kwaliteitsbureau NVAB aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade, overlast of ongemak die voortvloeit uit of samenhangt met het gebruik van de informatie uit deze brief. Deze informatie vervangt niet een advies van de bedrijfsarts maar is bedoeld als aanvullend en ondersteunend.

RL KASN

- Informatiebrief werkgever of leidinggevende - Juli 2007

2