SACROSANTO ECUMÉNICO CONCHO APOSTOLICAE SEDIS ACTAS Y DECRETOS

March 18, 2018 | Author: Anonymous | Category: Apuntes, Apuntes de enseñanzas medias, Latín
Share Embed Donate


Short Description

Download SACROSANTO ECUMÉNICO CONCHO APOSTOLICAE SEDIS ACTAS Y DECRETOS...

Description

ACTAS Y DECRETOS

SACROSANTO ECUMÉNICO CONCHO VATICANO

.

hasta su suspensión en XII de octubre de MDCCCLXX, COS I I APÉSBICE m CONTIENE U BULA .

APOSTOLICAE SEDIS de f • d e Octubre d e 1 8 « 9 , SOBRE

LIMITACIÓN

DE LAS CENSURAS

I A T A B SESTEICITAE,

y algunas declaraciones y advertencias para su recta inteligencia.

' ZARAGOZA. Tipografía de D. José María Magallon, * AÑO DE MDCCCLXXIII.

SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI

PII PAPAE IX L I T T E R A E APOSTOLICAE QVIBVS INDICITVR OECVMENICVM CONCILIVM ROMAE HABENDVM ET DIE IMMACVLATAE CONCEPTIONI DEIPARAE

VIRGINIS SACRO

AN. MDCCCLXIX INCIPIENDVM.

PIVS EPISCOPVS SERVVS SERVORVM DEI AD FVTVRAM REÍ MEMORIAM

AEterni Patris Unigenitus Filius propter nimiam, qua nos dilexit, charitatem, ut universum humanum genus a peccati iugo, ac daemonis captivitate, et errorum tenebris, quibus pnmi parentis culpa iamdiu misere premebatur, in plenitudine temporum vindicaret, de coelesti sede descenclens , et a paterna gloria non recedens , mortalibus ex Immaculata Sanctissimaque Virgine Maria indutus exuviis doctrinam , ac vivendi disciplinan! e coelo d e latam manifestavit, eamdeinque tot admirandis operiEl Hijo Unigénito del Eterno Padre, por la excesiva caridad con que nos ha amado, para librar en la plenitud de los tiempos á todo el género humano del yugo del pecado, de la cautividad del demonio y de las tinieblas del error, que le oprimían tan miserablemente desde largo tiempo, bajando de su trono celestial sin salir de la gloria del Padre, y vestido de la naturaleza mortal de la Immaculada y Santísima Virgen Maria, ha revelado una doctrina y regla de vida traída del cielo, y la ha atestiguado con un sinnúmero de admirables

4

ACTAS Y DECRETOS

bus testatam fecit, ac semetipsum tradidit pro nobis oblationem et hostiam Deo in odorem suavitatis. Antequam vero, devicta morte, triumphans in coelum consessurus ad dexteram Patris conscenderet, misit Apostólos in mundum universum, ut praedicarent evanpreliuní omni creaturae, eisque potestatem dedit regendi Ecclesiam suo sanguine acquisitam, et constitutam, quae est columna et /irmamentum veritatis, ac coelestibus ditata thesauris tutum salutis iter, ac verae doctrinae lucem ómnibus populis ostendit, et instar navis in altum saeculi huñts ita natat, ut, pereunte mundo, omnes quos suscipit, servet illaesos [S. Max. Serm. XCIV). Ut autem éiusdem Ecclesiae régimen recte semper áteme ex ordine procederet, et omnis christianus populus' in una semper fide, doctrina, charitate et commumone persisteret, tum semetipsum perpetuo afí'uturum usque ad consummationem saeculi promisit, tum etiam

obras, y se ha entregado á sí mismo por nosotros, ofreciéndose á Dios como oblación y hostia en olor de suavidad. Pero, vencida la muerte, antes de subir triunfante al cielo, para sentarse á la diestra del Padre, envió sus Apóstoles al universo mundo, para que predicasen el Evangelio á toda criatura, y les dio la potestad de regir la Iglesia adquirida y constituida por su sangre: la cual Iglesia es columna y sosten de la verdad; y enriquecida de tesoros celestiales, enseña á todos los pueblos el camino seguro de salvación y la luz de la verdadera doctrina, flotando cual nave sobre la alta mar de este siglo, para guardar sanos y salvos á todos los que acoge, mientras el mundo perece (S. MÁXIMO, Sermón 94). Y para que el Gobierno de esta misma Iglesia obrase siempre con rectitud y orden, y todo el pueblo cristiano perseverase constante en unidad de fe, de doctrina, de caridad y comunión, no solo prometió asistir El mismo perpetuamente á la Iglesia hasta la consumación de los siglos; siuo que escogió además entre todos singular-

DEL CONCILIO VATICANO.

5

ex ómnibus unum selegit Petrum, quem Apostolorum Principem, suumqúe hic in terris Vicarium, Ecclesiaequé caput, fundamentum ac centrum constituit, ut cum ordi— nis et houoris gradu, tum praecipuae plenissiniaeque auctoritatis, potestatis, ac iurisdictionis amplitudine pasceret agnos et oves, confirmaret fratres, universamque regeret Ecclesiam, et esset coeli ianitor, ac ligandorum solvendorumque arbiter, mansura etiam in coelis iudiciorum suorum dcfmitione [S. Leo. Serm. II). Et quoniam E c clesiae unitas et integritas, eiusque régimen ab eodem Cliristo institutum perpetuo stabile permanere debet, ic— circo in Romanis rontificibus Petri successoribus, qui in hac eadem Romana Petri Cathedra sunt collocati, ipsissima suprema Petri in omnem Ecclesiam potestas, iurisdictio, primatus plenissime perseverat ac vi^et. Itaque Romani Pontifices omnem Dominicum gregem pascendi potestate et cura ab ipso Christo Domino in

mente á Pedro,, constituyéndole Príncipe de los Apóstoles, su Vicario sobre la tierra, cabeza, fundamento y centro de la Iglesia, para que por este puesto de orden y de honor, y sobre todo por la primacía y plenitud de la autoridad, del poder y de la jurisdicción, apacentase los corderos y las ovejas, confirmara á sus hermanos, rigiera á la Iglesia universal, y fuese él portero del cielo, el arbitro de lo que debe ser atado y desatado, cuya sentencia permanecerá en toda su fuerza en el cielo mismo (S. LEÓN. Serm. 2.°). Y porque la unidad y la integridad de la Iglesia y su régimen instituido por el mismo Cristo, deben permanecer perpetuamente estables; el mismo poder supremo de Pedro sobre toda la Iglesia, su jurisdicción y su primacia perseveran y continúan vigentes en toda su plenitud en los Romanos Pontifices, sucesores de Pedro colocados en esta su misma Cátedra Romana. Por eso los Romanos Pontífices, usando del poder y cuidado de apacentar toda la grey del Señor, cuyo

6

ACTAS Y DECRETOS

persona Beáti Petri divinitus síbi commissa utentes, nunquam intermiserunt omnes perferre labores, omnia susci-» pere consilia, ut a solis ortu usque ad occasum omnes populi, gentes, nationes evangelicam doctrinam agnoscerent, et in veritatis ac iustitiae viis ambulantes vitam assequerentur aeternam. Omnes autem norimt quibus indefessis curis iidem Romani Pontífices fidei depositum, Cíeri disciplinam, eiusque sanctam doctamque institutionem, ac matrimonii sanctitatem dignitatemque tutari, et christianam utriusque sexus iuventutis educationem quotidie magis promoveré, et populorum religionem, pietatem, morumque honestatem fovere, ac iustitiam defenderé, et ipsius civilis societatis tranquillitati, ordini, prosperitati, rationibus consulere studuennt. Ñeque omiserunt ipsi Pontífices, ubi opportunum• exi— stimarunt, in gravissimis praesertim temporum perturba-

cargo les ha sido confiado divinamente por el mismo Cristo en la persona del bienaventurado Pedro, nunca han cesado de soportar .todos los trabajos, ni de tomar todas las medidas, para que, desde donde sale, el sol hasta su ocaso, todos los pueblos, gentes y naciones conozcan la doctrina evangélica, y caminando pof la senda de la verdad y de la justicia, consigan la vida eterna. Y todos saben con qué incesante cuidado, los mismos Romanos Pontífices han vigilado, para conservar el depósito de la fe, la disciplina del clero y su santa y docta educación; para defender la santidad y dignidad del matrimonio; y para promover cada dia más la educación cristiana de la juventud de ambos sexos, fomentar en el seno de los pueblos la religión, la piedad y la honestidad de costumbres; para defender la j u s ticia, y contribuir por todos los medios á asegurar la tranquilidad, el orden y la prosperidad de la misma sociedad civil. Y no han omitido tampoco los Papas, cuando lo han creido oportuno, sobre lodo en las gravísimas perturba-

DEL CONCILIO VATICANO.

?

tionibus, ac sanctissimae nostrae religionis civilisque societatis calamitatibus generaba convocare Conciba, ut cum totius catholici orbis Episcopis, quos Spiritus Sanctusposuit regere Ecclesiam Dei, collatis consiliis, coniunctisque viribus ea omnia provide sapienterque constituerent, quae ad fidei potissimum dogmata definienda, ad grassantes errores proñigandos, ad catbolicam propugnandam, illustrandam et evoívendajii doctrinam, ad ecclesiasticam tuendam ac reparandam áreciplinam, ad corruptos populorum mores corrigendos possent conducere. Iam vero ómnibus compertum exploratumque est qua horribili tempestate nunc iactetur Ecclesia, et quibus quantisque malis civilis ipsa affligatur societas. Etenim ab acerrimis Dei hominumque hostibus catholica Ecclesia, eiusque salutaris doctrina,- et veneranda potestas, ac suprema hujus Apostqlicae Sedis auctoritas oppugnata, proculcata et sacra omnia, despecta, et ecclesiasüca bona dire-

ciones de los tiempos, y en las calamidades de nuestra santísima Religión y de la sociedad civil, convocar Concilios generales, con el fin de proveer y establecer sabiamente en unión con los Obispos de todo el orbe católico, á quienes el Espíritu Sanio instituyó para regir la Iglesia de Üios, mediante una deliberación y esfuerzo común, lodo cuanto pudiese conducir principalmente á definir los dogmas de fe, á destruir los errores dominantes, á defender, ilustrar y desarrollar la doctrina católica, á sostener y restablecer la disciplina eclesiástica, y corregir las costumbres corrompidas de los pueblos. Ahora, pues, conocida y sabida es de todos la horrible tempestad que combate hoy á la Iglesia, y cuan grandes males afligen á la misma sociedad civil. Porque los encarnizados enemigos de Dios y de los hombres atacan y conculcan la Iglesia católica y su doctrina saludable, su veneranda potestad y la autoridad suprema de esta Sede Apostólica; desprecian las cosas sagradas; dilapidan los bienes eclesiásticos; vejan de todas maneras

8

ACTAS Y DECRETOS

pta, ac Sacrorum Antistites, et spectatissimi viri divino ministerio addicti, hominesque catholicis sensibus praestantes modis ómnibus' divexati, et Religiosae Familiae extinctae, et impii omnis generis libri, ac pestiferae ephemerides, et multiformes pernitiosissimae sectae undique diffusae, et miserae iuventutis instituí io ubique fere a Clero amota, et quod peius est, non paucis in locis iniquitatis et erroris magistris commissa. Hinc^cum summo Nostro et bonorum omnium moerore , et ftunquam satis deplorando animarum damno ubique adeó propagata est impietas, morumque corruptio, et effrenata licentia, ac pravarum cumsque generis opinionum, omniumque vitiorum, et scelerum contagio, divinarum humanarumque legum violatio, ut non solum sanctissima nostra religio, verum etiam humana societas miserandum in modum perturbetur ac divexetur.

á los Obispos y á los hombres más venerables consagrados al ministerio divino y á las personas eminentes por sus sentimientos católicos; extinguen las Comunidades religiosas; y los libros impíos de toda clase y los periódicos pestíferos son esparcidos por todas partes, difundidas por donde quiera las sectas perniciosas de todo género-, y la enseñanza de la mísera juventud es arrancada en casi todas parles al clero, y, lo que es peor, encomendada en muchos parajes á maestros de error é iniquidad. De aquí han nacido con gran dolor Nuestro y de todos los buenos, y con daño de las almas, que nunca se deplorará bastante , la tan general propagación de la impiedad, la corrupción de las costumbres, la licencia desenfrenada y el contagio de opiniones perversas de todo género, de todos los vicios y crímenes, la violación de las leyes divinas y humanas; de manera que no sólo nuestra santísima religión, sino también la humana sociedad, están lastimosamente perturbadas y combatidas.

DEL CONCILIO VATICANO.

9

In tanta igitur calamitatum, qjiibus cor Nostrum obruitur, mole supremum Pastorale mmisterium Nobis divinitus commissum exigit, ut omnes Nostras magis magisque ex— eranius vires ad Écclesiae reparandas ruinas, ad universi Dominici gregis salutem curandam, ad exitiales eorum ímpetus conatusque reprimendos, qui ipsam Ecclesiam, si ñeri uncmam posset, et civilem societatem funditus evertere connituntur. Nos quidem, Deo auxiliante, vel ab ipso supremi Nostri Pontificatus exordio nunquaní pro gravissimi Nostri officii debito destitimus pluribus Nostris Con* sistorialibus Allocutionibus, et Apostolicis Litteris Nostram attollere vocem, ac Dei eiusque sanctae Écclesiae causam Nobis a Christo Domino concreditam ¿>mm studio constanter defenderé, atque huius Apostolicaáfeedis, et iustitiae veritatisque iura propugnare, et inimicorum hominum insidias detegere , errores falsasque doctrinas damnare, et

En tal cúmulo de calamidades que oprimen nuestro corazón, el supremo ministerio pastoral á Nos divinamente confiado Nos impone el deber de poner en acción cada vez más todas nuestras fuerzas para reparar las ruinas de la Iglesia, procurar la salvación de toda la grey del Señor, detener los perniciosos esfuerzos y rechazar la furia de los que se empeñan en destruir hasta sus fundamentos, si tal pudiera suceder, la iglesia misma y la sociedad civil. Nos en verdad con el auxilio divino, desde el principio mismo de Nuestro Sumo Pontificado, no hemos cesado jamás, por medio de. Nuestras Alocuciones consistoriales y Nuestras diversas Letras Apostólicas de levantar Nuestra voz y defender constantemente con todas nuestras fuerzas la cauea de Dios y de su santa Iglesia á Nos confiada por Nuestro Señor Jesucristo, y los derechos de esta Sede Apostólica, de la justicia y la verdad, de manifestar las asechanzas de los enemigos, de condenar los errores y las falsas doctrinas, de proscribir las sectas de la impiedad, y de .vigilar y proveer á la salvación de toda la grey del

10

ACTAS Y DECRETOS

impietatis sectas proscribere, ac universi Dominici gregis saluti advigilare et considere. Verum illustribus Praedecessorum Nostrorum vestigiis inhaerentes opportunum propterea esse existimavimus, in Genérale Concilium., quod íamdiu Nostris erat in votis, cogeré omnes Venerabiles Fratres totius catholici orbis Sacrorum Antistites, qui in sollicitudinis Nostrae partem vocati sunt. Qui cmidem Venerabiles Fratres singulari in catholicam Ecclesiam amore incensi, eximiaque erga Nos et Apostolicam lianc Sedem pietate et observantia spectati, ac de animarum salute anxii, et sapientia, doctrina, eruditione praestantes, et una Nobiscum tristissimam rei cum sacrae tum jautblicae conditionem máxime dolentes nihil antiquius hfflbont, quam sua Nobiscum communkare et conferre consilia, ac salutaria tot calamitatibus adhibere remedia. In OEcumenico enim hoc Concilio ea o mnia accuratissimo examine sunt perpendenda ac statuenda, quae liisce praesertim asperrimis temporibus ma-

Señor. Pero, siguiendo las huellas de Nuestros ilustres predecesores, hemos creido oportuno, por todo lo expuesto, reunir en un Concilio general, como lo deseábamos hace mucho tiempo, á todos Nuestros Venerables Hermanos los Prelados del orbe católico, que están llamados á participar de Nuestra solicitud. Inflamados estos Venerables Hermanos de ardiente amor por la Iglesia católica, esclarecidos por su insigne piedad y reve, rencia hacia Nos y hacia esta Sede Apostólica, ansiosos por la salvación de las almas, ilustres por su sabiduría, su doctrina y su ciencia, y juntamente con Nos en extremo afligidos por el tristísimo estado de la religión y de la sociedad civil; nada desean más vivamente que deliberar y poder comunicar con Nos, y aplicar á tantos males saludables remedios. Porque en este Concilio ecuménico se examinará y determinará con el mayor cuidado lo que conviene mejor en estos difíciles tiempos para la mayor gloria de Dios, integridad de la fé,

DEL CONCILIO VATICANO.

11

iorem Dei gloriam, et fidei integritatem» divinique cultus decorem, sempiternamque hominum salutem, et utriusque Cleri disciplinam, eiusque salutarem solidamque culturam, atque ecclesiasticarum legum observantiam, morumque emendationem, et christianam iuventutis institutionem, et communem omnium pacem et concordiam in primis re— spiciunt. Atque etiam intentissimo studio curandum est, u t , Deo bene iuvante, omnia ab Ecclesia et civili societate amoveantur mala, ut miseri errantes ad rectum veritatis, iustitiae, salutisque tramitem reducantur, ut vitiis erroribusque eliminatis, augusta nostra religio eiusque salutífera doctrina ubique terrarum reviviscat, et quotidie magis propagetur et dominetur; atque ita pietas, honestas, probitas, iustitia, chantas omnesque chnstianae virtutes cum máxima humanae societatis utilitate vigeant et efflorescant. Nemo enim inficiari unquam poterit, catholicae Ecclesiae eiusque doctrinae vim non solum aeternam

esplendor del culto divino, eterna salvación de los hombres, disciplina regular y secular, y ortodoxia y solidez de su instrucción, observancia de las leyes eclesiásticas, enmienda de las costumbres, educación cristiana de la juventud, y para la paz común y concordia universal. También se practicarán las más exquisitas diligencias para alejar, con la ayuda de Dios, lodo mal de la Iglesia y de la sociedad civil ; para volver al recto camino de la verdad, de la justicia y de la salvación á los desdichados que se han apartado de é l , y para que, reprimidos los vicios y desvanecidos los errores, nuestra augusta Religión y su doctrina saludable reviva en toda la tierra, se propague y domine más y más cada dia; se fortifiquen y florezcan la piedad, la honestidad, la probidad, la justicia, la caridad y todas las virtudes cristianas para bien de la sociedad humana. Porque la influencia de la Iglesia católica y de su doctrina, no sólo se refiere á la eterna salvación del hombre, sino

19

ACTAS Y DECRETOS

hominum salutem. spectare, verum etiam prodesse temporali populorum bono, eorumque verae prosperitati, ordini ac tranquillitati, et huinanarum quoque scientiaruin progressui ac soliditaíi. veluti sacrae ac profanae historiae anuales splendidissimis factis clare aperteque ostendunt, et constanter evidenterque demonstran!. Et quoniam Christus Dominus illis verbis Nos miriíice rocrcat, reficit et consolatar *ubi sunt diio reí tees congeeijati in nominé meo, ibi sum m medio eoettht» Math.,c. 18, t?. 20 1. ircirco dubitare non possuinus, quin Ipsein hoc Concilio N o bis in abundantia divinae suae gratiae praesto esse velit, quo ea omnia statuere possimus, quae ad maiorem E c cli-siae suae sanctae utihtatem quovis modo pertinent. Ferventissimis igitur ad Deum luminum Patrem in humilitate cordis Nostri dies noctesque íusis precibus, hoc Concilium omnino cogendum esse censuimus. Quamobrem Dei ipsius omnipotentis Patris, et Filii, et

también, y nadie podrá negarlo, contribuye al bien temporal de los pueblos, á su verdadera prosperidad, orden y tranquilidad, y no menos al progreso y solidez de las ciencias humanas, como lo prueban clara y manifiestamente los hechos más brillantes de la historia sagrada y profana. Y pues que Jesucristo Nuestro Señor nos anima, conforta y consuela con aquellas palabras: *AIU donde estuvieren dos ó tres congregados en mi nombre, allí estoy yo en medio de ellos» (Mat. c. 18. v. 20.), no podemos dudar que se dignará asistirnos con la abundancia de su gracia divina en este Concilio, para que podamos disponer todas las cosas, de manera que conduzcan á la mayor utilidad de su Sania Iglesia. Hemos creído, pues, de toda necesidad reunirle, después de haber dirigido á Dios, autor y padre de las luces, durante dias y noches, las más fervorosas y humildes oraciones. Confiados, pues, y apoyados en la autoridad del mismo Dios omnipotente Padre, Hijo, y Espíritu Santo y de sus

DEL CONCILIO VATICANO.

IS

Spiritus Sancti, ac beatorum eius Apostolorum Petri et Pauli auctoritate, aua .Nos quoque ín terris fungimur, "freti et innixi, de Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium consilio i -u sacrura OEcumenicum Le Concilium in hac alma Urbe Nostra Roma futuro anuo millesimo octingentesimo sexagésimo nono in Basílica Vaticana habendum, ac die octava mensis decenibris Immaculatae Deiparae Virginis Mariae Conceptioai sacra incipiendum, prosequendum, ac, Domino adiuvante, ad ipsius gloriain, ad universi Christiani populi salutem absolveiiduní et perficiendam, hisce Litteris indicimus, annuntiamus, convocamus et statuimus. Ac proihde vo— lumus, iubemus, ornnes ex ómnibus locis tam Venerabiles Fratres Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos, quam Dilectos Filies Abbates, omnesque alios, quibus jure, aut privilegio in Conciliis geueralibus residendi. et sententias in eis dicendi facta est potestas, ad hoc OEcumenicum

bienavenlurados Apóstoles Pedro y Pablo, autoridad que ejercemos Nos mismo en la lierra; después de haber tomado consejo y recibido el asentimiento de nuestros Venerables Hermanos los Cardenales de la Santa Iglesia Romana; Nos ordenamos, anunciamos, convocamos y determinamos por las presentes Letras la celebración de un .sagrado Concilio ecuménico y general en Nuestra Santa ciudad de Roma y en ia Basílica del Vaticano; el cual Concilio empezará el 8 de diciembre del año próximo venidero 1809, festividad de la Concepción de la Inmaculada Virgen María, Madre de Dios, para ser continuado y conducido hasta su fin con ayuda del Señor, para gloria suya y salud de todo el pueblo cristiano. Y por lo tanto, queremos y mandamos que todos Nuestros Venerables Hermanos de todos los lugares de la tierra, tanto Patriarcas, Arzobispos y Obispos, como nuestros amados hijos los Abades , y aquellos á quienes por derecho ó privilegio se ha dado potestad de asistir á los Concilios generales, y de exponer en ellos su dictamen,

*

14

ACTAS Y DECRETOS

Concilium a Nobis indictum venire deberé ; requirentes, hortantes, admonentes, ac nihilojmñus eis vi iurisiurandi, quod Nobis, et huic Sanctae Sedi praestiterunt, ac sanctae obedientiae virtute, et sub poenis iure aut consue— tudine in celebrationibus Conciliorum adversus non accedentes ferri et proponi solitis, mandantes arcteque praecipientes, ut ipsimet, nisi forte iusto detineantur impedimento, quod tamen per legítimos procuratores Synodo probare debebunt, Sacro huic Concilio omnino adesse et interesse teneantur. In eam autem spem erigimur fore, ut Deus, in cuius manu sunt hominum corda, Nostris votis propitius a n nuens innefíabili sua misericordia et gratia efficiat, ut omnes supremi omnium populorum Principes et Moderatores. praesertim catholici, (juotidie magis noscentes máxima bona in humanam societatem ex catholica Eccleeia redundare, ipsamque firmissimum esse Imperiorum R e -

vengan á este Concilio ecuménico por Nos convocado, requiriéndolos, exhortándolos y amonestándolos, á fin de que se presenten y asistan en persona, bien sea en virtud del juramento que han prestado á Nos y á esta Santa Sede, bien en virtud de la santa obediencia,, y bajólas penas de derecho y costumbre decretadas y aplicadas á cualquiera que no concurra á esta convocación; á menos que no esté retenido por justo impedimento, Jo cual debe hacer constar ante el Sínodo por medio de procuradores legítimos. Abrigamos la esperanza de que Dios, en cuya mano están los corazones de los hombres, mostrándose propicio á nuestros votos, por su inefable misericordia y por su gracia, hará que todos los Príncipes supremos de los pueblos, y en particular los Soberanos católicos, apreciando cada vez más los grandes beneficios, que emanan de la Iglesia católica en favor déla sociedad humana, y r e conociendo que esta Iglesia es el más sólido fundamento de los imperios y de los reinos, no sólo no impedirán á

DEL CONCILIO VATICANO.

15

gnorumque fundamentum, non solum minime impediant, quominus Venerabiles Fratres Sacrorum Antistites, aliique omnes supra commemorati ad hoc Concilium veniant, verum etiam ipsis libenter faveant opemque ferant, et studiosissime, uti decet catholicos Principes, iis cooperentur, quae in maiorem Dei gloriain, eiusdemque Concilii bo— num cederé queant. Ut vero Nostrae hae Litterae, et quae in eis continentur ad notitiam omnium , quorum oportet, perveniant, nevé quis illorum ignorantiae excusationem praetendat, cum praesertim etiam non ad omnes eos, qmbus nominatim illae essent intimandae, tutus forsitan pateat accessus, volumus et mandamus, ut in Patriarchalibus Basilicis Lateranensi, Vaticana et Liberiana, cum ibi multitudo populi ad audiendam rem divinam congregan sólita est, palam clara voce per Curiae Nostrae cursores, aut aliquos públicos notarios legantur, lectaeque in valvis dictarum Eccle-

nuestros Venerables Hermanos los Obispos y demás personas eclesiásticas arriba designadas que acudan- á este Concilio; sino que los favorecerán y auxiliarán gustosos como corresponde á Príncipes católicos, y cooperarán con ellos á todo cuanto pueda contribuir á la mayor gloria de Dios y bien del Concilio. Y á fin de que estas nuestras presentes Letras y el contenido de las mismas llegue á conocimiento de todos aquellos á quienes corresponde, y para que nadie pueda excusar su ignorancia, en iazon sobre todo de que no siempre están expeditas las vias para hacerlas notificar singularmente á cada uno de aquellos á quienes se dirigen; queremos y ordenamos que sean leídas públicamente y en alta voz por los Nuncios de Nuestra Curia Apostólica ó por notarios públicos en las Basílicas patriarcales de Letran, del Vaticano y en la Liberiana á la hora en que la muchedumbre de fieles se congrega para asistir á los divinos oficios, y después de esta lectura que estas Nuestras Letras se fijen en las puertas de las

16

ACTAS Y DECRETOS

siarum, itemque Cancellariae Apostolicae portis, et Campi Florae sólito loco, et in alus consuetis locis affigantur, ubi ad lectionem et íiotitiam cunctorum aliquandiu expositae pendeant, cumque inde amovebuntur, earum nihilominus exempla in eisdem locis remaneant afñxa. Nos enim per huiusmodi lectionem, publicationem affixionemque, omnes et quoscumque, quos praedictae Nostrae Litterae comprehendunt, post spatium duorum mensium a die Litterarum publicationis et affixionis ita volumus obligatos esse et adstrictos, ac si ipsismet illae coram lectae et intimatae essent, transumptis quidem earum, quae manu p u blici notarii scripta aut subscripta, et sigillo personae alicuius ecclesiasticae in dignitate constitutae munita fuerint, ut lides certa, et indubitata habeatur, mandamus ac d e cernimus. Nulli ergo omnino aominum liceat hanc paginam Nos-

referidas Iglesias, en las de la Cancillería apostólica, en el Campo de Flora, y en los demás parajes de costumbre, donde permanecerán expuestas por algún tiempo, á fin de que todo el mundo .pueda leerlas y tener conocimiento de ellas, y cuando se las quite de allí, queremos que" queden sin embargo ejemplares fijos en estos mismos parajes. Porque es nuestra voluntad que por la lectura, publicación y fijación de estas Nuestras Letras, todos y cada uno de los que en ellas están comprendidos se consideren obligados y compelidos después de ¿Jos meses de plazo, á contar desde el momento de la lectura, publicación y fijación de dichas Letras, lo mismo que si estas Letras les hubiesen sido notificadas personalmente y leídas á su presencia. Queremos y ordenamos también que se considere como título auténtico é indubitable cualquier extracto de estas mismas Letras, escrito por mano de notario público ó firmado por él y autorizado con el sello de un dignatario eclesiástico. A nadie sea permitido infringir estas Nuestras pre-

DEL CONCILIO VATICANO.

17

trae indictionis, aimuntiationis, convocationis, statuti, decreti, niandati, praecepti, et obsecrationis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumpserit, indignationem Omnipotentis Dei, ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incur— surum. Datum Romae apud Sanctum Petrum anno Incarnationis Dominicae millesimo octingentesimo sexagésimo o ctayo tertio kalendas Iulias. Pontificatus nostri Anuo Vicesimotertio. f EGO PIVS Catholicae Ecclesiae Episcopus. Loco f Sig-ni (Soquuntur subscriptiones Eminentissimorum Cardinalium Curiae adstantium.)

M. CAED. MATTEI, Pro-Datarius, Loco f Plumbi. Reg. in SecretariaBrevium. N. CAED. PAEACCIANI CLAEELLI,

Visa de Curia D. Bruti I. Cugnonius. sentes letras de indicción, anuncio, convocación, estatuto, decreto, mandato, precepto y ruego, ú oponerse á ellas con temeraria audacia. Y si alguno osare hacerlo, tenga entendido que incurre en la indignación de Dios Omnipotente y de sus bienaventurados Apóstoles, Pedro y Pablo. ..' Dado en San Pedro de Roma el. año de la Encarnación del Señor, mil ochocientos sesenta y ocho, tercer dia antes de las calendas de julio (29 de junio,) año vigésimo tercero de Nuestro Pontificado. YO PIÓ Obispo de la Iglesia Católica.

18

ACTAS Y DECRETOS

SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI

LITTERAE APOSTOLICAE AD

OMNES

EPISCOPOS ECCLESIARUM RITUS ORIENTALIS COMMUNIONEM CUM APOSTÓLICA SEDE NON HABENTES.

PIUS P P . IX. Arcano Divinae Providentiae consilio, licet sine ullis meritis Nostris, in hac sublimi Cathedra haeredes Beatissimi Apostolorum Principis constituti, qui jitxta praerogativafn, sibi a Deo concessam firma et soíidissima pe-* tra est, super quam Salvator Ecclesiam aedificavit [S. Greg. Nyssen. Laudatio altera S. Steph. Protomart. ap. Galiana. VI, 600.), impositi Nobis oneris soilicitudine urgente, ad eos omnes in qualibet terrarum Orbis regione

Constituidos por secreto designio de la Divina Providencia, aunque sin ningún mérito de nuestra parte, en esta Cátedra sublime, heredero del bienaventurado Príncipe de los Apóstoles, que es, según la prerogativa que le ha sido conferida por Dios , la piedra firme y solidísima sobre la cual el Salvador ha edificado la Iglesia, é instados vivamente por la solicitud del cargo que nos ha sido impuesto, ardientemente anhelamos y Nos esforzamos por extender nuestros cuidados á todos cuan-

DEL CONCILIO VATICANO.

19

degentes, qui christiano nomine censentur, curas Nostras extendere, omnesque ad paternae charitatis amplexus excitare vehementissime cupimus et conamur. Nec vero nbsque graVi animae Nostrae periculo partem ullam christiani populi negligere possumus, qui pretiosissimo Salvatoris Nostri sanguine redemptus, et sacris baptismi aquis in Dominicum gregem adlectus, omnem sibi vigilantiam Nostram jure deposcit. Itaque cum in omnium procurandam salutem, qui Christum Iesum agnoscunt et adorant, studia omnia, cogitationesque Nostras indesinenter con— ferré debeamus, oculos Nostros ac paternum animum ad istas convertimus Ecclesias, quae olim unitatis vinculo cum hac Apostólica Sede conglutinatae tanta sanctitatis caelestisque doctrinae laude ñorebant, uberesque divinae gloriae et animarum salutis fructus edebant, nunc vero per nefarias illius artes ac machinationes, qui primum

tos llevan el nombre de cristianos, cualquiera que sea la comarca del mundo en que habiten, invitando á todos á recibir los abrazos de nuestra caridad paternal. Y ciertamente no podemos sin grave peligro de Nuestra alma descuidar á ninguna porción del pueblo cristiano, que ha sido rescatado por la preciosísima sangre de nuestro Salvador, y que por las sagradas aguas del bautismo ha entrado á formar parte del rebaño del Señor, y tiene por lo tanto derecho á toda Nuestra vigilancia. Esta es la razón por la cual, debiendo como debemos aplicar toda Nuestra solicitud y Nuestros pensamientos todos á procurar incesantemente la salvación de cuantos reconozcan y adoren á Jesucristo, volvemos Nuestras miradas y Nuestro corazón paternal hacia aquellas iglesias, que estrechamente unidas en otro tiempo á esta Sede Apostólica por el vínculo de la unidad, brillaban tan gloriosamente por la santidad ,y la celestial doctrina, y producían copiosos frutos para la gloria de Dios y salvación de las almas; y que ahora, á consecuencia de los criminales artificios y de las maquina-

20

ACTAS Y DECRETOS

schisma excitavit in coelo, a communione Sanctae Romanae Ecclesiae, quae toto orbe diffusa est, seiunctae ac divisae cum summo nostro moerore existunt. Hac sane de causa iam ab ipso Supremi Nostri P o n - . tificatus exordio Vobis pacis charitatisque verba toto cordis affectu loquuti sumus. [Epist. ad Orient. In suprema, die 6 Ianuarii an. 1848.) Etsi vero haec Nostra verba optatissimum minime obtinuerint exitum, tainen nun— quam Nos deseruit spes fore ut humiles aeque ac ferventes Nostras preces propitius exaudiré dignetur clementissimus ac benignissimus salutis pacisque Auctor, qui operatus est in medio terrae salutem, qaique oriens ex alto pacem sibi aeceptam et ab ómnibus acceptandam evidenter ostendens, eam in ortu suo Angelormn ministerio bonae voluntatis hominibus nunciavit, et inter homines conversatus verbo docuit, praedicavit exemplo. [Epist. B. Greg. X ad Micliaéíem Palaeologum Graec. Impcr. die 24 Octobris anno 1272.) ciones de aquel, que primero excitó el cisma en el cielo, permanecen, con gran dolor Nuestro, alejadas y separadas de la comunión de la Santa Iglesia Romana, que está difundida en todo el universo. Por esto, desde los primeros dias de Nuestro advenimiento al Pontificado Supremo, os hemos dirigido con todo el afecto de Nuestro corazón palabras de paz y caridad. Y aunque estas palabras no hayan obtenido el éxito que Nos tan vivamente deseábamos, jamás hemos perdido la esperanza de que Nuestras humildes y fervientes súplicas serán favorablemente oidas por el Autor clementísimo y benignísimo de la salud y de la paz, que ha obrado la salud en medio de la tierra, y que descendiendo de lo alto y manifestando an todo su esplendor la paz que ama, y que quiere que sea de todos amada, la ha auunciado en su nacimiento por ministerio de los ángeles á los hombres de buena voluntad; y al habitar entre ellos, la ha ensenado con su palabra, 'y la ha predicado con su ejemplo.

DEL CONCILIO VATICANO.

21

Iam vero cum nuper de Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Carainalium consilio oecumenicam Sy— nodum futuro anno Romae celebrandam, ac die octavo mensis Decembris Immaculatae Deiparae Virginis Mariae Conceptioni sacro incipiendam indixerimus et convocaverimus, vocem nostram ad vos rursus dirigimus, et maiore, qua possumus, animi Nostri contentione Vos obsecramus, monemus et obtestamur, ut ad eamdem generalem Synodum convenire velitis , quemadmodum Maiores Ves— tri convenerunt ad Concilium Lugdunense II. a recol. mem. B. Gregorio X. Praedecessore Nostro habitum, et ad Florentinum Concilium a fel. record. Eugenio IV. item Décessore Nostro celebratum; ut dilectionis antiquae legibus renovatis, et Patrum pace coelesti illo ac salutari Christi dono quod tempore exaruit, ad vigorem iterum revocata (Epist. LXX. al. CCXX. S. Basüii Magni ad S. Damasum Papam), post longam moeroris nebulam et

Y como ha poco tiempo que con consejo de nuestros Venerables Hermanos los Cardenales de la Santa Iglesia Rom'ana, hemos anunciado y convocado un Concilio .ecuménico, que ha de celebrarse en Roma el año próximo venidero, y ha de comenzar el dia 8 del . mes de Diciembre consagrado á la Inmaculada Concepción de la Bienaventurada Virgen Maria, Madre de Dios; os dirigimos una vez más Nuestra voz, y con todas las fuerzas de Nuestra alma os suplicamos, amonestamos y conjuramos, para que vengáis á este mismo Concilio, de la misma manera que vuestros antepasados acudieron al segundo Concilio de León celebrado por nuestro predecesor el bienaventurado Gregorio X, de gloriosa memoria, y al Concilio de Florencia, convocado por nuestro predecesor Eugenio IV, de feliz recordación, á fin de que r e novadas las leyes de nuestra antigua estimación, y r e cobrando su vigor la paz de nuestros padres, don celestial y saludable de Jesucristo, que el tiempo ha secado; brille á los ojos de todos tras una larga noche

22

ACTAS Y DECRETOS

dissidii diuturn'i atram ingratamque caliginem serenum omnibus unionis optatae iubar illucescat. [Defín. S. oecum. Synodi Florent. in Bulla Eugenii IV. Laetentur Caeli). Atque hic sit iucundissimus benedictionis fructus, quo Christus Iesus nostrum omnium Dominus et Redemptor immaculatam ac dilectissimam Sponsam suam catholicam Ecclesiam' consoletur, eiusque temperet et abstergat l a crymas in hac asperitate temporum, ut, omni divisione penitus sublata, voces antea discrepantes perfecta spiritus unanimitate collaudent Deum, qui non vult schismata esse in nobis, sed ut idem omnes dicamus et sentiamus Apostoli voce praecepit; immortalesque misericordiarum Patri semper agantur gratiae ab ómnibus Sanctis súis, ac praesertim a gloriosissimis illis Ecclesiarum Orientalium antiquis Patribus et Doctoribus, cum de coelo prospiciant instauratam ac redintegratam cum hac Apostólica Sede catholicae veritatis et unitatis centro coniunctionem, quam

de aflicción, y tras negras tinieblas de una división prolongada, la apacible estrella de la deseada unión. Sea este el fruto gratísimo de bendición, con el cual Jesucristo, Señor y Redentor de todos nosotros, consuele en estos desventurados tiempos á su Inmaculada y carísima Esposa la Iglesia Católica, modere y enjugue sus lágrimas, y borrada euteramente toda división, Jas voces antes discordes se empleen en alabar con perfecta unanimidad de espíritu á Dios, que no quiere que haya cismas entre nosotros, y que nos ha ordenado por boca del Apóstol no tener más que un mismo lenguaje y un mi?mo sentir; y asi sean tributadas inmortales a c ciones de gracias al Padre de las misericordias por todos sus santos, y principalmente por aquellos gloriosísimos y antiguos Padres y Doctores de las Iglesias orientales, cuando de lo alto del cielo vean restaurada y restablecida la unión con esta Sede Apostólica, centro de la verdad católica y de la unidad: unión por la cual ellos han trabajado con tanto ardor y con infati-

DEL CONCILIO VATICANO.

23

ipsi in terris viventes ómnibus studiis atque indefessis laboribus fovere et magis in dies promoveré tum doctrina, tum exemplo curarunt, diffusa in eorum cordibus per Spiritum Sanctum charitate Illius, qui médium maceriae parietem solvit, ac per Sanguinem suum omnia conciliavit et pacavit, qui signum discipulorum suorum in unitate esse voluit, et cuius Oratio ad Patrem porrecta est: Rogo ut omnes unum sint, sicut et Nos unum sumus. Datum Romae apud S. Petrum die VIII Septembris auno MDCCCLXVlñ. Pontificatus Nostri Anno Vicesimotertio.

PIUS PAPA

IX.

gable celo, promoviéndola con su doctrina y con su ejemplo durante su vida terrenal; porque el Espíritu Santo habia derramado en sus corazones la caridad de Aquel, que ha derribado el muro de separación, que todo lo ha reconciliado y pacificado con su sangre, que ha querido que la unidad fuese el signo por el que se reconociesen sus discípulos, y que ha dirigido á su Padre esta oración: Yo ruego que todos sean una cosa, como nosotros somos también una cosa. Dado en Roma en San Pedro el 8 de Setiembre de 1868, y de nuestro Pontificado el vigésimo tercio, PIÓ PAPA IX.

24

ACTAS Y DECRETOS

SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI

PAPAE IX. L I T T E R A E APOSTOLICAE AD OMNES PROTESTANTES, ALIOSQUE ACATHOLICOS.

PlUS P P . IX. Jam vos omnes noveritis, Nos licet immerentes ad hanc Petri Cathedraní evectos, et iccirco supremo universae catholicae Ecclesiae regimini et curae ao ipso Christo Domino Nobis divinitus commissae praepositos, opportunum existimasse, omnes Venerabiles Fratres totius orbis E p i scopos apud Nos vocare, et in OEcumenicum Concilium futuro anno concelebrandum coceré, ut'cum eisdem V e ñerabilibus Fratribus in solicituoinis Nostrae partem v o catis ea omnia consilia suscipere possimus, quae magis opportuna ac necessaria sint, tum ad dissipandas tot pe-

Sabreis ya todos vosotros, que elevados, aunque sin merecerlo, á esta Cátedra de Pedro, y encargados por lo tanto del gobierno supremo de toda la Iglesia Católica y de la misión que nuestro Señor Jesucristo mismo divinamente Nos ha confiado, hemos creido oportuno convocar á todos nuestros Venerables Hermanos los Obispos.de todo el mundo, á un Concilio ecuménico que debe celebrarse el año próximo, para poder, en unión de estos Venerables Hermanos, llamados á compartir nuestros cuidados, tomar todas las medidas oportunas y necesarias,

DEL CONCILIO VATICANO.

25"

stiferorum errorum tenebras, qui curn summo animarum damno ubique in dies dominantur et debacchantur, túm ad quotidie magis consütuendum et amplificandum in christianis populis vigilantiae Nostrae concreditis verae fidei, iustitiae, veraeque Dei pacis regnum. Ac vehementer confisi arctissimo et amantissimo coniunctionis foeder e , quo Nobis et Apostolicae huic Sedi iidem Venerabiles Fratres mirifice obstricti sunt, qui nunquam intermiserunt omni supremi Nostri Pontificatus tempore splendidissima erga Nos, et eamdem Sedem fidei, amoris et observantiae testimonia praebere, ea profecto spe nitimur fore, ut veluti praeteritis saeculis alia generalia Concilia, ita etiam praesenti saeculo Concilium hoc OEcumenicum a Nobis indictum uberes, laetissimosque, divina adspirante gratia, fructus emittat pro maiore Dei gloria, ac sempiterna hominum salute. Itaque in hanc spem erécti, ac Domini Nostri Iesu

ya para disipar las tinieblas de tantos mortales errores, que diariamente se levantan y derraman por todas partes con gran daño de las almas; ya para aGimar y propagar más y más en los pueblos cristianos confiados á Nuestra vigilancia, el reino de la verdadera fe, de la justicia y de la verdadera paz de Dios. Y muy confiados en esta unión tan estrecha y afectuosa, con que están adheridos de una manera admirable á Nos y á nuestra Sede apostólica estos mismos Venerables Hermanos, que no han cesado jamás, durante todo nuestro pontificado, de dar los más brillantes testimonios de fidelidad, de amor y de deferencia á Nos y á la Santa Sede, tenemos la firme esperanza de que con el auxilio de la divina gracia, este Concilio ecuménico, convocado por Nos, producirá en el siglo presente, como en los pasa* dos los otros Concilios generales, los frutos más abundantes y satisfactorios para la mayor gloria de Dios y salvación eterna de los hombres. Animados, pues, con esta esperanza, y excitados y

2C,

ACTAS Y DECRETOS

Christi, qui pro universi humani generis salute tradidit animam suam, cháritate excitati et compulsi, haud possumus, quin futuri Concilii occasione eos omnes Apostolicis ac paternis Nostris verbis alloquamur, qui etiamsi eumdem Christum Iesum veluti Redemptorem agnoscant, et in christiano nomine glorientur, tamen veram Christi fidem haud profitentur, ñeque catholicae Ecclesiae communionem sequuntur. A-tque id agimus, ut omni studio.et cháritate eos vel máxime moneamus, exhortemur et obsecrémus, ut serio considerare et animadvertere velint, num ipsi viam ab eodem Christo Domino praescriptam sectentur, quae ad aeternam perducit salutem. Et quidem nenio inficiari ac dubitare potest, ipsum Christum I e sum, ut humanis ómnibus generationibus redemptionis suae fructus appliearet, suam hic in terris supra Petrum u n i cam aediñcasse Ecclesiam, id est, unam, sanctam, catholicam, apostolicam, eique necessariam omnem contulisse potestatem, ut integrum inviolatumque custodiretur fidei

obligados por la caridad de nuestro Señor Jesucristo, que dio su vida por la salvación de todo el género humano, no podemos menos de dirigir, con ocasión del próximo Concilio, Nuestra voz apostólica y paternal á todos los que, reconociendo á Jesucristo por su Redentor y gloriándose con el nombre de cristianos, no profesan sin embargo la verdadera fé de Jesucristo, ni están en comunión con la Iglesia católica. Y así procuramos amonestarlos, exhortarlos y conjurarlos con todo nuestro celo y caridad, á que consideren y examinen seriamente, si siguen el camino prescrito por Nuestro Señor Jesucristo para conseguir la salvación eterna. Y en verdad, nadie puede negar ni dudar que el mismo Jesucristo, para aplicar á todas las generaciones h u manas los frutos de su redención, estableció en la tierra sobre Pedro, una sola y única Iglesia, que es una, santa, católica y apostólica, y que le dio todo el poder n e cesario para que el depósito de la fe se conservase ín-

DEL CONCILIO VATICANO.

27

depositum, ac eadem fides ómnibus populis, gentibus, nationibus traderetur, ut per baptisma omnes in mysticüm suum corpus cooptarentur nomines, et in ipsis semper servaretur, ac perficeretur illa nova vita gratiae, sme qua nemo potest unquam aeternam mereri et assequi vitam, utque eadem Ecclesia, quae mysticüm suum constituit corpus in sua propria natura semper stabilis et i m mota usque ad consummationem saeculi permaneret, vigeret, et ómnibus filiis suis omnia salutis praesidia suppeditaret. Nunc vero qui accurate consideret, ac meditetur conditionem , in qua versantur variae et inter se discrepantes religiosae societates seiunctae a catbolica E c clesia, quae a Christo Domino, eiusque Apostolis sine intermissione per legítimos sacros suos Pastores semper exercuit, et in praesentia etiam exercet divinam potestatem sibi ab ipso Domino traditam, vel facile sibi persuadere débebit., ñeque aliquam peculiarem, ñeque omnes si-

tegro é inmaculado, y para que esta misma fe se comunicara á todos los pueblos, gentes y' naciones, y por el bautismo todos los hombres fueran unidos á su cuerpo místico; y esta nueva vida de la gracia, sin la cual nadie puede merecer ni conseguir jamás la vida eterna, se conservara y creciera siempre entre ellos; y para que esta misma Iglesia que conslituye su cuerpo místico, en su propia naturaleza permaneciera siempre firme, inmutable y llena de vigor hasta la consumación de los siglos, y suministrara á todos sus hijos los auxilios necesarios para la salvación. Empero, el que ahora considere y estudie atentamente la situación en que se encuentran las varias é incoherentes sociedades religiosas, separadas de la Iglesia católica* la cual desde Nuestro Señor Jesucristo y sus Apóstoles ha ejercido siempre y sin interrupción, y ejerce todavia por sus legítimos Pastores el divino poder que el mismo Señor le dio; se convencerá fácilmente de que ninguna otra sociedad particular, ni todas juntas reuni-

28

ACTAS Y DECRETOS

muí coniunctas ex eisdem soeietatibus ullo modo constituére, et esse illam unam et catholicaní Ecclesiam, quam Christus Dominus aedificavit, constituit, et esse voluit, ñeque membrum aut partem eiusdem Ecclesiae ullo modo dici po?se, quandoquidem sunt a catholica unitate vi> sibiliter divisae. Cum enim eiusmodi societates careant viva illa, et a Deo constituta auctoritate , quae nomines res fidei, morumque disciplinam praesertini docet, eosque dirigit ac moderatur in ns omnious, quae ad aeternam salutem pertinent, tum societates ipsae in suis doctrinis continenter variarunt, et haec mobilitas, ac instabilitas apud easdem societates nunquam cessat. Quisque vel facile intelligit, et clare aperteque noscit, id vel máxime adversan Ecclesiae a Cliristo Domino institutae, in qua veritas semper stabilis, nullique unomam immutationi obnoxia persistere debet, veluti depositum eidem Ecclesiae traditum integerrime custodiendum, pro cujus custodia

das, constituyen ni son en manera alguna esta Iglesia una y universal, que Cristo Nuestro Señor estableció, constituyó y quiso que existiera; y de que ninguna de ellas puede considerarse tampoco, como miembro ó parte de esta misma Iglesia, pues que están visiblemente separadas de la unidad católica. Porque careciendo las tales sociedades de esta autoridad viva y divinamente constituida, que enseña á los hombres las verdades de la fe y !a regla de las costumbres, y que los dirige y conduce en todo lo que se refiere á la salvación eterna; y habiendo variado constantemente en sus doctrinas, sin cesar nunca en ellas esta movilidad é instabilidad; cualquiera puede entender y comprender claramente que todo esto dista mucho de parecerse á la Iglesia establecida por Nuestro Señor Jesucristo, en la cual la verdad es siempre la misma, sin estar expuesta jamás á cambio alguno, como un depósito confiado á esta misma Iglesia para ser guardado perfectamente intacto, y para cuya guarda le han sido prometidas la asistencia y socorro del Espíritu Santo.

DEL CONCILIO VATICANO.

29

Spiritus Sancti praesentia, auxiliumque ipsi Ecclesiae fuit perpetuo promissum. Nem.0 autem ignorat, ex hisce doctrinaruin, et opinionum dissidiis socialia quoque oriri schismata, atque ex his originem habere innumerabiles communiones et sectas, quae cum summo christianae, civilisque reipublicae damno magis in dies propagantur. Enimvero quicumque religionem veluti humanae societatis fundamentum cognoscit, non poterit non agnoscere, et fateri quantam in civilem societatem vim. eiusmodi principiorum ac religiosarum societatum inter se pugnantium divisio ac discrepantia exercuerit, et quam vehementer negatio auctoritatis a Deo constitutae ad humani. intellectus persuasiones regendas, atque ad hominum tuna in privata, tum in sociali vita actiones dirigendas excitaverit, promoverit et aluerit hos infelicissimos rerum ac temporum motus et perturbationes, quibus omnes fere populi miserandum in modum agitantur et affliguntur. Quamobrem ii omnes, qui Ecclesiae catholicae unitatem et veritatem non tenent (S. August. Ep. LXI. al. CCXXIL), occasionem amplectantur huius Concilii, quo

Y nadie ignora por otra parte que de estas disidencias de doctrinas y opiniones nacen divisiones sociales, y de aquí las innumerables comuniones y sectas, que se propagan cada vez más, con grandísimo detrimento de la sociedad religiosa y civil. Y en efecto el que conoce que la religión es el fundamento de la sociedad humana, no podrá desconocer y negar la acción que ejercen en la sociedad civil está división de principios, esta oposición y esta lucha de sociedades religiosas entre sí, y cuan fuertemente la negación de la autoridad establecida por Dios para regir las creencias del espíritu humano y dirigir las a c ciones del hombre, así en su vida privada como en su vida social, ha influido e í los cambios deplorables de las cosas y de los tiempos, y en las perturbaciones que agitan y afligen hoy á casi todos los pueblos. Aprovechen, pues, lodos los que no poseen la unidad y la verdad de la Iglesia católica, la ocasión de este Conci-

30

ACTAS Y DECRETOS

Ecclesia Catholica, cui eorum Maiores adscripti erant, novum intimae unitatis et inexpugnabilis vitalis sui roboris exhibet argumentum, ac inaigentiis eorum cordis respondentes ab eo statu se eripere studeant, in quo de sua propria salute securi esse non possunt. Nec desinant ferventissimas miserationum Domino offerre preces, ut divisionis murum disiiciat, errorum caliginem depellat, eosque ad sinum sanctae Matris Ecclesiae reducat, in qua eorum Maiores salutaria vitae pascua habuere, et in qua solum integra Christi Iesu doctrina servatur, traditur et coelestis gratiae dispensantur mysteria. Nos quidem cum ex supremí Apostolici Nostri ministerii officio Nobis ab ipso Christo Domino commisso omnes boni pastoris partes studiosissime explere, et omnes imiversi terrarum orbis homines paterna cnaritate prosequi et amplecti debeamus, tum has Nostras ad omnes christianos a Nobis seiunctos Litteras damus, quibus eos

lio, en que la misma Iglesia católica, á la cual pertenecían sus padres, da una nueva prueba de su estrecha unidad y de su invencible vitalidad; y satisfaciendo las necesidades de su corazón, esfuércense por salir de ese estado, en el cual no pueden estar seguros de su propia salvación. Y no cesen de dirigir las más fervientes oraciones al Dios de las misericordias, á fin de que rompa el muro de división, disipe las tinieblas del error, y los reduzca al seno de la Santa Madre Iglesia, en la cual sus padres encontraron la saludable fuente de la vida, y en la cual únicamente se conserva y se trasmite íntegra la doctrina de Jesucristo, y se dispensan los misterios de la gFacia celestial. Nos, pues, á quien el mismo Cristo Nuestro Señor ha confiado el cargo del sumo ministerio apostólico, y que debemos por consiguiente, cumplir con el mayor celo todas las funciones de un buen pastor, y amar con amor paternal y estrechar en nuestra caridad á todos los hombres esparcidos por la tierra-, dirigimos estas Letras á todos los cristianos separados de Nos, y con el mayor

DEL CONCILIO VATICANO.

31

etiam atque etiam hortamur et obsecramus, ut ad unicuin Christi ovile rediré festinent; quandoquidem eorum in Christo Iesu salutem ex animo summopere optamus, ac timemus ne eidem Nostro Iudici ratio a Nobis aliquando sit reddenda, nisi, quantum in Nobis est, ipsis ostendamus et muniamus viam ad eamdem aeternam assequendam' salutem. In omni certe oratione et obsecratione, cum gratiarum actione nunquam desistimus dies noctesque pro ipsis coelestium luminum et gratiarum abundantiam ab aeterno animarum Pastore humiliter, enixeque exposcere. Et quoniam vicariam Eius hic in t e r ris licet ímmerito gerimus operam, iccirco errantium filiorum ad catholica^ Ecclesiae réversionem expansis manibus ardentissime expectamus, ut eos in coelestis Patris domum amantissime excipere, et inhexaustis eius thesauris ditare possimus. Etenim ex hoc optatissimo ad veritatis et communionis cum catholica Ecclesia reditu non

encarecimiento los exhortamos y conjuramos á volver apresuradamente al único rebaño de Cristo. Porque desea^ mos ardientemente su salvación en Jesucristo, y temeríamos haber de dar cuenta á Él, que es nuestro juez, de no haberles mostrado y proporcionado, en lo que en Nos cabe, el medio seguro de reconocer el camino que conduce á la eterna salvación. Ciertamente en todas nuestras oraciones, peticiones y acciones de gracias, no cesamos dia y noche de pedir para ellos humildemente y con grande instancia al Pastor Eterno de las almas abundancia de celestiales luces y gracias. Y como, á pesar de Nuestra indignidad, ejercemos sus veces en la tierra, esperamos con los brazos abiertos y con el más ardiente deseo la vuelta de los hijos errantes ú la Iglesia Católica, á Gn de recibirlos con todo amor en la casa del Padre celestial, y enriquecerlos con sus inagotables tesoros. Pues que de esta tan deseada conversión á la verdad y á la comunión de la Iglesia Católica depende, no solamente la salvación de los individuos, sino también en

32

ACTAS Y DECRETOS

solum singulorum, sed totius etiam christianae societatis salus máxime pendet, et uuiversus mundus vera pace perfrui non potest, nisi fiat unum ovile et unus pastor. Datum Romae apud S. Petrum die X I I I Septembris MDCCCLXVI1I. Pontificatus Nostri Anno Vicesimotertio. PIUS

PAPA

IX.

gran parte la de toda la sociedad cristiana: que el mundo entero no puede gozar de paz verdadera, si no se convierte en un solo rebaño bajo un solo. Pastor. Dado en San Pedro de Roma, á 13 de Setiembre de 1868, y de nuestro PontiGcado el año vigésimo tercio. PIÓ PAPA IX.

Con fecha de 11 de abril de 1869 publicó Su Santidad una indulgencia plenaria en forma de jubileo para todos los fieles de Cristo, que practicasen las obras prescritas en aquellas Letras apostólicas con amplias facultades á los confesores y fieles, á fin de que purificados por medio de los sacramentos, pudiesen acercarse con más confianza al trono de Dios y conseguir su misericordia. No insertamos aquí estas Letras, aunque expedidas con motivo de la convocación del Concilio, porque á su tiempo han sido publicadas y ejecutadas en todas las diócesis. Y solamente advertiremos que la misma indulgencia pueden ganarla todavía los fieles las veces que quieran, practicando las mismas obras entonces prescritas, que son lá visita de las dos iglesias designadas por el Ordinario ó de una dos veces, pidiendo á Dios devotamente por la conversión de todos los infelices extraviados, por la propagación de la santa fe y por la paz, tranquilidad y triunfo de la Iglesia Católica, el ayuno tres dias miércoles, viernes y sábado, aunque sean de distintas semanas, pero no de témporas; alguna limosna á los pobres y recibir debidamente los sacramentos de la Penitencia y Eucaristia. Pero los que hayan sido a b sueltos ya una vez de casos reservados por las "facultades de este jubileo, no pueden volver á serlo en virtud del mismo.

DEL CONCILIO VATICANO.

33

Próximo ya el solemnísimo dia de la apertura del Sto. Concilio ecuménico Vaticano, nuestro Smo. Padre y Señor Pió IX dispuso que se verificase una reunión preparatoria, ó sea Congregación presinodal de todos los Emmos. Cardenales y Rmos. lJadres del Concilio, que habían llegado ya en crecido número & Roma; la cual, previas las intimaciones correspondientes, tuvo lugar el día 2 de diciembre de 1869 en la Capilla sixtina. En dicha congregación, además de pronunciar Su Santidad la alocución, que luego insertaremos, y de hacer distribuir un ejemplar de ella á cada uno de los Padres, al mismo tiempo que se les entregaba otro del Breve apostólico Multíplices, que habia de observarse durante el Concilio y servir de norma para todos los actos conciliares, prestaron su juramento ante Su Santidad los oficiales del Concilio designados en el mismo Breve, de desempeñar fielmente su oficio y guardar secreto. He aquí la alocución, y á continuación el Breve mencionado.

ALLOGVTIO HABITA IN CONG-REGATIONE PRAESYNODALI

a Smo. Domino Nostro PIÓ PP.

IX.

die 2 Decembris 1869. VENERABILES F R A T R E S Sacri OEcumenici Vaticani Concilii coñventus post paucos hinc dies auspicaturi, nihil opportunius Nobisque iucundius existimavimus, VV. F F , quam ut Vos universos hodierna die iuxta Nostra hic desideria congregatoa Habiendo de abrir dentro de pocos días el santo Concilio Ecuménico Vaticano, nada hallamos más oportuno ni más grato, Venerables Hermanos, que poder hablaros á todos hoy aquí reunidos según nuestros deseos, y expre-

3

34

ACTAS Y DECRETOS

alloqui, ac praecipuam caritatem, quam intimo corde alimus, Vobis aperire possemus- Cum enim de re máxima agatur, qualis est illa in qua de remediis comparandis agitur tot malis, quae Christianam et civilem societatem hoc tempore perturbant, putavimus Apostólica Nostra sollicitudine dignum esse, et tantae rei magnitudini consentaneum, ut'antequam Conciliarium rerum actio initium habeat, in omnis gratiae auspicium Vobis caelestis B e nedictionis opem a Deo clementissimo precaremur; ac necessarium censuimus, Vobis eas tradere normas, Apostolicis Nostris Litteris consignatas atque editas, quas ad omnia in Conciliaribus actionibus rite et ordine agenda, constituendas esse iudicavimus. Hoc autem illud est, VV. F F . , quod Deo et Immaculata Deipara YOÜS Nostris annuente hodierno die in amplissirno hoc Vestro conventu peragimus; nec satis verbis explicare possumus ingentem eam consolationem, quam Vestra haec exoptata, et debita Apostolicae vocis obsequio frequentia Nobis ingerit, cum

saros el distinguido y entrañable afecto que os profesamos. Tratándose de un negocio tan importante, cual es el de buscar remedio para tantos males como perturban en el día la sociedad cristiana y civil, nos ha parecido en verdad digno de nuestra solicitud apostólica, y muy conforme con la magnitud de la empresa, antes de dar principio á los actos conciliares, implorar de Dios clementísimo sobre vosotros el auxilio de la bendición del cielo, como prenda de toda gracia, y entregaros al mismo tiempo las reglas consignadas y publicadas en nuestras Letras Apostólicas, que hemos juzgado convenientes para que t o do se haga en el Concilio metódica y ordenadamente. Tal es, Venerables Hermanos, el objeto de esta solemne reunión, que Dios y su Inmaculada Madre han concedido hoy á nuestros deseos. Y no tenemos bastantes palabras para explicar el inmenso consuelo, que nos produce este gran concurso vuestro, tan deseado como propio de la deferencia debida al llamamiento apostólico, viendo como ha-

DEL CONCILIO VATICANO.

35

Vos tándem ex ómnibus Catholici Orbis partibus in hanc almam Urbem, indicti a Nobis Concilii causa, convenisse, et summa animorum consensione Nobiscum coniunctos aspiciamus, quos eximia erga Nos et Apostolicam Sedem devotio, mirificus ad navandam Christi Regno operam ardor, et in pluribus etiam, tribulationum pro Cnristo perpessio iure efficit cordi Nostro carissimos. Haec autem, VV. F F . , haec Vestra Nobiscumconiunctio eo gratior Nobis accidit, quod in ea haerentes Apostolorum vestigiis insistimus, qui suae unanimae et constantis cum divino Magistro coniunctionis luculenta Nobis exempla reliquerunt. Nostis enim ex sacris litteris, cum Christus Dominus Palaestinae regiones peragrans iter faceret per civitates et castella, praedicans et evangelizans regnum Dei, Eius lateri Apostólos pari omnes studio adhaesisse, et duodecim cum 111o, uti Sanctus Lucas (Luo. 8, l.)loquitur, fideliter.quacunque iter haberet, esse versatos.

beis acudido de todas las partes del orbe católico á esta ciudad por causa del Concilio que hemos convocado, viendo la perfecta conformidad de vuestros sentimientos con los nuestros, y no pudiendo dejar de haceros muy gratos á nuestro corazón vuestra adhesión especial á Nos y á la Sede Apostólica, y vuestro admirable ardor por e x tender el reino de Cristo, y hasta los padecimientos y tribulaciones que muchos de vosotros habéis arrostrado por su causa. Esta unión, Venerables Hermanos, es para Nos tanto más preciosa, cuanto seguimos las huellas de los Apóstoles, que nos han dejado grandes ejemplos de su unión íntima con el divino Maestro. La escritura santa nos muestra en efecto, que cuando Nuestro Señor Jesucristo r e corría las ciudades y las aldeas de Palestina predicando y anunciando el reino de Dios, los Apóstoles, movidos por el mi>mo celo, se hallaban á su lado, acompañándole los doce, como dice San Lúeas, por donde quiera que iba. Esta misma unión de los Apóstoles resplan-

36

ACTAS Y DECRETOS

Atque haec Apostolorum coniunctio splendidius etiam enituit eo tempore, cum caelestis Magister docens in Capharnaum de divinae Eucharistiae mysterio coram He— braeis fusiori sermone pertractavit: tune enim cum gens illa carnalis et obtusioris sensus sibi de tantae caritatis opere persuadere non posset, atque ita Magistri pertaesam se ostendisset, ut multi discipulorum, Ioanne testante abirent retro et [loan. 6, 67.) jam non cum Illo ambularent, Apostolorum tamen amor in Magistri veneratione et obsequio ímmotus perstitit, et Iesu Apostólos percunctante num et ipsi vellent abire, graviter id ferens1 P e tras in eas voces erupit, «Domine ad quem ibimus ? ac rationem adiecit quare Dominum constanti fide sequi velle statueret, «verba vitae aeternae habes, » Haec nos animo recolentes, quid dulcius aut iucundius hac nostra coniunctione reputare, quid porro etiam firmius ac stabilius tueri debeamus? Non deerunt certe Nobis, una licet in Christi nomine coniunctis, non deerunt contradictiones ac

deció aún más cuando el Maestro celestial, levantando la voz en Cafarnaum ante los judíos, discurrió largamente sobre el misterio de la divina Eucaristía. Entonces en efecto, cuando aquella multitud, dejándose llevar de una idea grosera y carnal, no pudiendo creer en tal maravilla del amor, se separó como con disgusto del Maestro; cuando muchos discípulos también, según el testimonio de San Juan, se alejaron y dejaron de seguirle ; no sufrió detrimento el afecto íntimo y la veneración de los Apóstoles, y habiéndoles preguntado Jesús si también ellos iban á abandonarle, Pedro, afligido por la duda, exclamó: «Señor, ¿á quiéo iremos?» Y dio al punto la razón que le hacia seguir al Señor con fé constante: «Tú tienes palabras de vida eterna.» Trayendo á la memoria estos recuerdos, ¿qué cosa más dulce podemos imaginar ni tener más profundamente grabada en el corazón? Ciertamente, ni aún en esa reunión formada en nombre de Jesucristo, nos libraremos de

DEL CONCILIO VATICANO.

37

dimicationes subeundae, nec inimicus homo segnis erit, nil magis cupiens quam superseminare zizania; at Nos memores Apostolicae firmitudinis et constantiae, quae Domini praeconio laudari meruit, « vos estis qui permansistis mecum in tentationibus meis» (Luc. 22, 28.), m e mores Redemptoris Nostri diserte denunciantis «ajii non est mecum, contra me est,» officii pariter Nostri memores esse debebimus omnique studio curare, ut inconcussa fide ac firttiitate Christum sequamur, Illique omni tempore concordibus animis adhaereamus. In ea enim, VV. F F . , conditione constituí! sumus, ut in acie adversus multíplices eosdemque acérrimos hostes , diuturna iarn contentione versemur. Utamur oportet spiritualibus militiae Nostrae armis, totamque certaminis vim, tum divina i n nixi auctoritate, tum caritatis, patientiae, precationis et constantiae clypeo sustineamus. Nihil autem metus est, ne

la lucha y de las contradicciones. El hombre enemigo, que desea más que todo sembrar cizaña, no estará ocioso; pero el recuerdo de la firmeza y constancia apostólicas que merecieron este elogio del Señor: «Vosotros habéis permanecido conmigo en los dias de prueba;» el de la declaración positiva de Nuestro Redentor: «Quien no está conmigo, está contra mí'»; y en fin, nuestro deber nos obliga á hacer todos los esfuerzos posibles para seguir á Nuestro Señor Jesucristo con fe inquebrantable, permaneciendo siempre con corazón unánime adheridos á Él. Tal es en efecto, Venerables Hermanos, la situación en que nos vemos, y en la que desde hace mucho tiempo venimos librando rudos combates con numerosos y terribles enemigos. Es, pues, necesario que nos sirvamos de las armas espirituales de nuestra milicia, y que soportemos todo el choque del combate, apoyándonos en la autoridad divina , y parapetados con el escudo de la caridad, de la paciencia, de la oración y de la constancia. Y no se tema que las fuerzas nos falten

38

ACTAS Y DECRETOS-

vires nobis in hac dimicatione deficiant, si in Auctorem et Consummatorem Fidei nostrae oculos animosque coniicere voluerimus. Si enim Apostoli oculis et cogitatione in Christo lesu defixi satis ex hoc animi viriumque sumpserunt, ut adversa quaeque strenue perferrent, Nos pariter lpsum adspicientes in salutari pignore Redemptionis nostrae, ex hoc aspectu, unde divina manat virtus, nos eam vim roburque inveniemus , quo calumnias, iniurias, inimicorum artes superemus, ac salutem nobis, totque etiam miseris a via veritatis errantibus ex Christi Cruce haurire laetabimur. Ñeque vero Redemptorem Nostrum respicere contenti, eam quoque mentís docilítate m induamus necesse est, ut Eidem hbenter toto cordis affectu audientes simus. Hoc est enim quod ipse Pater caelestis Maiestatis suae auctoritate praecepit, cum revelante Christo domino gloriam suam m monte praecelso coram ele-

en esta lucha, si queremos fijar nuestros ojos y nuestro espíritu en el Autor y consumador de nuestra fe. Porque si los Apóstoles fijando su vista y su pensamiento en Jesucristo, alcanzaron fuerzas y valor para soportar valerosamente todas las pruebas; nosotros también, contemplándole en el misterio de nuestra Redención, de donde emana una virtud divina, encontraremos fuerza y energía para triunfar de las calumnias, de las injusticias y de los engaños de nuestros enemigos, teniendo el gozo de conseguir de la cruz de Cristo la salud para nosotros mismos, y aun para los muchos desgraciados que viven fuera del camino de la verdad. Pero no es bastante la contemplación de nuestro Redentor; es necesario que esta contemplación vaya revestida de una gran docilidad de espíritu á fin de que e s cuchemos su enseñanza con toda la humildad y ternura de nuestro corazón. Porque esto es lo que el Padre celestial ha ordenado en el momento en que Cristo nuestro Señor revelaba su gloria en la cumbre de una montaña

DEL CONCILIO VATICANO.

39

ctis testibus, « hic est, inquit, Filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui: Ipsum audite ». Iesum igitur prono mentís obsequio audiamus utique in omni r e , at in ea praecipue quam Ipse ita cordi habuit, ut praenoscens dífíicultates quibus ípsa obnoxia futura esset in mundo, de illa ipsa Patrem suuní obsecrare in novissima coena effusis iteratisque votis non omiserit; Pater Sánete, serva eos in nomine tuo, quos dedisti mihi: ut sint unum sicut et Nos [loan. 17, 11.) Una itaque anima cum uno corde in Christo Iesu sit cunctis. Non aliud sane Nobis maiori consolationi futurum est, quam si obsequentem Christi monitis aurem cordis iugiter praebuerimus, quo pacto et nos esse cum Christo agnoscemus, et perspicuum aeternae salutis pignus inesse reperiemus in nobis: qui enim ex Deo est, verba Dei audit [Toan. 8. 47.) Has Pontificiae Nostrae cohortationis voces ex intimo corde depromptas Omnipotens et Misericors Deus, Deipa-

á presencra de los elegidos: «Este es mi Hijo amadísimo en quien Yo he puesto todas mis complacencias, escuchadle»; y nosotros debemos cumpliilo oyendo á Jesús con respetuosa atención, y escuchándole en todo sin duda alguna; pero más principalmente en lo que Él mismo, previniendo las dificultades con que se habia de luchar, hizo muchas veces objeto de ruego á su Padre, y tuvo presente en la última cena: «Padre Santo, conservad en vuestro nombre á los que Vos rae habéis dado, á fin de que ellos sean uno, como nosotros somos uno.» Que todos tengan en Jesucristo una sola alma y un solo corazón. Ningún consuelo habrá mayor para nosotros que el de prestar dócil oido á las advertencias de Cristo; pues por esto podremos reconocer que estamos con Él, y encontraremos en nosotros la prenda evidente de eterna salvación: « Porque el que es de Dios, escucha la palabra de Dios.» I Que Dios Todopoderoso y misericordioso, por la intercesión de la Virgen Inmaculada, confirme con su gra-

40

ACTAS Y DECRETOS

ralmmaculata deprecante, potenti sua ope confirmet, efficiatque propitius, ut uberious fructibus augeantur. Convertat demde faciem suam ad Vos, VV. F F . , ac tum corpora, tuna ánimos vestros benedictionis suae gratia prosequatur: corpora nempe, ut labores omnes qui a vestro sacro ministerio abesse non possünt, strenue alacriterque ferré valeatis; ánimos vero, ut caelestibus auxiliis abunde repleti, sacerdotalis vitae exemplis et virtutum omnium splendore in Christiani gregis salutem praeluceatis. Huius autem benedictionis gratia Vobis continenter adsit, atque ómnibus vitae vestrae diebus ciernenter adspiret, ut dies pleni inveniantur in Vobis, píen i sanctitatis et iustitiae, pleni sanctorum operum fructibus, in quibus v e rae nobis divitiae et gloria continetur. Atque ita Nobis continget feliciter, ut expleto mortalis peregrinationis cursu in novissimo illo vitae die dicere cum Propheta Rege non vereamur a laetatus sum in his quae dicta sunt mihi:

cia estas palabras de nuestra exhortación Pontificia , que salen del fondo de nuestro corazón, y que Nos sea propicio para que ellas consigan numerosos frutos! ¡Que el Señor vuelva su rostro hacia vosotros, Venerables Hermanos, y que colme con la gracia de sus bendiciones vuestros cuerpos y vuestras almas: Vuestros cuerpos, para que tengáis la fuerza de sufrir valientemente y con alegría las fatigas inseparables de vuestro ministerio ; y vuestras almas, para que, henchidas de gracia celestial, deis el glorioso ejemplo de verdadera vida sacerdotal y de todas las virtudes, que son necesarias para salvar el rebaño de Cristo! ¡Que la gracia de esta bendición os acompañe constantemente, y os inspire todos los dias de vuestra vida, á fin de que ellos sean llenos de santidad y de justicia, obteniendo el fruto de vuestras obras, en las cuales encontraréis la verdadera riqueza y la verdadera gloria I Y que también Nos podamos, después de haber recorrido dichosamente nuestra mortal peregrinación, decir en el último dia de nuestra vida: « Me he alegrado

DEL CONCILIO VATICANO.

41

in domum Domini ibimus»; atque aditum Nobis patere plañe confidamus in Montem Sanctum Sion, Caefestem Hierusalem. de las palabras que se me lian dicho; iremos á la mansión del Señor; s y nos sea dado encontrar abierto el camino de la santa montaña de Sion; de la Jerusalen celestial. » SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI

PII DIVINA PROV1DENTIA

PAPAE IX L I T T E R A E APOSTOLICAE QVIBVS ORDO GENERALIS IN SACROSANCTI OECVMENICI CONCILII YATICANI CELEBRATIONE SERVANDVS CONSTITVIT.VR.

PIVS PAPA IX. AD FVTVRAM REÍ MEMORIAM

Multíplices inter, quibus divexamur angustias, ad Divinae Clementiae, Quae consolatur Nos in omni tribulwtione nostra {II. Corinth. 1. 4.) gratias persolvendas máxime excitamur, qua propitiante, illua celeriter Nobis continget, ut sacrosanctum genérale et Oecumenicum Con-

42

ACTAS Y DECRETOS

cilium Vaticainim iam a Nobis, Ea adspirante, indictum, feliciter auspicemur. Gaudium autem in Domino iure praecipimus , quod salutares Concilii eiusdem conventus so— lemni die Immaculatae Dei Matris Mariae semper Virginis Conceptioni sacro, atque adeo sub potentibus m a ternisque auspiciis Eius aggressuri sumus, eosque in Vaticana Nostra Basílica inituri ante Beatissimi Petri cineres, qui in accepta fortitudine Petrae perseverans suscepta Écclesiae gubernacula non reliquit, et in quo omniwm Pastorum sollicitudo, cum commendatarum sibi ovium custodia perseverat (S. Leo P. Serm. 2. in Anniver. Assumptionis stiae).^ Iamvero memores hoc oecumenicum Concilium a Nobis convocatum fuisse, ut extirpandis erroribus, anos praesertim buius saeculi conflavit impietas, removendis malis, quibus Ecclesia affligitur, emendandis moribus et utriusque Cleri disciplinae instaurandae, coniuncta Nobiscum sacrorum Écclesiae Antistitum adhibeatur opera, ac probé noscentes, quo studio intentaque sollicitudine curare debeamus, ut ea omnia quae ad rectam rationem tam salutaris negotii gerendi, tractandi ac perficiendi pertinent, ex sancta maiorum disciplina institutisque statuantur, idcirco Apostólica Nostra auctoritate ea quae sequuntur decernimus, atque ab ómnibus in hoc Vaticano Concilio servanda esse praecipimus. I. De modo vivendi in Concilio. Reputantes animo quod omne datum optimum, et omne donum perfectum desursum est, descendens a Paire luminum {Iacob. I. 17.), quodque nihil Caelestis Patris benignitati pronius est, quam ut det spiritum bonum petentibus se {Lite XI, 13.), iam Nos, dum Apostolicis Nostris Litteris [Litt. Nost. 11 Aprilis 1869.) die undécimo Aprilis hoc anno datis, Écclesiae thesauros Sacrosancti huius Concilii occasione, Christifidelibus reseravimus, non solum eosdem Christifideles vehementer hortati sumus, ut emundantes conscientiam ab operibus mortuis ad servienáum Deo viventi (Ep. ad Ileorae. IX, 14.), orationibus,

DEL CONCILIO VATICANO.

43

obsecrationibus, ieiuniis, aliisque pietatis actibus insistere velint: sed etiam Divini Spiritus lumen et opem in Sacrosancto Missae sacrificio celebrando , quotidie in universo Orbe Catholico imploran mandavinius, ad prosperum a Domino huic Concilio exitum, et salutares ex eo Eccle— siae Sanctae fructus impetrandos. Quas quidem adhortationes et praescriptiones modo renovantes et confirmantes, id praeterea iubemus, ut in huius Almae Urbis Nostrae Ecclesiis, Sacrosancta Synodo perdurante, singulis diebus Dominicis hora, quae pro fideli populo magis congrua videatur» Litaniae aliaeque orationes ad hunc finem constitutae recitentur. At longe his maius aliquid et excellentius ab Episcopis, aliisque qui in sacerdotali ordine censentur hoc Concilium concelebrantibus, praestandum est, qiios, uti ministros Christi et dispensatores mysteriorum Dei oportet in ómnibus seipsos praebere exemplum bonorwm opemim in doctrina, in integritate, in gravitate, verbiim stmum, irreprehensibile: ut is qui ex adverso est, vereatur nihil habens malum dicere de nobis(Ep.ad Tit. II, 7.). Quare veterum Conciliorum ac Tridentini nominatim vestigiis inhaerentes hortamur illos omnes in Domino, ut orationi, sacrae lectioni, caelestium rerum meditationibus pro sua cuiusque pietate studiose intendant; ut puré casteque sancto Missae sacrificio, quam fieri possit, frequenter operentur; animum mentemque ab humanarum rerum curis immunem servent; modestiam in moribus, in victu temperantiam, et in omni actione religionem retineant. Absint animorum dissidia, absit prava aemulatio et contentio, sed ómnibus imperet, quae inter ceteras virtutes eminet charitas, ut illa dominante et incolumi, de hoc sacro Episcoporum Ecclesiae conventu dici possit: «ecce quam oonmn et quam iucundum habitare fratres in unum {Ps. CXXXIÍ, i.). Evigilent demum Patres in domesticorum suorum cura, et Christianae ab eis sanctaeque vitae disciplina exigencia, memores quam gravibus verbis Paulus Apostolus praecipiat Episcopis, ut sint suae domui bene praepositi [/. Timoth. III, 4 J.

o

44

ACTAS Y DECRETOS

II. De ture et modo

proponendi.

Licet ius et munus proponendi negotia, quae in Sancta Oecumenica Synodo tractari debebunt, de iisque P a trum sententias rogandi nonnisi ad Nos, et ad hanc Apostolicam Sedem pertineat, nihilominus non modo optamus, sed etiam hortamur, ut si qui inter Concilii Patres aliquid proponendum habuerint, quod ad publicam utilitatem conferre posse existiment, id libere exequi velint. Cura vero probé perspiciamus hanc ipsam rem, nisi congruo tempore et modo perficiatur, non parum necessario Conciliarium actionum ordini officere posse, idcirco statuimus eiusmodi propositiones ita fieri deberé, ut earum quaelibet 1. scripto mandetur, ac peculiari Congregationi nonnullorum, tum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinaliuin, tum aliorum Synodi Patrum a Nobis deputandae privatim exhibeatur: 2. publicum rei christianae bonum veré respiciat, non singularem dumtaxat unius vel alterms Dioecesis utilitatem: 3. rationes contineat, ob quas utilis et opportuna censet u r : 4. nihil praeseferat, quod a coristanti Ecclesiae sensu, eiusque inviolabilibus traditionibus alienum sit. Peculiaris praedicta Congregatio proposil iones sibi exhibitas diligenter expendet, suumque circa earum admissionem vel exclusionem consilium Nostro iudicio submittet, ut Nos deinde matura consideratione de iis statuamus> utrum ad Synodalem deliberationem deferri debeant. 1IL De secreto servando in Concilio. Prudentiae hic ratio Nos admonet, ut secreti fidem, quae in superioribus Conciliis non semel, adiunctorum gravitate exigente, indicenda fuit, in universa huius Concilii actione servandam iubeamus. Si enim unquam alias, hoc máxime tempore haec cautio necessaria visa est, quo in omnem occasionem excubat invidiae conflandae contra

DEL CONCILIO VATICANO.

45

Catholicam Ecclesiam eiusque doctrinam, pluribus nocendi opibus pollens impietas. Quapropter praecipimus ómnibus et singulis Patnbus, Officialibus Concilii, Theologis, Sacrorura Canonum peritis, caeterisque, qui operam suam Patribus vel officialibus praedictis quovis modo in rebus huius Concilii praebent, ut decreta et alia quaecumque, quae iis examinanda proponentur, nec non discussiones et singulorum sententias non evulgent, nec alicui extra gremium Concilii pandant: praecipimus pariter ut Officiales Concilii, qui episcopali dignitate praediti non sunt, aliique omnes, qui ratione cuiusvis demandan a Nobis ministerii Conciliaribus disceptationibus inservire debent, iuramentum emittere teneantur de muñere fideliter obeundo, et de secreti fide servanda circa ea omnia quae supra praescripta sunt, nec non super iis rebus, quae specialiter ipsis committentur. IV. De ordine sedendi, et de non inferendo alicui praeiudicio. Cum ad tranquillitatem concordiamgue animorum tuendam non parum momenti habeat, si in (piibuslibet Conciliaribus actibus, unusquisque suae dignitatis ordinem fideliter ac modeste custodiat: hinc ad oñensionum occa— siones , quoad eius fieri possit, praecidendas, infrascriptum ordinem inter diversas dignitates servari praescribimus. Primum locum obtinebunt YV. F F . NN. S. R. E, Cardinales Episcopi, Presbyteri, Diaconi: secundum P a triarchae ; tertium, ex speciali Nostra indulgentia, P r i mates, iuxta ordinem suae promotionis ad Primatialem gradum. Id autem pro hac vice tantum indulgemus, a t que ita, ut ex hac Nostra. concessione nullum ius vel ipsis Primatibus datum, vel alus imminutum censeri debeat. Quartum locum tenebunt Archiepiscopi, iuxta suae ad Archiepiscopatum promotionis ordmem; quintum Episcopi, pariter iuxta ordinem promotionis suae; sextum Ábbates Nullius Dioecesis; septimum Abbates Generales, aliique Generales Moderatores Ordinum Religiosorum, in quibus solemnia vota nuncupantiu-, etiamsi yicarii Generalis t i -

46

ACTAS Y DECRETOS

tulo appellentur, dnm tamen re ipsa cum ómnibus supremi moderatoris iuribus et privilegiis, universo suo Ordini legitime praesunt. Ceterum ex superiorum Conciliorum disciplina institutoque decernimus, quod, si forte contigerit, aliquos debito in loco non sedere, et sententias etiam sub verbo placet proferre, congregationibus interesse, et alíos quoscumque actus faceré, Concilio durante, nulli propterea praeiudicium generetur, nullique novum ius acquiratur (Conc. Trid. Sess. II. Decret. de mod viv. % Insuper). V. De Iudicibus excusationum et

querelarum.

Quo graviorum rerum pertractatio, quae in hac Sacrosancta Synodo agi gerive debent, minus quam fieri possit, impediatur, aut retardetur ob cognitionem causarum, quae singulos respiciunt: statuimus ut ipsa Synodus per schedulas secretas quinqué ex Concilii Patribus eligat in Iudices excusationum, quorum erit procurationes et excu— sationes Praelatorum absentium, necnon eorum postulata, qui, Concilio nondum dimisso, iustam discedendi causam se habere putaverint, excipere, atque ad normam conciliaris disciplinae et SS. Canonum expenderé: quod cum fecerint, non quidquam de hisce rebus decernent, sed de ómnibus ad Congregationem generalem ordine referent. Praeterea statuimus, ut eadem Synodus pariter per schedulas secretas, alios quinqué ex Patribus eligat, in índices querelarum et controversiarv>,i. Iii porro controversias omnes circa ordinem sedendi, vel ius praecedendi, aliasque, si quae forte inter congregatos oriantur, iudicio summario atque oeconomice, ut aiunt, ita componere studebunt, ut nulli praeiudicium inferatur: et quatenus componere nequeant, eas Congregationis generalis auctoritati subiicient.

DEL CONCILIO VATICANO.

47

VI. De Officialibus Concilii. Quod vero et illud magni refert, ut necessarii ac idonei ministri et officiales, iuxta conciliarem consuetudineni et disciplinan! ómnibus in hac Synodo actibus rite et legitime perficiendis designentur, Nos huiusmodi ministe— riorum rationem habentes, infrascriptos viros ad ea deligimus et nominamus, scilicet: 1. Generales Concilii Custodes, Dilectos Filios Ioannem Columna et Dominicum Orsini Romanos Principes Pontificio Nostro solio adsistentes. 2. Concilii Secretanum, Venerabilem Fratrem Iosehum Episcopum S. Hippolyti, eique adiicimus cum ofcio et titulo Subsecretarn, dilectum ñ'lium Ludovicum Iacobini e Nostris et huius Apostolicae Sedis Protonotáriis, nec non adiutores, dilectos filios Canónicos Camillum Santón et Angelum Iacobini. 3. Concilii Notarios, dilectos filios Lucam Pacifici, Aloisium Colombo, Ioannem Simeoni, Aloisium Pericoli, et Dominicum Bartolini Nostros et huius Apostolicae Sedis Protonotarios, eisque adiungimus dilectos filios Salvatorem Pallottini et Franciscum Santi Advoeatos, qui Notariis eisdem adiutricem operam navent. 4. Scrutatores Suffra^iorum, dilectos filios Aloisium Serafini et Franciscum Ñardi causarum Palatii Nostri Aostolici Auditores; Aloisium Pellegrini el Leonardum >ialti Nostrae Camerae Apostolicae Clericos; Carolum Cristofori et Alexandrum Montani Signaturae Iustitiae Votantes; Fridericum de Falloux du Coudray Nostrae Cancellariae Apostolicae Regentem, et Laurentium Nina Abbreviatorem ex maiori Parco. Hi autem octo scrutatores in quatuor distincta paria distributi, ita ad excipienda suffragia procedent, ut bina'paria unura Conciharis Aulae latus, totidemque alterum ODeant, ac praeterea singula paria singulos ex Notariis secum habere debebunt, dum in muñere fungendo versantur. 5. Promotores Concilii, dilectos filios Ioannem Bapti—

E

E

50

ACTAS Y DECRETOS

ventu coraponi possint, tum ea ratio ineunda erit. quam huic infra statuimus . ut stabili et opportuno modo huic rei provideatur. Volumus itaque, ut ab ipso Concilii exordio quatuor speciales ac distinctae Patrum Congregationes seu Deputatioiies instituantur, quarum prima de r e bus ad fideni pertinentibus, altera de rebus disciplinae ecclesiasticae, tertia de rebus Ordinum Regularium, quarta demum de rebus ritus Orientalis, Concilio perdurante, cognoscere et tractare debebit. Quaevis ex praedictis Congregationibus seu Deputationibus numero Patrum quatuor et viginti constabit, qui a Concilii Patribus per schedulas secretas eligentur. Unieuique ex iisdem Congregationibus seu Deputationibus, praeerit unus ex VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus a Nobis designandus, qui ex Conciliaribus Theologis vel luris Canomci peritis, unum aut plures in commoaum suae Congregationis seu Deputationis adsciscet, atque ex iis unum constituet. qui Secretarii muñere eidem Congre^ationi seu Deputationi operam navet. Igitur si illud contigerit, quod supra innuimus, ut nimirum in Generali Congregatione quaestio de proposito schemate exorta dirimi non potuerit, tum Cardinales e iusdem Generalis Congregationis Praesides, curabunt ut schema, de quo agitur, una cum obiectis diíricultatibus examirii subiiciatur illius ex specialibus Deputationibus, ad quam, iuxta assignata cuique rerum tractandarum genera pertinere inteltigitur. Quae in hac peculiari Deputatione deliberata fuerint, eorum relatio typis edita P a tribus distribuenda erit iuxta methodum a INobis superius praescriptam, ut deinde in próxima Congregatione Generali, si nihil amplius obstiterit, rogatis Patrum suffragiis, decreti vel canonis Conciliaris formula condatur. Suffragia autem a Patribus oretenus edentur, ita tamen, ut i psis integinim sit etiam de scripto illa pronuntiare. VIII. De Sessionibus Publicis. Publicarum nunc Sessionum celebratio exigit, ut r e bus et actionibus in ea rite dirigendis, congrua ratione

DEL CONCILIO VATICANO.

51

consulamus. Itaque, in unaquaque publica Sessione, con— sidentibus suo loco et ordine Patribus, servatisque adamussim caeremoniis, quae in rituali instructione iisdem Patribus de mandato Nostro tradenda, continentur, de suggestu "decretorum et Canonum formulae in superioribus Congregationibus generalibus conditae, voce sublata et clara iussu Nostro recitabuntur, eo ordine, ut primum cañones de dogmatibus Fidei, deinde decreta de disciplina pronuncientur, et ea adhibita solemni tituli praefatione, qua Praedecessores Nostri in eiusmodi Conciliari actione utí consueverunt, nempe: Pins Episcopus Servus Servorum Dei, sacro appróbante Concilio, ad perpetuara rei memoriam. Tune vero rogabuntur Patres, an placeant cañones et decreta perlecta; ac statim procedent scrutatores suffragiorum , íuxta methodum superius constitutam, ad suffragia singillatim et ordine excipienda, eaque ac— cúrate describent. Hac autem in re declaramus suffragia pronunciari deberé in haec verba, placet, aut non placet: ac simul edicimus, minime fas esse a Sessione absentibus quavis de causa, suffragium suum scripto consignatum ad Concilium mittere. Iamvero suffragiis collectis, Concilii Secretan us una cum supradictis scrutatoribus penes Pontificalem Nostram Gathearam, iís aecurate dirimendis ac numerandis operam dabunt, ac de ípsis ad Nos refe— rent: Nos deinde supremam Nostram sententiam edice— mus, eamque enuncian et promulgan mandabimus, hac adhibita solemni formula & decreta modo lecta placuerwit ómnibus Patribus nemine dt'ssentiente (vel si qui forte dissenserint), tot numero exceptis; Nosque, sacro appróbante Concilio, illa ita decermmus, statitimus atque sancimas, ut lecta sunt». Hisce autem ómnibus expletis, erit Promotorum Concüii rogare Protonotarios praesentes, ut de ómnibus et singulis in Sessione peractis, unum vel plura, instrumentum vel instrumenta conficiantur. Deniue, die proximae Sessionis de mandato' Nostro indicia, essionis conventus dimittetur.

52

ACTAS Y DECRETOS

IX. De non discedendo a Concilio. Tniversis porro Cohcilii Patribus, aliisque qui eidem interesse debent, praecipimus sub poenis per SS. Cañones indictis, ut ne quis eorum, antequam Sacrosanctum hoc Genérale et Oecumenieum Concilmm Vaticanum rite absolutuin et a Nobis dimissum sit, discedat, nisi discessionis causa iuxta normam superius defínitam cognita et probata fuerit. ac impetrata a Nobis abeundi facultas. X. Indidtv.m

Apostolicum

de non residentia pro its

qui Concilio

intersunt.

Cum ii omnes qui Gonciliaribus actionibus interesse tenentur, ea in re universali Ecclesiae deserviant ; Praedecessorum Nostrorum etiam exemplum sequuti [Pe.idus III. Brev. 1 Iannarii 1546. Pius IV. Brev. 25 Nov. 1561.) Apostólica benignitate indulgemus, ut tum Praesules aliique sufíragii ius in hoc Concilio habentes, tum caeteri omnes eidem Concilio operam quovis titulo impendentes, suorum beneficiorum fructus, reditus, proventus ac distributiones quotidianas percipere possint, iis tantum distributionibus exceptis, quae inter praesentes fieri dicuntur; idque concedimus Synodp perdurante, et doñee quisque eidem adsit aut inserviat. Haec volumus atque mandamus, decernentes has Nostras Litteras et in eis contenta quaecumque, in próximo sacrosancto generali et Oecumenico Concilio Vaticano, ab ómnibus et singulis ad quos spectat, respective et inviolabiliter observan deberé. Non obstantibus, quamvis speciali, atque individua mentione, ac derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque.

DEL CONCILIO VATICANO.

53

Datum Romae apud S. Petrum sub Annulo Piscatoris die XXVII Novembris anno MDCCCLXIX. Pontificatus Nostri anuo Vigésimo quarto. N*. CARD. PARACCIANI-CLARELLI, « M W

:

/ W > A

« Creemos inútil traducir al español este Breve que sólo sirve para el objeto á que fué destinado; pero cuyo texto insertamos sin embargo como prueba de que nada se omitió por su Santidad, para que el Santo Concilio produjese con la ayuda de Dios los más felices resultados.)»

PRIMERA SESIÓN DEL

poNCiuo,

Amaneció el dia tan deseado de todos, 8 de diciembre de 1869 Solemnísimo por la festividad de la Inmacidada Concepción de la Santísima Madre de Dios, lo será más desde hoy por la apertura del primer Concilio Ecuménico del Vaticano, décimo nono de todos los reunidos en la iglesia durante diez y ocho siglos. Todo estaba oportunamente prevenido. Los setecientos Padres, reunidos ya entonces en Roma, habían sido notificados acerca de la hora, sitio y forma en que debian concurrir al Palacio apostólico; y ó, las ocho y media de la mañana aguardaban á su Santidad en el gran salón que •se extiende sobre el pórtico de la Iglesia de S. Pedro, adornados con las vestiduras sagradas y mitras cor)-r¿-

54

ACTAS Y DECRETOS

pondientes á sus diferentes ritos. Allí apareció á breve rato Su Santidad igualmente revestido de pluvial y mitra y con todo el acompañamiento prevenido en el ceremonial; y después de haber entonado el Veni creator Spiritus, descendieron procesionalmente á la gran Basílica para adorar allí al Santísimo Sacramento, y entrar luego en el aula conciliar. Hallábase esta en el extremo del brazo derecho del crucero, convertido para este efecto en un espacioso salón, casi en forma de anfiteatro, cuyo testero ocupaba el trono pontificio, y d sus lados los bancos de los Émmos. Cardenales, continuando por uno y otro costado varias groadas de asientos para más de mil Padres, y otros para los ministros y oficiales del Concilio. Un altar cubierto y preparado para celebrar el santo sacrificio, y un pulpito cerca ae él, estaban en medio del salón, á poca distancia de su entrada. Y habiá además dispuestas grandes tribunas para las familias reales, para el Cuerpo Diplomático, para los teólogos y canonistas del Concilio ó de los Padres, y para los procuradores de los prelados ausentes; quedando espacio suficiente á, la entrada para los caballeros del orden de Jerusalen. protectores y nobles pontificios, y para la guardia suiza. Entrados, pues, todos en dicha aula, y colocados los Padres del Concilio según su dignidad, grado y tiempo de su promoción, celebró la misa solemne de la fiesta el Ernmo. Cardenal Patrizi y predicó el Emo. Arzobispo de Coigni, rezándose después la Letanía de los Santos; y cantado el evangelio Designavit Dominus por el Emmo. Cardenal Borrmneo, pronunció Su Santidad la alocución siguiente;

DEL CONCILIO VATICANO.

55

ALLOGVTIO

SSmi. D. N. Pii PP. IX HABITA

AD PATRES CONCILII VATICAM IN PRIMA SESSIONE.

VENERABILES F R A T R E S Quod votis ómnibus ac precibus ab Deo petebamus, ut Oecumenicum Concilium a Nobis indictum concelebrare possemus, id insigni ac singulari Dei ipsius beneficio, datum Nobis esse summopere laetamur. Itaque exultat cor Nostrum in Domino et mcredibili consolatione perfunditur, quod auspicatissimo hoc die Immaculatae Dei Genitricis Virginis Mariae Conceptioni sacro, Vos qui in partem soUicitudinis Nostrae vocati estis, iterum maiori quam alias frequentia, in hac catholicae Religionis arce praesentes intuemur, aspectuque Vestro perfruimur iucundissimo. VENERABLES HERMANOS: Grande es nuestra alegría al considerar el insigne y singular beneficio, qae Dios nos ha concedido, de poder celebrar el Concilio Ecuménico por Nos convocado : beneficio que pedíamos á Dios con todo fervor en nuestras oraciones. Por ello se regocija nuestro corazón en el Señor, y se llena de increíble consuelo en este felicísimo dia consagrado á la Inmaculada Concepción de la Virgen Maria Madre de Dios, al veros á vosotros que estáis llamados á compartir nuestra solicitud, reunidos en mayor número que otras veces en este alcázar de la religión católica, y gozar de vuestra gratísima presencia.

fjfi

ACTAS Y DECRETOS

Vos autem nunc, Venerabilcs fratres, in nomine Christi congregad [Matth. 1&, 20. adestis, ut Nobiscum testimonium perhibeatis Yerbo Dei et testimoniími Iesu Christi (Apoc. 1 , 2.\ víamque Dei in veritate omnes homines Nobiscum doceatis {MúÚ. 22. 1(3.), et de oppositionibus falsi nominis scientiae [I Ttm. G, 20.), Nobiscum Spiritu Sancto duce iudicetis [Act. Apost. 15, 19.). Si enim unquam alias, hoc máxime tempore, quo veré' luxit et defluxit térra infecta ab habitatoribus suis [Isai. 24, 4. 5.), divinae gloriae zelus, et Dominici gregis salus a Nobis postulat, ut circumdemus Sion et complectamur eam, narremus in turribus eius, et ponamus corda Nostra in virtute eius [Psah/i. 47. 11. 12.;. Videtis enim, Yenerabiíes Fratres, quanto Ímpetu antiquus humani generis hostis Domum l)ei, quam decet "sanctitudo, a^gressus sit et iisque agí?rediatur: Eo auctore funesta illa impiorum coniuratio late grassatur, quae coniunctione fortis, opibus potens, muiiita institutis, et

Estáis ahora, Venerables Hermanos, congregados en nombre de Cristo, para dar con Nos testimonio de la palabra de Dios, el testimonio de Jesucristo, para enseñar con Nos a todos los hombres el camino de Dios en la verdad, y para con Nos juzgar bajo la inspiración del Espíritu Santo las. oposiciones de la falsa ciencia. Porque si hoy más que nunca llora y desfallece la tierra infestada por sus habitantes, el celo por la gloria divina y la salud de la grey del Señor exigen de nosotros que demos vueltas al rededor de Sion, y la examinemos por todas partes, y contemos sus torres y consideremos atentamente su fortaleza. Pues ya veis, Venerables Hermanos, con cuánto furor el antiguo enemigo del género humano ha acometido y todavía acome4e á la Casa de Dios, á la cual va unida la santidad: él es el autor de esa funesta y vasta conspiración de los impíos, que fuerte por su unión, poderosa por sus riquezas, provista de sus reglamentos, y dis-

DEL CONCILIO VATICANO.

57

velamen habens malitiae libertatem (I Petr. 2, 16.), acerrimum adversus Sanctam Christi Ecclesiam bellum, omni scelere imbutum urgere non desinit. Huiús belli genus, vim. arma, progressus, consilia non .ignoratis. Versatur Yobis continenter ante oculos sanarum doetrinarum, quibus humanae res in suis quaeque ordinibus innituntur, perturbatio et confusio, luctuosa iuris cuiusque perversio, multíplices mentiendi audacter et corrumpendi artes, quibus iustitiae, honestatis et auctoritatis salutaria vincula solvuntur, pessimae quaeque cupiditates inflammantur, Christiana Fides ab animis funditus convellitur, ita ut certum hoc tempore Ecclesiae Dei metueudum esset exitium, si ullis hominum machinationibus et conatibus exscindi posset. At nihil Ecclesia potentius, inquiebat Sanctus Ioannes Chrysostomus, Ecclesia est ipso cáelo fortior. Caelum et térra transibunt verba autem mea non transibunt. Quae

frazada con la máscara de libertad para encubrir su malicia , no cesa de promover contra la santa Iglesia de Cristo una cruelísima guerra acompañada de toda clase de maldades. Vosotros no ignoráis qué clase de guerra es ésta, ni tampoco ignoráis su fuerza, sus armas, sus progresos, sus consejos y planes. Continuamente estáis viendo la perturbación y confusión de las sanas doctrinas en que estriba lodo el orden de las cosas humanas, el lamentable menosprecio de todo derecho, las múltiples artes de mentir audazmente y de corromper, con las que se disuelven todos los saludables vínculos de la juslicia, de la honestidad y de la autoridad, se encienden las más infames concupiscencias y se arranca de los corazones la fe cristiana, de tal manera que seria de temer en estos tiempos la ruina de la Iglesia de Dios, si esta Iglesia pudiera desaparecer por algunas maquinaciones ó esfuerzos de los nombres. Pero ¿qué cosa más poderosa que la Iglesia ?, decia San Juan Crisóstomo. La Iglesia es más fuerte que el mismo cielo. El cielo y la tierra

58

ACTAS Y DECRETOS

verba? Tu es Petrus, et super kanc Petrum aedificalto Ecclesiam meam, et pórtae úifet'í non praevalebunt adstu eam Homil. ontr exü. n. !.)• Quamquam vero- Civitas Domini virtutum, Civitas Dei Nosiri inexpugnabili fundamento nitatur, tamen agnoscentes ac intimo corde dolentes, tantam malorum congeriem animarunaque ruinam, ad quam avertendam vel vitam poneré parati essemus, Nos qui aelerni Pastoris Vicaria in Terris procuratione fungentes, zelo domus Dei prae caeteris incendamur necesse est, eam viam et rationem ineundam Nobis esse duximus, quae ad tot Ecclesiae detrimenta sarcienda utilior et opportunior videretur. Ac illud Isaiae saepe animo revolventes «ini consilium, coge concilium»; et reputantes huiusmodi remedium in gravissimis rei christianae temporibus a Praedecessoribus Nostris salutariter esse usurpatum, post diuturnas preces, post

pasarán , pero mis palabras no pasarán. ¿Qué palabras? Tú

ERES PEDRO

Y SOBRE ESTA PIEDRA EDIFICARÉ MI IGLESIA, Y

LAS PUERTAS DEL INFIERNO NO PREVALECERÁN CONTRA ELLA.

Mas aunque la ciudad del Señor de las Virtudes, la ciudad de nuestro Dios, descanse sobre inexpugnables fundamentos; todavía, conociendo y lamentando de lo íntimo del corazón tanto conjunto de males y tanta ruina de las almas, para evitar la cual daríamos hasta la vida, Nos que, haciendo en la tierra las veces del Eterno Pastor, necesitamos más que ólro alguno abrasarnos en el celo de la casa de Dios, hemos creído deber seguir el - camino, y emplear aquellos medios que parezcan más útiles y oportunos para resarcir á la Iglesia de tantos daños. Y recordando con frecuencia aquellas palabras de Isaías, Ini consilium, coge concilium, toma consejo, reúne el concilio, y considerando que este remedio fué adoptado con feliz éxito por nuestros predecesores en los tiempos más difíciles de la Iglesia; después de Iarga3 oraciones, después de haber deliberado con nuestros Vene-

DEL CONCILIO VATICANO.

Mt

collata cum Venerabilibus Fratrihus Nostris Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus consilia, post expetita etiam plurium Sacrorum Antistitum suffragia , Vos, Venerabiles Fratres, qui estis sal terrae, Custodes Dominici Gregis et Pastores, apud hanc Petri Cathedram censuimus evocandos ; atque hodie, divina benignitate favente, quae tantae rei impedimenta sustulit, sanctae Congregationis initia solemni maiorum ritu celebraraus. Tot autem sunt, tamque uberes caritatis sensus, quibus hoc tempore affieimur, Venerabiles Fratres, ut eos in sinu conünere non valeamus. Videmur enim in Vestro conspectu universam Catholicae gentis familiam, carissimos Nobis Filios praesentes intueri: cogitamus tot amoris pignora, tot fer— ventis animi opera, quibus Vestro impulsu . ductu et exemplo suam pietatem et obs^rvantiam Nobis et huic Apostolicae Sedi miriñce probarunt, ac porro probant;

rabies Hermanos los Cardenales de la Santa Iglesia Romana, y de haber pedido también su parecer á otros muchos Prelados; hemos resuelto convocaros, Venerables Hermanos, en torno de esta Cátedra de Pedro; á vosotros que sois la sal de la tierra, guardianes y pastores de la grey del Señor; y hoy, por favor de la misericordia divina, que ha removido tantos obstáculos, inauguramos con el solemne rito de nuestros mayores esta santa reunión. Son empero tantos y tan abundantes los sentimientos de caridad de que Nos hallamos poseídos, Venerables Hermanos, que no podemos contenerlos en el pecho. Nos parece ver aquí en vuestras personas á toda la familia cristiana, á nuestros queridísimos hijos delante Nos. Pensamos en tantas pruebas de amor, en tantas obras de ánimo ferviente con las cuales, á ejemplo vuestro, á vuestro impulso y con vuestra guia , han demostrado y demuestran su devoción á Nos y á esta Sede Apostólica -, y considerando esto, no podemos menos de dar testimonio en esta gran reunión con expresiones públicas

60

ACTAS Y DECRETOS

atque hac cogitatione Nobis temperare non possumus, quin in vestro amplissimo coetu, Nostram erga eos omnes gratissirnaní voluntateni, solerani et publica significatione r^rofitentes, Deura enixe adprecemur, ut probatio eorum íidei multo pretiosior auro, mveniatur in laudeni et glo— riam et honorem, in revelatione Iesu Christi (/ Petr. 1. 7. . Miseram deinde etiam tot bominum conditionem coo-»tamus, qui a via veritatis et iustitiae, ideoque verae i licitatis decepti aberrant, eorum que saluti opem afierre desiderio desideramus, memores Divini Redemptoris et Magistri Nostri Iesu, qui venit quaerere et salvum faceré quod perierat. Intendimus praeterea oculos in hoc Principis Apostolorum Trophaeum apud quod consistimus, in hanc almam Urbem , quae Dei muñere tradita non fuit in direptionem gentium, in Romanum hunc populum Nobis dileetissinium, cuius constanti amore, fide, obsequió circumdamur, atque ad Dei benignitatem extollendam vocamur, qui divini sui praesidii spem in Nobis

y solemnes de nuestro grande reconocimiento hacia todos ellos, al mismo tiempo que pedimos de corazón al Señor que la prueba de su fe , mucho más preciosa que el oro, sea bailada digna de* alabanza, de gloria y de honor en el dia de la manifestación de Jesucristo. Pensamos ta rabien en la mísera condición de tantos hombres , que engañados se alejan del seno de la verdad y de la justicia, y por lauto de la felicidad verdadera, y ardientemente deseamos poder ayudarles á salvarse, recordando al divino Redentor y Nuestro Maestro Jesús, que vino á buscar y salvar lo que habia perecido. Fijamos luego los ojos en este trofeo del Príncipe de los Ap ístoles en que nos encontramos, en esta alma ciudad que por el favor de Dios no fué abandonada á la devastación de las gentes, en este pueblo romano, carísimo a Nos, de cuyo constante amor, fidelidad y obsequio e s tamos rodeados; y todo esto nos mueve á exaltar la bondad de Dios, que ha querido en este tiempo so*te-

DEL CONCILIO VATICANO.

61

hoc tempere , magis magisque fuleiré et confirmare voluerit. Át praecipue Vos cogitatione complectimur , V e nerabiles Fratres, in quorum sollicitudine, zelo et concordia, magnum momentum ad Dei gloriam operandam positum nunc esse intelligimus; agnoseimus ilagrans studium, quod ad Vcstrum íiiuiius ímplendum auulistis, ac praesertim praeclaram et arctisshnam illam Vestrum omnium cum Nobis et hac Apostólica Sede coniunctionem, qua, ut semper alias in maximis Nostris acerbitatibus, ita potissimum hoc tempore nihil Nobis iucundius, nihil Eccíesiae utilius esse potest; ac vehementer gaudemus in Domino Vos ita esse animo comparatos, ut ad certam solidamque spem uberrimorum fructuum et máxime optabilium, ex Svnodali hac vestra coitione concipiennam impellamur. Ut nullum í'ortasse aliud infestius et callidius beUum in Christi Regnum exarsit, sic nullum fuit tempus in quo magis Sacerdotum Domini cum Supremo Gregis

ner y confirmar nuestra esperanza en la divina protección. Pero particularmente volvemos el pensamiento á Vosotros, Venerables Hermanos, cuya solicitud, celo y concordia juzgamos ahora de mucha importancia para hacer resaltar la gloria de Dios ; reconocemos el fervoroso ardor con que habéis acudido á cumplir con vuestro deber, y especialmente la admirable y estrechísima unión de todos vosotros con Nos y con esta Sede Apostólica; lo cual no puede ser más caro para Nos ni más útil para la Iglesia, como en otras ocasiones de amargas angustias lo fué; y tan grandemente nos alegramos en el Señor viendo vuestros ánimos así dispuestos, que no podemos menos de concebir cierta y firme esperanza de que por esta vuestra reunión obtendremos los más copiosos y deseados frutos. Así como nunca tal vez se hizo guerra más astuta y encarnizada al reino de Cristo, así tampoco nunca fué más precisa la unión de los sacerdotes del Señor con el Pastor supremo de su grey , la cual

U-¿

ACTAS Y DECRETOS

Eius Pastore uuio, a qua in Ecclesiam mira vis manat, postularetur; quae quioem unió, singulari divinae providentiae muñere et spectata virtute Vestra, ita iugiter r e ipsa constitit, ut spectaculum facía sit, et futuram magis confidamus in dies, mundo et angelis et hominibus. Agite igitur, Venerabiles Fratres, confortamiiii in Domino : ac in nomine ipsius Trinitatis Augustae, sanctificati in verltate [Joann. 17, 3 9.). induti arma lucis, docete Nobiscum viam, veritatem et vitam, ad quam tot agitata aerumnis gens humana iam non adspirare non potest; date Nobiscum operam, ut pax regnis, lex barbaris, monasteriis quies, Ecclesiis ordo, clericis disciplina, Deo populus acceptabilis restitui possit [S. Bern. de Cons. 1. 4. c. A.). Stat Deus in loco . sancto suo, Nostris interest consiliis et actibus, suos Ipse ministros et adiutores in tam eximio misericordiae suae opere Nos adlegit, atque

ÚQ una fuerza admirable á la Iglesia: y esta unión, merced á la divina Providencia y á vuestra egregia virtud, se ha realizado y afirmado de tal manera que es, y confiamos que será cada dia más, maravilloso espectáculo al mundo, á los ángeles y á los hombres. Así, pues, Venerables Hermanos, confortaos en el Señor; y en nombre de la Trinidad Augusta, santificados en la verdad, vestidos con las armas de la luz, enseñad con Nos el camino, la verdad y la vida á que no puede menos de aspirar el género humano después de tantas desgracias ; ayudadnos, para que pueda restituirse la paz á los reinos, la ley á los bárbaros, el sosiego á los monasterios, el orden á las iglesias, la disciplina á los clérigos, y á Dios un pueblo aceptable. Dios está en su lugar santo y asiste á nuestros consejos y nuestros actos ; El mismo nos ha elevado á ministros y coadjutores en una obra tan grande de su misericordia, y quiere que trabajemos en este ministerio de manera.

DEL CUXCiUO VATICANO.

fio

lmic ministerio ita Nos inservire oportet, ut lili unice hoc tempore mentes, corda, vires consecremus. Sed nostrae infirmitatis conscü, Nostris dií'fisi viribus, ad Te levamus cum fiducia oculos, precesque convertí— mus, o Divine Spiritus, T u f o n s verae lucis et sapientiae divinae, Tuae gratiae lumen praefer mentibus Nostris, ut ea quae recta, quae salutaria, quae óptima sunt videamus; corda rege, fove, dirige, ut huius Concilii actiones rite inchoentur, prospere promoveantur, salubriter perficiantur. Tu vero, Mater pulchrae dilectionis, agnitionis et sanctae spei, Ecclesiae Regina et propugnatrix, Tu Nos, consultationes, labores Nostros ín Tuam maternam fidem t u telamque recipias, ac Tuis age apud Deum precibus , ut in uno semper spiritu maneamus et corde. Vos quoque Nostris adeste votis, Angelí et Archangeli, Tuque Apostolorum Princeps, Beatissime Petre, Tuque

que en todo este tiempo consagre/nos únicamente á Él las inteligencias, los corazones y las fuerzas. Pero conocedores de nuestra flaqueza , desconfiando de nuestras fuerzas, á Tí levantamos con fe los ojos, y dirigimos nuestras súplicas, oh Divino Espíritu; Tú, oh fuente de luz verdadera y de sabiduría divina, llena nuestra mente con la luz de tu divina gracia, para que podamos ver qué cosas son rectas, saludables y óptimas; dirige, conforta y gobierna los corazones, para que los actos de este Concilio empiecen rectamente, continúen con felicidad y terminen saludablemente. Y Tú, oh Madre del hermoso amor, de la inteligencia y de la santa esperanza, Reina y defensora de la Iglesia, acógenos y acoge nuestras discusiones y tiabajos bajo tu maternal protección y tutela, y haz con tus ruegos ante Dios, que permanezcamos siempre unidos en un mismo espíritu y corazón. Vosotros también secundad nuestros votos, oh Ángeles y Arcángeles: y tú, oh Príncipe de los Apóstoles,

H4

ACTAS Y DECliETOS

Coapostole Eius Paule, doctor gentium, et praedicator veritatis in universo mundo , Vosque omnes Sancti caelites , et praecipue, quorum ciñeres hic veneramur, potenti Vos deprecatione efficite, ut omnes, ministerium nostrum fideliter implentes, suscipiamus misericordiam Dei in medio Templí Eius , Cui honor et gloria in saecula saeculorum.

beatísimo Pedro ; y tú, su coapóstol Pablo, doctor de las gentes y predicador de la verdad en el universo mundo; y todos vosotros, oh Santos del cielo, y particularmente aquellos cuyas cenizas veneramos! haced con vuestras poderosas oraciones, que todos nosotros cumpliendo fielmente nuestro ministerio, recibamos en medio del templo de Dios la misericordia de Dios mismo, á quien sea dado honor y gloria por los siglos de los siglos.

Terminada esta alocución, el Rmo. Obispo de Fabriano y Matelica fué encargado de leer desde el pulpito el siguiente decreto: Pius Fpiscopus Servus Sen'orum Dei, sacro approbante Concilio, ad perpetuara rei memoriam. Rmi. Paires, placetne Vobis ad laudem et qloriam Sanctae et individuae Trinitatis, Patris et J^ilii et Sjtiritas Sancti, ad incrementum et exaltationem fidei et religionis catholicac, ad extirpationem grassantium errorum, ad reformatíonem cleri populique christiani, ad communem o— mnium paceta et concordiam, sacromneti oecumeniei Concilii Val kttium fieri et jam factura esse declaran? Y contestando los Padres por aclamación: PLACET, Su Santidad en voz alta y clara añadió: «Decretum modo lectum placuit Patribus, nemine dissentiente, Nosqve,- sacro approbante Concilio, ita decernimus, statuimvs uc sancimus, ut lectum est.»

DEL CONCILIO VATICANO.

65

Segunda vez ascendió al pulpito el Sr. Obispo de F a briano y leyó este otro decreto: Pius Episcopus Servus Servorum Dei, Sacro approbante Concilio, ad perpetuam rei memoriam. •=Rmi. Paires, placetne Vobis proocimam Sacrosancti •Concilii Oecumenici Vaticani Sessionem haberi die festo Epiphaniae Domini, qui dies erit sextus mensis Ianuarii anno Do— mini 1870? Y contestado igualmente por los Padres, PLACET, dijo Su Santidad: « Decretum modo lectum placuit Patribus, nemine dissentiente, Nosque Sacro approbante Concilio, ita decernimus, statuimus, ac sancimus ut lectum est.» Dos abogados Consistoriales, nombrados Promotores del Concilio, rogaron entonces a los Protonotarios Apostólicos allí presentes que extendiesen documentos auténticos de todo lo obrado; y concluyó la sesión con un solemne TE-DEUM. Asistieron á esta sesión 47 Cardenales, 9 Patriarcas, 7 Primados, 117 Arzobispos, 477 Obispos y 39 Abades y Superiores generales de órdenes ó congregaciones religiosas , que hacen un total de 706 Padres, cuyo catálogo daremos al fin de las sesiones.

Antes de pasar adelante; queremos decir aquí algunas palabras sobre la organización del Concilio, para que todos puedan apreciar los trabajos que en él se hicieron , el orden y la plena libertad de las discusiones, y con cuánto cuidado se pesaban todas las palabras de los decretos ó definiciones del mismo Concilio, antes que estos fuesen sometidos á la aprobación definitiva y confirmados por su Santidad en una sesión pública. Aunque la iniciativa de las materias, que habian de

66

ACTAS Y DECRETOS

tratarse perteneciese d la Sede Apostólica, Su Santidad no solo permitió, más también exhortó á los Padres á que propusiesen cualesquiera otros puntos, eme creyesen convenientes a la publica utilidad; si bien La conveniencia y oportunidad de estas proposiciones debia ser sometida previamente á una congregación especial. Existían] muchos trabajos hechos de antemano, y hasta preparadas las minutas de varios decretos por comisiones de teólogos, canonistas y peritos en las diferentes materias que pudieran ser objeto del Concilio, los cuales habían sido llamados por S. S. para este efecto, no sólo de Roma é Italia, sino también de otras naciones católicas. El Concilio por su parte debia nombrar y nombró en efecto á pluralidad de votos cuatro comisiones ó diputaciones conwuestas cada una de- 24 Padres, y presidida por un Émmo. Purpurado: la 1.a para materias de fe', la segunda para las de disciplina eclesiástica; la tercera para lo que se refiere á órdenes regulares y la cuarta para materias del rito oriental y misiones apostólicas. A las cuales comisiones correspondía examinar todos los trabajos hechos, rectificar y corregir las minutas ó presentar otras nuevas, que luego eran sometidas á las congregaciones generales de todos los Padres; y con vista de las observaciones y modificaciones propuestas. por cuantos quisiesen hablar' ó proponer algo, la coyniston respectiva redactaba de nuevo la minuta ó proyecto de decreto para su aprobación en otra Congregación general, y solo después de haber sido aprobado por mayoría de votos, era sometido á la definitiva en sesión pública presidida por Su Santidad. Conforme a esto, pues, fueron elegidas dichas cuatro comisiones en las Congregaciones generales de 14, 20, y 28 de diciembre y en la de 14 de Enero. Además de esto en la Congregación general de 10 de diciembre fué leída la relación de 12 Emmos. Cardenales y otros 14 Rmos. Padres nombrados por Su Santidad para la congregación especial que debe examinar las proposiciones de cualesquiera puntos que los Padres del Concilio tengan á bien proponer. Y en la misma se eligió también por mayoría de votos d cinco jueces llama-

DEL CONCILIO VATICANO.

67

dos de excusas, porque deben dar su parecer sobre las que alegasen los Padres ausentes para no haber venido al Concilio ó para ausentarse de él antes de su conclusión ; y otros cinco para satisfacer á cualesquiera quejas 6 controversias que pudieren ofrecerse sobre el orden de asientos, derecho de precedencia ó cualquiera otra cosa. No terminaremos estas breves indicaciones sin hacer mérito de la Constitución Cum Romanis Pontificibus publicada y distribuida á los Padres en la Congregación general de 10 de Diciembre, relativa á la elección del Romano Pontífice, si acaeciese vacar la Sede Apostólica durante el Concilio, la cual sin embargo no creemos necesario insertar aquí. Diremos solamente que por ella se establece lo que ya en casos análogos se habia constituido y declarado por otros Sumos Pontífices, que la elección de Papa pertenece única y exclusivamente al Colegio de Cardenales de la Sta. Iglesia Romana, sin que la circunstancia de hallarse reunido el Concilio pueda ni deba alterar en nada lo que sabiamente está determinado ya sobre esta materia. Advertiremos también que habiendo fallecido el primer presidente de las Congregaciones generales designado por Su Santidad en las Letras apostólicas para el orden general del Concilio, que en su tugar hemos insertado ; el Santo Padre se sirvió nombrar en su lugar al Emmo, Cardenal de Angelis; y por diferentes quirógrafos designó también para presidir la diputación de Fide al Emmo. Cardenal jBilio; para la de disciplina eclesiástica al Emmo. Caterini, y por enfermedad de este al Emmo. Capalti; para la de negocios de órdenes regulares al Emmo. Bizzarri, y para la de Ritos orientales y Misiones apostólicas al Emmo. Cardenal Barnabó. He aquí ahora los nombres de los Padres elegidos para estas comisiones ó diputaciones.

68

ACTAS Y DECRETOS

Congregatio specialis a SSmo. Domino nostro deputata pro recipiendis et expendendis Patrum propositionibus. EMINENTJSSIMI AC REVERENDISSIMI CARDINALES

Constantinus Cardinalis Patrizi. Camillus Cardinalis di Pietro. Philippus Cardinalis de Angelís. Cosmas Cardinalis Corsi. Sixtus Cardinalis Riario Sforza. Ioseph Othmarus Cardinalis Rauscher. Henricus M. G. Cardinalis de Bonnechose. Paulus Cardinalis Cullen. Laurentius Cardinalis Barili. loannes ígnatius Cardinalis Moreno. Raphael Cardinalis Monacho La Valleta. lacobus Cardinalis Antonelli. REVERENDISSIMI PATRES

Gregorius Iussef, Patriarca Antiochenus rit. graec. melch. Iosephus Valerga, Patriarca Hierosolymitanus Ioseph Hippolytus Guibert, Archiep. Turonensis. Alexander Kiccardi di Netro, Archiep. Taurinensis. Marianus Barrio y Fernandez Archiep. Valentinensis. Raphael Valentinus Valdivieso, Archiep. S. lacobi de Chile. Martinus loannes Spalding, Archiep. Baltimorensis. Franciscus Xaverius Apuzzo, Archiep. Surrentinus. Alexander Franchi, Archiep. Thessalonicensis. Petrus Giannelli, Archiep. Sardianus. Henricus Eduardus Manning, Archiep. Westmonasteriensis. Victor Augustus Dechamps, Archiep. Mechliniensis. Conradus Martin, Episcopus Paderbornensis. Petrus Ieremias Michael Ángelus Celesia, Episcopus Pactensis.

DEL CONCILIO VATICANO.

69

ludices excusationum a Patribus in Congregatione generali die 10 Decembris maiori suffragiorum numero electi. Paulus Melchers* Archiepiscopus Coloniensis. Benvenutus Monzón y Martin, Archiep. Granatensis. Ioachim Limberti, Archiepiscopus Florentinus. Ioannes Baptista Landriot, Archiepiscopus Retnensis. Franciscus Pedicini, Archiepiscopus Barensis. ludices querelarum et controversiarum a Patribus in Congregatione generali die 10 Decembris maiori suffragiorum numero electi. Iosephus Angelini, Archiepiscopus Corinthiensis. Gaspar Mermillod, Episcopus Hebronensis. Innocentius Sannibale , Episcopus Eugubinus. Ioannes Rosati, Episcopus Tudertinus. Antonius Canzi, Episcopus Cyrenensis.

DKPVTATIO PRO REBVS AD FIDEM PERT1NENTIBVS. PARITER A P A T R I B V S ELECTA MAtORI SVFFRAGIORVM NVMERO, VTI ET DEPVTATIÓNES SEQVENTES.

REVERENDISSIMI PATUI

1. Emmanuel García Gil Archiepiscopus Caesaraugustanus. 2. Ludovicus Franciscus Pie Episcopus Pictaviensis. 3. Patritius Leahy Archiepiscopus Casseliensis.' 4. Renatus Franciscus Regniér Archiepiscopus Cameracensis.

70

ACTAS Y DECRETOS

5. Ioannes Simor Archiepiscopus Strigoniensis. 6. Andreas Ignatius Schaepman Archiepiscopus Ultraiectensis. 7. Antonius Hassun Patriarcha Ciliciae Armenorum. 8. Bartholomaeus D'Avanzo Episcopus Calvensis et Theanensis. 9. Miecislaus Ledochowski Archiepiscopus Gnesnensis et Posnaniensis. 10. Franciscus Aemilius Cugini Archiepiscopus Mutinensis. 11. Sebastianus Dias Larangeira Episcopus S. Petri Fluminis Grandensis Australis. 12. Ignatius Senestrey Episcopus Ratisbonensis. 13. Victor Augustus Dechamps Archiepiscopus Mechliniensis. 14. Ioannes Martinus Spolding Archiepiscopus Baltimorensis. 15. Antonius Monescillo Episcopus Giennensis. 16. Petrus losephus De Preux Episcopus Sedunensis. 17. Vincentius Gasser Episcopus Brixinensis. 18. Raphael Valentinus Valdivieso Archiepiscopus S. I a cobi de Chile. 19. Henricus Eduardus Manning Archiepiscopus Westmonasteriensis. 20. Fridericus María Zinelli Episcopus Tarvisinus. 21. losephus Cardoni Archiepiscopus Edessenus. 22. Walterus Steins Archiepiscopus Bostrensis. 23. Conradus Martin Episcopus Paterbornensis. 24. losephus Sadoc'Alemany Archiepiscopus S. Francisci. E Secretaria Concilii Vaticani die 16 Decembris 1869. IOSEPHUS Ep. S. Hippolyti,

Secretar.

DEL CONCILIO VATICANO.

71

DKPVTATIO PRO REBVS DISCIPLINAE ECCLESIASTICAE. REVERENDISSIMI -^PATRES

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.

loannes Mac-Closkey Archiepiscopus Neo-Eboracensis. Guillelmus Ullathorne Episcopus Birminghamiensis. loannes Mac-Hale Archiepiscopus Tuamensis. Pelagius Be Lavastida y Davalos Archiepiscopus Mexicanus. Pantaleon Monserrat y Navarro Episcopus Barcinonensis. Anastasius Yusto 'Archiepiscopus* Burgensis. Iulius Arrigoni Archiepiscopus Lucanus. Franciscus Baillargeon Archiepiscopus Quebecensis. Paulus Ballerini Patriarcha Alexandrinus, ritus latini. Claudius Plantier Episcopus Nemausensis. Theodorus de Montpellier Episcopus Leodiensis. Stephanus Marilley Episcopus Lausanensis et Genevensis. Francíscus Xaverius Wierzchleyski Episcopus Leopoliensis, ritus latini. Georgius Stahl Episcopus Herbipolensis. loannes Ambrosius Huerta Episcopus Puniensis. Carolus Fillion Episcopus Cenomanensis. loannes Baptista Zwerger Episcopus Secoviensis. Nicolaus Sergent Episcopus Corisopitensis. Michael Heiss Episcopus Crossensis. Marianus Ricciardi Archiepiscopus Rheginensis. Leo Meurin Episcopus Ascalonensis. loannes Guttaaauro di Reburdone Episcopus Calatanisiadensis. Marinus Marini Archiepiscopus Episcopus Urbevetanus. Iosephus Aggarbati Episcopus Senogalliensis. E Secretaria Concilii Vaticani die 23 Decembris 18G9. IOSEPHUS Ep. S. Hippoh/ti, Secretar.

72

ACTAS Y DECRETOS

DEPVTATIO PRO REBVS ORDESVM REGYLARIVM REVERENBISSIMI PATRES

1. Franciscus Fleix y Solans Archiepiscopus Tarraconensis. 2. Andreas Raess Episcopus Argentinensis. 3. Godefridus Saint-Marc Archiepiscopus Rhedonensis. 4. Ferdinandus Blanco Episcopus Abulensis. 5. Ioannes Derry Episcopus CÍonfertensis. 6. losephus Benedictus Dusmet Archiepiscopus Catanensis. 7. Félix Cantimorri Episcopus Parmensis. 8. losephus Ignatius Cneca Archiepiscopus Quitensis. 9. Fridericus de Fürstenber^ Archiepiscopus Olomucensis. 10. Carolus Pooten Archiepiscopus Antibarensis et Scodrensis. l í . Paulus Micaleff Episcopus Typhernatensis 12. Stephanus Vincentius Ryan Episcopus Buffalensis. Í3. Simón Spilotros Episcopus Tncaricensis. * 14. Alexander Angeloni Archiepiscopus Urbinatensis. 15. Ignatius Moraes Cardoso Episcopus Pharannensis. 16. Franciscus de Leonrod Episcopus Eystetensis. 17. Guillelmus losephus Clifford Episcopus Cliftoniensis. 18. Thomas Michaél Salzano Episcopus Tanensis. 19. Ioannes Ioseph Faiet Episcopus tírugensis. 20. Maria Ephrem Garrelon Episcopus Nemesinus. 21. Aloisius Nazari di Calabiano Archiepiscopus Mediolanensis. 22. Georgius Ebediesus Chaiiath Archiepiscopus Amadiensis Chaldaeorum. 23. Gaspar Willi Episcopus Antipatrensis. 24. Ioannes Thomas Ghilardi Episcopus Montis Regalis. E Secretaria Concilii Vaticani die 31 Decembris 1869. IOSEPHVS Ep. 8. Hippolyti, Secretar.

DEL CONCILIO VATICANO.

73

DEPVTATIO PRO REBVS RITVS ORIENTALIS, IN QVA TRACTABITVR ETIAM DE APOSTOLICIS MISSIONIBVS.

ÍIEVERENDISSIMI PATRES

1. Petrus Bostani Archiepiscopus Tyrensis et Sydoniensis rit. Maronit. 2. Vincentiüs Spaccapietra Archiepiscopus Smyrnensis. 3. Carolus Lavigerie Archiepiscopus Algerianus. 4. Cyrillus Behnam Benni Archiepiscopus Mausiliensis rit. Syr. 5. Ambrosius Basilius Audou Episcopus Mariamnensis rit. Graeco-Melchit. 6. Ioseph Papp-Szilagyi Episcopus Magno-Varadinensis rit. Graeco-Rumaen. 7. Aloysius Ciurcia Archiepiscopus Irenopolitanus. 8. Aloysius Gabriel de la Place Episcopus Hadrianopolítanus. 9. Stephanus Ludovicus Charbonneaux Episcopus I a s sensis. 10. Thomas Grant Episcopus Soutlrwarcensis. 11. Hilarius Alcázar Episcopus Paphensis 12. Daniel Mac-Gettingan Episcopus Rapotensis. 13. Iosephus Pluym Episcopus Nicopolitanus. 14. Melchior Nasarian Archiepiscopus Mardensis rit. A r men. 15. Stephanus Melchisedechian Episcopus Érzerumiensis rit. Armen. 16. Augustinus Georgius Bar-Scinu Episcopus Salmasiensis rit. Chalcl. 17. Ioannes Lynch Episcopus Torontinus. 18. Ioannes Marango Episcopus Thenensis et Miconensis.

74

ACTAS Y DECRETOS

19. Franciscus Ioannes Laouenan Episcopus Flaviopolitanus. 20. Antonius Carolus Cousseau Episcopus Engolismensis. 21. Ludovicus Goesbriand Episcopus Burlingtonensis. 22. Ioseohus Valerga Patriarcha Hierosolymitanus. 23. Iacoous Quiím Episcopus Brisbanensis. 24. Carolus Poirier Episcopus Roseusis. E Secretaria Concilii Vaticani die 18 Ianuarii 1870. IOSEPHUS Ep. S. Ilippolyti Secretar.

JSEGUNDA SESIÓN, Reunidos todos los Padres en el aula conciliar en la forma y hora preso-das, y notificadas de antemano, y entrado también y recibido según ceremonial nuestro Smo. Padre Pió IX, celebró la misa solemne de la Epifanía el Emmo. Cardenal Pafrizi; rezáronse las oraciones dispuestas para el Concilio; y cantado el evangelio Descendens Iesus por el Emmo. Cardenal Diácono Capalti, y el himno Veni, Creator Spiritus que Su Santidad entono, y terminó cantando el verso y la oración, acercáronse al trono Pontificio dos promotores del Concilio, suplicando con instancia que siguiendo la antigua costumbre de dar principio a las deliberaciones conciliares por una solé i une profesión de fe, se sirviese disponer que se cumpliese este acto conforme á la fórmula establecida por el Sumo Pontífice de feliz memoria Pió IV. Estimada, pues, esta instancia por Su Santidad, el mismo Sto. Padre pronunció en alta y clara voz el primero de todos dicha profesión de fe, comenzando con las palabras Ego Pius Catholicae Ecclesiae Episcopus firma

DEL CONCILIO VATICANO.

75

flde credo et profiteor etc.; y subiendo después al pulpito el Rmo. Obispo de Fabriano, la recitó en nombre de todos los Padres hasta el sic me Deus adiuvet et sancta Dei Evangelia; acercándose luego por el orden de dignidad y promoción cada uno de ellos, al solio del Sumo Pontífice, de rodillas y puesta la mano derecha sobre el libro de los santos Evangelios, ratificó dicha profesión con las palabras siguientes: « Ego rí. N. Episco— pus N. spondeo, voveo, et iuro iuxta formulam praelectam. Sic me Deus adiuvet, et haec Sancta Dei Evangelia, » y besó el libro. Terminado todo, ordenó Su Santidad á los Protonotarios apostólicos presentes, que testificasen todo lo obleado, y acabó la sesión con el Te Deum y la oración correspondiente. Halláronse presentes en esta sesión 706 Padres, á saber, 47 Emmos. Cardenales, 9 Patriarcas, 7 Primados, 121 Arzobispos, 481 Obispos, 1G Abades y 25 Superiores Generales de Congregaciones y Ordenes religiosas.

Después de esta sesión nada notable tenemos que mencionar hasta la siguiente; sino que haciéndose muy largas las discusiones en las Congregaciones generales, Su Santidad, oido el parecer de los Emmos. Presidentes y el de la Congregación especial deputa da para examinar las proposiciones de los Padres, y apreciando debidamente los deseos manifestados por muchos de estos, se ha servido dictar las reglas que copiamos d continuación, y que fueron publicadas en la Congregación general de 22 de Febrero. 1." Distributo schemate Concilii Patribus, Cardinales Praesides Congregationum generalium congruum tempus praefigent, intra quod Patres ipsi , qui aliqua in senemate animadvertenda censuerint, ea scripto tradere d e beant.

ACTAS Y DECRETOS 70 2.* Animadversiones hoc ordine exarandae erunt; ut primum illae scripto adnotentur* cmae schema geñeratim respiciunt site integrum sive divisum, pfout a Praesidibus indicatum fuerit; deihde ilíae quae ád singulas schematis partes referentur, schematis ípsiUs ordine servato. 3.a Qui ex Patribus animadversiones veí iñ verba vel in paragraphos propositi schematis afferendas putaverint, novam verborüm vel paragraphorum formulam sübjicient in locum prioris in schemate substitueñdam. 4.a Animadversiones a Patribus Concílii hac ratiohe exaratae et propria subscriptione münitae Secretario Concilii tradentur, eiusqüe opera ad respectivas Episcoporum Deputationes transmittentur. 5 a* Postquam liuiusmocíi animadversiones expensae fuerint in conventu eius £)eputationÍs, ad quam pertinent, singulis Patribus distribuetür schema. reformatüm unacum summaria relatione* in qua de propositis animadversionibus mentio fiet. G.a Schemate una simuí cum supradicta relatioüe Patribus Concilii commuñicato , Cardinales Praesides diem statuent Congregationis generalis in qua discüssio inehoabitur. 7.a Discüssio fiet primum geñeratim de schemate integro vel 'diviso , prout Cafdinalibus Praesidibus yisiim fuerit; eáque absoluta* de unaqüaque singillatim schematis ipsius parte dísceptabitur; proposita semper in hac singularum partium discussionS ab Oratoribus formula expensi schematis periodo vel paragrapho substituenda, ac Praesidibus post habitum sermonem scripto exhibenda. 8.a Qui de reformato schemate loqui voluerint, dum suum disserendi propositum Praesidibus significandum curabunt, innuere panter debebunt utrum de toto schemate in genere, vel de eius partibus in specie acturi sint; et quatenus in specie, de qua schematis parte sibi agendum esse statuerint. 9.a Liberum erit cuique ex respectivae Deputationis Episcopis, impetrata a Praesidibus venia, Oratorum difficultatibus et animadversionibus responderé, ita tamen ut facultas ipsis sit vel statim post Oratoris sermonem eloqui, vel pluribus insimul Oratoribus eadem super re di-

DEL CONCILIO VATICANO.

77

sceptantibus reponere, idque vel eodem, vel alio die perficere. 10.* Oratoruní sermones intra fines propositi argumenti cohibeantur. Si quem vero Patrum extra metas vag a n contingat, Praesidum erit ad própositam quaestionem ipsum revocare. 11." Si discussionum series, re proposita iam satis excussa, plus aequo protrahatur, Cardinales Praesides, postulatione scripto extibita a decem mínimum Patribus, Congregationem generalem percontari poterunt, an velit disceptationem diutius continúan; et exquisitis per actum assurgendi vel sedendi suffragiis, finem discussioni irnponent, si id maiori Patrum praesentium numero visum fuerit. 12.a Absoluta super una schematis parte discussione, antequam transitus ñat ad aliam, Cardinales Praesides suffragia Congregationis generalis exquirent, primum quidem super propositis in ea ipsa discussione emendationibus, demde super integro partis examinatae textu. 13.a Suffragia tum super emendationibus, tum super singularum partium textus ita a Patribus Concilii feren— tur, ut Praesides distinctis vicibus ad surgendum invi— tent primum eos qui emendationi vel textui assentiuntur, deinde eos qui contradicunt: recensitis autem suffragiis, id decernetur quod maiori' Patrum numero placuerit. 14." Cum de ómnibus schematis partibus hac ratione suffragia lata fuerint, de examinato schemate Patrum sententias Cardinales Praesides rogabunt Haec autem suffragia oretenus edentur per verba placet aut non placet; ita tamen ut qui conditionem aliquam adiiciendam existiment, suffragium suum scripto tradere debeant. Datum Romae die 20 Februarii anno 1870. Philippus Card. de Angelis Praeses. Antonius Card. de Luca Praeses. Ioseph Andreas Card. Bizzarri Praeses. Aloysius Card. Bilio Praeses. Hannibal Card. Capalti Praeses. Iosephus Episcopios S. Hippolyti Secret. Concilii Yaticani.

7K

ACTAS Y DECRETOS

JERCERA

SESIÓN.

Señalado por Su Santidad con vista del resultado de las discusiones conciliares el dia 24 de Abril, octavo de la Resurrección del Señor, para la tercera sesión, verificóse ésta con el aparato, forma y solemnidad de la anterior ; y cantada la Misa de Espíritu Santo por el Emmo. Cardenal Bilio, el evangelio Undecim Apostoli por el Cardenal Borromeo, y el himno Veni, Creator Spiritus alternando los PP. y cantores, el Rmo. Obispo de Fabriano, subiendo por orden del Sto. Padre al pulpito, leyó en alta y distinta voz lo siguiente: CONSTITVTIO DOGMÁTICA DE FIDE CATHOLICA

PIVS EPISCOPVS SERVVS SERVORVM QEI SACRO APPROBANTE CONCILIO AD PERPETVAM REÍ MEMORIAM.

Dei Filius et generis humani Redemptor Dominus Noster lesus Christus, ad Patrem coelestem rediturus, cum

Pió, Obispo, Siervo de los siervos de Dios, con la aprobación del Sacro Concilio, para perpetua memoria. Jesucristo Señor Nuestro, Hija de Dios y Redentor del género humano, estando para volver al Padre celestial,

DEL CONCILIO VATICANO.

79

Eoclesia sua in terris militante, ómnibus diebus usque ad consummationem saeculi futurum se esse promisit. Quare dilectas sponsae praesto esse, adsistere docenti, operanti benedicere, periclitanti opem ferré nullo unquam tempo— re destitit. íiaec vero saiutaris eius- providentia, cum ex alus beneficiis innumeris continenter apparuit, tum iis manifestissime comperta est fructibus, qui orbi christiano e Conciliis oecumenicis ac nominatim e Tridentino, m i quis licet temporibus celebrato, amplissimi provenerunt. Hinc enim sanctissima religionis dogmata pressius definita uberiusque expósita, errores damnati atque cohibiti; hinc ecclesíastica disciplina restituta firmiusque sancita, promotum in Clero scientiae et pietatis studium, parata adolescentibus ad sacram militiam educandis collegia, christiani denique populi mores et accuratiore fidelium eruditione et frequentiore sacramentorum usu instaurati. Hinc

proraelió que permanecería todos los dias, hasta la consumación de los siglos, con su Iglesia militante sobre la tierra. Por lo cual, en ningún tiempo ha dejado de estar al lado de su amada Esposa, de asistirla en su e n señanza , de bendecirla en sus obras y de socorrerla en sus peligros. Pero esta saludable providencia, que ha brillado constantemente por otros innumerables beneficios, se ha manifestado de una manera especial por los frutos abundantísimos que el orbe cristiano ha reportado de los Concilios ecuménicos, y en particular del Tridentino, apesar de haber sido en tan aciagos tiempos celebrado. Y en efecto, de aquí provino que los dogmas santísimos de la Religión hayan sido definidos con mayor precisión y expuestos con más amplitud, los errores condenados y reprimidos, la disciplina eclesiástica restablecida y afirmada con mayor vigor, promovido en el Clero el amor de la ciencia y de la piedad, establecidos colegios para los jóvenes aspirantes á la sagrada milicia, y en fin mejoradas las costumbres del pueblo cristiano, tanto por la más cuidadosa instrucción de los fieles, co-

80

ACTAS Y DECRETOS

praeterea arctior membrorum cum visibili Capite conimunio, universoque corpori Christi mystico additus vigor; hinc religiosae multiplicatae familiae, aliaque christianae pietatis instituía ; hinc ille etiam assiduus et usque ad sanguinis effusionem constans ardor in Christi regno late per orbem propagando. Verumtamen haec aliaque insignia emolumenta, quae per ultimam máxime Oecumenicam Svnodum divina ele— mentía Ecclesiae largita est, dum grato, quo par est, animo recolimus; acerbum compescere haud possumus dolorem ob mala gravissima, inde potissimum orta, quod eiusdem Sacrosanctae Synodi apucl permultos vel auctoritas contempta, vel sapientissima neglecta fuere decreta. Nemo enim ignorat, haereses, quas Tridentini Patres proscripserunt, dum, reiecto divino Ecclesiae magisterio, res ad religionem spectantes privati cuiusvis iudicio pernio por el más frecuente uso de los Sacramentos. De ahí también procede el haberse estrechado más la unión de los miembros con la Cabeza visible, y haber recibido nuevo vigor todo el cuerpo místico de Cristo ; de ahí el haberse multiplicado las asociaciones religiosas y otros institutos de piedad cristiana; y de ahí también ese asiduo y constante ardimiento , hasta derramar la sangre, en propagar el reino de Cristo por todo el mundo. Sin embargo, mientras recordamos con ánimo justamente agradecido estas y otras insignes ventajas, que Ja clemencia divina ha concedido á la Iglesia, principalmente por medio del último Concilio Ecuménico; no podemos reprimir un sentimiento de acerbo dolor, considerando los gravísimos males, nacidos sobre lodo de que muchos han menospreciado la autoridad del Sacrosanto Sínodo, ó han desatendido sus sapientísimos decretos. Pues nadie ignora, que las herejías proscritas por los Padres de Trento, habiendo rechazado el divino magisterio de la Iglesia y abandonado al juicio privado de cada uno los asuntos concernientes á la religión, se

DEL CONCILIO VATICANO.

Si

mitterentur, in sectas paullatim dissolutas esse multíplices, quibus ínter se dissentientibus et concertantibus, omnis tándem in Christum fides apud non paucos labefactata est. Itaque ipsa sacra Biblia, quae antea christianae doctrinae unicus fons et iudex asserebantur, iam non pro divinis haberi, imo mythicis commentis accenseri coepe— runt. Tum nata est et late nimis per orbem vagata illa rationalismi seu naturalismi doctrina, quae rehgioni christianae utpote supernaturali instituto per omaia adversans, summo studio molitur, ut Christo, qui solus Dominus et Salvator noster est, a mentibus humanis, a vita et moribus populorum excluso, merae quod vocant rationis vel naturae regnum stabiliatur. Relicta autem proiectaque christiana rehgione, negato vero Deo et Christo eius, prola>sa tándem est multorum mens in pantheismi, materia— ismi, atheismi barathrum, ut iam ipsam rationalem na-

f

han fraccionado poco á poco en muchedumbre de sectas, que con sus mutuas disensiones y luchas han hecho perder á no pocos toda fe en Jesucristo. Así es que la misma sagrada Biblia, que antes era por ellos tenida como la única fuente y único juez de la doctrina cristiana, no sólo no la consideran ya como divina, sino que han empezado á contarla entre las invenciones fabulosas. Así es como nació y llegó á extenderse profusamente por el mundo la doctrina del racionalismo ó naturalismo, que, oponiéndose en todo á la religión cristiana, como que ésta es institución sobrenatural, esfuérzase á todo trance en desterrar de los corazones humanos, y de la vida y costumbres de los pueblos, á Cristo Nuestro único Señor y Salvador, á fin de establecer lo que llaman « el reinado de la razón ó de la naturaleza.» Mas, abandonada y rechazada la religión cristiana, negado el verdadero Dios y su Cristo, de tal suerte se ha precipitado la inteligencia de muchos en el báratro del panteísmo, materialismo y ateismo, que, negando la mis-

82

ACTAS Y DECRETOS

turam, omnemque iusti rectique normam negantes, ima humanae societatis fundamenta diruere connitantur. Hac porro impietate circumquaque grassante, infeliciter contigit, ut plures etiam e catholicae Ecclesiae filiis a via verae pietatis aberrarent, in iisque, diminutis paullatim veritatibus, sensus catholicus attenuaretur. Variis enim ac peregrinis doctrinis abducti, naturam et gratiam, scientiam humanam et fidem divinam perperam commi— scentes, genuinum sensum dogmatum, quem tenet ac docet Sancta Mater Ecclesia, depravare, integritatemque et sinceritatem fidei in periculum adducere comperiuntur. Quibus omnibusperspectis, fieri qui potest, ut non commoveantur intima Ecclesiae viscera? Quemadmodum enim Deus vult omnes homines salvos fieri, et ad agnitionem veritatis venire; quemadmodum Christus venit, ut salvum faceret, quod penerat, et filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum: ita Ecclesia. a Deo populorum mama naturaleza racional y toda regla de lo justo y de lo recto, dirige sus ataques á destruir los primeros fundamentos en que descansa la sociedad humana. Y ha sucedido por desgracia, que extendiéndose esta impiedad por todas partes, muchos, hasta de entre los hijos de la Iglesia católica, se han extraviado del camino de la verdadera piedad, y oscurecidas paulatinamente en ellos las verdades, ha llegado a debilitarse el sentido católico. Pues que, cautivados por varias y extrañas doctrinas, confundiendo malamente la naturaleza con la gracia, la ciencia humana con la le divina, véselos alterar el genuino sentido de los dogmas, que cree y enseña la Santa Madre Iglesia, y poner en riesgo la integridad y sinceridad de la fe. Ante la consideración de tales cosas ¿cómo no han de conmoverse profundamente las entrañas de la Iglesia? Porque así como Dios quiere que todos los hombres se salven y vengan al conocimiento de la verdad; y así como Cristo vino para salvar lo que habia perecido, y para congregar á los hijos de Dios que estaban dispersos; así

DEL CONCILIO VATICANO.

83

ter et magistra constituía, ómnibus debitricem se novit, ac lapsos erigere, labentes sustinere, revertentes amplecti, confirmare bonos et ad meliora pro venere parata semper et intenta est. Quapropter nullo tempore a Dei veritate, quae sanat omnia, testanda et praedicanda quie— scere potest, sibi dictum esse non ignorans: Spiritus meus, qui est in te, et verba mea, quae posui in ore tuo, non recedent dé ore tuo amodo et usque in sempiternum (Is. LIX. 21). Nos itaque, inhaerentes Praedecessorum Nostrorum vestigiis, pro supremo Nostro Apostólico muñere veritatem catnolicam docere ac tueri, perversasque doctrinas reprobare nunquam intermisimus. Nunc autem sedentibus Nobiscum et iudicantibus universi orbis Episcopis, in hanc Oecumenicam Synodum auctoritate Nostra in Spiritu Sancto congregatis, innixi verbo scripto et tradito, prout ab Ecclesia catholica sánete custoditum et genuine exposi—

la Iglesia constituida por Dios en madre y maestra de los pueblos, se reconoce deudora para con todos, y siempre está dispuesta y pronta á levantará los caídos, sostener á los que vacilan, abrazar á los que vuelven, confirmar á los buenos y guiarlos á la perfección. Por lo cual en ningún tiempo puede dejar de atestiguar y predicar la verdad de Dios que lo sana todo, no ignorando que se le ha dicho: «El Espíritu mió que está en tí, y mis palabras que puse en tu boca, no se apartarán de tu boca desde ahora y para siempre.» Por eso Nos siguiendo las huellas de Nuestros Predecesores, y en cumplimiento de Nuestro supremo cargo Apostólico, nunca hemos dejado de enseñar y defender la verdad católica, y de reprobar las doctrinas perversas. Y ahora, sentándose y juzgando con Nos los Obispos de lodo el orbe, congregados en el Espíritu Santo por nuestra autoridad, en este Ecuménico Concilio, apoyados en Ja palabra de Dios escrita y tradicional, según la hemos recibido santamente conservada y genuinarnen-

84

ACTAS Y DECRETOS

tum accepimus, ex hac Petri Cathedra in conspectu omnium salutarem Christi doctrinam profiteri et declarare constituimus, adversis erroribus potestate nobis a Leo tradita proscriptis atque damnatis. CAPUT I. DE DEO RERUM OMNIÜM CREATORE.

Sancta Catholica Apostólica Romana Ecclesia credit et confitetur, unum esse Deum verum et vivum, Creatorem ac Dominum coeli et terrae, omnipotentem, aeternum, immensum, incomprehensibilem, intellectu ac volúntate omnique perfectione infinitum; qui cum sit una singularis, simplex omnino et incommutabilis substantia spiritualis, praedicandus est re et essentia a mundo distinctus, in se et ex se beatissimus, et super omnia, quae praeter

te expuesta por la Iglesia Católica, hemos determinado enseñar y declarar en presencia de todos desde esta Cátedra de Pedro la saludable doctrina de Cristo , proscribiendo y condenando con la potestad que Dios nos ha concedido, los errores á ella contrarios. CAPÍTULO I. DE DIOS,

CRIADOR DE TODAS

LAS COSAS.

La Santa Iglesia Católica Apostólica Romana cree y confiesa que existe un solo Dios verdadero y vivo, Criador y Señor del cielo y de la tierra, omnipotente, eterno , inmenso, incomprensible é infinito en su entendimiento, en su voluntad y en toda perfección; el cual, siendo una sustancia espiritual singular, absolutamente simple é inmutable, debe decirse que es real y esencialmente distinto del mundo, felicísimo en sí y por sí, é

DEL CONCILIO VATICANO.

«5

ipsum sunt et concipi possunt, ineffabiliter excelsus. Hic solus verus Deus bonitate sua et omnipotenti virtute non ad augendam suam beatitudinem, nec ad acquirendam, sed aü manifestandam perfectionern suam per bona, epiae creaturis impertitur, libérrimo consilio simul ab initio temporis utramque de nibilo condidit creaturam, spiritualem et corporalem, angelicam videlicet et mundanam, ac deinde humanam quasi communem ex spiritu et corpore constitutam [Conc. Later. IV. c. 1. Firmiter). Universa vero, quae condidit, Deus providentia sua tuetur atque gubernat, attingens a fine usque ad finem fortiter, et disponens omnia suaviter (Sap. VIII. t). 0mnia enim nuda et aperta sunt oculis eius [Cf.Hebr. IV. 13), ea etiam, quae libera creaturarüm actione futura sunt.

inefablemente excelso sobre todas las cosas, que fuera de El existen y concebirse pueden. Este solo verdadero Dios, por su bondad y omnipotencia, no para acrecentar su felicidad, ni para adquirirla, sino para manifestar su perfección por medio de los bienes que concede á las criaturas, y por sola su libérrima voluntad, crió de la nada desde el principio de los tiempos las dos clases de criaturas, espirituales y corporales; á saber, la angélica y la mundana ; y luego la humana, que, como constituida de espíritu y de cuerpo, es en cierto modo común á ambas. Y todo esto que Dios ha criado, lo conserva y gobierna con su providencia, abarcando fuertemente del uno al otro confín, y disponiendo todas las cosas con suavidad. Porque todas están desnudas y claras ante sus ojos, aun aquellas que han de suceder por la acción libre de las criaturas.

86

ACTAS Y DECRETOS

CAPUT II. DE

RÉVÉLATIONE.

Eadem Sanda Mater Ecclesia tenet et docet, Deum, rerum omnium principium et finem, naturali humanae rationis lumine e rebus creatis certo cognosci posse; invisibilia enim ipsius, a creatura mundi, per ea quae facta sunt, intellecta, conspiciuntur [Rom. I. 20): attamen placuisse eius sapientiae et bonitati, alia, eaque supernaturali via se ipsum ac aeterna voluntatis suae decreta humano generi revelare, dicente Apostólo: Multifariam, multisque modis olim Deus loquens patribus in Prophetis: novissime, diebus istis locutus est nobis in Filio [Hébr. I. 1-2). Huic divinae revelationi tribuendum quidem est, ut ea,

CAPÍTULO II. DE LA REVELACIÓN.

La misma Santa Madre Iglesia cree y enseña que Dios, principio y fin de todas las cosas puede ser conocido ciertamente con la luz natural de la razón humana por medio de las criaturas: porque las cosas invisibles de Dios se hacen inteligibles á la criatura del mundo por las obras que el mismo Dios ha hecho. Sin embargo plugo á su sabiduría y bondad revelarse Él mismo al género humano; y revelarle también los eternos decretos de su voluntad por otro medio diverso y sobrenatural, conforme á lo que dice el Apóstol: Dios que en otro tiempo habló á nuestros padres en muchas ocasiones y de muchos modos por medio de los profetas, nos ha hablado últimamente en nuestros dias por medio de su Hijo. A esta divina revelación es debido, en verdad, que

DEL CONCILIO VATICANO.

37

quae in rebus divinis humanae rationi per se impervia non sunt, in praesenti quoque generis humani conditione ab ómnibus expedite, firma certitudine et nullo admixto errore cognosci possint. Non hac tamen de causa revelatio absolute necessaria dicenda est, sed quia Deus ex infinita bonitate sua ordinavit hominem ad finem supera aturalem, ad participanda scilicet bona divina, quae h u manae mentis intelligentiam omnino superant; siquidem oculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis ascendit, quae praeparavit Deus iis, qui diligunt illum (1. Cor. II. 9.). Haec porro supernaturalis revelatio, secundum universalis Ecclesiae fidem, a sancta Tridentina Synodo declaratam, continetur in libris scriptis et sine scripto traditionibus, quae ipsius Chrisli ore ab Apostolis acceptae, aut ab ipsis Apostolis Spiritu Sancto aictanté quasi per manus traditae, ad nos usque pervenerunt [Conc. Trid.

aun en el estado présenle del humano linaje, puedan todos conocer con claridad, firme certidumbre y sin mezcla alguna de error, las cosas divnas que no son de suyo inaccesibles á la razón humana. De lo cual empero no debe inferirse que la revelación sea absolutamente necesaria, sino en cuanto Dios por su bondad infinita ordenó al hombre á un fin sobrenatural, que es, la participación de los bienes divinos, que exceden totalmente la inteligencia del alma humana; puesto que ni el ojo del hombre ha visto, ni su oreja ha oido, ni ha podido apetecer jamas su corazón lo que Dios tiene preparado para aquellos que le aman.» Esta sobrenatural revelación, según la fe de la iglesia universal, declarada por el santo Concilio de Trento, se halla contenida en los libros escritos, y eu las tradiciones no escritas, que, recibidas por los Apóstoles de boca del mismo Cristo, ó dictadas á los mismos por el Espíritu Santo y trasmitidas como por la mano, han llegado hasta nosotros. En cuanto á los libros, tanto los

88

ACTAS Y DECRETOS

sess. IV. Decr. de Can. Script.). Qui quidem veteris et novi Testamenti libri integri cum ómnibus suis partibus, prout in eiusdem Concilii decreto recensentur, et in veteri vulgata latina editione habentur, pro sacris et canonicis suscipiendi sunt. Eos vero Ecclesia pro sacris et ca« nonicis habet, non ideo quod sola humana industria concinnati, sua deinde auctoritate sint approbati; nec ideo dumtaxat, quod revelationem sine errore contineant; sed ropterea quod Spiritu Sancto inspirante conscripti Deum abent auctorem, atque ut tales ipsi Ecclesiae traditi sunt. Quoniam vero, quae sancta Tridentina Synodus de interpretatione divinae Scripturae ad coércenda petulantia ingenia salubriter decrevit, a quibusdam hominibus prave exponuntur, Nos, idem decretum renovantes, hanc illius mentem esse declaramus, ut in rebus fidei et morum, ad aedificationem doctrinae christianae pertinentium, is pro vero sensu sacrae Scripturae habendus sit, quem tenuit ac

E

del antiguo como los del nuevo Testamento, deben ser de todos recibidos como sagrados y canónicos, íntegros, con todas sus partes, como se mencionan en el decreto del mismo Concilio, y se ven en la antigua edición latina de la Vulgata. Pero la Iglesia los tiene por sagrados y canónicos, no porque los haya aprobado con su autoridad, aunque hubiesen sido compuestos por industria humana, ni tan sólo porque contienen la revelación sin error; sino porque, escritos bajo la inspiración del Espíritu Santo, tienen por autor á Dios, y como tales han sido á la misma Iglesia confiados. Y por cuanto algunos entienden mal lo que, para reprimir á ingenios petulantes, tan saludablemente decretó el Santo Concilio Tridenlino acerca de la interpretación de la divina Escritura; Nos, renovando el mismo decreto, declaramos, que la mente del Concilio es, que en las cosas de la fe y de las costumbres que conciernen á la edificación de la doctrina cristiana , baya de tenerse por sentido verdadero de la sagrada Escritora el que ha en-

DEL CONCILIO VATICANO.

89

tenet Sancta Mater Ecclesia, cuius est iudicare de vero sensu et interpretatione Scripturarum sanctarum; atque ideo nemini licere contra hunc sensum, aut etiam contra unanimem consensum Patrum ipsam Scripturam sacram interpretan. CAPUT III. DE FIDE.

Quum homo a Deo tanquam Creatore et Domino suo totus dependeat, et ratio creata increatae Veritati penitus subiecta sit, plenum revelanti Deo intellectus et voluntatis obsequium fide praestare tenemur. Hanc vero fidem, quae humanae salutis initium est, Ecclesia catholica prontetur, virtutem esse supernaturalem, qua, Dei aspirante et adiuvante gratia, ab eo revelata vera esse credimus, non propter intrinsecam rerum veritatem naturali rationis lumine perspectam, sed propter auctoritatem ipsius

tendido y enliende la Santa Madre Iglesia, á quien pertenece determinar el verdadero sentido é interpretación de las. sagradas Escrituras; y que por tanto á nadie es lícito interpretarla en sentido contrario, ni contra el unánime consentimiento de los Padres. CAPÍTULO III. DE LA FE.

Dependiendo el hombre enteramente de Dios, como de su Criador y Señor, y estando la razón creada, subordinada en lodo á la Verdad increada, sigúese que estamos obligados á prestar con la fe un completo homenaje de nuestro entendimiento y de nuestra voluntad á Dios revelador. Y esta fe, que es el principio de la salvación del hombre, enseña la Santa Iglesia Católica que es una virtud sobrenatural, con laque, inspirados por Dios

90

ACTAS Y DECRETOS

Dei revelantis, qui nec fallí nec fallere potest. Est enim fides, testante Apostólo, sperandarum substantia rerum, argurnentum non apparentium [Hebr. XI. 1). Ut nihilominus fidei nostrae obsequium rationi consentaneum esset, voluit Deus cum internis Spiritus Sancti auxiliis externa iungi revelationis suae argumenta, facta scilicet divina, atque imprimis miracula et prophetias, quae cum Dei omnipotentiam et infinitam scientiam l u culenter commonstrent, divinae revelationis signa sunt certissima et omnium intelligentiae accommodata. Quare tum Moyses et Prophetae, tum ipse máxime Christus Dominus multa et manifestissima miracula et prophetias ediderunt; etde Apostolis leginius: lili autem profecti praedicaver-unt ubique, Domino cooperante, et sermonem confirmante, sequentibus signis {Marc. XVI 201. Et rursum scriptum est: Habemus ñrmiorem propheticum sermonem,

y ayudados de su gracia , creemos que son verdaderas las cosas que El nos ha revelado; no por haber penetrado la verdad intrínseca de las cosas con la luz de la razón natural, sino por la autoridad de Dios que las revela, el cual ni puede equivocarse ni engañarnos. Porque la fe, según el Apóstol, es el fundamento de las cosas que han de esperarse y la razón de las que no se ven. Sin embargo, para que el obsequio de nuestra fe fuese conforme con la razón, quiso Dios agregar á "los interiores auxilios del Espíritu Santo pruebas exteriores de su revelación; á saber, ciertos hechos divinos, y entre ellos principalmente los milagros y profecías, que demostrando con toda certeza la omnipotencia é in6nila ciencia de Dios, son señales ciertísimas de la divina revelación acomodadas á la capacidad de todos. Por eso Moisés y los Profetas, y especialmente Cristo nuestro Señor, hicieron muchos y muy manifiestos milagros y profecías. Y de los Apóstoles se lee : « partieron y predicaron- por todas partes, ayudándolos Dios y confirmando su predi-

DEL CONCILIO VATICANO.

91

cui bene facitis attendentes quasi lucernae lucenti in ca^ liginoso loco (2. Petr. 1. 19). Licet autem fidei assensus nequáquam sit motus animi caecus : nenio tamen evangelicae praedicationi consentiré potest, sicut oportet ad salutem consequendam, absque ílluminatione et inspiratione Spirittis Sancti, qui dat omnibus suavitatem in consentiendo et credendo veritati (Syn. Araus. II. can. 7). Quare fides ipsa in se, etiamsi per charitatem non operetur, doiium Dei est, et actus eius est opus ad salutem pertinens, quo homo liberam praestat ipsi Deo obedientiam, gratiae eius, cui resistere posset, consentiendo et cooperando. Porro fide divina et catholica. ea omnia credenda sunt, quae in verbo Dei scripto vel tradito continentur. et ab Ecclesia sive solemni iudicio, sive ordinario et universali magisterio tamquam divinitus revelata credenda proponuntur.

cacion con milagros. Y en otra parte está escrito : «Tenemos un testimonio más firme en la palabra de los profetas, al cual hacéis bien en atender, como antorcha que brilla en un lugar obscuro. Mas aunque el asentimiento de la fe no sea un movimiento ciego del alma ; nadie puede sin embargo adherirse á la predicación del Evangelio, como es menester para salvarse, sin la iluminación é inspiración del Espíritu Santo, que mueve á todos suavemente á consentir y creer la verdad. Por lo que la fe misma en sí, aun cuando no obra por la caridad, es don de Dios, y su acto una obra perteneciente á la salvación en cuanto por él presta el hombre á Dios libre obediencia, consintiendo y cooperando á su gracia, á la cual podría resistir. Deben, pues, creerse con fe divina y católica todas las cosas contenidas en la palabra de Dios, escrita ó trasmitida por tradición, y que la Iglesia, bien sea por un juicio solemne , bien por su magisterio ordinario y universal, propone para creer como divinamente reveladas.

ACTAS Y DECRETOS 92 Quoniam vero sine fide impossibile est placeré Deo, et ad filiorum eius consortium pervenire; ideo nemini unquam sine illa. contigit iustificatio , nec ullus, nisi in ea perseveraverit usque in finem, vitam aeternam assequetur. Ut autem officio veram fidem amplectendi, in eaque constanter perseverandi satisfacere possemus, Deus per Filium suum unigenitum Ecclesiam instituit, suaeque m stitutionis manifestis notis instruxit, ut ea tamquam custos et magistra verbi revelati ab ómnibus posset agnosci. Ad solam enim catholicam Ecclesiam ea pertinent omnia, quae ad evidentem fidei christianae credibilitatem tam multa et tam mira divinitus sunt disposita. Quin etiam Ecclesia per se ipsa, ob suam nempe admirabilem pro— pagationem, eximiam sanctitatem et inexhaustam in omnibus bonis foecunditatem, ob catholiGam unitatem, i n victamque stabilitatem, magnum quoddam et perpetuum est motivum credibilitatis et divinae suae legationis testimonium irrefragabile.

Y por cuanto sin la fe es imposible agradar á Dios y llegar á tener parte entre sus hijos; por eso nadie sin ella se ha justificado jamas, ni conseguirá tampoco la vida eterna, si no perseverare en ella hasta el fin. Para que pudiésemos, pues, cumplir la obligación de abrazar la verdadera fe y de perseverar en ella constantemente, Dios por medio de su Hijo unigénito fundó la Iglesia, dotándola de manifiestas señales que la acreditan de institución suya, á fin de que todos pudieran reconocerla por guarda y maestra de la palabra revelada. Pues á sola la Iglesia católica convienen las cosas tan abundante y maravillosamente dispuestas por Dios para hacer evidente la credibilidad de la fé cristiana. Y lo que es más, esta Iglesia por sí misma, esto es, por su admirable propagación, por su eminente santidad y fecundidad inagotable en toda suerte de bienes, por su unidad católica y su estabilidad indestructible, es un grande y perpetuo motivo de credibilidad, y un testimonio irrefragable de su divina misión.

DEL CONCILIO VATICANO.

93

Quo fit, ut ipsa veluti signurn levatum in nationes (Is. XI. 12), et ad se invitet, qui nondum crediderunt, et filios suos certiores faciat, ñrmissimo niti fundamento fi— dem, quahí profitentur. Cui quidem testimonio efficax subsidium accedit ex superna virtute. Etenim benignissimus Dominus et errantes gratia sua excitat atque adiuvat, ut ad agnitioneni veritatis venire possint; et eos, quos de tenebris transtulit in admirabile lumen suum, in noc eodem lumine ut perseverent, gratia sua confirmat, non deserens, nisi deseratur. Quocirca minime par est conditio eorum, qui per coeleste fidei donum catholicae veritati adhaeserunt, atque eorum, qui ducti opinionibus humanis, falsam religionem sectantur; illi emm, qui fidem sub Ecclesiae magisterio susceperunt, nullam unquam habere possunt iustam causam mutandi, aut in . dubium fidem eamdem revocandi. Quae cum ita sint, gratias agentes Deo Patri, qui dignos nos fecit in partem sortis sancto-

De manera, que ella es como una bandera levantada á la faz de las naciones, que á un mismo tiempo, llama á sí á los que hasta ahora no han creido, y convence á sus propios hijos de que la fe que profesan, está asentada sobre firmísimo fundamento. Pero á este testimonio se agrega el auxilio eficaz del poder divino. Porque el Señor muy misericordioso excita y ayuda con su gracia á los extraviados, para que puedan venir al conocimiento de la verdad; y á los que desde las tinieblas ha trasladado á su admirable luz , confírmalos en ella con su gracia; no abandonándolos si ellos antes no le abandonan. Por donde se vé cuan diversa es la suerte de los que por el don celestial de la fé se han adherido á la verdad católica, y la de aquellos que, guiados de opiniones humanas, siguen una falsa religión; pues aquellos que abrazaron la fé bajo el magisterio de la Iglesia, nunca pueden tener motivo justo para abandonar oponer en duda su fe. Y pues esto es así, dando gracias á Dios Padre, que nos hizo dignos de participar con

94

ACTAS Y DECRETOS

rum in lumine, tantam ne negligamus salutem, sed aspicientes in auctorem fidei et consummatorem Iesum, teneamus spei nostrae conlessionem indeclinabilem, CAPUT IV. DE FIDE ET

RATIONE.

Hoc quoque perpetuus Ecclesiae catholicae consensus tenuit et tenet, duplicem esse ordinem cognitianis, non solum principio, sed obiecto etiam distinctum: principio quidem, quia in altero naturali ratione, in altero fide divina cognoscimus; obiecto autem, quia praeter ea, ad quae naturalis ratio pertingere potest, credenda nobis propo— nuntur mysteria in íjeo aDscondita, quae, nisi revelata divinitus, innotescere non possunt. Quocirca Apostolus,

su luz de la herencia de los santos, procuremos no despreciar tan gran salud, antes bien poniendo nuestros ojos en Jesús, autor y consumador de la fe, conservemos inconcusa la confesión de nuestra esperanza. CAPÍTULO IV. DE LA F£ Y LA RAZÓN.

El perpetuo consentimiento de la Iglesia católica ha profesado también y profesa que existen dos órdenes de conocimientos distintos, no sólo por su principio, sino también por su objeto : por su principio, porque en el uno conocemos con la luz natural, y en el otro por la fe divina ; y por el objeto, porque se nos proponen para creer no solamente aquellas cosas que la razón natural puede Jlegar á conocer, sino misterios ocultos en Dios de que sólo podemos tener conocimiento por la divina revelación. Por eso el Apóstol que asegura que por las cosas criadas conocieron los gentiles á Dios, dice, sin embargo,

DEL CONCILIO VATICANO.

05

qui a geiitibus Deuixi per ea, quae facta sunt, cognitum esse testatur, disserens tamen de gratia et veritate, quae er Iesum Christum facta est (loan. I. 17), pronuntiat: toquimur Dei sapientiam in mysterio, quae abscondita est, quam praedestinavit Deus ante saecula in gloriam nostram, quam nemo principum huius saeculi cognovit: nobis autem revelavit Deus per Spiritum suum : Spiritus enim omnia scrutatur, etiam profunda Dei (1. Cor. II. 7-9). Et ipse Unigenitus confitetur Patri, quia abscondit haec a sapientibus et prudentibus, et revelavit ea parvulis [Matth. XI. 25). Ac ratio quidem, fide illustrata, cum sedulo, pie et SQbrie quaerit, aliquam, Deo dante, mysteriorum intelligentiam eamque fructuosissimam assequitúr, tum ex eorum, quae naturaliter cognoscit, analogía, tum e mysteriorum ipsorum nexu inter se et cum fine hominis ultimo; nunquam tamen idónea redditur ad ea perspicienda instar ve* ritatum, quae proprium ipsius obiectum constituunt. D i -

E

hablando de la gracia y de la verdad que nos fué traída por Jesucristo: «anunciamos la sabiduría de Dios en el misterio, la sabiduría oculta que Dios antes de los siglos predestinó para nuestra gloria , y que ninguno de los grandes de éste siglo ha conocido; pero á nosotros nos la ha revelado Dios por su Espíritu: porque el Espíritu todo lo escudriña, aun los arcanos del mismo Dios.» Y el mismo Unigénito glorifica al Padre, porque ocultó estas cosas á los sabios y prudentes, y las ha revelado á los pequeñuelos. Y en verdad, cuando la razón ilustrada por la fe discurre atenta, piadosa y sobriamente, alcanza con el favor de Dios alguna inteligencia de los misterios, que le sirve de mucho; ya arguyendo por la analogía de las cosas que conoce naturalmente, ya por el enlace de los mismos misterios entre sí y con el último fin del hombre ; nunca sin embargo, será capaz de conocerlos al modo que conoce las verdades que son objeto propio de la

ACTAS Y DECRETOS 96 vina enim mysteria suapte natura intellectum creatum sic excedunt, ut etiam revelatione tradita et fide suscepta, ipsius tamen fidei velamine contecta et quadam quasi calígine obvoluta maneant, quamdiu in hac mortali vita peregrinamur a Domino: j>er fidem enim ambulamus, et non per speciem (2. Cor. V. 7). Verum etsi fides sit supra rationem, nulla tamen u n quam Ínter fidem et rationem vera dissensio esse potest: cum idem Deus, qui mysteria revelat et íidem infundit, animo humano rationis lumen indiderit; Deus autem negare seipsum non possit, nec verum vero unquam contradicere. Inanis autem huius contradictionis species inde potissimum oritur, quod vel fidei dogmata ad mentem Ecclesiae intellecta et expósita non fuerint, vel opinionum commenta pro rationis effatis habeantur. Omnem igitur assertionem veritati illuminatae fidei contrariam omnino falsam esse definimus (Conc. Lat. V. Bulla Apos-

misma razón. Porque los divinos misterios de tal suerte exceden por su naturaleza el entendimiento .criado, que aun enseñados por la revelación y recibidos por la fe, quedan todavía cubiertos con el velo de la fe misma, y c o mo envueltos en cierla oscuridad, mientras peregrinamos ausentes del Señor en esta vida mortal, pues caminamos á El por la fe v no por visión. Pero aunque la fe sea superior á la razón , nunca puede haber oposición verdadera entre una y otra, pues que el mismo Dios que revela los misterios é infunde la fe, ha dado al alma humana la luz de la razón, y Dios no puede negarse á sí mismo, ni una verdad contradecir á otra verdad. La engañosa apariencia de esta contradicción procede de que, ó los dogmas de la fe no han sido entendidos y explicados según la mente de la Iglesia, ó de que se dan por verdades inconcusas de la razón opiniones arbitrarias y sin fundamento. Definimos, pues, que toda aserción contraria á una verdad bien entendida de la fe es absolutamente falsa. La Iglesia que

DEL CONCILIO VATICANO.

97

tolici regiminis). Porro Ecclesia, quae una cum apostólico muñere doceiidi, mandatum accenit, fidei depositum custodiendi, ius etiam et officium divinitus habet ialsi nominis scientiam proscribendi, ne quis decipiatur per philosophiam, et inanem fallaciam (Coloss. II. 8). Quapropter omnes christiani fideles huiusmodi opiniones, quae ñdei doctrinae contrariae esse cognoscuntur, máxime si ab Ecclesia reprobatae fuerint, non solum prohibentur tanquam legitimas scientiae conclusiones defenderé, sed pro erroribus potius, qui fallacem veritatis speciem prae se ferant, habere teñen tur omnino. Ñeque solum fides et ratio inter se dissidere nunquam possunt, sed opem quoque sibi mutuam ferunt, cum recta ratio fidei fundamenta demonstret, eiusque lumine illustrata rerum divinarum scientiam excolat; fides vero ra— tionem ab erroribus liberet ac tueatur, eamque multiplici cognitione instruat. Quapropter tantum abest, ut Ecclesia

juntamente con el cargo apostólico de enseñar ha recibido el mandamiento de custodiar el depósito de la fe, tiene también de Dios el derecho y la obligación de proscribir la falsa ciencia, á fin de que nadie sea engañado por una filosofía vana y falaz. Por lo que todos los fieles cristianos no sólo no pueden defender como conclusiones legítimas de la ciencia esas opiniones que conocen ser contrarias á la doctrina de la fe, especialmente cuando la Iglesia las ha reprobado ya ; sino que deben tenerlas y reputarlas absolutamente como errores, encubiertos con la apariencia de verdad. Y no sólo no pueden disentir jamás entre sí la fe y la razón, sino que antes bien se auxilian una á otra; por cuanto la recta razón demuestra los fundamentos de la fe, é ilustrada por esta cultiva la ciencia de las cosas divinas; y á su ver la fe libra y preserva de errores á la razón y la enriquece con diferentes conocimientos. Por esta causa lejos de oponerse la Iglesia al cultivo de las artes y ciencias humanas, las fomenta y pro-

98

ACTAS Y DECRETOS

humanarum artium et disciplinarum culturae obsistat, ut hauc multis modis iuvet atque promoveat. Non enim commoda ab iis ad hominum. vitam dimanantia aut ignorat aut despicit; fatetur imo, eas, quemadmodum a Deo, scientiarum J)pmino, profectae sunt, ita si rite pertractentur, ad I)eum, iuvante eius gratia, perducere. Nec sane ipsa vetat, ne huiusmodi disciplinae in suo quaeque ambitu pro.priis utantur principáis et propria methodo; sed iustam nanc libertatem agnoscens , id sedulo cavet, ne divinae doctrinae repugnando errores in se suscipiant, aut fines proprios transgressae, ea, quae sunt fidei, occnpent et perturbent. Ñeque enim fidei doctrina, quam Deus revelavit, velut phiíosophicum jnventum proposita est humanis ingeniis perncienda, sed tanquam divmum depositum Christi Sponsae tradita, fideliter custodienda et infallibiliter declaranda. Hinc sacrorum quoque dogmatum is sensus perpetuo

mueve de muchas maneras. Porque DO desconoce ni tiene en poco las ventajas que reportan para la vida humana; y confiesa por el contrario que estas artes y ciencias, trayendo su origen de Dios que es el señor de los ciencias, conducen también á Dios, mediante el auxilio de su gracia, si son cultivadas, como es debido. Ni prohibe la Iglesia tampoco que estas ciencias usen de sus principios propios y de su método propio, cada una dentro de su esfera; pero reconociendo esta justa libertad, precave con todo cuidado que no caigan en errores desentendiéndose de la enseñanza divina, ni invadan y perturben lo que es del dominio de la fe, saliéndose de sus propios límites. Y en verdad la doctrina de la fe, que Dios ha revelado, no ha sido propuesta á los ingenios humanos, como un descubrimiento fdosóüco susceptible de perfeccionarse, sino entregada á la Esposa de Cristo como un depósito divino para ser fielmente custodiada é interpretada de una manera infalible. De donde se infiere que una

DEL CONCILIO VATICANO.

99

est retinendus, quem semel declaravit Sancta Mater Ecclesia, nec unquam ab eo sensu, altioris intelligentiae specie et nomine, recedendum. Crescat igitur et multum vehementerque proficiat, tam singulorum, quam omnium, tam unius hominis, quam totius Ecclesiae, aetatum ac saeculorum gradibus, intelligentia, scientia, sapientia: sed in suo dumtaxat genere, in eodem scilicet dogmate, eodem sensu, eademque sententia [Vine. Lir. Common. n. 28).

CAÑONES. I. DE DEO RERVM OMNIVM CREATORE.

1. Si quis unum verum Beum visibilium et invisibi-

vez declarado por la Santa Madre Iglesia el sentido de los dogmas , debe ser conservado perpetuamente sin que sea lícito apartarse de él en ningún tiempo, bajo el título ó pretexto de uña más elevada inteligencia. Crezca, pues, y progrese enhorabuena el talento, la inteligencia, la ciencia, el saber de todos y cada uno de los hombres, de cada individuo como de toda la Iglesia, durante el curso de las épocas y de Jos siglos; pero sea solamente en su especie, es decir, dentro de la misma doctrina, del mismo sentido y de la misma sentencia.

CÁNONES, DE DIOS CRIADOR DE TODAS LAS COSAS."

1." Si alguno negare que hay un solo Dios verda-

100

ACTAS Y DECRETOS

lium Creatorem et Dominum negaverit; anathema sit. 2. Si quis praeter materiam nihil esse affirmare non erubuerit; anathema sit. 3. Si quis dixerit, unam eandemque esse Dei et re-* rum amníum substantian* vel essentiam; anathema sit. 4. Sí quis dixerit, res finitas, tum corpóreas tum spirituales, aut saltem spirituales, e divina substancia emanasse; aut divinam essentiam sui manifestatione vel evolutione fieri omnia; aut denique Deum esse ens uni vérsate seu indefinitum, quod sese determinando constituat rerum universitatem in genera, species et individua distinotam; anathema sit.

dero, Criador y Señor de todas • las cosas visibles é invisibles; sea anatema. 2.° Sí alguno no se avergonzare de afirmar que fuera de la materia no existe ninguna cosa; sea anatema. 3.° Si algano dijere que es una sola é idéntica la substancia ó esencia de Dios, y la de todas las cosas; sea anatema. 4.° Si alguno dijere que las cosas finitas, asi corporales como espirituales, ó por lo menos las espirituales, son emanaciones de la divina substancia-, Ó que la esencia divina manifestándose y desenvolviéndose en sí misma se hace todas las cosas; Ó finalmente que Dios es un ser universal é indefinido, que determinándose á sí mismo constituye el universo en sus distintos géneros, especies é individuos; sea anatema.

t)ÉL CONCILIO VATICANO.

101

5. Si quis tton confiteatur, mundum, resque omnes, quae in eo continentúr, et spirituales et materiales, secundum totam suam substantiam a Deo ex nihilo esse producías; aut Deum dixerit non volúntate ab omni necessitate libera, sed tam necessario creasse, quam necessario amat seipsum; aut mundum ad Dei gloriam conditum esse negaverit; anathema sit. II. DE REVELATIONE.

1. Si quis dixerit, Deum ünilni et verimi, Creatorem et Dominum nostrum, per ea,, quae facta sunt, naturali rationis humanae lümihe certo cognosci non posse; anathema sit. 2. Si qüis dixerit, fierí non posse, aut non expediré,

5.* Si alguno no confiesa que el mundo y todas las cosas espirituales y materiales que hay en él* han sido producidas por Dios de la nada, según toda su sustancia; Ó dijere que Dios no las creó con voluntad enteramente libre, sino tan necesariamente como se ama á sí mismo; Ó que el mundo no ha sido hecho para gloria de Dios; sea anatema.

II. ÜE

LÁ REVELACIÓN.

\.° Si álgurto dijere que Dios uno y verdadero, Criador y Señor nuestro» no puede ser conocido ciertamente por la luz natural de la raíon humana, por medio de las cosas creadas; sea anatema. 2.° Si alguno dijere que no es posible ó convenien-

102

ACTAS Y DECRETOS

ut per revelationem divinam homo de Deo, cultuque ei exhibendo edoceatur; anathema sit. 3. Si quis dixerit, hominem ad cognitionem et perfectionem, quae naturalem superet, divinitus evehi non posse, sed ex seipso ad omnis tándem veri et boni possessionem iugi profectu pertingere posse et deberé; anathema sit. 4. Si quis sacrae Scripturae libros Íntegros cum ómnibus suis partibus, prout iUos sancta Tridentina Synodus recensuit, pro sacris et canonicis non susceperit, aut eos divinitus inspiratos esse negaverit; anathema sit. III. DE FIDE.

1.

Si quis dixerit, rationem humanam ita indepen-

te que el hombre sea instruido por medio de la revelación acerca de Dios y del culto que se le debe dar; sea anatema. 3.° Si alguno dijere que el hombre no puede ser levantado por Dios á un conocimiento y perfección sobrenatural, sino que por sí mismo, mediante un progreso continuado, puede al ñn y debe llegar á la posesión de toda verdad y de todo bien; sea anatema. 4.° Si alguno no recibiere por sagrados y canónicos los libros de la sagrada Escritura, íntegros con todas sus partes, según los enumeró el santo Concilio Tridentino, ó negare que son inspirados por Dios; sea anatema. III. DE LA FE. a

1.

Si alguno dijere que la razón humana es de tal

DEL CONCILIO VATICANO.

103

dentehí esse, ut fides ei a Deo imperan non possit; anathema sit. 2. Si quis dixerit, fidem divinara a naturali de Deo et rebus moralibus scientia non distinguí, ac propterea ad fidem divinam non requiri, ut revelata veritas propter auctoritatem Dei revelantis credatur; anathema sit. 3. Si quis dixerit, revelationem divinam externis signis credibilem fieri non posse, ideoque sola interna c u msque experientia aut inspiratione privata homines ad fidem moveri deberé; anathema sit. 4. Si quis dixerit, miracula nulla fieri posse, proindeque omnes de iis narrationes, etiam in sacra Scnptura contentas, inter fábulas vel mythos ablegandas esse; aut

suerle independiente, que Dios no puede mandarle la fe; sea anatema. de y la de

2.° Si alguno dijere que la fe divina no se distingue la ciencia natural que trata de Dios y de* la moral, por tanto, que para la fe divina no es necesario que verdad revelada sea creida por razón de la autoridad Dios que revela; sea anatema.

3.° Si alguno dijere que la revelación divina no puede hacerse creíble por señales exteriores, y por lo mismo que los hombres deben moverse á creer por la sola experiencia interna ó inspiración privada de cada uno; sea anatema. 4.° Si alguno dijere que son imposibles los milagros, y por tanto que todas las relaciones que de ellos se hacen, aun las contenidas en la sagrada Escritura, deben contarse entre las fábulas ó mitos; ó que los milagros nunca pueden ser con certeza conocidos, ni por ellos

104

ACTAS Y DECRETOS

miracula certo cognosci nunquam posse, nec iis divin«ni religionis christianae originem rite probari; anathema sit. 5. Si quis dixerit, assensum fidei christianae non esse liberum, sed argumentis humanae rationis necesario produci; aut ad solam fidem viyam, quae per charitatem operatur, gratiam Dei necessariam esse; anathema sit. 9. Si quis dixerit, parem esse conditionem fidelium atque eorum, qui ad fidem unice veram nondum pervenerunt, ita ut catholici iustam. causam habere possint, fidem, quam sub Ecclesiae magisterio iam susceperunt, assensu suspenso in dubium vocandi, doñee demonstrationem scientificam credibilitatis et veritatis fidei suae absolverint: anathema sit.

puede probarse legítimamente el origen divino de la religión cristiana; sea anatema. 5. Si alguno dijere que el asentimiento de la fe cristiana no es un aclo libre, sino resultado necesario de los argumentos de la razón humana : ó que sólo para la fe viva que obra por la caridad es necesaria la gracia de Dios; sea anatema. 6.° Si alguno dijere que es igual la condición de los fieles y la de aquellos que aun no han llegado á la única fe verdadera, de manera que los católicos pueden tener justo motivo para suspender su asentimiento, y poner en duda la fe que ya han recibido bajo el magisterio de la Iglesia, hasta que hayan completado la demostración científica de la credibilidad y verdad de su fe; sea anatema.

DEL CONCILIO VATICANO

105

IV. DE FIDE ET.RATIONE.

i; Si quis dixerit, in revelatione divina nulla vera et proprie dicta mysteria contineri, sed universa fidei dogmata posse per Vationem rite excultam e Daturalibus principas mtelligi et demonstran; anathema sit. 2. Si quis dixerit, disciplinas humanas ea cum libértate tractandas esse, ut earum assertiones, etsi doctrinae revelatae adversentUr, tanquam verae retinen, ñeque ab Ecclesia proscribi possint; anathema sit. 3. Si quis dixerit, fieri posse, ut dogmatibus ab.Ecclesia propositis, ali
View more...

Comments

Copyright � 2017 NANOPDF Inc.
SUPPORT NANOPDF