Pabo instroom geschiedenis

Pabo instroom geschiedenis

Vorige les Tijd van pruiken en revoluties (1700 – 1800) B.7.1 De aspirant-student kan de ontwikkeling van slavenhandel en slavernij beschrijven B.7.2 De aspirant-student kan motieven voor afschaffing van slavenhandel en slavernij Toelichten B.7.3 De aspirant-student kan denkbeelden van de Verlichting op het gebied van politiek, godsdienst en sociale verhoudingen beschrijven. B.7.4 De aspirant-student kan grondrechten en toenemende politieke invloed van de burgerij in de Franse en Bataafse revolutie beschrijven. Tijd van burgers en stoommachines (1800 – 1900) B.8.1 De aspirant-student kan uitleggen waardoor de burgerij (bourgeoisie) steeds meer politieke invloed kreeg. B.8.3 De aspirant-student kan kenmerken van de industriële revolutie beschrijven. B.8.4 De aspirant-student kan de gevolgen van de industriële revolutie voor de werk- en leefomstandigheden van arbeiders toelichten.

Belangrijke begrippen -

Driehoekshandel Abolutionisme Verlichting Franse revolutie Universele rechten van de mens Bataafse revolutie Bourgousie Industriële revolutie Arbeidsomstandigheden Vakbonden

Deze les Tijdvak 8 (burgers en stoommachines, 1800 – 1900) B.8.1 De aspirant-student kan uitleggen waardoor de burgerij (bourgeoisie) steeds meer politieke invloed kreeg. B.8.2 De aspirant-student kan uitleggen wat een parlementair stelsel is. B.8.5 De aspirant-student kan verbanden leggen tussen de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen. B.8.6 De aspirant-student kan de relatie beschrijven tussen modern imperialisme en nationalisme. B.8.7 De aspirant-student kan uitleggen waarom grondstoffen en afzetmarkten belangrijke aspecten van het modern imperialisme waren.

Tijdvak 9 (wereldoorlogen, 1900 – 1950) B.9.1 De aspirant-student kan sociale, economische en politieke gevolgen van de wereldcrisis van de jaren 30 van de vorige eeuw beschrijven. B.9.2 De aspirant-student kan kenmerken van het nationaalsocialisme beschrijven.

Thema’s -

Sociale kwestie (emancipatie) Imperialisme & nationalisme Eerste wereldoorlog Crisis jaren 30

Gevolgen van de Industriële Revolutie 1. Theorievorming: de `ismes’ a. Liberalisme b. Communisme c. Socialisme 2. Enorme dominantie van het Westen a. Modern Imperialisme  strafexpeditie b. White man’s burden 3. Toenemende rol van de burger a. Emancipatie van confessionelen b. Emancipatie van arbeiders c. Emancipatie van vrouwen

Lombok-expeditie (1894)

Sociale kwestie Slechte leef en arbeidsomstandigheden arbeiders

Sociale kwestie - Grote verschil tussen fabrieksbazen en arbeiders leek moeilijk te doorbreken -

Antwoord: vakbonden

Gelijkheid - Emancipatiebewegingen - Belangenvereniging voor gelijkheid bv vakbonden

Karl Marx

Koning Willem II onder druk

1848 Revolutiejaar

- Komst parlementair stelsel (burgers kunnen vertegenwoordigers kiezen) (wetgevende macht) (regering legt verantwoording af aan parlement)

Thorbecke (liberale regering) - Kleine groep mensen dat genoeg belasting betaalde mocht stemmen

Emancipatiebewegingen bleven zich inzetten

Hoe ging het in werkelijkheid? • • • • •

Bleek eveneens een dialectisch proces These bleef ongewijzigd: het industriekapitalisme Antithese bleek anders: de communistische leer Synthese werd dus ook anders: de sociaal-democratie Uitzondering: Rusland  volgende week

Liberalisme en sociaal-democratie zijn nog steeds populair

en

• Stemgerechtigden

• Pauze

Imperialisme & nationalisme Opdracht - Zoek uit wat beide begrippen inhouden

Imperialisme

Waarom modern imperialisme?  Afzetmarkt  grondstoffen  Nationalisme  Humaan -> wij zorgen dat het beter word (white

man’s burden)

Voorbeeld van modern imperialisme  Run for africa  1885 -> conferentie van berlijn  Fashoda incident

Nederlands voorbeeld: Atjeh oorlogen

Indonesië  B.8.6 De aspirant-student kan de relatie beschrijven

tussen modern imperialisme en nationalisme.   

Afzetmarkt Grondstoffen verkrijgen statussymbool

Nationalisme  Vorm van groepsbewustzijn die zich uit in een sterke

voorkeur voor eigen volk of land.

Vandaag Tijdvak 9 

B.9.1 De aspirant-student kan sociale, economische en politieke gevolgen van de wereldcrisis van de jaren 30 van de vorige eeuw beschrijven. ◦ Om dit te kunnen doen moet men de Eerste wereldoorlog begrijpen

◦ (les a.d.h.v. plaatjes)

Thema 

Eerste Wereldoorlog

Oorzaken Eerste wereldoorlog Militarisme  Nationalisme  Imperialisme  Bondgenootschappen 

Militarisme



Voorliefde voor militair vertoon ◦ Uniformen, wapens, parades, discipline enz

Nationalisme

Imperialisme

Bondgenootschappen

Niet de vraag, komt er oorlog? Maar wanneer kom de oorlog? 

- Von schlieffenplan bestond al 20 jaar

Ten oorlog 

Aanleiding: ◦ Aanslag op Prins Ferdinand

Opdracht ◦ Lees de brieven en maak de vragen

Loopgravenoorlog

Duikbotenoorlog

Nederland 

Neutraal ◦ Veel Belgische vluchtelingen ◦ Toch werd neutraliteit enkele keren geschonden (soms compensatie)

Uitkomsten Geallieerden winnen  9 miljoen doden  Russische revolutie  Vrede van Versailles (Duitsland is schuldig!) 

◦ Gebiedsverlies Duitsland ◦ Herstelbetalingen ◦ Mag klein legertje hebben

Oorzaken crisis Jaren 30

Interbellum 

Sociaal/cultureel ◦ Dolkstootlegende  (verraden door revolutionairen)

Geografisch

Economische 

Duitsland ◦ Herstelbetalingen ◦ Minder inwoners (6,5 miljoen) ◦ Minder grondstoffen  Kortom crisis

Oplossing is Dawesplan

Hoogconjunctuur Aandelen stegen  Lonen stegen  Arbeidsproductie steeg 

Crisis



Wat zijn de oorzaken van de crisis in de VS? (filmpje tot 5:20)

Crisis

Oorzaken beurskrach 

Aandelen waren meer waard dan redelijk. ◦ Overproductie ◦ Lenen



Zwarte donderdag ◦ Iedereen wilde aandelen z.s.m. kwijt

Gevolgen beurskrach 

VS kan geen geld meer lenen aan Duitsland ◦ Hoge werkloosheid ◦ armoede

Nederland 

Colijn ◦ Bezuinigingsbeleid ◦ Werkverschaffing ◦ stempelen

Duitsland sociaal 

Onvrede ◦ Verdrag van Versailles ◦ Economie

Leerdoelen behaald?

Tijdvak 8 (burgers en stoommachines, 1800 – 1900) B.8.1 De aspirant-student kan uitleggen waardoor de burgerij (bourgeoisie) steeds meer politieke invloed kreeg. B.8.2 De aspirant-student kan uitleggen wat een parlementair stelsel is. B.8.5 De aspirant-student kan verbanden leggen tussen de industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen. B.8.6 De aspirant-student kan de relatie beschrijven tussen modern imperialisme en nationalisme. B.8.7 De aspirant-student kan uitleggen waarom grondstoffen en afzetmarkten belangrijke aspecten van het modern imperialisme waren.

Tijdvak 9 (wereldoorlogen, 1900 – 1950) B.9.1 De aspirant-student kan sociale, economische en politieke gevolgen van de wereldcrisis van de jaren 30 van de vorige eeuw beschrijven. B.9.2 De aspirant-student kan kenmerken van het nationaalsocialisme beschrijven.